Μέσα στην πλούσια ειδησεογραφία για το επίκαιρο θέμα των Mεταλλείων της Χαλκιδικής πέρασε στα ψιλά μια είδηση που δημοσιεύεται σήμερα στο ΒΗΜΑ της Κυριακής. Σύμφωνα με μια μελέτη του Ινστιτούτου Γεωλογικών και Μεταλλευτικών Ερευνών (ΙΓΜΕ) στη Βόρειο Ελλάδα υπάρχουν βεβαιωμένα αποθέματα χρυσού 450 τόνων. Με τις σημερινές τιμές (1.600 δολάρια η ουγκιά) η αξία των κοιτασμάτων αυτών ξεπερνά τα 22 δισ. δολάρια. Και αναρωτιέται εύλογα ο δημοσιογράφος: τόσο δύσκολο είναι να γίνει η εκμετάλλευση αυτού του ορυκτού πλούτου σε συνεργασία με ιδιώτες αφού είναι γνωστό ότι το ελληνικό κράτος δεν έχει πόρους και συγχρόνως οι άδειες να είναι σχεδιασμένες σύμφωνα με την ελληνική νομοθεσία και συμβατές με τους πιο αυστηρούς περιβαλλοντικούς όρους της Ευρωπαϊκής Ένωσης; Ποιος θα απαντήσει εδώ;

Δικαιώθηκε η Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων για τα μεταλλεία Χαλκιδικής, αφού το Ε’ Τμήμα του Συμβουλίου της Επικρατείας, με την υπ’ αριθμόν 110 2013 απόφασή του, απέρριψε την αίτηση οκτώ περιβαλλοντικών, πολιτιστικών, αγροτικών, αλιευτικών κ.ά. συλλόγων, οι οποίοι είχαν προσφύγει κατά της εγκυρότητας της μελέτης – η οποία σημειωτέον είχε εγκριθεί από το ΥΠΕΚΑ. Στα κυριότερα σημεία της η απόφαση του ΣτΕ αναφέρει ότι δεν υπάρχουν σημαντικές επιπτώσεις στο περιβάλλον από τη συνέχιση της λειτουργίας των μεταλλείων, καθώς επισημαίνεται ότι οι εν λόγω δραστηριότητες βρίσκονται ουσιαστικά εκτός προστατευμένων ζωνών. Η Επιτροπή Αναστολών ΣτΕ έκρινε ότι δεν είναι βάσιμοι σι λόγοι που προβάλλουν σι αιτούντες για πάγωμα των περιβαλλοντικών όρων, ανάβοντας ουσιαστικά πράσινο φως για τη συνέχιση των έργων. Επίσης στο αιτιολογικό της απόφασης αναφέρεται ότι όπως προκύπτει από τη Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων έχει γίνει ορθή εκτίμηση των επιπτώσεων του έργου, τόσο στους προστατευόμενους τόπους του δικτύου Natura όσο και στους οικότοπους και στους προστατευόμενους τόπους από την ευρωπαϊκή οδηγία 92/43 ΕΟΚ. Ακόμα προβλέπεται και η αποκατάσταση μιας έκτασης περίπου 2,4 στρεμμάτων στην περιοχή της Ολυμπιάδας που θα χρησιμοποιηθεί για την προσωρινή απόθεση τελμάτων. Αυτή είναι η μοναδική που ανήκει οριακά σε προστατευόμενη περιοχή, συγκεκριμένα στην Ειδική Ζώνη Διατήρησης «Ορος Στρατωνικό Κορυφή Σκαμνί», αλλά στην Περιβαλλοντική ΜΕλέτη χαρακτηρίζεται ως άγονη και προβλέπεται να αποκατασταθεί στα πρώτα χρόνια λειτουργίας του έργου.

