Υποτονική παραμένει η τουριστική ζήτηση, ακόμη και την τελευταία εβδομάδα του Ιουλίου, με τις νέες κρατήσεις από τις αγορές του εξωτερικού να είναι λιγότερες των προσδοκιών και τις ακυρώσεις να συνεχίζονται.
Στον αντίποδα, ο εσωτερικός τουρισμός δείχνει να ανεβαίνει, όπως σημειώνουν παράγοντες της τουριστικής αγοράς, και η κίνηση από Έλληνες τουρίστες αναμένεται να αυξηθεί περαιτέρω μέσα στον Αύγουστο.
Η κατάσταση είναι δυσκολότερη, σύμφωνα με ξενοδόχους, στους προορισμούς της Βόρειας Ελλάδας, όπου καταγράφονται και οι περισσότερες ακυρώσεις από το εξωτερικό, με το κόστος για τη διενέργεια τεστ για τον κορονοϊό να αποτελεί έναν ακόμη ανασταλτικό παράγοντα για ταξίδια από τις βαλκανικές χώρες.
Σημειώνεται πως από την Τρίτη, μετά από απόφαση των υπουργών Υγείας και Υποδομών – Μεταφορών η είσοδος στην Ελλάδα τουριστών από τη Βουλγαρία και τη Ρουμανία, έως και τις 4 Αυγούστου, θα επιτρέπεται μόνο με υγειονομικό διαβατήριο.
Η είσοδος στη χώρα επιτρέπεται υπό την προϋπόθεση ότι τα πρόσωπα αυτά έχουν διαγνωσθεί αρνητικοί σε εργαστηριακό έλεγχο για κορονοϊό COVID-19, εντός των τελευταίων 72 ωρών πριν από την άφιξή τους στην Ελλάδα.
Χαμηλές προσδοκίες
Αν και στις αρχές του καλοκαιριού και ειδικά μετά το άνοιγμα των περιφερειακών αεροδρομίων η τουριστική αγορά προσδοκούσε πως από τον Ιούλιο η ζήτηση από το εξωτερικό θα ανέκαμπτε, με τα σημερινά δεδομένα και με βάση τις κρατήσεις που έχουν γίνει για τον Αύγουστο, κάτι τέτοιο δεν φαίνεται να συμβαίνει.
Σύμφωνα με επιχειρηματίες του χώρου, οι πληρότητες για τον επόμενο μήνα κυμαίνονται γύρω στο 30%, καλύτερα μεν από τον Ιούλιο, αλλά μακριά από τις αρχικές εκτιμήσεις. Αρχικός στόχος ήταν οι πληρότητες να φτάσουν κοντά στο 60% κατά τη διάρκεια του Σεπτεμβρίου, κάτι που επίσης δείχνει να είναι δύσκολο.
Παραμένουν, επίσης, οι εκτιμήσεις πως ο ελληνικός τουρισμός θα χρειαστεί τουλάχιστον δύο με τρία χρόνια για να μπορέσει να ανακάμψει και να αποκτήσει τη δυναμική που είχε το 2019.
Χαμηλά βρίσκεται και ο πήχης των τουριστικών εσόδων, καθώς στην καλύτερη περίπτωση πέντε δισεκατομμύρια ευρώ αναμένεται φέτος να μπουν στο τουριστικό ταμείο (από τα 20 δισ. ευρώ που περίμενε φέτος η τουριστική αγορά πριν το ξέσπασμα της πανδημίας).
Στο πεντάμηνο, όπως έδειξαν τα στοιχεία της ΤτΕ, οι ταξιδιωτικές εισπράξεις εμφάνισαν μείωση κατά 78,5% σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2019 και διαμορφώθηκαν στα 614 εκατ. ευρώ.
Με τα κονδύλια από τα σχέδια στήριξης της Ε.Ε. να παραμένουν στο “ράφι” και να αναμένονται με το “σταγονόμετρο” από το φθινόπωρο και μετά, το ΕΣΠΑ αναδεικνύεται σε ρυθμιστή της παροχής ρευστότητας στην ελληνική οικονομία. Σύμφωνα με στοιχεία του υπουργείου Ανάπτυξης, καταγράφεται υπερδιπλασιασμός των απορροφήσεων στο επιχειρησιακό πρόγραμμα “Ανταγωνιστικότητα, Επιχειρηματικότητα και Καινοτομία” το τελευταίο 12μηνο, με τη συνολική απορρόφηση του ΕΣΠΑ να έχει αυξηθεί, από το 24,5% που ήταν πριν από έναν χρόνο, στο 35,25% (ή 38,4% σε όρους κοινοτικής συνδρομής) στις αρχές Ιουλίου.
Αντίστοιχα, το ποσοστό των εγκεκριμένων (ενταγμένων) έργων, από 89%, σήμερα ανέρχεται σε 112% , και των υπογεγραμμένων συμβάσεων, από 58%, στο 74%. Η αύξηση του ποσοστού δαπανών κατά 11 μονάδες το τελευταίο δωδεκάμηνο αντιστοιχεί σε πραγματικές πληρωμές άνω των 3 δισ. ευρώ, αναφέρουν στο Capital.gr πηγές του υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων, ενώ μέχρι το τέλος του έτους η απορρόφηση αναμένεται να ξεπεράσει το 50%, δηλαδή τα 7 δισ. ευρώ συνολικά σε 18 μήνες. Τον τελευταίο χρόνο αυξήθηκαν οι εντάξεις κατά 5,5 δισ. ευρώ, ενώ οι συμβάσεις κατά 3,1 δισ. ευρώ.
