Monthly Archives: October 2018

ΔΗΜΟΓΡΑΦΙΚΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΚΑΙ ΟΡΥΚΤΟΙ ΠΟΡΟΙ

Πρόσφατα, επιστημονική επιτροπή της Βουλής ολοκλήρωσε μία μελέτη σχετική με το δημογραφικό πρόβλημα που θα αντιμετωπίσει η Ελλάδα το 2050. Στους στόχους και κατευθυντήριες γραμμές που παρουσιάζει η μελέτη για την πολιτική ανόρθωσης της γονιμότητας στη χώρα μας προτείνονται τα εξής:

Πρώτον, να δοθεί έμφαση κυρίως στην δημιουργία ευνοϊκού για την τεκνογονία περιβάλλοντος. Εάν τελικά ληφθούν και μέτρα επιδοματικού χαρακτήρα, αυτά θα πρέπει βασικά να στοχεύουν τις πρώτες και δεύτερες γεννήσεις. Δεύτερον, οι επιδοματικές πολιτικές έχουν άκρως περιορισμένη εμβέλεια και δεν έχουν ιδιαίτερα αποτελέσματα παρά μόνον αν συνδυαστούν και με μέτρα εναρμόνισης της επαγγελματικής με την οικογενειακή ζωή.

Η μελέτη της Βουλής αναγνωρίζει το οξύ μεταναστευτικό πρόβλημα των Ελλήνων, οι οποίοι φεύγουν από τη χώρα μαζικά αναζητώντας σε άλλες χώρες εργασία. Σύμφωνα με τη μελέτη «ως κεντρικός στόχος της μεταναστευτικής πολιτικής πρέπει να τεθεί η ανακοπή της εξόδου από την χώρα μας και η αλλαγή του πρόσημου του μεταναστευτικού ισοζυγίου…

Τα προαναφερθέντα προφανώς συνδέονται αφενός μεν με την ριζική αλλαγή της οικονομικής κατάστασης και υψηλούς ρυθμούς μεγέθυνσης και ανάπτυξης, αφετέρου δε με μέτρα που θα διευκολύνουν τον επαναπατρισμό τμήματος των νέων Ελλήνων που μετανάστευσαν την τρέχουσα δεκαετία και με ενεργές πολιτικές ενσωμάτωσης των εγκατεστημένων αλλοδαπών».

Ένας νάνος με έναν γίγαντα

Το 2016 είχε δοθεί μία επιπλέον διάσταση του δημογραφικού προβλήματος που θα αντιμετωπίσει η Ελλάδα έως το 2050: η γεωπολιτική διάσταση. Η Τουρκία το 2050 θα έχει περίπου 95 εκατομμύρια κατοίκους. Εάν δεν αλλάξουν ραγδαία τα δημογραφικά δεδομένα με στοχευμένες πολιτικές, η Ελλάδα το 2050 θα είναι ένας νάνος, ο οποίος θα συνορεύει με ένα γίγαντα.

Η Τουρκία για να αντέξει ως ενιαία χώρα, συγκροτημένη σε κράτος, πρέπει να αποκτήσει οπωσδήποτε πρόσβαση σε ενεργειακούς πόρους. Ειδάλλως, δεν θα μπορέσει να ταΐσει και ζεστάνει τα 95 περίπου εκατομμύρια πληθυσμού της το έτος 2050.

Αν δεν αποκτήσει πρόσβαση σε ενέργεια, η Τουρκία θα καταρρεύσει. Θα διαλυθεί. Το 2016, ο Βεϊσέλ Έρογλου (υπουργός Δασών και Υδάτινων Υποθέσεων της Τουρκίας) φέρεται πως έθεσε την ημερομηνία-στόχο για την ολοκλήρωση της αναβίωσης της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας: το έτος 2053. Εάν αυτή η αναφορά του Έρογλου είναι αληθής (ας υπογραμμισθεί η λέξη «εάν»), τότε τα παραπάνω δεδομένα αποκτούν ακόμη μεγαλύτερο βάρος-αξιοπιστία.

Η επιτροπή της Βουλής ορθότατα συνδέει την επίλυση του δημογραφικού προβλήματος με μέτρα οικονομικού χαρακτήρα και πολιτικές ριζικής αλλαγής της οικονομικής κατάστασης. Από πού, όμως, θα προέλθουν οι απαραίτητοι οικονομικοί πόροι για τη στήριξη τέτοιων κοινωνικών-οικονομικών-δημογραφικών πολιτικών;

Η Ελλάδα, όσον αφορά το Δείκτη Οικονομικής Ελευθερίας, το 2018 βρίσκεται στην 108η θέση παγκοσμίως (ανάμεσα σε 162 χώρες) μαζί με τη Σουαζιλάνδη και κοντά στη Ναμίμπια! Και οι δύο χώρες βρίσκονται στην Αφρική. Η Κύπρος βρίσκεται στην 18η θέση, η Ρουμανία στην 20η και η Αλβανία στην 34η θέση.

Ο ρόλος των ορυκτών

Σε αυτό μπορούν να συμβάλλουν, μεταξύ άλλων φυσικά, και οι ορυκτοί πόροι. Η αξιοποίηση των ορυκτών πόρων προσφέρει αυτή τη δυνατότητα. Το κράτος θα έχει τη δυνατότητα να δημιουργήσει οικονομικούς πόρους από την αξιοποίηση των ορυκτών πόρων. Tα έσοδα του κράτους από τα μερίσματα, τα δικαιώματα και τη φορολογία των εταιρειών που θα αναλάβουν την έρευνα και την εκμετάλλευση των κοιτασμάτων υδρογονανθράκων θα αυξηθούν.