Υπομνήματα κατά της προσφυγής των οργανώσεων κατάθεσε εκτός από την δικαιούχο εταιρεία των μεταλλευτικών εγκαταστάσεων Ελληνικός Χρυσός Α.Ε και ο Σύνδεσμος Μεταλλευτικών Επιχειρήσεων, και το Εργατοϋπαλληλικό Κέντρο Χαλκιδικής. Η νομιμότητα της αξιολόγησης θα κριθεί με την αναμενόμενη δικαστική απόφαση. Τέλος, η Επιτροπή Αναστολών ΣτΕ δέχθηκε ότι δεν υπάρχει λόγος να παραπεμφθεί η αίτηση αναστολής σε μείζονα σύνθεση, αφού δεν υπάρχει και αντίθετη νομολογία.

Να σημειωθεί ότι για την ίδια υπόθεση έχει υποβληθεί και άλλη αίτηση ακύρωσης που συζητήθηκε τον περασμένο Ιούνιο και αναμένεται η έκδοση της απόφασης, ενώ πριν από μήνες το ΣτΕ είχε απορρίψει κι άλλη αίτηση αναστολής των κατοίκων, αφού προηγουμένως συνεκτίμησε τη βλάβη που υποστήριζαν ότι θα υποστεί το δασικό οικοσύστημα, σε συνδυασμό με το δημόσιο συμφέρον που εξυπηρετείται με την συγκεκριμένη επένδυση.

Η μακρινή Αυστραλία, δια στόματος της πρέσβειράς της στην Ελλάδα, κας Τζένης Πολυξένης Μπλούμφιλντ, δήλωσε έτοιμη να σταθεί στο πλευρό της Ελλάδας και να βοηθήσει την ανάπτυξη της εξόρυξης φυσικών πόρων στην χώρα μας δανείζοντας την πολύτιμη εμπειρία της στον εν λόγω τομέα. Να σημειωθεί ότι η Αυστραλία εκτός του ότι διαθέτει το 2,4% των ενεργειακών πόρων του πλανήτη, είναι πρώτη παγκοσμίως σε κοιτάσματα ορυκτής άμμου, άνθρακα, ουρανίου, ψευδαργύρου και μολύβδου. Εκτός αυτών βρίσκεται στην πρώτη εξάδα στη λίστα με τις χώρες που παράγουν χαλκό, χρυσό, βωξίτη, σιδηρομετάλλευμα και διαμάντια. Δεν είναι λοιπόν καθόλου παράξενο το ότι ο τομέας της εξόρυξης αντιπροσωπεύει πάνω από το 50% του συνόλου των εξαγωγών της χώρας.

Αυτό που πρέπει να σημειωθεί από τις δηλώσεις της κας Μπλούμφιλντ είναι η πληροφορία ότι αν και η Αυστραλία είναι η 12 σε μέγεθος ΑΕΠ οικονομία παγκοσμίως, δεν διαθέτει ίδια κεφάλαια για την εξ’ ολοκλήρου χρηματοδότηση της εξορυκτικής δραστηριότητας, οπότε ακολουθεί την τακτική της προσέλκυσης κεφαλαίων αλλά και τεχνολογίας από το εξωτερικό. Μόνο το 2012 εισέρευσαν στην χώρα 47,2 δις. δολάρια για επενδύσεις στην εξορυκτική δραστηριότητα, ενώ άλλα 200 δισ. έχουν δεσμευτεί για τα επόμενα χρόνια. Και για να κάνουμε και μια σύγκριση μεγεθών, να σημειώσουμε ότι τα αναμενόμενα κέρδη του εξορυκτικού τομέα για την Αυστραλία την διετία 2012-13, τα οποία υπολογίζονται σε 184 περίπου δισ. δολάρια, αντιπροσωπεύουν το ΑΕΠ της Ελλάδας

