Απεγνωσμένοι είναι οι ιδιοκτήτες επιχειρήσεων ενοικιαζομένων δωματίων οι οποίοι ψάχνουν με το… κιάλι προσωπικό εργασίας. Και δεν είναι οι μόνοι. Το ίδιο παρατηρείται και στην εστίαση, σε σούπερ μάρκετ, σε καταστήματα με τουριστικά είδη, στα ξενοδοχεία. «Πώς θα βγάλουμε τη σεζόν;» αναρωτιούνται εκπρόσωποι του κλάδου, ενώ όπως αποκαλύπτει στο ρεπορτάζ του το GRTimes.gr, 6 στους 10 ιδιοκτήτες τουριστικών καταλυμάτων θα αναγκαστούν φέτος να καθαρίζουν οι ίδιοι τα δωμάτια!

Ούτε 10, ούτε 20, ούτε 30 αλλά… 80.000 είναι οι κενές θέσεις εργασίας για φέτος στον κλάδο του τουρισμού, της βαριάς βιομηχανίας της χώρας μας, η οποία συνεισφέρει το 25% του ΑΕΠ, δηλαδή 1 στα 4 ευρώ της ελληνικής οικονομίας προέρχεται έμμεσα ή άμεσα από τον τουρισμό.

Η Ελλάδα πρωταγωνιστεί στην προσέλκυση τουριστών και το υπουργείο Τουρισμού με τη 12μηνη καμπάνια της χώρας στο εξωτερικό, την προβολή χειμερινών προορισμών, την προώθηση του city break, το «άνοιγμα« σε νέες αγορές κτλ. κατάφερε να μην αφήσει τον τουρισμό στον «αυτόματο πιλότο», όπως χαρακτηριστικά δήλωσε ο Βασίλης Κικίλιας στην τελετή παράδοσης – παραλαβής του Υπουργείου Τουρισμού στην υπηρεσιακή υπουργό Ιωάννα Δρέττα.

Ωστόσο, η έλλειψη προσωπικού τα τελευταία χρόνια, και δη, από την εποχή του κορωνοϊού και μετά, είναι εμφανής. Πέρυσι, οι εμπλεκόμενοι φορείς μιλούσαν για 60.000 κενές θέσεις εργασίας στον τουρισμό, με αξιοσημείωτη την παραίτηση τουλάχιστον 5.000 εργαζομένων τις πρώτες ημέρες του Ιουνίου 2022, φέτος το νούμερο ανεβαίνει στις 80.000 κενές θέσεις εργασίας.

Είναι θέμα ημερών η έκδοση Κοινής Υπουργικής Απόφασης (ΚΥΑ) από τα συναρμόδια υπουργεία (Εργασίας, Τουρισμού, Οικονομικών και Ανάπτυξης) για την απασχόληση «εισαγόμενων» εργαζομένων από Τρίτες χώρες, δηλαδή από Αίγυπτο, Πακιστάν, Μπαγκλαντές, Αφγανιστάν ώστε να καλύψουν ειδικότητες, στις οποίες υπάρχει έλλειψη ελληνικού ανθρώπινου δυναμικού όπως, καμαριέρες, σερβιτόροι και κηπουροί αλλά και θέσεις εργασίας στην κουζίνα όσον αφορά στην εστίαση.

«Εμείς, είμαστε οικογενειακές επιχειρήσεις, έχουμε άμεση επαφή με τον κόσμο, ποιους θα βάλουμε να δουλέψουν;» δηλώνουν απεγνωσμένα επιχειρηματίες της φιλοξενίας στο GRTimes.gr.

Εκπρόσωποι φορέων Ενοικιαζόμενων Δωματίων και Διαμερισμάτων σε Χαλκιδική και Πιερία μιλούν και επισημαίνοντας το τεράστιο πρόβλημα που παρατηρείται και φέτος στην εύρεση προσωπικού εργασίας.

Επίσης, να σημειώσουμε, ότι το διήμερο 25 και 26 Μαΐου 2023, στις Ημέρες Καριέρας που διοργάνωσε στη Θεσσαλονίκη το μεγαλύτερο hub για την απασχόληση στην Ελλάδα kariera.gr, περισσότεροι από 1.640 υποψήφιοι πραγματοποίησαν πάνω από 8.200 συνεντεύξεις εργασίας με 32 εταιρείες της Ελλάδας και του εξωτερικού, ενώ ενημερώθηκαν και για προγράμματα πρακτικής άσκησης και εκπαίδευσης, με στόχο την εξέλιξη των δεξιοτήτων τους.