Το άρθρο 161 του νόμου 4001/2011, προβλέπει τη φορολογία με συντελεστή 20% των αναδόχων (εταιρειών) που πρόκειται να πραγματοποιήσουν τις έρευνες / εκμεταλλεύσεις των κοιτασμάτων των ελληνικών υδρογονανθράκων.

Ο νόμος 4162/2013 αφορά την ίδρυση του Εθνικού Λογαριασμού Κοινωνικής Αλληλεγγύης Γενεών (ΕΛΚΑΓ). Σκοπός του Εθνικού Λογαριασμού είναι η δημιουργία αποθεματικού για τη χρηματοδότηση των κλάδων σύνταξης των Φορέων Κοινωνικής Ασφάλισης και κυρίως για τη διασφάλιση των συντάξεων των νέων γενιών.

Ωστόσο, οι ορυκτοί πόροι, όπως οι υδρογονάνθρακες αλλά και οι σπάνιες γαίες, ή μας αρέσει ή δεν μας αρέσει, σχετίζονται με θέματα γεωπολιτικής και γεωστρατηγικής υφής. Το 2015 είχαν κατατεθεί δημοσίως τρεις προτάσεις οι οποίες επαναλαμβάνονται:

Μικρό ποσοστό από το 20% των εσόδων του κράτους από τους υδρογονάνθρακες (και από τις σπάνιες γαίες αλλά και από όλα τα υπόλοιπα ορυκτά) να κατατίθεται σε Ειδικό Ταμείο για την Ενίσχυση της Εθνικής Άμυνας.

Η χρηματοδότηση από τον Εθνικό Λογαριασμό να αφορά επίσης επιστημονική έρευνα σε ελληνική στρατιωτική τεχνολογία.

Δημιουργία μόνιμης συνεργασίας σε άμεσο επίπεδο μεταξύ Υπουργείου Ανάπτυξης, Ακαδημίας Αθηνών και Υπουργείου Εθνικής Άμυνας για δημιουργία τεχνογνωσίας / τεχνολογίας στρατιωτικής υφής.

Κάνε το όπως ο Καναδάς

Όσοι ακόμη αντιδρούν στην αξιοποίηση των ορυκτών πόρων και ιδιαιτέρως των υδρογονανθράκων, το κάνουν λόγω κεκτημένης ταχύτητας περασμένων δεκαετιών και παρωχημένων ιδεολογημάτων: πόσο ακόμη πρέπει να πολεμηθούν οι επενδύσεις στη χώρα μας;

Δεν φτάνει ο πάτος που έχουμε πιάσει; Πόσο πιο κάτω πια; Όσοι υποστηρίζουν πως υπάρχουν και άλλες ενεργειακές εναλλακτικές (υπονοώντας την πράσινη ενέργεια) θα συμφωνήσω μαζί τους, αλλά να προστεθεί το γεγονός ότι ακόμη και οι φανατικοί υποστηρικτές της Συμφωνίας του Παρισιού για την Κλιματική Αλλαγή δεν διστάζουν να αξιοποιήσουν ταυτόχρονα και τους υδρογονάνθρακες χάριν της ανάπτυξης της χώρας τους.

Παν μέτρον άριστον. Αδιαμφισβήτητο παράδειγμα ο Καναδάς, του οποίου ο «πράσινος» λαοπρόβλητος ηγέτης, ο κ. Τριντό, ανακοίνωσε πολύ πρόσφατα (2 Οκτωβρίου 2018) με μεγάλη υπερηφάνεια την έναρξη του μεγαλύτερου ιστορικά ενεργειακού έργου του Καναδά ύψους 40 δισ. δολαρίων. Tο έργο αφορά την παραγωγή και μεταφορά υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) από το Dawson Creek προς τις ακτές του Καναδά με αγωγό μήκους 640 χιλιομέτρων.

Το αξιοσημείωτο; Ο αγωγός θα περνά μέσα από περιοχές αυτόχθονων ινδιάνων (indigenous people) με τη συγκατάθεσή τους. Κανείς εκ των περιβαλλοντικά «ευαίσθητων» δεν αντέδρασε σε αυτό το πραγματικά μεγαλειώδες έργο του κατά τα άλλα «πράσινου» Τριντό. Η αξιοποίηση των ορυκτών πόρων της χώρας μας πρέπει να επιταχυνθεί με αυστηρότατη τήρηση της σχετικής νομοθεσίας και απόλυτο σεβασμό στο περιβάλλον. Είναι θέμα εθνικής επιβίωσης.

* Ο Σωτήρης Καμενόπουλος είναι κάτοχος διδακτορικού τίτλου από τη Σχολή Μηχανικών Ορυκτών Πόρων του Πολυτεχνείου Κρήτης. Οι τομείς του ερευνητικού του ενδιαφέροντος είναι η βιώσιμη αξιοποίηση των ορυκτών πόρων, η γεωπολιτική και η διαχείριση κινδύνων.

[ΠΗΓΗ: http://politesaristoteli.blogspot.com/, του Δρ. Σωτήρη Καμενόπουλου, από slpress.gr, 27/10/2018]

ΧΡΥΣΑΦΙ ΓΙΑ ΤΗ ΧΩΡΑ Ο OΡΥΚΤΟΣ ΠΛΟΥΤΟΣ

Εάν θέλουμε να βρούμε δισεκατομμύρια, μπορεί και τρισεκατομμύρια, δεν χρειάζεται παρά να κοιτάξουμε κάτω. Στο υπέδαφος η Ελλάδα διαθέτει σημαντικές ποσότητες κοιτασμάτων σε λιγνίτη, βωξίτη, νικέλιο, μαγνησίτη, σπάνιες γαίες, χρυσό, πετρέλαιο, και φυσικά ο κατάλογος δεν σταματά εκεί. Ο ορυκτός πλούτος της χώρας αποτελεί ένα πλεονέκτημα άμεσης εκμετάλλευσης, που θα αποφέρει σημαντικά οφέλη ειδικά στην περιφέρεια, ωθώντας στην αποκέντρωση και παράλληλα δίνοντας ευκαιρίες και κίνητρα ώστε να δημιουργηθούν νέα οικονομικά κέντρα.