Ειδικότερα και σε ό,τι αφορά το επιχειρησιακό πρόγραμμα “Ανταγωνιστικότητα, Επιχειρηματικότητα και Καινοτομία”, η απορρόφηση αυξήθηκε από 17,8% σε 36,33%, με τις εντάξεις των επιχειρήσεων στις δράσεις επιχειρηματικότητας να αυξάνονται κατά 42,8% και τις πραγματικές εκταμιεύσεις προς τις επιχειρήσεις να αυξάνονται κατά 241%. Παράλληλα, ολοκληρώθηκαν οι εκκρεμότητες στις προσκλήσεις της επιχειρηματικότητας, με την αξιολόγηση πάνω από 60.000 επενδυτικών σχεδίων επιχειρήσεων, προϋπολογισμού άνω των 2 δισ. ευρώ.
Σημειώνεται πως στις δράσεις γενικής επιχειρηματικότητας απλοποιήθηκαν οι διαδικασίες υλοποίησης και εκταμίευσης επιχορήγησης σε συγχρηματοδοτούμενα επενδυτικά σχέδια με:
Μείωση των δικαιολογητικών για πληρωμές προς τις επιχειρήσεις από 10 σε 5.
Αξιοποίηση των δεδομένων του Πληροφοριακού Συστήματος “Εργάνη” ως προς το απασχολούμενο προσωπικό στις δικαιούχους επιχειρήσεις.
Απλούστευση και επιτάχυνση του τρόπου και του χρόνου επίλυσης ζητημάτων, μέσω εντατικής συνεργασίας μεταξύ των εμπλεκόμενων φορέων χωρίς τη συγκρότηση και γνωμοδότηση πολλαπλών συλλογικών οργάνων.
Από τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία που παρουσιάζει το Capital.gr προκύπτει πως η μεγαλύτερη απορροφητικότητα, ποσοστό 57,35%, καταγράφεται στο πρόγραμμα “Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού, Εκπαίδευση και Διά Βίου Μάθηση”, ενώ υψηλά είναι η απορρόφηση των κοινοτικών κονδυλίων, με ποσοστό 33,72%, στο επιχειρησιακό πρόγραμμα “Υποδομές Μεταφορών, Περιβάλλον και Αειφόρος Ανάπτυξη”.
Η χαμηλότερη απορρόφηση συνεχίζει να καταγράφεται στο επιχειρησιακό πρόγραμμα “Αλιεία και Θάλασσα”, με 19,29% από 18,9% που ήταν στο τέλος του 2019, στο επιχειρησιακό πρόγραμμα “Μεταρρύθμιση του Δημόσιου Τομέα”, με 29,23% από 26,12%, και στις Περιφέρειες Θεσσαλίας, με 27,87%, και Δυτικής Μακεδονίας, με 25,57%.
Έξτρα χρηματοδότηση για τη στήριξη των ΜμΕ
Σημαντική είναι η συμβολή του ΕΣΠΑ στην αντιμετώπιση των συνεπειών της πανδημίας της COVID-19. Το προηγούμενο διάστημα εντάχθηκαν στο ΠΔΕ προς χρηματοδότηση δράσεις συνολικού προϋπολογισμού 4,5 δισ. ευρώ, οι οποίες αφορούν κυρίως τον τομέα της ενίσχυσης της ρευστότητας των επιχειρήσεων (Ταμείο Εγγυοδοσίας, επιστρεπτέα προκαταβολή, επιδότηση επιτοκίου υφιστάμενων επιχειρηματικών δανείων, δάνεια για κεφάλαιο κίνησης με επιδότηση επιτοκίου μέσω ΤΕΠΙΧ ΙΙ), τη στήριξη των εργαζομένων και των αυτοαπασχολούμενων (αποζημίωση ειδικού σκοπού), καθώς και σημαντικές δράσεις στον τομέα της υγείας μέσω της χρηματοδότησης προμηθειών και της κάλυψης του μισθολογικού κόστους ιατρικού και νοσηλευτικού προσωπικού. Προκειμένου να εξασφαλιστεί η δυνατότητα χρηματοδότησης των δράσεων αυτών από κοινοτικούς πόρους και οι δαπάνες να εισρεύσουν ως έσοδα του κράτους από την κοινοτική χρηματοδότηση, σημαντική ήταν η συμβολή της Ελλάδας στην τροποποίηση των Ευρωπαϊκών Κανονισμών, επιτυγχάνοντας ευελιξία στην αξιοποίηση των διαθέσιμων πόρων του ΕΣΠΑ, ενώ η χώρα προχώρησε στην αναθεώρηση των Επιχειρησιακών Προγραμμάτων ώστε να ενταχθούν οι δράσεις αυτές στο ΕΣΠΑ.
Εν τω μεταξύ, μόλις πριν από λίγες ημέρες η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε τροποποιήσεις προγραμμάτων ύψους 1,14 δισ. ευρώ για την Ελλάδα, από τα οποία αναμένεται να επωφεληθούν γύρω στις 90.000 μικρομεσαίες επιχειρήσεις, προκειμένου να αντιμετωπίσουν τις επιπτώσεις από την κρίση του κορονοϊού. Τα 1,14 δισ. ευρώ, που αποτελούν κονδύλια πολιτικής συνοχής (ποσό που, συμπεριλαμβανομένης της εθνικής συνεισφοράς, καθιστά δυνατές συνολικές επενδύσεις άνω των 1,50 δισ. ευρώ), θα χρηματοδοτήσουν μέτρα υπέρ των ελληνικών μικρομεσαίων επιχειρήσεων (ΜμΕ) μέσω του επιχειρησιακού προγράμματος “Ανταγωνιστικότητα, επιχειρηματικότητα και καινοτομία”.