Χαλκιδική: 6 στους 10 ιδιοκτήτες τουριστικών καταλυμάτων θα καθαρίζουν οι ίδιοι τα δωμάτια!

Η Χαλκιδική κινείται ικανοποιητικά σε πληρότητες και προκρατήσεις για τη φετινή σεζόν, και όπως ήδη ανέδειξε το GRTimes.gr για το τριήμερο του Αγίου Πνεύματος, όλα θα εξαρτηθούν από τον καιρό και οι επιχειρηματίες υπολογίζουν σε κρατήσεις της… τελευταίας στιγμής.

Όμως, εκτός από τις πολύ καλές προκρατήσεις για την υψηλή περίοδο, παρατηρείται ένα τεράστιο κενό στο προσωπικό εργασίας το οποίο και θέτει στο GRTimes.gr ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας Ενοικιαζομένων Δωματίων και Διαμερισμάτων Χαλκιδικής «Ο Αριστοτέλης» Τριαντάφυλλος Παπαϊωάννου.

Το πρόβλημα της έλλειψης προσωπικού όπως επισημαίνει ο ίδιος είναι τεράστιο και το αποδίδει στο γεγονός ότι οι εργαζόμενοι στον τουρισμό έχουν γυρίσει την πλάτη τους στην εποχιακή εργασία και όχι λόγω των αμοιβών και των συνθηκών εργασίας.

«Αυτό δεν ισχύει για εμάς τους μικρούς» δηλώνει ο κ. Παπαϊωάννου εξηγώντας ότι μια καμαριέρα, για παράδειγμα, σε ένα καλό κατάλυμα με οκτάωρη εργασία αμείβεται με 1.100 – 1.200 καθαρά το μήνα.

Από την άλλη όμως, 6 στους 10 ιδιοκτήτες τουριστικών καταλυμάτων θα αναγκαστούν φέτος να καθαρίζουν οι ίδιοι τα δωμάτια. «Δεν υπάρχει υπάλληλος εργαζόμενος, ούτε στα σούπερ μάρκετ, ούτε στα μαγαζιά με τουριστικά είδη, ούτε στην εστίαση, ούτε στα πλυντήρια για τον ιματισμό» σημειώνει με προβληματισμό ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας Ενοικιαζομένων Δωματίων και Διαμερισμάτων Χαλκιδικής «Ο Αριστοτέλης».

Επίσης, όπως επισημαίνεται, καταλυτικό ρόλο παίζουν και οι μήνες ανεργίας για τους εποχικούς εργαζομένους, όπου από την πανδημία και μετά, έχουν μειωθεί από τους πέντε στους τρεις, οπότε και αυτό είναι ένα στοιχείο που αποτρέπει τους δυνητικούς εργαζόμενους να επιλέξουν την εποχική εργασία.

Επιδότηση στην εργασία και όχι στην ανεργία!

Μικρά οικογενειακά καταλύματα και στην Πιερία αναζητούν προσωπικό για την καθαριότητα των δωματίων. Παρέχεται τετράωρη ή εξάωρη απασχόληση, με όλα όσα προβλέπει η νομοθεσία, τον αντίστοιχο μισθό, τα ένσημα, το ρεπό μέσα στην εβδομάδα, ό,τι ακριβώς δικαιούται ο εργαζόμενος.

Το πρόβλημα εύρεσης προσωπικού είναι πολύ σοβαρό, δηλώνουν επιχειρηματίες του κλάδου. «Δεν έρχονται να δουλέψουν» λένε επισημαίνοντας ότι δεν θέλουν ούτε καν να ασφαλιστούν, διότι είτε είναι εγγεγραμμένοι στο ταμείο ανεργίας είτε επωφελούνται επιδομάτων, γεγονός που καθιστά… ασύμφορη γι’ αυτούς την έναρξη μιας νόμιμης εποχικής εργασίας!

Το GRTimes.gr επικοινώνησε με τον πρόεδρο της Ομοσπονδίας Ενοικιαζομένων Δωματίων και Διαμερισμάτων Πιερίας, Πέλλας, Ημαθίας Γρηγόρη Βεϊδαμενίδη ζητώντας τη δική του άποψη.

«Δεν πρέπει να επιδοτούμε την ανεργία. Το κράτος πρέπει να επιδοτεί την εργασία», τονίζει ο κ. Βεϊδαμενίδης υπογραμμίζοντας -και από τη δική του πλευρά- το σοβαρό πρόβλημα που παρατηρείται στις μικρές οικογενειακές μονάδες της Πιερίας για εύρεση προσωπικού και ειδικότερα στον τομέα της καθαριότητας.