Είναι αξιοπρόσεκτο ότι μεταξύ των κρατών μελών της Ε.Ε. η Ελλάδα κατατάσσεται πρώτη στο μερίδιο της αξίας εξαγωγών. Οι πωλήσεις της εξορυκτικής βιομηχανίας το 2013 ανήλθαν σε 2,1 δισ. ευρώ, ενώ απασχολούνταν πάνω από 15,5 χιλιάδες άνθρωποι. Στην κορυφή των εξαγωγών βρίσκεται το αλουμίνιο (300 εκατ. ευρώ το 2015), και ακολουθούν το νικέλιο (192 εκατ. ευρώ) και η αλουμίνα (110 εκατ. ευρώ), ενώ και σε πολλές περιπτώσεις άλλων ορυκτών πρώτων υλών έχει αυξηθεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια ο δυναμισμός των εξαγωγών, με ενδεικτικό παράδειγμα το μάρμαρο, τα βιομηχανικά ορυκτά και μέταλλα. Σημαντικό ρόλο σ’ αυτή τη διαδικασία σαφώς έπαιξε η εύκολη πρόσβαση που έχουν οι αντίστοιχες βιομηχανίες στον Πειραιά, ένα από τα μεγαλύτερα λιμάνια της Μεσογείου, με ιδιαίτερη στρατηγική θέση.

Σε όλα τα παραπάνω μπορούμε να προσθέσουμε ότι ο κλάδος, ακόμα και όταν ήρθε αντιμέτωπος με την κρίση, έδειξε μια συνολικότερη ανθεκτικότητα (οι μισθοί και ο αριθμός των απασχολουμένων μεταβλήθηκαν ελάχιστα έως καθόλου), στοιχείο που υποδηλώνει ότι υπάρχει η δυνατότητα να δώσει ώθηση και σε άλλους τομείς, όπως οι μεταποιητικές δραστηριότητες, ώστε να αναδειχτούν σε μεγάλους παίκτες τουλάχιστον περιφερειακά

Δεν αξιοποιούμε πλήρως τα κοιτάσματά μας

Σύμφωνα με έρευνες, ένα από τα μεγαλύτερα κοιτάσματα πανευρωπαϊκά βρίσκεται στη βορειοανατολική Χαλκιδική, όπου υπολογίζεται ότι υπάρχουν «θαμμένοι» περίπου 160 τόνοι χρυσού, 2.000 τόνοι αργύρου, πάνω από 1 εκατ. τόνοι χαλκού και σχεδόν 1,5 εκατ. τόνοι μολύβδου και ψευδαργύρου.

Έκθεση της Ακαδημίας Αθηνών για το 2018 με τίτλο «Ενεργειακές προοπτικές της Ελλάδας» αναφέρει ότι, αν η χώρα μας αξιοποιήσει πλήρως τον πετρελαϊκό πλούτο που διαθέτει (βέβαια για αν γίνει κάτι τέτοιο είναι απαραίτητη η δημιουργία κρατικού φορέα για τη χρηματοδότηση και έρευνα, αλλά αυτό είναι μια άλλη συζήτηση), θα μπορέσει να καλύψει τις εσωτερικές ενεργειακές ανάγκες της για περίπου 139 χρόνια.

Φυσικά, δεν είναι μόνο ο χρυσός, το πετρέλαιο και οι υδρογονάνθρακες. Υπάρχει ανάγκη να πραγματοποιηθούν και έρευνες προκειμένου να εντοπιστούν κοιτάσματα σπάνιων γαιών σε περιοχές όπως η Χαλκιδική, η Θράκη και αλλού. Ο εντοπισμός και η κατάλληλη αξιοποίησή τους θα δώσει μια εντελώς διαφορετική διάσταση στην οικονομία της χώρας, στις εξαγωγές, στην απασχόληση και στους μισθούς.

Είναι αλήθεια ότι η πολιτεία δεν έχει σταθεί αρωγός στις προσπάθειες να δημιουργηθεί βαριά βιομηχανία και να αξιοποιήσει η πατρίδα μας τον ορυκτό της πλούτο. Ο τεράστιος αριθμός μικρών και μεσαίων βιομηχανιών και βιοτεχνιών που παράγουν προϊόντα υψηλής προστιθέμενης αξίας (π.χ. χαλυβουργία, κλωστοϋφαντουργία) μπορούν να δώσουν χιλιάδες νέες θέσεις εργασίας, να περιορίσουν τις εισαγωγές, να ενισχύσουν τις εξαγωγές, να συνεισφέρουν στην οικονομία. Ενδεικτικά, τα χρόνια της κρίσης αυξάνεται με ταχύτατο ρυθμό η παραγωγή προϊόντων δεύτερης μεταποίησης αλουμινίου από ελληνικές μεταποιητικές μονάδες, όπως φύλλων και foils (τα πρώτα χρησιμοποιούνται ως καινοτόμα αντιολισθητικά πατώματα σε φορτηγά ψυγεία έως και σε ταχύπλοα της ακτοπλοΐας, ενώ τα δεύτερα έχουν εφαρμογές στη συσκευασία τροφίμων, φαρμάκων κ.ά.). Από το 2008 οι ετήσιος εξαγωγές έχουν σχεδόν διπλασιαστεί, αγγίζοντας τα 800 εκατ. ευρώ ετησίως. Τα κέρδη που προέρχονται από τέτοιες δραστηριότητες θα αποκτήσουν πολλαπλασιαστικά οφέλη που θα ισχυροποιήσουν ακόμα περισσότερο τη θέση της Ελλάδας στη σημερινή αβέβαιη εποχή. Στο πλαίσιο αυτό, οι πολιτικές αποφάσεις που απαιτούνται, όπως η δημιουργία ειδικού πλαισίου χωροταξικού σχεδιασμού, ο εκσυγχρονισμός του μεταλλευτικού κώδικα, η απλοποίηση και επιτάχυνση των αδειοδοτήσεων, πρέπει να επισπευσθούν.

