Ζούμε σε μία χώρα στην οποία εν μέσω βαθύτατης οικονομικής κρίσης/ύφεσης η ζήτηση σε smartphones υπερκαλύπτει την προσφορά! Για όσους δεν γνωρίζουν, όλα τα κινητά τηλέφωνα, όχι μόνο τα smartphones, περιέχουν σπάνιες γαίες.

Εκτιμήσεις αναφέρουν πως το 2014 ο αριθμός των κινητών τηλεφώνων παγκοσμίως ξεπέρασε τον παγκόσμιο πληθυσμό και έφτασε περίπου στις 7.3 δισ. συσκευές. Αυτό αντιστοιχούσε σε μία ποσότητα 730 τόνων νεοδυμίου/έτος (κάθε κινητό περιέχει και άλλες σπάνιες γαίες).

Σύμφωνα με συγκεκριμένη γνωστή εταιρεία κατασκευής smartphones το 2012 η εταιρεία πούλησε περισσότερα από 125 εκατ. συσκευές . Το 2011 είχε πουλήσει περίπου 72 εκατ. συσκευές smartphones.

Κάθε κινητό τηλέφωνο υπολογίζεται πως περιέχει περίπου 0,1 γραμμάρια νεοδυμίου. Δηλαδή τα 125 εκατομ. συσκευές smartphones απαίτησαν περίπου 12,5 τόνους νεοδυμίου. Οι καταναλωτές όταν αγοράζουν ένα πανέμορφο κινητό τηλέφωνο να θυμούνται πως αυτό περιέχει ορυκτά τα οποία από κάπου πρέπει να εξορυχτούν…

Το κόστος του νεοδυμίου το 2012 υπολογίζεται στα $135.000/τόνο. Δηλαδή ο συνολικός παγκόσμιος τζίρος από το νεοδύμιο ως ορυκτό ήταν $1.687.500.

Με μέση τιμή πώλησης των συγκεκριμένων smartphones στα $400 (υπήρχαν και υπάρχουν smartphones με τιμή πάνω από $700) τότε ο μέσος τζίρος της συγκεκριμένης εταιρείας μόνο από τα smartphones υπολογίζεται στα $50 δισ.

Δηλαδή συνολικά για τις παγκόσμιες πωλήσεις των συγκεκριμένων smartphones η διαφορά από-τα-ορυχεία-στην-τελική-τιμή-των-προϊόντων προκύπτει μία υπεραξία της τάξης 35.518 (χιλιάδες φορές!).

Με λίγα λόγια, για κάθε $1 που μπορεί να εισπράττουν τα ορυχεία εξόρυξης νεοδυμίου η εταιρεία (υπάρχουν πολλές άλλες…) εισπράττει περίπου $35.518 (τριανταπέντε χιλιάδες δολάρια).

Δηλαδή υπάρχει μία άνιση σχέση μεταξύ της εξορυκτικής βιομηχανίας και της βιομηχανίας τελικών προϊόντων. Ποιος κλάδος της βιομηχανίας (πλην της Κίνας;) θα μπορούσε να το αντέξει αυτό;

Έχουν όλα αυτά σημασία για τον τελικό καταναλωτή; Μάλλον όχι.

Έχουν όμως σημασία για τις εξορυκτικές εταιρείες οι οποίες υφίστανται διαρκή πόλεμο από διάφορες πλευρές. Καθώς οι περισσότεροι θέλουν την τεχνολογία και τα gadgets, αλλά ταυτόχρονα, εν είδει lifestyle και mainstream (sic), δεν θέλουν τις εξορύξεις (το λεγόμενο σύνδρομο Not-In-My-Back-Yard, NIMBY). Από κάπου όμως πρέπει να εξορυχτούν όλα αυτά τα ορυκτά τα οποία είναι απαραίτητα σε πολλά προϊόντα, όχι μόνο στα gadgets, πχ. κάθε υβριδικό/ηλεκτροκίνητο αυτοκίνητο περιέχει περίπου 27 Kg σπάνιων γαιών εκ των οποίων τα 2 Kg βρίσκονται στην μπαταρία NiMH (όσοι έχετε ασύρματο τηλέφωνο στο σπίτι σας ή στο γραφείο τότε προφανώς χρησιμοποιείτε μπαταρίες NiMH…).