«Δεν έρχονται να δουλέψουν. Εμείς από την πλευρά μας δίνουμε ό,τι προβλέπει ο νόμος» εξηγεί ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας Ενοικιαζομένων Δωματίων και Διαμερισμάτων Πιερίας, Πέλλας, Ημαθίας και προσθέτει: «Είμαστε ξεκρέμαστοι, πώς θα βγάλουμε τη σεζόν, μου λέτε;».

Σχετικά με την απασχόληση «εισαγόμενων» εργαζομένων από Τρίτες χώρες που προωθεί η Κυβέρνηση, επιχειρηματίες του κλάδου τονίζουν πως οι μικρές οικογενειακές επιχειρήσεις έχουν άμεση επαφή με τον κόσμο και αυτή η άμεση επαφή χρειάζεται άλλη προσέγγιση, μια πιο «ζεστή» εξυπηρέτηση.

«Κενά» και στην εστίαση

Δεν είναι μόνο η έλλειψη στις καμαριέρες και στον καθαρισμό των δωματίων που είναι έντονη. Μεγάλα κενά, όπως πληροφορείται το GRTimes.gr, παρατηρούνται και στον χώρο της εστίασης, στο σέρβις αλλά και στην προετοιμασία των πρωινών στα ξενοδοχεία.

Επιχειρηματίας εστιάτορας με εστιατόριο στην Ουρανούπολη Χαλκιδικής από το 1957 είπε στο GRTimes.gr: «Εγώ, έχω Α’ μάγειρα 33 χρόνια, και Β’ μάγειρα 22 χρόνια, και προϋπόθεσή μου είναι να μην αλλάζω προσωπικό». Ωστόσο σύμφωνα με τον ίδιο, στην περιοχή παρατηρείται πρόβλημα κυρίως στα «βοηθητικά χέρια», «στην κουζίνα, στην λάντζα», αλλά και στα έμπειρα στελέχη για σέρβις σε εστιατόρια ξενοδοχείων a la carte. «Σε κάποιες περιπτώσεις, φταίμε, όμως και εμείς οι εργοδότες» σχολιάζει ο ίδιος.

[ΠΗΓΗ: https://www.grtimes.gr/, της Νπέπυ Χιωτοπούλου, 31/5/2023]

Στο Δίκτυο των Παγκόσμιων Γεωπάρκων της UNESCO και στο Δίκτυο των Ευρωπαϊκών Γεωπάρκων εντάχθηκε ολιστικά η Λαυρεωτική γη ως Μνημείο Γεωλογικής και Πολιτιστικής Κληρονομιάς. Πρόκειται για μια εξέλιξη – ορόσημο για τη χώρα μας καθώς αναδεικνύεται, αναπτύσσεται και διασώζεται η γεωλογική κληρονομιά και προάγεται η σημασία του εθνικού γεωλογικού πλούτου.

Σε αυτή την πολύχρονη και απαιτητική προσπάθεια, η οποία κορυφώθηκε όταν στις 25/11/2020 κατατέθηκε στην Ελληνική Επιτροπή της UΝESCO ο Φάκελος Υποψηφιότητας Ένταξης, καθοριστική ήταν η συμβολή της Ελληνικής Αρχής Γεωλογικών και Μεταλλευτικών Ερευνών (Ε.Α.Γ.Μ.Ε.), η οποία σε συνεργασία με τους τοπικούς φορείς (Δήμο Λαυρεωτικής, ΔΑΝΕΤΑΛ, ΕΜΕΛ), ακαδημαϊκά ιδρύματα (ΕΜΠ-ΤΠΠΛ, ΕΚΠΑ) και κρατικές υπηρεσίες-φορείς (ΥΠΕΝ, ΥΠΠΟΑ, ΕΟΤ κ.α.) συνέβαλε στο να ενταχθεί το Γεωπάρκο Λαυρεωτικής στο Παγκόσμιο Δίκτυο των Γεωπάρκων UNESCO.

Αξίζει να σημειωθεί ότι η ΕΑΓΜΕ  λειτουργώντας υποστηρικτικά στην όλη προσπάθεια, ήδη από το 2008 συνέταξε τον φάκελο υποψηφιότητας της περιοχής, ο οποίος επικαιροποιήθηκε και συμπληρώθηκε το 2020 από αρμόδια επιτροπή αποτελούμενη από επιστημονικό προσωπικό της Αρχής και συγκεκριμένα από τους γεωλόγους:  M.Sc. Ε. Μωραΐτη,  Δρ. Κ. Λασκαρίδη, Δρ. Α. Φωτιάδη, Δρ. Π. Πάσχο, Δρ. Δ. Γαλανάκη, M.Sc. Μ. Φίτρο και M.Sc. Β. Σκληρό.

