Με κομμένη την ανάσα παρακολουθεί η αγορά την προσπάθεια της κυβέρνησα να κλείσει την αξιολόγηση. Η αρνητική τροπή που έχουν πάρει τα τελευταία 24ωρα οι διαπραγματεύσεις με τους θεσμούς εντείνουν την αγωνία για τις αντοχές της οικονομίας και επαναφέρουν στο προσκήνιο τα καταστροφικά σενάρια για το μέλλον της χώρας.
Σήμα κινδύνου για τις αντοχές του εκπέμπει ο επιχειρηματικός κόσμος, τονίζοντας πως η καθυστέρηση στην αξιολόγηση διογκώνει την αβεβαιότητα και επιδεινώνει το ήδη ασφυκτικό κλίμα στην αγορά
Βαρύτερος γίνεται μέρα με τη μέρα ο λογαριασμός που πληρώνει η χώρα από την παρατεταμένη αβεβαιότητα. Η αδυναμία της κυβέρνησης να καταλήξει σε συμφωνία με τους Θεσμούς για την ολοκλήρωση της πρώτης αξιολόγησης έχει δημιουργήσει τεράστια προβλήματα στην αγορά, τα οποία πολλαπλασιάζονται όσο δεν βγαίνει λευκός καπνός από τις διαπραγματεύσεις και εντείνεται η ανασφάλεια για το μέλλον του τόπου.
Ήδη, πολλές επιχειρήσεις έχουν εισέλθει ήδη στη διακεκαυμένη ζώνη , και δεν είναι λίγοι εκείνοι που εκφράζουν φόβους για νέο κύμα λουκέτων , εάν συνεχισθεί επί μακρόν η σημερινή κατάσταση. Όπως λένε οι ίδιοι, η κατάρρευση της Ηλεκτρονικής και το κλείσιμο της Softex είναι ενδεικτικά της ασφυξίας που προκαλεί η έλλειψη ρευστότητας και η παρατεταμένη κάμψη της κατανάλωσης. Κάθε μέρα που περνά χωρίς συμφωνία, και δεν δίνονται λύσεις για να υπάρξει ανάπτυξη, μεγαλώνει και η ζημιά στην οικονομία , σημειώνουν χαρακτηριστικά άνθρωποι της αγοράς, τονίζοντας πως έχουν φθάσει στα όριά τους. Διαστάσεις μάστιγας έχουν λάβει και οι καθυστερήσεις πληρωμών, με τους επαγγελματίες να κάνουν λόγο για βραδυφλεγή βόμβα στα θεμέλια της οικονομίας. Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα της Atradius εννέα στους δέκα Έλληνες επιχειρηματίες δηλώνουν ότι οι πελάτες τους εξοφλούν τα τιμολόγια με καθυστέρηση λόγω προβλημάτων ρευστότητας, ενώ τρεις στους δέκα δήλωσαν απώλεια εσόδων λόγω της καθυστερημένης πληρωμής των τιμολογίων. Ο κίνδυνος ενός ατυχήματος στο εγχώριο λιανεμπόριο τροφίμων δεν έχει εκπλήξει, αφού παρά τις συμφωνίες αναδιάρθρωσης και τις εξαγορές παραμένει το ερώτημα κατά πόσον θα αποδειχθούν αποτελεσματικές, με δεδομένη την επιδείνωση της ύφεσης.
Πάγωμα επενδύσεων
Μόλις χθες, η αλυσίδα σούπερ μάρκετ Αρβανιτίδη που μέχρι πρότινος συνεργάζονταν με την Μαρινόπουλος κατέθεσε αίτηση υπαγωγής στο άρθρο 99, σε μια ύστατη προσπάθεια σωτηρίας. Όπως αναφέρει σε ανακοίνωσή της, η “Αφοί Καρυπίδη” που ελέγχει το δίκτυο της “Αρβανιτίδης”, «η αίτηση υπαγωγής στο άρθρο 99 γίνεται προκειμένου να εξυγιανθεί η αλυσίδα, η οποία βαρύνεται με χρέη που δημιούργησε στο παρελθόν η πρώην ιδιοκτήτρια εταιρεία συμφερόντων Αρβανιτίδη, σε παλαιότερες χρήσεις . Διευκρινίζει ακόμη ότι η προσπάθεια εξυγίανσης δεν αγγίζει κανένα προμηθευτή αλλά και κανέναν εργαζόμενο, παρά μόνο τη ρύθμιση των οφειλών προς το ΙΚΑ και την εφορία».
Παράλληλα με τα λουκέτα και την αποβιομηχάνιση της χώρας, η αβεβαιότητα εμποδίζει την υλοποίηση νέων επενδύσεων, οι οποίες θεωρούνται απαραίτητες για την επανεκκίνηση της οικονομίας και τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας. Σύμφωνα με πληροφορίες, αρκετές πολυεθνικές αλλά και μεγάλες εγχώριες βιομηχανίες έχουν αναστείλει μέχρι νεωτέρας τα επενδυτικά τους σχέδια, ενώ ταυτόχρονα εξετάζουν πολύ σοβαρά το ενδεχόμενο να ακυρώσουν προγραμματισμένες επενδύσεις για τα επόμενα χρόνια. Ο κίνδυνος να χάσουν τα χρήματά τους είναι πλέον μεγάλος, και τα κεντρικά γραφεία στο εξωτερικό συστήνουν στους Έλληνες μάνατζερ να αποφεύγουν κινήσεις υψηλού ρίσκου, τουλάχιστον έως ότου ξεκαθαρίσει το τοπίο. Η έλλειψη ορατότητας αποτρέπει την προσέλκυση ξένων επενδυτών, υπονομεύοντας ακόμη και το πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων που είναι σε εξέλιξη.