Αν αναλογιστεί κανείς πως οι πωλήσεις ηλεκτροκίνητων/υβριδικών αυτοκινήτων στην ΕΕ το 2014 ανήλθαν στα 75.331 οχήματα (αύξηση 36,6% σε σχέση με το 2013) τότε μπορεί να διαπιστώσει πως απαιτήθηκαν μόνο για αυτά τα «πράσινα»- «οικολογικά» αυτοκίνητα που ήδη κυκλοφορούν στην ΕΕ περίπου 2033 τόνοι νεοδυμίου… Ας σημειωθεί πως το πρώτο τρίμηνο του 2015 υπήρξε και άλλη αύξηση πωλήσεων υβριδικών αυτοκινήτων στην ΕΕ κατά 117,9% σε σχέση με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2014…

Ταυτόχρονα, στην Ελλάδα και παγκοσμίως, γίνεται μία προσπάθεια στροφής προς τη χρήση τεχνολογιών «πράσινης ενέργειας» πχ. τις ανεμογεννήτριες. (Οι ανεμογεννήτριες περιέχουν και αυτές μεγάλες ποσότητες σπάνιων γαιών. Μία ανεμογεννήτρια των 2MW εκτιμάται πως περιέχει περίπου 340-420 κιλά σπάνιων γαιών. Μία ανεμογεννήτρια των 3MW περιέχει περίπου 1 τόνο σπάνιων γαιών). Αυτό το διαπιστώνει κανείς σε όλα τα προεκλογικά προγράμματα όλων των κομμάτων ανεξαρτήτως της ιδεολογίας τους. Όλα! Καθώς αυτό «πουλάει» και προσελκύει ψήφους. Κι όμως! Σε αρκετές περιπτώσεις, σε αντίθεση με την υπόλοιπη Ευρώπη όπου οι ανεμογεννήτριες χρησιμοποιούνται ευρέως, στην Ελλάδα, όσο και να κόπτονται ορισμένοι για τις περιβαλλοντικές τους ευαισθησίες, στο τέλος επικρατεί το σύνδρομο NIMBY και αντιδρούν στην εγκατάσταση των ανεμογεννητριών (πχ. στην Κρήτη).

Ως λαός, αλλά και οι υπόλοιποι Ευρωπαϊκοί λαοί, πρέπει να αποφασίσουμε επιτέλους τι θέλουμε. Αν θέλουμε να λεγόμαστε «οικολόγοι», αν θέλουμε «πράσινη ενέργεια», κινητά τηλέφωνα, ανεμογεννήτριες, έγχρωμες τηλεοράσεις, υβριδικά/ηλεκτροκίνητα αυτοκίνητα, αξονικούς τομογράφους, tablets, smartphones, ηλεκτρονικούς υπολογιστές, flat screens και εκατοντάδες άλλα προϊόντα στα οποία δεν πάει ο νους μας, τότε θέλουμε και τις εξορύξεις.

Ο στρουθοκαμηλισμός και η υποκρισία είναι βλαπτικά συστατικά για τη βιώσιμη ανάπτυξη τόσο σε τοπικό όσο και σε παγκόσμιο επίπεδο.

[ΠΗΓΗ: http://www.huffingtonpost.gr/, 13/10/2015, του Σωτήρη Καμενόπουλου, υποψήφιου διδάκτορα Πολυτεχνείου Κρήτης, Σχολή Μηχανικών Ορυκτών Πόρων]

Tα μεταλλεία και η μεταλλευτική δραστηριότητα υπάρχουν όσο υπάρχει και ο άνθρωπος. Υπάρχουν για να εγγυώνται το status της ζωής και του πολιτισμού μας, αυτόν που έχουμε επιλέξει για να πορευόμαστε. Οτιδήποτε δεν μπορεί να παραχθεί βιολογικά πρέπει να εξορυχθεί…

Σε όποιο μέρος της υφηλίου κι αν ζούμε, κάθε φορά που μαγειρεύουμε, τρώμε, πίνουμε, πλένουμε ή πλενόμαστε, γράφουμε, σερφάρουμε στο διαδίκτυο, ζωγραφίζουμε ή ταξιδεύουμε, υπάρχει η βεβαιότητα ότι μεταχειριζόμαστε κάτι που έχει ορυκτή προέλευση. Τα ορυκτά ζουν μαζί μας, όσο κι αν εμείς επιμένουμε να μην αντιλαμβανόμαστε την προέλευσή τους!