Το δε εποπτικό υλικό σχεδιάστηκε με την επιμέλεια των Δρ. Ε. Ζανανίρι, M.Sc. Β. Μπαρσάκη και M.Sc. Ι. Καμπόλη του Τμήματος Γενικής Γεωλογίας, Γεωλογικών Χαρτογραφήσεων και Εφαρμογών (ΓΕΧΑΕ) της ΕΑΓΜΕ, στο πλαίσιο της Καταγραφής Νέων Γεωτόπων, Μελετών Γεωδιαδρομών και Μελετών Διαχείρισης Γεωπάρκων του έργου ΕΣΠΑ «GEOINFRA» που εκπονεί η ΕΑΓΜΕ.

Καθοριστική ήταν επίσης, η συμβολή του Καθηγητή Γεωλογίας ΕΚΠΑ Δρ. Π. Βουδούρη, του πρώην Δ/ντή Κοιτασματολογίας ΙΓΜΕ Δρ. Δ. Μπίτζιου, της M.Sc. Ε. Θεοδοσίου ως πρώην επικεφαλής του προγράμματος γεωπάρκων του ΙΓΜΕ, του Ομότιμου Καθηγητή ΕΜΠ Δρ. Γ. Παπαδημητρίου, καθώς και του φυσιοδίτη Η. Κατσαρού.

Τι είναι το Γεωπάρκο Λαυρεωτικής

Το Γεωπάρκο Λαυρεωτικής είναι μια περιοχή εκτάσεως 176 τετρ. χλμ. με τεράστιας σημασίας άυλου και υλικού πολιτιστικού πλούτου που μεταξύ άλλων περιλαμβάνει περίπου 1.000 μεταλλευτικές στοές και ισάριθμα φρεάτια, καθώς και άνω των 40 γεωτόπων σπουδαίας επιστημονικής αξίας.

Πρόκειται ουσιαστικά για ένα εκτεταμένο ασφαλές δίκτυο γεω-διαδρομών που υποδεικνύουν συγκεκριμένα σημεία με γεωλογικό, ιστορικό, μεταλλευτικό, αρχαιολογικό και περιβαλλοντικό ενδιαφέρον, από το Αρχαίο Θέατρο του Θορικού έως το Ναό του Ποσειδώνα στο Σούνιο.

Η περιοχή της Λαυρεωτικής είναι ευρέως γνωστή καθώς τα ορυκτά της συγκεντρώνουν τον μεγαλύτερο αριθμό διαφορετικών χημικών στοιχείων (48) από οποιαδήποτε άλλη μεταλλευτική περιοχή στον κόσμο και γι’ αυτό το λόγο εμφανίζεται εδώ το 12% των παγκοσμίως γνωστών ορυκτών της Γης.

Το Λαύριο, ως μέρος πλέον του Δικτύου των Παγκόσμιων Γεωπάρκων της UNESCO, διαθέτει νέες δυνατότητες υπηρεσιών υψηλής ποιότητας, με σκοπό να γίνει πόλος έλξης γεω-τουριστών από όλο τον κόσμο.

Σημειώνεται, ότι τα Παγκόσμια Γεωπάρκα UNESCO οφείλουν να πληρούν υψηλές προδιαγραφές ποιότητας και προσφερόμενων υπηρεσιών και αξιολογούνται κάθε τέσσερα χρόνια μέσα από ένα αυστηρό πρωτόκολλο.

Οι δραστηριότητες του Παγκόσμιου Δικτύου Γεωπάρκων UNESCO εκτείνονται σε όλη την υφήλιο και συμμετέχουν σε αυτό 195 περιοχές από 48 χώρες, ενώ σήμερα η Ελλάδα συμμετέχει με 8 αναγνωρισμένα γεωπάρκα και 2 υπό ένταξη.

(Φωτό: Υπόγειος θάλαμος εξόρυξης των Μεταλλείων Πλάκας, Λαύριο, Λαύριο)

[ΠΗΓΗ: https://ecopress.gr/, 31/5/2023]

Μειωμένη από 60% και άνω υπολογίζεται η φετινή παραγωγή της πράσινης ελιάς στο νομό Χαλκιδικής, με τον πρόεδρο του τοπικού Επιμελητηρίου Γιάννη Κουφίδη να επισημαίνει στο ThessToday.gr, ότι οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής είναι ολοένα και πιο επιζήμιες τόσο για τον πρωτογενή όσο και για τον δευτερογενή τομέα.