Από το ποσό αυτό, περίπου 600 εκατ. ευρώ χορηγούνται υπό μορφή επιχορηγήσεων, ενώ το υπόλοιπο ποσό χορηγείται υπό μορφή επιστρεφόμενης ενίσχυσης (χρηματοδοτικά μέσα). Συνολικά, μέσω αυτών των καθεστώτων αναμένεται να στηριχθούν περίπου 90.000 επιχειρήσεις, σημειώνει σε ανακοίνωσή της η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Η έγκριση των κονδυλίων προκύπτει από την τροποποίηση 13 περιφερειακών επιχειρησιακών προγραμμάτων της περιόδου 2014-2020 και δύο εθνικών επιχειρησιακών προγραμμάτων. Με τις εν λόγω τροποποιήσεις καθίστανται διαθέσιμα 1,14 δισ. ευρώ για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της κρίσης του κορονοϊού στην ελληνική οικονομία μέσω της χρηματοδότησης μέτρων στήριξης της επιχειρηματικότητας.
Ποιες προβληματικές επιχειρήσεις μπορούν να αποκτήσουν πρόσβαση στη ρευστότητα
Τη δυνατότητα σε προβληματικές πολύ μικρές και μικρές επιχειρήσεις, αυτές δηλαδή που απασχολούν έως 50 εργαζομένους, να αποκτήσουν πρόσβαση στα χρηματοδοτικά εργαλεία αντιμετώπισης της κρίσης του κορονοϊού δίνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η οποία στις 30 Ιουνίου ενέκρινε την 3η τροποποίηση του Προσωρινού Πλαισίου κρατικών ενισχύσεων, έπειτα από σχετικά αιτήματα τόσο της Ελλάδας όσο και άλλων κρατών-μελών.
Σύμφωνα με τη νέα τροποποίηση επέκτασης του Προσωρινού Πλαισίου, το οποίο συνιστά τη νομική βάση υλοποίησης των δράσεων του υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων –προγράμματος επιδότησης επιτοκίου υφιστάμενων επιχειρηματικών δανείων και Ταμείου Εγγυοδοσίας της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας– προβλέπεται ότι:
Για μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις, δηλαδή για όσες απασχολούν λιγότερους από 50 εργαζομένους και έχουν κύκλο εργασιών και/ή σύνολο του ετήσιου ισολογισμού μικρότερο από 10 εκατ. ευρώ, ο έλεγχος της προβληματικής στις 31/12/2019 περιορίζεται πλέον στην υποχρέωση η επιχείρηση να μην έχει υπαχθεί σε πτωχευτική διαδικασία/παύση πληρωμών.
Δεν απαιτείται, συνεπώς, πλήρωση του κριτηρίου περί μη απώλειας του μισού μετοχικού/εταιρικού κεφαλαίου τους (σύμφωνα με το σημείο 15 της νέας τροποποίησης).
Το μέτρο δεν ισχύει, σύμφωνα με πληροφορίες, αν οι εν λόγω επιχειρήσεις βρίσκονται σε διαδικασία αφερεγγυότητας, έχουν λάβει ενίσχυση διάσωσης που δεν έχει επιστραφεί ή υπάγονται σε σχέδιο αναδιάρθρωσης βάσει των κανόνων για τις κρατικές ενισχύσεις.
Από το ΕΣΠΑ 2014-2020 στο νέο ΕΣΠΑ 2021-2027
“Το νέο ΕΣΠΑ 2021-2027, που θα εκκινήσει λίγους μήνες μετά την 1η Ιανουαρίου 2021, θα είναι εμπροσθοβαρές και με σημαντικές διαφορές στην υλοποίησή του σε σύγκριση με το τρέχον. Εμείς θα είμαστε εκεί για να δώσουμε λύσεις σε προβλήματα, αλλά και ευκαιρίες σε κλάδους για να αναπτυχθούν ταχύτερα, προκειμένου η Ελλάδα όχι μόνο να ανακάμψει, αλλά και να γίνει πιο ανταγωνιστική σε σχέση με τις άλλες ευρωπαϊκές χώρες”, ανέφερε πριν από λίγο διάστημα ο υφυπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων, Γιάννης Τσακίρης. Κατά τον γενικό γραμματέα Δημοσίων Επενδύσεων και ΕΣΠΑ, κ. Δημήτρη Σκάλκο, “το κείμενο του νέου συμφώνου κατατέθηκε, σύμφωνα με τον προγραμματισμό του υπουργείου, στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή και αναμένεται να οριστικοποιηθεί τους επόμενους μήνες”.