Σε κίνδυνο και οι εξαγωγές…
Ο ιός της αβεβαιότητας θέτει σε κίνδυνο και τους πιο νευραλγικούς κλάδους της οικονομίας, όπως ο τουρισμός και οι εξαγωγές που συνεισφέρουν πολύτιμα έσοδα στα ταμεία του κράτους. Σύμφωνα με τον Πανελλήνιο Σύνδεσμο Εξαγωγέων, μόνο τον πρώτο μήνα του 2016 τα έσοδα που είχαν οι εξωστρεφείς κλάδοι της οικονομίας (εξαγωγές πλοίων, εξαγωγές αγαθών, τουρισμός, μεταφορές, υπηρεσίες), εξαιρουμένων των καυσίμων, ήταν λιγότερα κατά περίπου 800 εκατ. ευρώ (!), σε σχέση με τον Ιανουάριο του 2015, ενώ ανησυχία προκαλούν τα στοιχεία από το εξωτερικό εμπόριο της χώρας δείχνουν το τελευταίο διάστημα έντονες διακυμάνσεις. Ακόμη πιo ανησυχητικό και από την επιβράδυνση των εξαγωγών είναι η επανεμφάνιση της δυσπιστίας έναντι των ελληνικών επιχειρήσεων, η οποία δυσκολεύει ακόμη περισσότερο το έργο των εξαγωγέων. Η απώλεια της εμπιστοσύνης, όπως λένε, είναι η μεγαλύτερη ζημιά που μπορούν να υποστούν, τη στιγμή μάλιστα που προσπαθούν με νύχια και με δόντια να πείσουν τους ξένους συνεργάτες τους να αναπτύξουν περαιτέρω τις μεταξύ τους εμπορικές συναλλαγές. Η εμπιστοσύνη δύσκολα ανακτάται, ειδικά όταν έχεις βεβαρημένο παρελθόν με τα capital controls, και το country risk είναι ξανά στα ύψη , αναφέρει χαρακτηριστικά παράγοντας του χώρου.
Εξίσου ανήσυχοι δηλώνουν οι άνθρωποι του τουρισμού, οι οποίοι πέραν των φόβων για την οικονομία έχουν να διαχειριστούν την αρνητική εικόνα που μεταδίδεται για την Ελλάδα στο εξωτερικό από το Προσφυγικό. Ήδη. παρατηρείται αισθητή μείωση σης κρατήσεις σε όλους τους δημοφιλείς προορισμούς, όπως η Κρήτη, η Ρόδος, η Κέρκυρα και η Χαλκιδική, κάμψη η οποία φαίνεται να συνδέεται περισσότερο με τον Προσφυγικό. Ο πρόεδρος του ΣΕΤΕ, Ανδ. Ανδρεάδης σε πρόσφατες δηλώσεις του χαρακτήρισε εξαιρετικά ασταθή τη φετινή σεζόν, τονίζοντας πως παρότι η πλάστιγγα φαίνεται να γέρνει αυτή τη στιγμή ελαφρά προς το συν. σε καμία περίπτωση, όμως, δεν έχει κριθεί ακόμα τίποτα .
Δραματική έκκληση: «Κλείστε την αξιολόγηση με κάθε κόστος»…
Η ολοκλήρωση της αξιολόγησης με κάθε κόστος, υπογραμμίζουν στελέχη μεγάλων επιχειρήσεων, κρίνεται πλέον επιτακτική ανάγκη. «Οι επιχειρήσεις αναζητούν διακαώς διέξοδο και κάποιο θετικό σημάδι, από την παρούσα κατάσταση στασιμότητας και αποεπένδυσης», σημειώνει η πρόεδρος των Ελλήνων Εξαγωγέων, Χρ. Σακελλαρίδη, για να συμπληρώσει πως «κανείς δεν θέλει να σκεφτεί ότι η χώρα μπορεί να ξαναζήσει τις δραματικές στιγμές του περσινού Ιουλίου, όταν η χώρα έφθασε ένα βήμα πριν από την απόλυτη καταστροφή». Τη σημασία της έγκαιρης ολοκλήρωσης της αξιολόγησης επισήμανε μιλώντας πρόσφατα στην “Η” και ο πρόεδρος του ΤΑΙΠΕΔ, Σ. Πιτσιόρλας, τονίζοντας πως αρκετοί υποψήφιοι επενδυτές περιμένουν την κατάληξη των διαπραγματεύσεων της κυβέρνησης με τους Θεσμούς για να καταθέσουν προσφορές, και πρόσθεσε πως «η επιτυχής έκβαση των διαπραγματεύσεων θα δημιουργήσει τέτοια δυναμική στην ελληνική οικονομία που πολύ γρήγορα θα μιλάμε για μια εντελώς διαφορετική κατάσταση».
[ΠΗΓΗ: ΗΜΕΡΗΣΙΑ, 28/04/2016, του Γιώργου Μανέττα]