Το σκεπτικό πίσω από την υποβολή εξωδικαστικής αίτησης πληρωμής προς το ελληνικό Δημόσιο εξηγεί ο Αντιπρόεδρος και Γενικός Διευθυντής Ελλάδας της Eldorado Gold Corporation, Χρήστος Μπαλάσκας, σε συνέντευξή του στο Capital.gr. Σημειώνει ότι το έργο της εταιρείας και η κατασκευή μονάδας μεταλλουργίας στο Μαντέμ Λάκκο θα έπρεπε να βρίσκεται σήμερα σε πλήρη εξέλιξη και διευκρινίζει για το project των Σκουριών πως οι βασικές άδειες και εγκρίσεις έχουν, ήδη, χορηγηθεί. Τονίζει ότι η συμβολή στην οικονομία των Μεταλλείων Κασσάνδρας, κατά τη διάρκεια των άνω των 25 ετών λειτουργίας τους, θα είναι ιδιαίτερα σημαντική, καθώς θα δημιουργηθούν 5.000 άμεσες και έμμεσες θέσεις εργασίας, ενώ ποσό ύψους 1,5 δισ. ευρώ θα κατευθυνθεί σε πληρωμές εργαζομένων. Ακόμη ο κ. Μπαλάσκας υπογραμμίζει ότι η προσήλωση της Eldorado Gold στην υπεύθυνη ανάπτυξη της επένδυσής της είναι αποδεδειγμένη, όμως, η εταιρεία είναι δεσμευμένη να προστατεύει τα συμφέροντά της στην Ελλάδα.

Συνέντευξη στον Δημήτρη Δελεβέγκο

– Κύριε Μπαλάσκα, για ποιο λόγο προχώρησε η εταιρεία στην πρόσφατη αίτηση πληρωμής προς το Ελληνικό Δημόσιο;

Η συγκεκριμένη αίτηση έρχεται σε συνέχεια των καθυστερήσεων στην έκδοση των αδειών για το έργο της εταιρείας στις Σκουριές, που συμπεριλαμβάνει και αφορά ζημιές για έξοδα και διαφυγόντα κέρδη.  Παρά το γεγονός πως αποτελεί ένα μη δικαστικό αίτημα για πληρωμή και δεν κινεί νομικές ή δικαστικές διαδικασίες, η εταιρεία είναι δεσμευμένη να προστατεύει τις επενδύσεις της στην Ελλάδα – και παγκοσμίως, ιδιαίτερα όταν μιλάμε για καθυστερήσεις αδειοδοτήσεων για τόσο μεγάλα χρονικά διαστήματα όσο αυτά στη δική μας περίπτωση.

– Για να πάρουμε τα πράγματα από την αρχή, για ποιο λόγο πραγματοποιήθηκε η Διαιτησία και τελικά τι σημαίνει η απόφασή της για την ανάπτυξη των έργων σας στη Χαλκιδική;

Με την αίτηση διαιτησίας, η οποία κατατέθηκε τον Σεπτέμβριο 2017, το Ελληνικό Δημόσιο ισχυρίστηκε ότι η Eldorado δεν εκπλήρωσε τις υποχρεώσεις της που απορρέουν από τη Σύμβαση Μεταβίβασης, τη συμφωνία δηλαδή μεταξύ Δημοσίου και εταιρείας για τη μεταβίβαση των μεταλλείων. Πιο συγκεκριμένα, το ελληνικό δημόσιο ισχυρίστηκε, ότι η Τεχνική Μελέτη για τη Μεταλλουργική Μονάδα Μαντέμ Λάκκου που υποβλήθηκε τον Δεκέμβριο του 2014 και στην οποία θα πραγματοποιείται η επεξεργασία των συμπυκνωμάτων της Ολυμπιάδας και των Σκουριών -, ήταν ελλιπής και επομένως παραβίαζε τη Σύμβαση Μεταβίβασης. Όμως, και παρ’ όλους τους ισχυρισμούς του Δημοσίου, το Διαιτητικό δικαστήριο απέρριψε το συγκεκριμένο αίτημα επικυρώνοντας έτσι τη δέσμευσή μας για την πλήρη ανάπτυξη της επένδυσής μας στη Χαλκιδική.