Πέρυσι έγραφε ο ΣΕΒ σε special report αναφορικά με τις εξορυκτικές δραστηριότητες: «Με το κατάλληλο εθνικό σχέδιο, η εκμετάλλευση του ορυκτού πλούτου μπορεί να αποτελέσει αιχμή για σημαντικές νέες επενδύσεις. Μάλιστα, καθώς ο κλάδος είναι έντασης κεφαλαίου και παραδοσιακά έχει καταφέρει να προσελκύσει επενδύσεις από το εξωτερικό, αυτό σημαίνει ότι μπορεί να συνεισφέρει ουσιαστικά και εμβληματικά στην επενδυτική κινητοποίηση που έχει ανάγκη η χώρα. Οι επενδύσεις αυτές με τη σειρά τους μπορεί να οδηγήσουν τον κλάδο στην πρώτη γραμμή της βιώσιμης ανάπτυξης, επιταχύνοντας τη μετάβαση προς την κυκλική οικονομία και αξιοποιώντας τις σχετικές νέες τεχνολογίες ως ευκαιρίες ανάπτυξης».

Η πλήρης αξιοποίηση του ορυκτού πλούτου, οι ευκαιρίες για επενδύσεις και ό,τι αυτό συνεπάγεται, εφόσον λειτουργήσουν προς όφελος της χώρας, με μισθούς που θα ανταποκρίνονται στις ανάγκες των εργαζομένων, δημιουργούν το ζητούμενο της εποχής, της Ελλάδας που παράγει.

Τα πλεονεκτήματα που προκύπτουν όχι μόνο στον κλάδο της εξόρυξης, αλλά και σε όλους τους υπόλοιπους τομείς που θα υποστηρίξει, θα έχουν ακόμα μεγαλύτερη ένταση αν πλαισιωθούν από πολιτικές κατευθύνσεις που θα αντιστρέφουν το brain drain και θα εκμεταλλεύονται όσες δυνατότητες προσφέρει η ψηφιακή εποχή και η τέταρτη βιομηχανική επανάσταση.

Και αν όλα αυτά συνδυαστούν με τα υπόλοιπα διεθνώς ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα της χώρας, όπως είναι ο τουρισμός, η ναυτιλία, η αγροτική παραγωγή κ.ά., τότε θα αναδυθεί εναργέστερη η δυνατότητα να οδηγηθούμε αθροιστικά στη συνολικότερη ανάκαμψη της χώρας.

[ΠΗΓΗ: ΣΤΕΝΤΟΡΑΣ, του Απόστολου Ζαβιτσάνου, 27/10/2018]

ΕΠΕΤΕΙΑΚΟ ΑΦΙΕΡΩΜΑ: ΔΙΕΡΕΥΝΩΝΤΑΣ ΓΙΑΤΙ ΓΙΟΡΤΑΖΟΥΜΕ ΤΗΝ 28Η ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ

Σε αντίθεση με άλλες χώρες που γιορτάζουν –και έχουν καθιερώσει ως ημέρες αργίας– τις ημέρες λήξης των δύο Παγκόσμιων Πολέμων, η Ελλάδα έχει καθιερώσει ως εθνική εορτή αποκλειστικά την είσοδο στο Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, την έναρξη δηλαδή του Ελληνοϊταλικού πολέμου. «Ολες οι µεγάλες εθνικές επέτειοι στην Ελλάδα συνδέονται µε την έναρξη και όχι µε το αποτέλεσµα ενός αγώνα, µε την ικανότητα δηλαδή του έθνους να εξεγείρεται απέναντι στη σκλαβιά (25η Μαρτίου) ή τον φασισµό (28η Οκτωβρίου)», είπε η Χριστίνα Κουλούρη, καθηγήτρια Νεώτερης Ιστορίας στο Πάντειο Πανεπιστήμιο. «Και η ξεχασµένη επέτειος της 3ης Σεπτεµβρίου, που γιορταζόταν από το 1844 µέχρι το 1862, συνδεόταν µε την εξέγερση για το Σύνταγµα και όχι µε την ψήφισή του. Ακόµη και η 17η Νοέµβρη παραπέµπει σε αντίσταση και εξέγερση και όχι στην πτώση της χούντας», είπε.

Στην Ελλάδα, ένας από τους λόγους που αυτοί οι Πόλεμοι της μνήμης (βλ. Χάγκεν Φλάισερ:Οι Πόλεμοι της Μνήμης.Ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος στη δημόσια ιστορία. Αθήνα: Νεφέλη, 3η εκδ. 2009) συνεχίζονται, είναι επειδή το νικηφόρο τέλος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου έφερε νέα δεινά για τον τόπο- την εμφύλια σύγκρουση που εξακολουθεί να προκαλεί έντονες αντιπαραθέσεις. Κατά συνέπεια ζούμε στη μοναδική χώρα που γιορτάζει την εμπλοκή της στον Πόλεμο, ενώ σπανίως συνεορτάζει τη- νικηφόρα για το Συμμαχικό στρατόπεδο- λήξη του.