Οι προτεραιότητες της νέας Προγραμματικής Περιόδου, όπως ορίζονται από τους πέντε Στόχους Πολιτικής, αφορούν μια ψηφιακή Ευρώπη, μια πράσινη Ευρώπη, μια πιο διασυνδεδεμένη Ευρώπη, μια πιο κοινωνική Ευρώπη και μια Ευρώπη πιο κοντά στους πολίτες της. Στο νέο ΕΣΠΑ 2021-2027 προβλέπεται η σημαντική ενίσχυση των Περιφερειακών Επιχειρησιακών Προγραμμάτων, μεσοσταθμικά κατανέμοντας ποσοστό μεγαλύτερο του 30% των συνολικών πόρων και έως 50% περισσότερους πόρους σε σχέση με το τρέχον ΕΣΠΑ 2014-2020, αναγνωρίζοντας την αυξημένη ανάγκη χρηματοδότησης των αναπτυξιακών προτεραιοτήτων και αναγκών των Περιφερειών.
Σύμφωνα με έρευνα που πραγματοποίησε ο ΣΕΣΜΑ σε ΜμΕ οι οποίες έχουν λάβει ενίσχυση στο πλαίσιο δράσεων υποστήριξης της επιχειρηματικότητας του ΕΠΑνΕΚ 2014-2020, στις περισσότερες περιπτώσεις η υλοποίηση του επενδυτικού σχεδίου βοήθησε τις επιχειρήσεις κυρίως στην αναβάθμιση της ποιότητας των προϊόντων και υπηρεσιών τους, καθώς και στην εισαγωγή νέων τεχνολογιών και τεχνογνωσίας. Επίσης, στις περισσότερες περιπτώσεις, η υλοποίηση των επενδυτικών σχεδίων οδήγησε σε δημιουργία θέσεων εργασίας, καθώς και σε αύξηση του κύκλου εργασιών και της κερδοφορίας των επιχειρήσεων.
Σύμφωνα με την έρευνα, προτεραιότητα για τις επιχειρήσεις στην επόμενη πενταετία είναι, κυρίως, ο εκσυγχρονισμός του παραγωγικού εξοπλισμού και η δημιουργία νέων γραμμών παραγωγής.
Μήνυμα ενότητας και αποφασιστικότητας ότι δεν θα επιτρέψει την παραβίαση των κυριαρχικών της δικαιωμάτων στέλνει η Αθήνα με κύριο παραλήπτη την Άγκυρα αλλά όχι μόνο: Στις αναβαθμισμένες τουρκικές απειλές μέσω της navtex που δεσμεύουν το Καστελόριζο έως τις 2 Αυγούστου, η Κυβέρνηση “ενεργοποιεί” όλους τους “μεγάλους” παίκτες.
Οι συναντήσεις του Κυριάκου Μητσοτάκη με τους πολιτικούς αρχηγούς ( ο κύκλος ολοκληρώνεται σήμερα το πρωί με τα τετ α τετ του με τον γραμματέα του ΚΚΕ Δ. Κουτσούμπα και του Μέρα25 Γιάνη Βαρουφάκη) εξέπεμψαν το μήνυμα: η ισχύς εν τη ενώσει των πολιτικών δυνάμεων.
Η διπλή “επέτειος” Ερντογάν
Παράλληλα κλιμακώνονται οι κινήσεις της Κυβέρνησης και του Κυριάκου Μητσοτάκη στη διπλωματική σκακιέρα μετά την “παρέμβαση” της Άνγκελα Μέρκελ η οποία είτε αποσόβησε θερμό επεισόδιο μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας το βράδυ της Τρίτης όπως ισχυρίστηκε η Bild ( και διαψεύστηκε) είτε λειτούργησε πυροσβεστικά προς τον τούρκο πρόεδρο (επιβεβαιώθηκε) , στάθηκε καταλύτης στην αποφυγή – για την ώρα- νέας επικίνδυνης κλιμάκωσης.
Ο συναγερμός στην Αθήνα όχι απλώς δεν έχει κοπάσει ( τα τουρκικά πολεμικά πλοία εξάλλου δεν έχουν αποχωρήσει) αλλά ιδιαιτέρως για σήμερα εντείνεται η επιφυλακή λόγω διπλής “επετείου” για τον Ταγίπ Ερντογάν: Αφενός γιατί πραγματοποιείται εν χορδοίς και οργάνοις στην Αγιά Σοφιά η πρώτη μουσουλμανική προσευχή αφετέρου γιατί σαν σήμερα το 1923 υπέγραψε ο Κεμάλ Ατατούρκ τη Συνθήκη της Λωζάνης.
Η πιθανότητα να αξιοποιήσει ο θιασώτης των συμβολισμών Ερντογάν την επέτειο της υπογραφής της Συνθήκης της Λωζάνης- Συνθήκη τομή για τη δημιουργία του κεμαλικού κοσμικού κράτους για να σηματοδοτήσει τον αναθεωρητισμό του, εντείνει την Ανησυχία στην Αθήνα, ιδιαιτέρως σε σχέση με την πορεία του – αγκυροβολημένου για την ώρα- Oruc Reis.
Εξάλλου, παρά την περιρρέουσα – κυρίως λόγω παρέμβασης Μέρκελ- περί αποκλιμάκωσης της έντασης, έμπρακτες ενδείξεις από την τουρκική πλευρά, δεν υπάρχουν.
Το μήνυμα Μακρόν και η συνεννόηση με Μητσοτάκη
Το πιο ηχηρό – σε συναισθηματικούς τόνους- μήνυμα στήριξης στην Ελλάδα ήρθε από τον Γάλλο πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν.