Η εξόρυξη δεν είναι εμμονή, είναι μια καθημερινή πράξη. Συνεπώς δεν τίθεται θέμα αρχής, δεν τίθεται θέμα διακύβευσης της εξορυκτικής δραστηριότητας. Το μόνο θέμα που τίθεται και τίθεται δυναμικά και επιτακτικά, είναι πώς θα επιτύχουμε ώστε αυτή η δραστηριότητα (όπως και κάθε άλλη) να είναι βιώσιμη, συμβατή με τη ζωή μας καθώς και εκείνη των επόμενων γενεών. Η βιωσιμότητα είναι το πραγματικό διακύβευμα και όχι φυσικά τα μεταλλεία… Και αντί να έχουμε ανασκουμπωθεί και να ασχολούμαστε ΜΟΝΟ με αυτό, έχουμε βάλει στοίχημα να ανατρέψουμε τα πάντα…

Για να προστατέψουμε το περιβάλλον θα αντιτείνουν πολλοί. Όμως, το περιβάλλον δεν είναι μια αποστειρωμένη περιοχή που απαγορεύεται ακόμα και να κοιτάξει κανείς! Το φυσικό περιβάλλον έχει αναπτυξιακή δυναμική με όρια που επιβάλλουν πλέον οι αυστηροί κανονισμοί της Ευρωπαϊκής Ένωσης και έτσι πρέπει να αντιμετωπίζεται όπως άλλωστε το προσεγγίζουν μέχρι σήμερα και όλοι οι προηγμένοι λαοί. Υπενθυμίζεται ότι η Ευρώπη έχει 27 χιλιάδες προστατευόμενες περιοχές στις οποίες εργάζονται πάνω από 8 εκατ. άνθρωποι ενώ τα έσοδα που καρπώνονται ετησίως από τις εθνικές οικονομίες είναι της τάξης των 65 δισ. ευρώ. Στην Ελλάδα έχουμε λιγότερες από 500 και φυσικά μη ρωτήσετε πόσοι εργάζονται εκεί. Κι αυτό επειδή η περιβαλλοντική μας τακτική είναι απαγορευτική και σε καμία περίπτωση αναπτυξιακή και κοινωνικά χρήσιμη.

Δυστυχώς, η υποκρισία καλά κρατεί ένθεν και εκείθεν. Από τη μια, η άγρια ανάπτυξη του μεγάλου κεφαλαίου που εξαντλεί τα αποθέματα της φύσης, τα δάση, το έδαφος, το νερό, τα ορυκτά, τη βιοποικιλότητα. Το άλλοθι αυτής της υποκρισίας είναι η απασχόληση και η διατήρηση της κοινωνικής συνοχής, ειδικά σε περιόδους που η κρίση βαθαίνει, οι οικολογικές αντιστάσεις μειώνονται και we are back to basics…

Από την άλλη, ο περιβαλλοντικός δογματισμός και η άρνηση κάθε αναπτυξιακής προσπάθειας που εν δυνάμει θεωρείται καταστροφική. Το άλλοθι αυτής τη υποκρισίας είναι η (επαναλαμβανόμενη χωρίς επιχειρήματα) επίκληση της διατηρησιμότητας των οικοσυστημάτων, η περιβαλλοντική προστασία και το αειφόρο τίποτε… Τα ‘χω γράψει εκατό φορές, ας τα πούμε πάλι: ανάπτυξη χωρίς βιωσιμότητα είναι επένδυση σε βαρέλι χωρίς πάτο, αλλά και αειφορία χωρίς ανάπτυξη είναι απλά αειφόρο… τίποτε, ούτε τρώγεται, ούτε αβγατίζει, ούτε μετακυλίεται στις επόμενες γενιές..

Και προφανώς πίσω από τις δύο άκρες, πίσω από τα χρώματα και τις σημαίες της ανάπτυξης, υπάρχουν τα κάθε λογής συμφέροντα. Και ο βασιλιάς εκεί πάντα γυμνός… ντυμένος μόνο με υποκρισία.