«Πρέπει να εξετάσουµε την ιστορικότητα της επετείου και πώς αυτή εγκαθιδρύθηκε», λέει ο ιστορικός (καθηγητής στο Πανεπιστήµιο Αθηνών) Αντώνης Λιάκος. «Βασικό, κατά τη γνώµη µου, στοιχείο είναι ότι η 28η Οκτωβρίου άρχισε να γιορτάζεται πριν ακόµη τελειώσει ο πόλεµος. Ο πρώτος εορτασµός πραγµατοποιήθηκε στις 28 Οκτωβρίου του 1941 στο Πανεπιστήµιο Αθηνών. Στο Κεντρικό Κτίριο και στον προαύλιο χώρο. Οι φοιτητές έβγαζαν λόγους, ενώ λόγο πατριωτικό έβγαλε και ο Κωνσταντίνος Τσάτσος που αρνήθηκε να κάνει µάθηµα εκείνη τη µέρα και απολύθηκε από το Πανεπιστήµιο. Την επόµενη χρονιά πραγµατοποιήθηκε εορτασµός στην Πλατεία Συντάγµατος από τις οργανώσεις ΠΕΑΝ και ΕΠΟΝ». Οι διαδηλωτές φοβήθηκαν την αντίδραση των Ιταλών, οι οποίοι εν τέλει απέφυγαν να συγκρουστούν. Την ίδια µέρα έγιναν διαδηλώσεις και σε άλλες πόλεις. Στον Πειραιά µικρές µικρές οµάδες συγκεντρώνονταν, όπου κάποιοι ανέβαιναν σε µια καρέκλα, µιλούσαν δύο – τρία λεπτά και µετά διαλύονταν για τον φόβο των καραµπινιέρων.

Για το 1943 οι πληροφορίες είναι λίγες, λέει ο Αντώνης Λιάκος. Ο Ηλίας Βενέζης αναφέρει µόνο – ήταν υπάλληλος στην Εθνική Τράπεζα – ότι έγινε εορτασµός στο κτίριο της Εθνικής στην Πλατεία Κοτζιά, το οποίο όµως περικυκλώθηκε από τους Γερµανούς που είχαν πλέον αναλάβει την αστυνόµευση. Οι τελευταίοι υποχρέωσαν τους συµµετέχοντες στην εκδήλωση να µείνουν µε τα χέρια ψηλά µέχρι το βράδυ, ενώ έστειλαν είκοσι περίπου από αυτούς σε στρατόπεδα συγκέντρωσης. ∆εν γύρισαν όλοι πίσω. Το 1944 πραγµατοποιήθηκε ο πρώτος επίσηµος εορτασµός µε παρέλαση παρόντος του πρωθυπουργού Γεωργίου Παπανδρέου. «Η Πολιτεία επικύρωσε έναν εορτασµό που είχε καθιερωθεί από τα κάτω και είχε πραγµατοποιηθεί ήδη ανεπίσηµα τα προηγούµενα χρόνια», λέει ο κ. Λιάκος.

Ωστόσο σύμφωνα με την Χριστίνα Κουλούρη, το περιεχόμενο και η σημασία της επετείου δεν είναι ούτε τα ίδια για όλους ούτε σταθερά μέσα στον χρόνο. Τα γεγονότα που συνδέονται με την 28η Οκτωβρίου 1940 παρουσιάστηκαν και ερμηνεύτηκαν με διαφορετικούς τρόπους από τις επί μέρους πολιτικές και κοινωνικές ομάδες ενώ οι εκάστοτε εορτασμοί της επετείου εξυπηρέτησαν την επίσημη εκδοχή της ιστορίας. Οι αντίπαλες εκδοχές για πολλά χρόνια δεν έβρισκαν έκφραση στον δημόσιο λόγο.

Στην πρώτη σελίδα του «Ριζοσπάστη» στο φύλλο της 28ης Οκτωβρίου 1944 ο κεντρικός τίτλος «28 του Οχτώβρη» πλαισιώνεται από τις λέξεις «Εθνική Ανεξαρτησία», «Λαοκρατία» και «Αναγέννηση». Ηδη από το φύλλο της προηγούμενης ημέρας ανακοινωνόταν ότι «ο Λαός της Αθήνας ετοιμάζεται για την αυριανή αντιφασιστική μέρα». Το κεντρικό άρθρο της 28ης Οκτωβρίου 1944 διαχώριζε τη στάση του λαού, που «ήθελε να κάνει πόλεμο για την Ελλάδα», από τη στάση των κυβερνώντων, οι οποίοι «ήθελαν πόλεμο για το καθεστώς».Την επαύριο της απελευθέρωσης, λοιπόν, για τους έλληνες κομμουνιστές η επέτειος θύμιζε τη λαϊκή νίκη κατά του καθεστώτος της 4ης Αυγούστου και κατά του γερμανικού φασισμού. Διαποτιζόταν εξάλλου από την ευφορία της νίκης και από την ελπίδα για μια Ελλάδα «ελεύθερη, ανεξάρτητη και ευτυχισμένη». Εξίσου αισιόδοξες, αν και με διαφορετικό όραμα για το μέλλον, ήταν και οι υπόλοιπες πολιτικοκοινωνικές ομάδες.