Μετά από συνεννόηση με τον Έλληνα πρωθυπουργό, ο Γάλλος πρόεδρος διαμήνυσε στην Τουρκία και τους εταίρους, σε άπταιστα ελληνικά : “Για μια ακόμη φορά, θέλω να εκφράσω την πλήρη αλληλεγγύη της Γαλλίας προς την Κύπρο και την Ελλάδα απέναντι στις τουρκικές παραβιάσεις των κυριαρχικών δικαιωμάτων τους. Δεν πρέπει να δεχτούμε να απειλείται ο θαλάσσιος χώρος ενός κράτους μέλους της ΕΕ”. Ανάρτηση μέσω του προσωπικού του λογαριασμού στο facebook της οποίας προηγήθηκε συνάντησή του στο Παρίσι με τον κύπριο πρόεδρο, Νίκο Αναστασιάδη.
Η Μόσχα και οι “κακοσχεδιασμένες ενέργειες”
Σε συνέχεια της τηλεφωνικής επικοινωνίας του Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Βλαντιμίρ Πούτιν την Τετάρτη, η Μόσχα, δια της εκπροσώπου του ρωσικού ΥΠΕΞ, Μαρία Ζαχάροβα, εξέφρασε την ανησυχία της για την κατάσταση στην Ανατολική Μεσόγειο καλώντας σε αυτοσυγκράτηση. Πρόσθεσε δε επ’ αυτού ότι η Ρωσία προτρέπει “την αποφυγή κακοσχεδιασμένων ενεργειών” και την επίλυση των αναδυόμενων ζητημάτων στο πλαίσιο των Ηνωμένων Εθνών.
Διευκρινίσεις από ΗΠΑ για τα “αμφισβητούμενα ύδατα”
Σε διευκρινίσεις προχώρησαν στο μεταξύ οι ΗΠΑ μετά την -επιεικώς προβληματική- ανακοίνωση του state department με την οποία καλούσε την Τουρκία να σταματήσει να επιχειρεί μεν σε “αμφισβητούμενα ύδατα”, δε. Μετά και από την έντονη αντίδραση του δημοκρατικού γερουσιαστή Μενέντεζ, χθες οι ΗΠΑ προχώρησαν σε διπλές διευκρινίσεις:
Ο Αμερικανός Πρέσβης στην Ελλάδα Τζέφρι Πάιατ διαμήνυσε πως : “Οι Ηνωμένες Πολιτείες τηρούν τις αρχές του διεθνούς ναυτικού δικαίου, βάσει των οποίων τα νησιά, συμπεριλαμβανομένου του Καστελόριζου, έχουν ακριβώς την ίδια υφαλοκρηπίδα και δικαιώματα ΑΟΖ όπως και κάθε περιοχή στην ηπειρωτική χώρα”.
Γεγονός που ικανοποίησε την ηγεσία του ΥΠΕΘΑ με τον Νίκο Παναγιωτόπουλο να σχολιάζει: “Μετά τη λεκτική βελτίωση είναι σαφές πλέον ότι το Στέιτ Ντιπάρτμεντ στέλνει μήνυμα ότι σε όλη αυτή την υπόθεση το πρόβλημα είναι η Τουρκία. Η Τουρκία αμφισβητεί, η Τουρκία είναι το πρόβλημα και αυτό ξεκαθαρίζει πλέον το κείμενο”. Σημειώνεται ότι αμφότεροι παρέστησαν στην εκδήλωση στο στο λιμάνι της Αλεξανδρούπολης για την υποδοχή και προώθηση δυνάμεων της 101ης Αερομεταφερόμενης Ταξιαρχίας των ΗΠΑ στο πλαίσιο της ΝΑΤΟϊκής άσκησης “Atlantic Resolve”.
Στο ίδιο κλίμα κινήθηκε και ο Αμερικανός υφυπουργός εξωτερικών Φίλιπ Ρίκερ ο οποίος απαντώντας σε ερώτηση Ελλήνων ανταποκριτών είπε ότι η Ουάσιγκτον είναι ιδιαίτερα ανήσυχη για τα ερευνητικά σχέδια της Τουρκίας σε περιοχές στις οποίες η Ελλάδα και η Κυπριακή Δημοκρατία διεκδικούν (assert) τη δικαιοδοσία. Μάλιστα χαρακτήρισε τις τουρκικές ενέργειες προκλητικές και είπε ότι αυξάνουν τις εντάσεις στη περιοχή.
Και στο βάθος… Αίγυπτος και ΑΟΖ
Χθες το βράδυ ανακοινώθηκε και η τηλεφωνική επικοινωνία του Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Αιγύπτιο πρόεδρο Αμπντέλ Φατάχ Ελ- Σίσι.
Σύμφωνα με την ανακοίνωση του Μαξίμου στην ατζέντα της συνομιλίας του ήταν η κατάσταση στη Λιβύη αλλά και γενικότερα στην Ανατολική Μεσόγειο.
Υπενθυμίζεται ότι είναι σε εξέλιξη οι διαπραγματεύσεις με την Αίγυπτο για την οριοθέτηση ΑΟΖ γεγονός που συνιστά δυσμένεστατη εξέλιξη για την Άγκυρα.
Αναμφίβολα ζούμε μια από τις πιο μεγάλες κρίσεις της σύγχρονης ιστορίας. Μια κρίση με παντελώς διαφορετικά χαρακτηριστικά από οποιαδήποτε άλλη και συνεπώς, με άγνωστες επιπτώσεις. Πολλοί «σοφοί» και «ειδικοί» προσπαθούν να προβλέψουν την επόμενη ημέρα, να εκτιμήσουν τις συνέπειες και να προσδιορίσουν τα χαρακτηριστικά της νέας πραγματικότητας. Αν, όπως και εγώ, δεν είστε φίλοι της μελλοντολογίας, η τωρινή συγκυρία σίγουρα βοηθάει στο να ενισχύσετε αυτή σας την άποψη.