Αν και το πραγματικό ποσοστό της φετινής παραγωγής θα κριθεί σε δύο με τρεις εβδομάδες στις πρώιμες και όψιμες περιοχές, ο κ. Κουφίδης ανέφερε ότι η τρέχουσα χρονιά δεν ήταν η αναμενόμενη για την ποικιλία της επιτραπέζιας ελιάς και για τους 3.000 με 3.500 ελαιοπαραγωγούς της Χαλκιδικής, συγκριτικά με το 2022 που συγκεντρώθηκαν 160.000 τόνοι. «Οι αλλαγές λόγω των καιρικών συνθηκών επηρεάζουν αρνητικά πλέον την παραγωγή. Βρισκόμαστε στην περίοδο της ανθοφορίας και καρπόδεσης της ελιάς αλλά ο άνυδρος και ζεστός χειμώνας μαζί με την κρύα και βροχερή άνοιξη που διανύουμε, επιφέρουν αρνητικές επιπτώσεις για την συγκομιδή που γίνεται Σεπτέμβριο και Οκτώβριο», εξήγησε ο πρόεδρος του Επιμελητηρίου Χαλκιδικής με τον ίδιο να απεύχεται ένα πιθανό χαλάζι που θα καταστρέψει τις καλλιέργειες.

«Θα χαθούν εκατομμύρια ευρώ»

Πάνω από το 90% της παραγωγής της πράσινης ελιάς, προϊόν Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης, διατίθεται στο εξωτερικό, ενώ η φετινή μείωση μεταφράζεται σε απώλειες εκατομμυρίων ευρώ για τον πρωτογενή και δευτερογενή τομέα της Χαλκιδικής αλλά και σε πτώση του ΑΕΠ του νομού. «Υπάρχουν κτήματα αυτήν τη στιγμή που θα μείνουν ακαλλιέργητα και δεν θα γίνει η συγκομιδή. Είμαστε σε αναμονή για την ολοκλήρωση της καρποφορίας, ώστε να κάνουμε τα αδύνατα, δυνατά προκειμένου να ενισχυθεί η παραγωγή αλλά και τα μεταποιητικά εργοστάσια», σημείωσε στο ThessToday.gr o κ. Κουφίδης.

Οι ανάγκες για εργάτες γης

Οι πρώτοι εργάτες γης από την Αλβανία βρίσκονται ήδη στη Χαλκιδική όπως και κάθε χρόνο, ενώ από τη στιγμή που ξεκίνησε η διαδικασία για την πρόσκληση από τρίτες χώρες, αναμένονται να φτάσουν στην περιοχή και οι έκτακτοι εργάτες από το Μπαγκλαντές και την Αίγυπτο. Ωστόσο, όπως επισήμανε στο ThessToday.gr o κ. Κουφίδης, οι φετινές ανάγκες για εργατικά χέρια είναι λιγότερες σε σχέση με το 2022 (σ.σ. πάνω από 7.000 προσκλήσεις) λόγω της μειωμένης παραγωγής της ελιάς.

«Ο μεγαλύτερος όγκος των εργατών χρειάζεται κυρίως την περίοδο συγκομιδής της ελιάς, δηλαδή τον Σεπτέμβριο και Οκτώβριο. Θα χρειαστούμε και φέτος εργατικά χέρια αλλά η εξέλιξη της παραγωγής θα κρίνει πόσα θα είναι εν τέλει. Το βέβαιο είναι ότι εφόσον η παραγωγή θα είναι μειωμένη φέτος, θα έχουμε και λιγότερες ανάγκες σε εργάτες γης με τα κενά που υπάρχουν να καλύπτονται σιγά σιγά από τις τρίτες χώρες», είπε χαρακτηριστικά.

Οι δύο τομείς ανάπτυξης της Χαλκιδικής

Σύμφωνα με τον πρόεδρο του τοπικού Επιμελητηρίου, οι τομείς ανάπτυξης της Χαλκιδικής είναι ο τουρισμός με όλα τα συναφή επαγγέλματα και τα αγροτικά της προϊόντα. Εκτίμησε, μάλιστα, ότι το 2023 εξελίσσεται σε μια καλή χρονιά για τον τουρισμό κυρίως της περιοχής. «Όταν η χρονιά είναι καλή για την παραγωγή της ελιάς, στο ΑΕΠ της Χαλκιδικής μπαίνει μπροστά ο πρωτογενής και ο δευτερογενής τομέας. Όταν όμως δεν είναι η χρονιά της ελιάς, τότε μπροστάρης είναι ο τουρισμός με το 2023 να χαρακτηρίζεται ως μια τέτοια χρονιά», είπε καταλήγοντας ο κ. Κουφίδης.