Οπως γνωρίζουμε, σε έναν μήνα περίπου το κλίμα αισιοδοξίας θα θαφτεί κάτω από την τέφρα ενός νέου πολέμου. Η λήξη του Εμφυλίου δεν θα αλλάξει τη ζοφερή εικόνα των βιωμάτων. Στον εορτασμό της επετείου το 1950 η εφημερίδα «Ακρόπολις» θεωρεί ότι ο κύκλος που ξεκίνησε πριν από δέκα χρόνια δεν έχει κλείσει. Η Ελλάδα καλείται να πει ένα νέο «Οχι», προς τη Δυστυχία αυτή τη φορά: «Οχι, δεν θα με νικήσης […], δεν θα με παραδώσης εις τον Σλαύον ανάπηρην, παράλυτην. Θα νικήσω την Πείναν, διά να τελειώσω με τον θρίαμβον μιας Αναγεννήσεως, εκείνον που ήρχισα την 28ην Οκτωβρίου, επάνω εις την Πίνδον. Ετσι θα κλείσω, όπως πάντοτε, τον κύκλον του επικού αγώνος μου» (φ. 72707, 28.10.1950). Μέσα από το κεντρικό άρθρο της εφημερίδας οι αξίες που προβάλλονται είναι η Δημοκρατία και η Ελευθερία.Οι εχθροί δεν είναι μόνο οι εισβολείς του Β´ Παγκοσμίου Πολέμου αλλά και η κομμουνιστική απειλή.

Η σημαία

Είναι χρήσιμο να υπενθυμίσουμε ότι μεταπολεμικά η έννοια της πατρίδας συνδεόταν στον επίσημο λόγο με την «εθνικοφροσύνη» αποκλείοντας όσους είχαν διαφορετικές ιδεολογικές και πολιτικές θέσεις. Αντίστοιχα, η υπεράσπιση της σημαίας εναπετίθετο σε όσους πρόσφεραν τα εχέγγυα της εθνικής «αυθεντικότητας». Στην περίπτωση εκείνη, οι «αυθεντικοί» Ελληνες δεν διακρίνονταν βάσει γλώσσας και καταγωγής αλλά βάσει μιας ασαφώς οριζόμενης εθνικής συνείδησης και νομιμοφροσύνης στην ιδέα της πατρίδας. Αντίθετα, στο λόγο της αριστεράς και μερίδας του φιλελεύθερου κόσμου η υπεράσπιση της πατρίδας συνδεόταν επίσης με τη δημοκρατία και την κοινωνική δικαιοσύνη. Για όλους, ανεξαρτήτως πολιτικής τοποθέτησης, η σημαία συμβόλιζε το «ανήκειν» στην ίδια εθνική κοινότητα. Εν τούτοις, οι αξίες που συνδέονταν με την πατρίδα, αλλά και ο ίδιος ο ορισμός της εν τέλει, διέφεραν ριζικά. Οι εθνικές επέτειοι συχνά δίχασαν αντί να ενώσουν.

Μεταπολεμικά λοιπόν η υπεράσπιση της σημαίας, εναποτίθετο μόνο σε όσους πρόσφεραν τα εχέγγυα της εθνικής “αυθεντικότητας”, η οποία ταυτιζόταν με την “εθνικοφροσύνη”. Οι παρελάσεις, μια επινόηση του Φρειδερίκου της Πρωσίας όταν ήταν υπό διαμόρφωση τα εθνικά κράτη, αποθεώθηκε στη χιτλερική Γερμανία και καθιερώθηκε στην Ελλάδα επί Μεταξά όντας το εθνικό πρόταγμα της δικτατορίας του. Την παλιά τους «αίγλη» αναστήλωσε το 1967 η δικτατορία του Παπαδόπουλου ως επιβεβαίωση “εθνικοφροσύνης”.

Ο συμβολισμός του εορτασμού

Ως τη μεταπολίτευση ο εορτασμός της 28ης Οκτωβρίου θα διατηρήσει κάποια σταθερά χαρακτηριστικά: α) θα συνδυάζεται με τον εορτασμό της απελευθέρωσης της Θεσσαλονίκης κατά τους Βαλκανικούς Πολέμους, β) με αυτόν τον τρόπο θα εντάσσεται σε μια ιστορική συνέχεια «ένδοξων» στιγμών όπου οι πρωταγωνιστές θα είναι κυρίως η «ελληνική φυλή» (όχι ο «λαός») και οι «ηγέτες», γ) ως κεντρική ηρωική φυσιογνωμία θα προβάλλεται ο βασιλιάς (ο Κωνσταντίνος Α´ και ο Γεώργιος Β´), δ) ως βασικό σύμβολο της επετείου θα καθιερωθεί το «Οχι», ε) εκτός από τις συνήθεις τελετές, ο εορτασμός θα συνοδεύεται και από αθλητικούς αγώνες (ποδοσφαίρου, ιστιοπλοΐας, ιππικούς κ.ά.) όπου θα απονέμονται «Κύπελλα του Οχι». Στις εφημερίδες τα σχετικά δημοσιεύματα θα αραιώσουν σταδιακά και θα περιοριστούν σε στερεότυπες αναφορές στον «λαμπρό εορτασμό» και σε φωτογραφίες από την παρέλαση.

Το κλίμα αλλάζει το 1974. Η επέτειος εκείνης της χρονιάς θεωρείται ο «πρώτος ελεύθερος εορτασμός […] του ΟΧΙ, που για τους Ελληνες συμβολίζει τώρα και το ΟΧΙ τους στη δικτατορία της 21ης Απριλίου, το μεγάλο ΟΧΙ της ενεργητικής και της παθητικής αντιστάσεως που οδήγησε το δικτατορικό καθεστώς σε κατάρρευση» («Καθημερινή», φ. 16797, 27.10.1974). Η επέτειος θα αποκτήσει ένα νέο νόημα αλλά και ένα νέο τυπικό. Από την επόμενη χρονιά στις σχετικές εκδηλώσεις θα πρωτοστατήσουν οι φοιτητές όχι μόνο με ομιλίες και συνθήματα όπως «Το ΟΧΙ του ’40 το είπε μόνο ο λαός» αλλά και με πλήρη αλλαγή της διαδικασίας: ποιήματα του Ρίτσου, οι ύμνοι του ΕΑΜ και του ΕΛΑΣ, τραγούδια της Αντίστασης, μουσική του Θεοδωράκη θα επενδύουν πλέον τις εορταστικές εκδηλώσεις σε σχολεία και πανεπιστήμια. Μια καινούργια εφημερίδα, η «Ελευθεροτυπία», προσδιορίζει και την αλλαγή στο ιδεολογικό περιεχόμενο της επετείου: ο «Μεγάλος Αντιφασιστικός Πόλεμος» κράτησε στην Ελλάδα εννέα χρόνια και «ήταν μια γενναία και επική τιτανομαχία εναντίον του ξένου και του ντόπιου φασισμού» (φ. 84, 27.10.1975).