ΕΠΕΝΔΥΟΥΝ ΣΤΟΝ ΟΡΥΚΤΟ ΠΛΟΥΤΟ

Τα πετυχημένα μοντέλα εκμετάλλευσης ορυκτού πλούτου του Καναδά, της Αυστραλίας και της Φινλανδίας, τα οποία παρουσιάστηκαν εχθές στο Διεθνές Φόρουμ για τον Ορυκτό Πλούτο της Ελλάδας, σίγουρα θα μπορούσαν να αποτελέσουν πρότυπο για την ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας, αφού τα αποθέματα μετάλλων της χώρας κάθε άλλο παρά αμελητέα είναι. Παρ’ όλα αυτά, σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα του Πανεπιστημίου Σάιμον Φρέιζερ του Καναδά, η Ελλάδα παραπαίει στις τελευταίες θέσεις της λίστας των κρατών ως προς την προσέλκυση μεταλλευτικών επενδύσεων παγκοσμίως, καταλαμβάνοντας μόλις την 90ή θέση ανάμεσα σε 96 χώρες.

Εντυπωσιακή ήταν η παρουσίαση του κου Σέπο Μάουλα, πρώην δημάρχου της πόλης Κίτιλα της Φινλανδίας, όπου λειτουργεί το μεγαλύτερο σε παραγωγή μεταλλείο χρυσού στην Ευρώπη. Ο κος Μάουλα παρουσίασε τους γειτονικούς δήμους Λέβι και του Ροβανιέμι, όπου n τουριστική βιομηχανία όχι μόνο ανθεί αλλά ενισχύεται από τη μεταλλευτική παρουσία. Οι Φιλανδοί κατάφεραν να συνδυάσουν την μεταλλευτική δραστηριότητα με επενδύσεις στον τουρισμό, οι οποίες χρηματοδοτούνται με τα ανταποδοτικά οφέλη που εισπράττει η τοπική αυτοδιοίκηση από τα μεταλλεία. Αποτέλεσμα; Στο τουριστικό θέρετρο Λέβι, που βρίσκεται σε απόσταση αναπνοής από την Κίτιλα, μόλις 20 χλμ., δημιουργήθηκαν νέες τουριστικές υποδομές δυναμικότητας 24.000 κλινών, δίνοντας δουλειά σε 1.300 εργαζομένους και αυξάνοντας κατακόρυφα το εισόδημα της τοπικής κοινωνίας αυξάνοντας τα ετήσια έσοδα της μικρής πόλης κατά 200 εκατ. ευρώ. Ακούγοντας τα παραπάνω, δεν μπορεί κανείς παρά να σκεφτεί την περίπτωση της Χαλκιδικής, όπου κάποιοι διατείνονται ότι τα μεταλλεία αποτελούν τροχοπέδη στην ανάπτυξη της τουριστικής δραστηριότητας.

Υπάρχουν όμως και παραδείγματα χωρών που μετέτρεψαν τον ορυκτό πλούτο σε βασικό πυλώνα προσέλκυσης επενδύσεων. Για την περίπτωση Καναδά και Αυστραλίας, όπου τις παρουσιάσεις στο φόρουμ έκαναν αντίστοιχα ο πρεσβευτής του Καναδά στην Ελλάδα Ρόμπερτ Πεκ και η πρεσβευτής της Αυστραλίας Τζένη Μπλούμφιλντ, τα στοιχεία μιλούν από μόνα τους: Η εξορυκτική Βιομηχανία στον Καναδά δίνει δουλειά σε 3 εκατ. εργαζομένους, ενώ οι εταιρείες της χώρας ελέγχουν το 50% των μεταλλευτικών δραστηριοτήτων παγκοσμίως με παρουσία σε 100 χώρες. Στην Αυστραλία o εξορυκτικός τομέας συνεισφέρει πάνω από το 50% στις εξαγωγές της χώρας με κέρδη 184 δισ. δολάρια για το 2012. Μόνο πέρυσι οι επενδύσεις σε νέα έργα εξόρυξης ανήλθαν σε 47,2 δισ. δολάρια, ενώ περίπου 200 δισ. δολάρια έχουν δεσμευθεί για επενδύσεις στο μέλλον.