Όλοι ξεκινούν με την υπόθεση ότι κάποια στιγμή θα υπάρξει η επόμενη ημέρα. Αν θα είναι μια επόμενη ημέρα με εμβόλιο ή φάρμακα, με μεγάλη ή μικρή κοινωνική απόσταση, με φόβο ή όχι, είναι δύσκολο να το πούμε. Κατανοούμε ότι θα υπάρξει ύφεση, αλλά εκτιμάμε ότι θα είναι ελεγχόμενη και ανατάξιμη. Αναγνωρίζουμε ότι κάποιοι κλάδοι, κάποιες επιχειρήσεις θα σβήσουν από τον χάρτη, αλλά ελπίζουμε ότι η δική μας θα επιβιώσει. Κάποιοι τολμούν να αναγνωρίσουν σημαντικές αλλαγές στην προσωπική και επιχειρηματική τους καθημερινότητα, αλλά τις θεωρούν ομαλές και διαχειρίσιμες.
Ιστορικά, στις μεγάλες κρίσεις της ανθρωπότητας, δύο συμπεριφορές κυριάρχησαν. Η μια είναι η πολιτική της στρουθοκαμήλου. Κλείνω τα μάτια και δεν βλέπω τον κίνδυνο, υποθέτοντας ότι κάποια στιγμή, όταν θα τα ξανανοίξω, θα έχει εξαφανισθεί και όλα θα είναι όπως πριν. Είναι γνωστό ότι η στρουθοκάμηλος είναι από τα είδη προς εξαφάνιση. Όπως χαρακτηριστικά αναφέρει η φιλόσοφος Ayn RAND «Μπορείς να αγνοείς την πραγματικότητα. Αλλά δεν μπορείς να αγνοείς τις συνέπειες του να αγνοείς την πραγματικότητα». Η άλλη τυπική συμπεριφορά σε περιόδους κρίσεων είναι η αναζήτηση των ευκαιριών στη νέα πραγματικότητα που θα διαμορφωθεί. Αναγνωρίζοντας ότι το αύριο θα είναι διαφορετικό από το χθες, προσπαθώ να αντιμετωπίσω τις δυσχέρειες που εκτιμώ ότι θα προκύψουν, ενώ παράλληλα αναζητώ ευκαιρίες στην νέα κατάσταση ισορροπίας του συστήματος. Αυτό βέβαια προϋποθέτει ότι έχω περάσει στο τελευταίο από τα πέντε στάδια του πένθους, την αποδοχή της νέας πραγματικότητας και την προσαρμογή σε αυτή.
Οι Ελληνικές μεταλλευτικές επιχειρήσεις
Η επερχόμενη οικονομική ύφεση είναι δεδομένη και το μόνο που συζητάμε είναι το εύρος της – χρονικό και ποσοτικό. Οι Κεντρικές Τράπεζες και οι Κυβερνήσεις ήδη προσπαθούν με διάφορα μέτρα να ελέγξουν την κατάσταση, αλλά ο βαθμός της επιτυχίας τους εξαρτάται από την διάρκεια και την ένταση της Υγειονομικής κρίσης. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι και ο κλάδος μας θα επηρεασθεί. Οι Ελληνικές μεταλλευτικές επιχειρήσεις μέχρι στιγμής ανταπεξέρχονται ικανοποιητικά στα νέα δεδομένα. Έχοντας συνειδητοποιήσει την κρισιμότητα της κατάστασης και την ανάγκη για κοινωνική αλληλεγγύη, στηρίζουν τόσο το προσωπικό τους όσο και τις προσπάθειες του κράτους να ανταποκριθεί στην πανδημία. Η μείωση των πωλήσεων, παρότι σε μερικές περιπτώσεις είναι σημαντική, είναι ακόμη διαχειρίσιμη. Στην παρούσα συγκυρία, οι δυνατότητες αντίδρασης των επιχειρήσεων περιορίζονται στο να «διαφυλάξουν τα κεκτημένα», δηλαδή να επιβιώσουν στην καταιγίδα με τις μικρότερες δυνατές απώλειες. Συρρίκνωση, αλλαγή παραγωγικού μοντέλου, διέξοδος σε αγορές ή προϊόντα που μέχρι χθες δεν αποτελούσαν προτεραιότητα είναι μόνο μερικές από τις εναλλακτικές. Υπάρχουν διάφορες καλές πρακτικές και διδάγματα από παλαιότερες κρίσεις, αλλά σαφώς δεν υπάρχει συνταγή επιτυχίας. Εδώ θα φανεί «ο καλός ο καπετάνιος», όπως σοφά λέει ο Ελληνικός λαός.