Δύο διαφορετικές ερμηνείες

Το «άλλο πνεύμα» στον εορτασμό της επετείου ανιχνεύεται και στα αναγνωστικά μετά την άνοδο του ΠαΣοΚ στην εξουσία. Εδώ οι περιγραφές του σημαιοστολισμένου σχολείου, της λειτουργίας στην Εκκλησία και του λόγου του δασκάλου δίνουν τώρα τη θέση τους στην πρωτοβουλία των μαθητών που οργανώνουν μόνοι τους τη γιορτή, όπου η κεντρική ομιλία εκφωνείται όχι από τον δάσκαλο αλλά από τον «πρόεδρο της τάξης». Τότε για πρώτη φορά εξάλλου εμφανίζεται σε σχολικά βιβλία ο όρος «Εθνική Αντίσταση».

Μέσα στη δεκαετία του ’80 ο εορτασμός της 28ης Οκτωβρίου προσφέρει την αφορμή για εκτενείς υπομνήσεις της εθνικής ενότητας και της στενής συνεργασίας «Στρατού και Λαού» για την οικοδόμηση του μέλλοντος. Οσο η Δημοκρατία νιώθει ανασφαλής τόσο η εθνική επέτειος προσφέρεται για συμβολικές χρήσεις. Με την πάροδο του χρόνου όμως και την παγίωση της πολιτικής ομαλότητας ο εορτασμός της επετείου μοιάζει «άχρηστος». Εξαφανίζεται από τα πρωτοσέλιδα των εφημερίδων και η περιγραφή της δεν διαφέρει από εκείνη των κοινωνικών εκδηλώσεων. Είναι χαρακτηριστικό ότι ο τίτλος του σχετικού άρθρου της εφημερίδας «Τα Νέα»στις αρχές της δεκαετίας του 1990 ήταν «Συντομεύτηκε λόγω κρύου η παρέλαση κατόπιν επιθυμίας Καραμανλή» (29.10.1991, σ. 40). Ολο και πιο συχνά οι αναφορές στην 28η Οκτωβρίου γίνονται σχεδόν συνθηματικές. Το «Οχι» ή το «Αέρα» ανευρίσκονται πλέον σε γελοιογραφίες και όχι σε κείμενα ιστορίας, μνήμης ή πολιτικής. Παρ’ όλα αυτά, ίσως επειδή η ενασχόληση με τον Εμφύλιο δεν έχει λήξει ούτε σε επιστημονικό ούτε σε πολιτικό επίπεδο, συνυπάρχουν ακόμη συχνά συγκεχυμένες ­ οι δύο διαφορετικές ερμηνείες: εκείνη της 28ης Οκτωβρίου με πρωταγωνιστή το Εθνος και εκείνη της 28 του Οχτώβρη με πρωταγωνιστή τον Λαό.

[ΠΗΓΗ: https://tvxs.gr/, 27/10/2013]

ΜΑΡΤΥΡΕΣ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑΣ ΔΕΝ ΑΝΑΓΝΩΡΙΖΟΥΝ ΤΟΥΣ ΔΡΑΣΤΕΣ

Συνεχίστηκε την Παρασκευή για δεύτερη μέρα στην αίθουσα του Τριμελούς Εφετείου Κακουργημάτων Θεσσαλονίκης η δίκη για την εμπρηστική επίθεση στο εργοτάξιο της εταιρείας Ελληνικός Χρυσός το Φεβρουάριο του 2013 στις Σκουριές Χαλκιδικής , για την οποία κατηγορούνται κάτοικοι της περιοχής. Η διαδικασία εξελίσσεται με καταθέσεις μαρτύρων κατηγορίας και παρά τις επίμονες ερωτήσεις του δικαστηρίου ουδείς εξ αυτών ήταν σε θέση να αναγνωρίσει ανάμεσα στους κατηγορούμενους κάποιον από τους δράστες της επίθεσης.

Αντιθέτως, όσοι κατέθεσαν ότι τους γνωρίζουν τους περιέγραψαν ως φιλήσυχους ανθρώπους και οικογενειάρχες που δεν θα μπορούσαν να προβούν στις βαρύτατες πράξεις που τους καταλογίζει το κατηγορητήριο. Χαρακτηριστική ήταν η κατάθεση εργολάβου που έχασε εκείνη τη νύχτα από τον εμπρησμό μηχανήματα αξίας ευρώ σύμφωνα με το κατηγορητήριο. “Οι άνθρωποι αυτοί είναι συγχωριανοί μου και ποτέ δεν θα έκαιγαν τις περιουσίες μας Είμαστε φίλοι συμμαθητές μεγαλώσαμε μαζί και πήγαμε μαζί φαντάροι είπε ενώ δεύτερος εργολάβος που υπέστη ζημιά ευρώ εξαιτίας του εμπρησμού έκανε λόγο για βιοπαλαιστές και παιδιά που δεν έχουν αναρχική διαγωγή”.