Του Πέτρου Τζεφέρη, από το Protagon

*Ο Πέτρος Τζεφέρης είναι Διδάκτωρ ΕΜΠ – συγγραφέας

Η εξαγωγική δραστηριότητα των μεταλλευτικών επιχειρήσεων εξισορρόπησε την ασθενική εγχώρια ζήτηση των ορυκτών πρώτων υλών (ΟΠΥ) το 2013. Συνολικά, η εξαετής ύφεση προκάλεσε μείωση της ετήσιας παραγωγής για τα σημαντικότερα ορυκτά. Ωστόσο από το ξεκίνημα του 2014 φαίνεται να υπάρχει μία τάση ανάκαμψης που θα αρχίσει να διαφαίνεται πιο ξεκάθαρα από το τελευταίο τρίμηνο της τρέχουσας οικονομικής χρήσης

Όπως τονίζει και ο πρόεδρος του Συνδέσμου Μεταλλευτικών Επιχειρήσεων, Ελευθέριος Φαίδρος, «η οικονομική ύφεση και η στασιμότητα ανάπτυξης των περισσότερων χωρών της Ε.Ε. επηρέασε επίσης αρνητικά την απορρόφηση πρώτων υλών σε συνάρτηση και με τα μεγάλα προβλήματα που αντιμετωπίζει πλέον η ευρωπαϊκή βιομηχανία»

Σύμφωνα με τον κ. Φαίδρο «το κόστος ενέργειας που αντιμετωπίζουν οι μεταλλουργίες του κλάδου είναι υπέρογκο και θέτει άμεσα σε κίνδυνο την επιβίωσή τους. Ας ελπίσουμε ότι αυτή τη φορά, η κραυγή αγωνίας που εκφέρουμε, θα εισακουστεί προς όφελος όλων και ιδιαίτερα της εθνικής οικονομίας. Οι ελληνικές μεταλλευτικές επιχειρήσεις, κινούμενες μέσα σε αυτό το δύσκολο τοπίο, επέδειξαν για μία ακόμη φορά αξιοσημείωτη αντοχή και προσαρμοστικότητα με προσπάθειες μείωσης κόστους, αναδιαρθρώσεις δραστηριοτήτων και ανθρώπινου δυναμικού, στόχευση σε νέες αγορές και εφαρμογή μέτρων αύξησης της ανταγωνιστικότητας των προϊόντων τους» τονίζει ο κ. Φαίδρος.

Πρέπει να επισημάνουμε ότι για μία ακόμη χρονιά, τα προϊόντα ΟΠΥ που απευθύνονται στην εσωτερική αγορά, παρέμειναν σε πολύ χαμηλά επίπεδα ζήτησης. Παρήγορο στοιχείο ότι τα αδρανή και τα δομικά υλικά δεν αντιμετώπισαν ζήτηση μικρότερη του 2012, εμφανίζοντας έως και οριακή αύξηση. Αντίθετα, το ελληνικό μάρμαρο, παρά τη συνεχιζόμενη μεγάλη κρίση στο εσωτερικό και τον έντονο διεθνή ανταγωνισμό, δεν σταμάτησε την αναπτυξιακή του πορεία, κυρίως λόγω της σημαντικής αύξησης των εξαγωγών που πραγματοποιεί.

Η ανάπτυξη αυτή δεν είναι ισοβαρής σε όλη τη μαρμαρική δραστηριότητα, βασίζεται κυρίως στις εξαγωγές των μεγαλύτερων ελληνικών εταιρειών του τομέα και σε προϊόντα όπως τα μάρμαρα περιοχής Βώλακα, Θάσου, Καβάλας, Διονύσου, Δράμας, Κοζάνης, που έχουν αξιοσημείωτη ζήτηση.

Η ελληνική παραγωγή βωξίτη ανήλθε σε 1,844 εκατομμύρια τόνους εκ των οποίων οι 400.000 τόνοι περίπου εξήχθησαν στη διεθνή αγορά και για χρήσεις όπως η παραγωγή αλουμινούχων τσιμέντων, οι μεταλλουργίες σιδήρου (χρησιμοποιείται ως συλλίπασμα), η παραγωγή πετροβάμβακα και η παραγωγή λειαντικών μέσων. Οι κυριότεροι προορισμοί των εξαγωγών ήταν σε Γαλλία, Γερμανία, Πολωνία και Νότια Αφρική.

Τέλος, οι εξαγωγές νικελίου το 2013 ανήλθαν σε 17.054 τόνους με παράλληλη εξάντληση των αποθεμάτων ετοίμου προϊόντος

[ΠΗΓΗ: ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, 19-08-2014]