Το μεγάλο και κρίσιμο ερώτημα, το οποίο ήδη έχει αρχίσει να απασχολεί τις ηγεσίες , είναι η εικόνα της μετά κρίση εποχής. Ακόμα και αν το υγειονομικό πρόβλημα λυθεί απολύτως, όλοι συμφωνούν ότι κάποια πράγματα θα είναι εντελώς διαφορετικά. Είναι βέβαιο πως για αρκετό χρονικό διάστημα οι δημόσιες επενδύσεις στην υγεία θα αυξηθούν σημαντικά, με επίπτωση στη διαθεσιμότητα πόρων για άλλες πολιτικές. Ήδη υπάρχουν συζητήσεις για την «από – παγκοσμιοποίηση» ώστε σε περιπτώσεις καραντίνας να υπάρχει δυνατότητα «τοπικής» τροφοδοσίας της αγοράς. Αυτό θα αλλάξει τα δεδομένα στην αξιοποίηση πρώτων υλών αλλά και στα logistics. Οι ανάγκες για επαγγελματικά ταξίδια θα επαναξιολογηθούν, με ενδεχόμενες επιπτώσεις στην κατανάλωση καύσιμων, στα μέσα μεταφοράς, αλλά και στις επενδύσεις σε υποδομές. Η δυνατότητα να κάνουμε εξ αποστάσεως πράγματα που μέχρι χθες απαιτούσαν φυσική παρουσία σε κάποιο συγκεκριμένο χώρο θα μειώσει την ανάγκη για τέτοιους χώρους (γραφεία, καταστήματα κοκ). Από την άλλη πλευρά, η αύξηση του χρόνου παραμονής στο σπίτι θα απαιτήσει επενδύσεις τόσο στα ακίνητα όσο και σε εξοπλισμό. Ακόμα και τα δίκτυα θα πρέπει να ενισχυθούν σοβαρά σε οικιστικές περιοχές, αν εφ εξής μεγάλο μέρος της επαγγελματικής δραστηριότητας θα γίνεται στο σπίτι.
Σε αυτή την συγκυρία, οι Ελληνικές μεταλλευτικές επιχειρήσεις πρέπει να αναζητήσουν τις ευκαιρίες που θα προκύψουν. Η γεωγραφική μας θέση, η ποιότητα ορισμένων πρώτων υλών, η ευελιξία μας, θα πρέπει να είναι μερικά από τα στοιχεία που, αν τα εκμεταλλευθούμε σωστά, θα καλύψουν την υστέρηση που μοιραία θα δημιουργήσει η κρίση. Από την άλλη πλευρά, είναι σημαντικό να ξαναδούμε ύλες ή κοιτάσματα τα οποία για πολλούς και διάφορους λόγους δεν έχουν αξιοποιηθεί μέχρι σήμερα. Τα νέα δεδομένα δεν επιτρέπουν σε καμία κοινωνία να αγνοεί οποιασδήποτε μορφής φυσικό πλούτο διαθέτει. Δυστυχώς, στην Ελλάδα των τελευταίων δεκαετιών, σημαντικές ορυκτές πρώτες ύλες έχουν μείνει στο περιθώριο, για διάφορους λόγους.
Οι απρόσμενες αλλαγές
Ο όρος disruption (κατά τη γνώμη μου δεν υπάρχει ικανοποιητική απόδοση στα Ελληνικά) περιγράφει εδώ και είκοσι χρόνια μια κατάσταση γρήγορης και απρόσμενης αλλαγής, η οποία μας βρίσκει όλους απροετοίμαστους κα ανυποψίαστους. Πολύ πριν εμφανισθεί η τωρινή κρίση, η ακαδημαϊκή κοινότητα είχε εκπονήσει δεκάδες μελέτες περιπτώσεων για εταιρίες κολοσσούς (τυπικό παράδειγμα η KODAK), οι οποίες αρνήθηκαν πεισματικά να δουν την ταχύτητα και την ένταση των επερχομένων αλλαγών, με αποτέλεσμα να εξαφανισθούν. Ο κορωνοϊός απλά επιταχύνει περαιτέρω αυτή τη διαδικασία, αφ’ ενός μεν διότι οι εξελίξεις θα προκύψουν πολύ πιο γρήγορα και αφ’ ετέρου διότι πολλοί από εμάς, σε πλήρη άρνηση της πραγματικότητας, θα συνεχίσουν να «ονειρεύονται» επιστροφή στην προηγούμενη κατάσταση.
Από την άλλη πλευρά, οι ίδιες αλλαγές που έσπρωξαν «δεινόσαυρους» όπως η KODAK στον θάνατο, έθρεψαν σειρά από μεγαλύτερες ή μικρότερες επιτυχίες. Η ταχύτητα προσαρμογής στα νέα δεδομένα αποτελεί το ισχυρότερο ανταγωνιστικό πλεονέκτημα. Όταν το ένστικτο της επιβίωσης συναντήσει την δημιουργικότητα, το αποτέλεσμα είναι πάντα καλό. Η ανθρωπότητα θα συνεχίσει να υπάρχει και μετά Covid, το παγκόσμιο ΑΕΠ πάντα μετά από κρίσεις βρίσκει τον τρόπο να επανέλθει σε τροχιά αύξησης, οι εξελίξεις στην τεχνολογία θα είναι ακόμα ταχύτερες και ίσως πιο στοχευμένες.
Σαφώς, για αρκετούς από εμάς, η απώλεια των κεκτημένων και η κατάρρευση της «ζώνης άνεσης» που με κόπο είχαμε κτίσει, αποτελούν δεδομένα που δυσκολευόμαστε να διαχειριστούμε. Ας ακολουθήσουμε την προτροπή του Jeffrey ROGERS (Singularity University) «Μην σκέφτεστε τι θέλετε από το μέλλον. Αναρωτηθείτε τι ζητάει το μέλλον από εσάς».