[ΠΗΓΗ: https://thesstoday.gr/, του Δημήτρη Τάγκα, 30/5/2023]

Ο αμερικανός πρόεδρος τηλεφώνησε στον ομόλογό του για την επανεκλογή του. Όπως είπε θα υπάρξουν περαιτέρω συζητήσεις την επόμενη εβδομάδα.

Συνομιλίες Μπάιντεν με Ερντογάν στην Σύνοδο Κορυφής του NATO στην Μαδρίτη (Ιούνιος 2022)

Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν τηλεφώνησε σήμερα στον τούρκο ομόλογό του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν προκειμένου να τον συγχαρεί για την επανεκλογή του.

Στη διάρκεια της τηλεφωνικής επικοινωνίας, ο Ερντογάν έθεσε το ζήτημα της απόκτησης αμερικανικών μαχητικών αεροσκαφών F-16, ενώ από την πλευρά του ο Μπάιντεν ζήτησε από την Άγκυρα να άρει τα εμπόδια που θέτει στην προσχώρηση της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ.

«Μίλησα με τον Ερντογάν, του έδωσα συγχαρητήρια. Θέλει ακόμη βρεθεί λύση για τα F-16. Του είπα ότι θέλουμε να υπάρξει λύση για τη Σουηδία…», είπε ο αμερικανός πρόεδρος σε δημοσιογράφους προτού αναχωρήσει από τον Λευκό Οίκο για το Ντέλαγουερ. «Θα πούμε περισσότερα την επόμενη εβδομάδα», συμπλήρωσε.

Από την πλευρά του ο Σουηδός υπουργός Εξωτερικών Τόμπιας Μπίλστρομ θα συναντηθεί με τον Τούρκο ομόλογό του Μεβλούτ Τσαβούσογλου αυτή την εβδομάδα για να συζητήσουν τη διαδικασία ένταξης της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ την οποία μπλοκάρει με βέτο η Άγκυρα. Η συνάντηση θα πραγματοποιηθεί στη σύνοδο των υπουργών Εξωτερικών του ΝΑΤΟ στο Όσλο την Πέμπτη.

Η Τουρκία επιδίωξε να αγοράσει μαχητικά αεροσκάφη F-16 αξίας 20 δισεκατομμυρίων δολαρίων από τις ΗΠΑ, αλλά το αμερικανικό Κογκρέσο μπλόκαρε την πώληση. Επίσης μεταξύ των κορυφαίων προτεραιοτήτων του Λευκού Οίκου είναι η ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ μέχρι τη σύνοδο κορυφής της Βορειοατλαντικής Συμμαχίας στη Λιθουανία στα μέσα Ιουλίου. Η Τουρκία ενέκρινε στα τέλη Μαρτίου την προσχώρηση της Φινλανδίας στο ΝΑΤΟ, αλλά εξακολουθεί να εμποδίζει την ένταξη της Σουηδίας.

Φωτό: Συνομιλίες Μπάιντεν με Ερντογάν στην Σύνοδο Κορυφής του NATO στην Μαδρίτη (Ιούνιος 2022) JONATHAN ERNST VIA REUTERS

[ΠΗΓΗ: https://www.huffingtonpost.gr/, 30/5/2023]

Στις 25 Μαΐου, πρώτη ημέρα του 14ου SEE Energy Dialogue του ΙΕΝΕ που πραγματοποιήθηκε στην Θεσσαλονίκη, ο John Roberts, Energy Security Specialist, από το Ηνωμένο Βασίλειο και Visiting Research Fellow του IENE, κατά την εναρκτήρια ομιλία του, προέβη σε μια αναφορά που πέρασε μάλλον απαρατήρητη. 

Μίλησε για ένα κεφάλαιο, συγκεκριμένα, το τέταρτο, από το background paper του 14ου SEEED, που έχει κατά τη γνώμη του, ιδιαίτερη σημασία. Το energia.gr, εντόπισε το απόσπασμα και σας το μεταφέρει αυτούσιο. Πρόκειται για μια αξιολόγηση των βασικών ενεργειακών ζητημάτων στην ΝΑ Ευρώπη που υπέχουν θέση πρόγνωσης για το βραχυπρόθεσμο μέλλον της περιοχής και δείχνουν το μέγεθος του προβλήματος που εμποδίζει την ταχύτερη και πιο συνεκτική πρόοδο της περιοχής προς την Ενεργειακή Μετάβαση.