Και δεν είναι μόνο αυτό. Πέραν του αποτελέσματος της πρόσφατης Διαιτησίας, είναι σημαντικό να γνωρίζουμε πως η ακεραιότητα των έργων της εταιρείας όλα αυτά τα χρόνια, τόσο από περιβαλλοντικής όσο και από τεχνικής άποψης, έχει επισφραγιστεί από 18 θετικές αποφάσεις από το Συμβούλιο της Επικρατείας, με βάση το ρυθμιστικό πλαίσιο του Ελληνικού Δημοσίου και της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

– Το Υπουργείο Ενέργειας και Περιβάλλοντος κάνει λόγο για μία ενιαία επένδυση και με αυτό το επιχείρημα δεν έχει προχωρήσει στην έκδοση αδειών για τις Σκουριές. Ιδιαίτερα μετά το αποτέλεσμα της Διαιτησίας, τo Υπουργείο συνεχώς υπενθυμίζει πως βασική προϋπόθεση για την πλήρη ανάπτυξη του έργου είναι η παροχή εγγυήσεων για την υλοποίηση της παραγωγής καθαρών μετάλλων.  Θα προβείτε σε παραγωγή καθαρών μετάλλων;

Βάσει των υποχρεώσεών μας από τη Σύμβασή με το Ελληνικό Δημόσιο, είναι σαφές ότι η εταιρεία  θα προβεί στην παραγωγή καθαρών μετάλλων χαλκού, χρυσού και αργύρου, στη Μονάδα Μεταλλουργίας, έχοντας ικανοποιήσει και προσκομίσει όλες τις απαραίτητες διαβεβαιώσεις για τον σκοπό αυτό. Δεν τίθεται κανένα θέμα επ’ αυτού. Η  Eldorado ήταν και είναι προσηλωμένη στη δέσμευσή της για υπεύθυνη ανάπτυξη της επένδυσής της στη Χαλκιδική βάσει του Επενδυτικού Σχεδίου και της Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων, που έχουν εγκριθεί από την ελληνική πολιτεία.

Ωστόσο, είναι σημαντικό να ξεκαθαρίσουμε ότι οι άδειες που βρίσκονται ακόμη σε εκκρεμότητα είναι άδειες ρουτίνας, οι οποίες αποτελούν προϋπόθεση για να προχωρήσει το έργο μέχρι το τελικό στάδιο, δηλαδή την παραγωγή καθαρών μετάλλων. Η μη έκδοσή τους συνιστά και αποτελεί ένα εμπόδιο στο να προχωρήσουμε στο τελικό αυτό στάδιο.

– Είστε σε θέση να προχωρήσετε στην κατασκευή Μονάδας Μεταλλουργίας, έχετε λάβει τις απαραίτητες άδειες;

Η πραγματικότητα είναι πως αντί να βρισκόμαστε στην πλήρη ανάπτυξη του έργου -που θα επέφερε τεράστια οικονομικά οφέλη σε εθνική και τοπική οικονομία-, μετά από 21 μήνες η υπόθεση εκκρεμεί για δεύτερη φορά στο ΣτΕ, στο οποίο προσφύγαμε, μετά από τις αλλεπάλληλες υπεκφυγές και καθυστερήσεις στην αδειοδότηση της Μονάδας από την πλευρά του Υπουργείου.

Πιο συγκεκριμένα, η Τεχνική Μελέτη Μεταλλουργικής Μονάδας Μάντεμ Λάκκου κατατέθηκε στις 22/12/2014 και δεν έγινε αποδεκτή από το ΥΠΕΝ. Στη συνέχεια, και μετά την θετική για την εταιρεία απόφαση του ΣτΕ, επανακατατέθηκε και απορρίφθηκε εκ νέου από το Υπουργείο με την υπόθεση να εκκρεμεί και πάλι στο ΣτΕ από τις 28/12/2016.

Να ξεκαθαρίσουμε εδώ πως δεν πρόκειται αποκλειστικά για τη χορήγηση των αδειών που εκκρεμούν, αλλά πρόκειται για μια αέναη διαδικασία, κατά την οποία καλούμαστε συνεχώς να προσκομίζουμε στοιχεία ώστε να επιβεβαιώνεται η δέσμευσή μας για υλοποίηση της επένδυσης. Ανταποκρινόμαστε και συμμετέχουμε όλο αυτό διάστημα στη διαδικασία αυτή παράλληλα, όμως, απαιτούμε και την ύπαρξη μιας σχέσης συνεργασίας και ειλικρινούς διαλόγου με την ελληνική κυβέρνηση, τόσο σε σχέση με την αξιοποίηση και εφαρμογή των βέλτιστων διαθέσιμων πρακτικών και τεχνολογιών, όσο σε κάθε επόμενο βήμα υλοποίησης της επένδυσης.