O Δήμαρχος Αριστοτέλη, Στέλιος Βαλιάνος, μιλά στην εκπομπή «SamTimes» της WebTv του Grtimes.gr και τη δημοσιογράφο Μαρία Σαμολαδά, στο χαρακτηριστικότερο σημείο του δήμου, στην ανασκαφή της πόλης των Αρχαίων Σταγείρων, στη γενέτειρα του οικουμενικού φιλοσόφου, στην Ολυμπιάδα.
Περιγράφει ποιες μοναδικότητες έχει ο Δήμος που έχει αναλάβει τη διοίκησή του, μία περιοχή που «απλώνεται» από το βουνό μέχρι τη θάλασσα.
«Είναι ήλιος και θάλασσα, αλλά είναι και ιστορία, πολιτισμός» αναφέρει ο κ. Βαλιάνος και επισημαίνει την ύπαρξη του Αγίου Όρους, ξεκαθαρίζοντας ότι δεν είναι ένας τουριστικός προορισμός, αλλά ένας Προσκυνηματικός τόπος.
Απαριθμώντας τις αμέτρητες επιλογές που έχει ένας επισκέπτης του Δήμου Αριστοτέλη, αναφέρεται στους ανθρώπους που ζουν και δραστηριοποιούνται εκεί, στα 22 τοπικά προϊόντα που έχουν ξεχωρίσει και ταξιδεύουν σε όλο τον κόσμο κάνοντας γνωστή την κάθε περιοχή για τα όσα η φύση απλόχερα χάρισε και οι κάτοικοι αγάπησαν και διατήρησαν.
Με την έγκριση του ΕΟΤ στο πλήρες πρόγραμμα που κατέθεσε και εκπονεί ο Δήμος για την τουριστική προβολή και ανάπτυξη, ο κ. Βαλιάνος αναφέρεται στους 18 εναλλακτικούς τρόπους για δράσεις σε όλη την περιοχή, από τις σηματοδοτημένες πλέον περιπατητικές διαδρομές μέχρι το Άλσος του Αριστοτέλη, από τους δρόμους του κρασιού μέχρι τις επισκέψιμες μονοκαλλιέργειες, από τους παραδοσιακούς οικισμούς και το σπίτι του Ζορμπά μέχρι τα μετόχια μοναστηριών και τη μακεδονική αρχιτεκτονική, από τις 15 γαλάζιες σημαίες μέχρι τη λαογραφία με τη γαστρονομική εμπειρία.
«Θέλουμε να κάνουμε τον Δήμο Αριστοτέλη την κοιτίδα του θεματικού τουρισμού», τονίζει ο Στέλιος Βαλιάνος και σημειώνει ότι στόχος είναι να υπάρχει τουρισμός 12 μήνες το χρόνο, ενώ απαντά αν και με ποιον τρόπο οι ενέργειες που κάνει για την περιοχή του ωφελούν όλη τη Χαλκιδική, και τους 5 δήμους.
Μάλιστα, σχετικά με τις επιπτώσεις της παγκόσμιας πανδημίας, ο κ. Βαλιάνος αναφέρει ότι «αποφασίσαμε να μην μεμψιμοιρούμε, τροποποιήσαμε το σχέδιο μας και δημιουργούμε ευχάριστες ειδήσεις».
Περιγράφει με ποιον τρόπο συνέβαλαν συνεργατικά και ενωμένες όλες οι δυνάμεις προκειμένου ο Δήμος Αριστοτέλη και η Χαλκιδική να είναι τόσο ένας ασφαλής προορισμός όσο και προετοιμασμένος για να αντιμετωπίσει και να περιορίσει τη μετάδοση αν εντοπιστεί κρούσμα κορωνοϊού, χρηματοδοτώντας ακόμη και τη λειτουργία ασθενοφόρων του ΕΚΑΒ.
Ο Δήμαρχος Αριστοτέλη, δεν αποφεύγει να απαντήσει σχετικά με τη μεταλλευτική δραστηριότητα που υπάρχει στην περιοχή, τον διχασμό που κυρίευσε τους κατοίκους, τις προϋποθέσεις για τη λειτουργία της επένδυσης, αλλά και την πρόσφατη διεκδίκησή του για την απόδοση των μεταλλευτικών τελών που δεν έχουν αποδοθεί στον Δήμο εδώ και τρία χρόνια, στερώντας σημαντικό έσοδο.
Ταυτόχρονα, υπογραμμίζει ότι διεκδικεί και αντισταθμιστικά οφέλη απευθείας από την εταιρία προς το δήμο, καθώς όπως διευκρινίζει, τα μεταλλευτικά τέλη είναι θεσμοθετημένα ενώ τα αντισταθμιστικά οφέλη είναι ζήτημα συμφωνίας και διεκδίκησης από την επενδυτική εταιρία.
Ο Στέλιος Βαλιάνος, έχοντας διατελέσει και περιφερειακός σύμβουλος Κ.Μακεδονίας, απαντά τι είναι αυτό που τον κέρδισε στην πολιτική σε σχέση με τη νομική, αλλά και ποιες από τις δεσμεύσεις του και το όραμά του έχει θέσει ως προτεραιότητα, καθώς και πως αντιμετωπίζει και διαχειρίζεται τις κρίσεις με τις οποίες ήρθε αντιμέτωπος, από τις φυσικές καταστροφές μέχρι τις οφειλές που «κληρονόμησε» από τις προηγούμενες διοικήσεις.
Τέλος, το ερώτημα για το ποια είναι η αγαπημένη δική του παραλία, αποτελεί αφορμή για περισσότερες από τρεις απαντήσεις.