Ο ίδιος μάρτυρας περιέγραψε άλλο περιστατικό κατά το οποίο άγνωστοι άσχετοι με την περιοχή της Χαλκιδικής σπάσανε τα τζάμια των μηχανημάτων του. “Πιστεύω ότι το έκαναν ξένοι όχι ντόπιοι”, ανέφερε άλλος μάρτυρας, εργοδηγός της εταιρείας χρυσού, όταν ρωτήθηκε σχετικά από την έδρα. Υπάλληλοι της εταιρείας φύλαξης του εργοταξίου αφού περιέγραψαν την επίθεση,  κλήθηκαν να καταθέσουν για αντικείμενα που συνέλλεξαν από το εργοτάξιο συνδεόμενα με την επίθεση.  Οι συνήγοροι υπεράσπισης σχολίασαν ότι ενώ οι ίδιοι μάρτυρες ήταν ιδιαίτερα περιγραφικοί στις καταθέσεις που έδωσαν στην Αστυνομία για το θέμα αυτό εντούτοις στην επ’ ακροατηρίω εξέτασή τους δεν θυμούνταν και δεν απαρίθμησαν πολλά από τα αντικείμενα, κάποια πολύ χαρακτηριστικά ,τη στιγμή μάλιστα που ορισμένοι κατέστησαν κατηγορούμενοι με βάση αυτά.

Όπως φαίνεται από την έως τώρα εξέλιξη της ακροαματικής διαδικασίας, το ζήτημα των πειστηρίων είναι κάτι που αμφισβητείται από τους υπερασπιστές, που υποστηρίζουν ότι δεν τεκμαίρεται εάν αυτά συλλέχθηκαν από τον τόπο της επίθεσης και ότι πράγματι συνδέονται με αυτή. Η δίκη διακόπηκε το απόγευμα και θα συνεχιστεί την ερχόμενη Δευτέρα οπότε αναμένεται να καταθέσουν μάρτυρες αστυνομικοί

 

ΠΗΓΗ: ΤΥΠΟΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ 27/10/2018

ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑ 1,1 ΔΙΣ. ΕΥΡΩ ΣΤΕΡΕΙΤΑΙ Η ΑΓΟΡΑ ΛΟΓΩ ΜΗ ΕΠΙΣΤΡΟΦΗΣ ΦΟΡΩΝ

Μπορεί το συνολικό στοκ των επιστροφών φόρου να έχουν μειωθεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια, ωστόσο η αγορά εξακολουθεί να στερείται ένα πολύ σημαντικό ποσό ρευστότητας από τη μη επιστροφή εκκαθαρισμένων φόρων. Αυτό προκύπτει από τα επίσημα στοιχεία της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων που δόθηκαν χθες στη δημοσιότητα. Αυτό που δεν προκύπτει από τους πίνακες είναι οι λόγοι για τους οποίους μειώθηκε το στοκ των επιστροφών, όπως και οι λόγοι για τους οποίους ένα πολύ σημαντικό ποσό δεν έχει ακόμη επιστραφεί στους φορολογούμενους, επιχειρήσεις και φυσικά πρόσωπα.

Από τα στοιχεία προκύπτει ότι το “απόθεμα” των επιστροφών φόρου έφθασε στο ανώτερο σημείο του τον Ιούλιο του 2016. Ανερχόταν τότε στα 3,8 δις ευρώ ενώ στον τέλος του περασμένου μήνα (Σεπτέμβριος 2018) είχε περιοριστεί στα 1,08 δις ευρώ. Η μείωση αυτή οφείλεται σε τρεις λόγους. Πρώτον στο γεγονός ότι με την σταδιακή κατάργηση των περισσότερων φοροαπαλλαγών για τα φυσικά πρόσωπα (π.χ. ιατρικές δαπάνες) περιορίστηκαν δραματικά τα ποσά που επιστρέφονται στους φορολογούμενους από τη φορολογία εισοδήματος. Ο δεύτερος λόγος είναι ότι σημαντικά ποσά επιστρέφονται στους φορολογούμενους με τους δανειστές να βάζουν το μαχαίρι στο λαιμό του υπουργείου Οικονομικών. Η πίεση αυτή έγινε με τη σύνδεση της αποταμίευσης δόσεων του τρίτου μνημονίου με την επίτευξη συγκεκριμένων στόχων αποκλιμάκωσης των ληξιπρόθεσμων οφειλών του δημοσίου προς ιδιώτες. Μάλιστα, μέρος των δόσεων δινόταν από τους δανειστές αποκλειστικά για την αποπληρωμή οφειλών του δημοσίου. Ο τρίτος λόγος είναι ότι φορολογική διοίκηση αργά αλλά σταδιακά βελτιώνει τις διαδικασίες για την επιστροφή φόρων.

Η προσπάθεια για την επιτάχυνση των επιστροφών φόρου, μετά από πίεση των δανειστών, συνεχίζεται από το υπουργείο Οικονομικών. Πρόσφατα ψηφίστηκε διάταξη του υπουργείου Οικονομικών η οποία προβλέπει ότι ποσά επιστροφών έως 10.000 ευρώ που εκκρεμούν για περισσότερες από 90 ημέρες θα καταβληθούν στους δικαιούχους τους χωρίς περαιτέρω έλεγχο και προϋποθέσεις.

Από τα στοιχεία της ΑΑΔΕ προκύπτουν επίσης ότι  οι εκκρεμείς επιστροφές φόρων που έχουν καθυστερήσει για περισσότερο από 90 ημέρες ανέρχονταν στα 464,8 εκατ. ευρώ. Για ποσό ύψους 261 εκατ. ευρώ έχουν αποσταλεί ειδοποιήσεις στους φορολογούμενους προκειμένου να κάνουν κάποιες απαραίτητες ενέργειες για την ολοκλήρωση της επιστροφής (προσκόμιση δικαιολογητικών κα).

[ΠΗΓΗ: http://www.capital.gr/, του Σπύρου Δημητρέλη, 26/10/2018]