Ενώ περισσότερο από το ήμισυ της δυναμικότητας παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας στην ΝΑ Ευρώπη βασίζεται επί του παρόντος σε θερμικό άνθρακα και λιγνίτη, ένα σύστημα ηλεκτρικής ενέργειας που προβλέπει πολύ μεγαλύτερη χρήση ΑΠΕ έχει αποδειχθεί ότι αποτελεί μια ρεαλιστική πιθανότητα. Μια τέτοια προσαρμογή θα απαιτήσει, ασφαλώς, δραστικές αλλαγές στη λειτουργία του υφιστάμενου δίκτυου. Ενώ η ανάγκη για στρατηγικό σχεδιασμό είναι προφανής, η Ενεργειακή Μετάβαση θα βασιστεί σε ένα μείγμα αυστηρών και φιλόδοξων σχεδιασμών πολιτικής, πρόσβαση σε ένα ευρύ φάσμα χρηματοδοτικών μέσων και εργαλείων για την εκτέλεση επενδύσεων, καθώς και την ύπαρξη λειτουργικών και διάφανων αγορών ενέργειας,που θα  συνοδεύεται από αποτελεσματική κοινωνική προστασία για τους “ευάλωτους” καταναλωτές ενέργειας.

Υπό αυτές τις συνθήκες, αποτελεί προϋπόθεση για την επιτυχή απαλλαγή της ευρωπαϊκής οικονομίας από τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα, η κατανόηση των ιδιαιτεροτήτων των κρατών-μελών της ΕΕ που βρίσκονται στην περιοχή της ΝΑ Ευρώπης, καθώς και των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων, καθώς μόνο με αυτό τον τρόπο θα γίνει δυνατό να αντιμετωπιστούν συγκεκριμένα προβλήματα, με στοχευμένες πολιτικές και χρηματοδοτικές παρεμβάσεις. Αυτό απαιτεί αυξημένη προσοχή και συνεργασία, τόσο από τα θεσμικά όργανα της Ένωσης, όσο και από άλλα κράτη –μέλη της.

Με βάση τα δεδομένα πρόσφατης μελέτης, οι βασικοί παράγοντες που εμποδίζουν την πορεία προς μια βιώσιμη ενεργειακή μετάβαση διαφέρουν από χώρα σε χώρα, αλλά αξιολογούνται, ως εξής σε περιφερειακό επίπεδο, ξεκινώντας από τους πιο σημαντικούς:

• Κρατική αιχμαλωσία (ένα είδος συστημικής πολιτικής διαφθοράς κατά την οποία τα ιδιωτικά συμφέροντα επηρεάζουν σημαντικά τις διαδικασίες λήψης αποφάσεων ενός κράτους προς όφελός τους), γεωπολιτική, έλλειψη κράτους δικαίου και λογοδοσίας. Αυτό το ευρύ σύνολο ζητημάτων περιλαμβάνει τη λήψη αποφάσεων στον ενεργειακό τομέα, που  τοποθετεί τα ειδικά συμφέροντα πάνω από το δημόσιο συμφέρον. Περιλαμβάνει τα πάντα, από τις κρατικές επιχειρήσεις κοινής ωφέλειας και την υπερβολική επιρροή στη χάραξη της πολιτικής, μέχρι τις αδιαφανείς ενεργειακές συμφωνίες με την Ρωσία και την Κίνα, και τα συστήματα κινήτρων για τις ΑΠΕ, που ωφελούν τις επιχειρήσεις που διαπλέκονται με τις κυβερνήσεις.
• Ξεπερασμένη αντίληψη για το ενεργειακό σύστημα, λανθασμένες λύσεις και έλλειψη κατανόησης της ταχύτητας με την οποία συντελούνται οι αλλαγές. Συχνά είναι δύσκολο να διακρίνει κανείς αν οι κακές πολιτικές αποφάσεις για την ενέργεια οφείλονται στην εξυπηρέτηση ειδικών συμφερόντων, ή στην έλλειψη γνώσης και ανάλυσης της υφιστάμενης κατάστασης του τομέα.
• Ελλιπής μεταφορά και εφαρμογή των κανόνων της Ε.Ε. που επηρεάζουν τον τομέα της ενέργειας. Είναι σαφές ότι οι ευρωπαϊκοί κανόνες για το περιβάλλον, το κλίμα, την ενέργεια και τις κρατικές ενισχύσεις, αν και απέχουν από το να είναι τέλειοι, εν τούτοις είναι εκείνοι που προωθούν την ενεργειακή μετάβαση. Η περιβαλλοντική νομοθεσία της Ε.Ε. συμβάλλει επίσης στην αποτροπή καταστροφικών συμβάντων σε ευαίσθητες περιοχές, όπως π.χ. από υποδομές ενέργειας και μεταφορών. Αν και οι χώρες διαφέρουν ως προς την προσήλωσή τους στη εφαρμογή της ευρωπαϊκής νομοθεσίας, ο έλεγχος της ρύπανσης, η ποιότητα του αέρα, οι κρατικές ενισχύσεις και η προστασία της βιοποικιλότητας, παραμένουν ανεπίλυτα προβλήματα στις περισσότερες των περιπτώσεων.
• Έλλειψη πολιτικής βούλησης για την αντιμετώπιση του κλεισίματος των ορυχείων και της δίκαιης μετάβασης. Η άμεση πολιτική πίεση που ασκούν τα συνδικάτα των ανθρακωρύχων δεν είναι τόσο έντονη, σε ορισμένες χώρες, όσο θα μπορούσε να είναι, αλλά σε κάθε περίπτωση καταγράφονται έμμεσες πιέσεις. Οι κυβερνήσεις βασίζονται στις δημόσιες επιχειρήσεις κοινής ωφέλειας, τους εργαζόμενούς τους και τους υπεργολάβους, προκειμένου να εξασφαλίζουν πολιτική υποστήριξη στις κοινοβουλευτικές εκλογές, εντείνοντας το πρόβλημα της «κρατικής αιχμαλωσίας». Αυτό, σε συνδυασμό με το γεγονός ότι οι περισσότερες κυβερνήσεις δεν έχουν αναπτύξει σχέδια για το μετριασμό των κοινωνικών επιπτώσεων της μετάβασης στις περιοχές εξόρυξης άνθρακα, αλλά και σε άλλες περιοχές που εξαρτώνται από τα ορυκτά καύσιμα, καθιστά απρόθυμους όσους ασχολούνται με τη λήψη αποφάσεων να δεσμευτούν για τη σταδιακή κατάργηση του άνθρακα, ή ευρύτερα της χρήσης ορυκτών καυσίμων.
• Έλλειψη πολιτικής βούλησης για το άνοιγμα των αγορών, τη συνεργασία και την υλοποίηση περιφερειακών συνεργιών. Η απελευθέρωση των αγορών και η μετάβαση σε τιμολόγια ηλεκτρικής ενέργειας που αντανακλούν το κόστος, αποτελεί ένα δύσκολο πολιτικό εγχείρημα σε αρκετές χώρες. Οι πολίτες έχουν συνηθίσει σε χαμηλές, ρυθμιζόμενες τιμές και πολλοί εξ αυτών δεν μπορούν να ανταποκριθούν στο υψηλότερο κόστος, λόγω ενός φαύλου κύκλου ενεργειακής αναποτελεσματικότητας και ενεργειακής φτώχειας. Την κατάσταση επιδεινώνει το γεγονός ότι υπάρχουν προβλήματα σε επίπεδο πολιτικής μεταξύ ορισμένων χωρών, όμως η εμπειρία δείχνει ότι οι εθνικές αρχές μπορούν να συνεργαστούν με τους γείτονές τους όταν το επιθυμούν, απλώς δεν το θέτουν πάντα ως προτεραιότητα.
• Πολιτική αστάθεια και έλλειψη θεσμικής ικανότητας. Σε χώρες όπως το Μαυροβούνιο, η Βόρεια Μακεδονία και η Κροατία, οι οποίες έχουν ταχθεί υπέρ της Ενεργειακής Μετάβασης, προκύπτει σοβαρό έλλειμμα έμπειρου πολιτικού προσωπικού σε επίπεδο κεντρικής και τοπικής αυτοδιοίκησης, που εμποδίζει, τελικά, την επίτευξη ταχύτερης προόδου. Το ίδιο ζήτημα αφορά και σε άλλες χώρες της περιοχής, όμως φαίνεται ότι είναι άλλοι παράγοντες, όπως η “κρατική αιχμαλωσία” που παίζουν ισχυρότερο ρόλο αυτή τη στιγμή.

[ΠΗΓΗ: https://www.energia.gr/, του Αδάμ Αδαμόπουλου, 30/5/2023]