– Αναφορικά με τις Σκουριές, ποια είναι η κατάσταση αυτή τη στιγμή;

Θα ήθελα να ξεκαθαρίσω πως οι βασικές άδειες και εγκρίσεις για τις Σκουριές έχουν ήδη εκδοθεί και οι εναπομείνασες αποτελούν άδειες ρουτίνας, ωστόσο είναι απαραίτητες για την ανάπτυξη του έργου. Αυτή τη στιγμή οι άδειες αυτές που τελούν σε αναμονή είναι: η τροποποιητική άδεια εγκατάστασης ηλεκτρομηχανολογικού εξοπλισμού του εργοστασίου εμπλουτισμού των Σκουριών, η μετεγκατάσταση των αρχαιοτήτων και η επικαιροποίηση της πολεοδομικής άδειας για το εργοστάσιο των Σκουριών. Όλες οι απαραίτητες από πλευράς της εταιρείας ενέργειες για τις παραπάνω άδειες έχουν εκπληρωθεί και ως εκ τούτου η έκδοσή τους είναι απολύτως νόμιμη. Δεν υπάρχει κανένας νομικός ή συμβατικός λόγος για τη μη έκδοση τους. Στην παρούσα φάση, βρίσκονται στην περιοχή εγκατεστημένες υποδομές ιδιαίτερα σημαντικής αξίας, οι οποίες παραμένουν ανενεργές και εκτεθειμένες εν αναμονή των σχετικών αδειών.

– Το έργο των Σκουριών παραμένει συνεχώς στο προσκήνιο. Τι κάνει αυτό το έργο τόσο σημαντικό για εσάς, αλλά και κόκκινο πανί για την Κυβέρνηση;

Πρόκειται πραγματικά για ένα εξαιρετικά σημαντικό έργο, το οποίο θα προσφέρει οικονομική ευημερία στην περιοχή της Χαλκιδικής, καθώς στην πλήρη ανάπτυξή του θα δημιουργήσει 1.000 επιπρόσθετες θέσεις εργασίας κατά τη διάρκεια της κατασκευής και κατά μέσο όρο 700 άμεσες θέσεις εργασίας για τα επόμενα 20 και πλέον χρόνια λειτουργίας του. Κατά τη διάρκεια των άνω των 25 ετών λειτουργίας των Μεταλλείων Κασσάνδρας, οι επενδύσεις μας έχουν τη δυναμική να δημιουργήσουν: 5.000 άμεσες και έμμεσες θέσεις εργασίας,  €1,5 δισ. σε πληρωμές εργαζομένων, €3 δισ. σε πληρωμές προς Έλληνες προμηθευτές, €1 δισ. σε άμεσους φόρους για το ελληνικό κράτος, €450 εκατ. σε ετήσια έσοδα εξαγωγών, €80 εκατ. σε επενδύσεις στην κοινωνία.

Όσον αφορά στην πλευρά της Κυβέρνησης, το θέμα των Σκουριών έχει συνδεθεί λανθασμένα με τη Διαιτησία για λόγους που δεν είμαι σε θέση να γνωρίζω, ειδικά αν αναλογιστούμε πως το αποτέλεσμα της Διαιτησίας δικαίωσε την “Ελληνικός Χρυσός” και παρά τις υποσχέσεις στις οποίες είχε προχωρήσει το Υπουργείο, ακόμα αναμένουμε να λάβουμε τις απαιτούμενες άδειες ρουτίνας.

Επιπλέον προσθέτω ότι η σημασία του έργου αυτού για την εταιρεία αντανακλάται και στην πρόσφατη τροποποίηση του προσαρτήματος τεχνικής μελέτης για τις Σκουριές που κατέθεσε η εταιρεία στο Υπουργείο στις 29 Μαρτίου 2018, τροποποίηση με την οποία επικαιροποιήθηκαν οι παράμετροι της αρχικής μελέτης ενσωματώνοντας μερικές από τις βέλτιστες, σύγχρονες τεχνολογίες αναφορικά με την απόθεση των τελμάτων (ξηρή απόθεση), περιορίζοντας σημαντικά το περιβαλλοντικό αποτύπωμα του έργου. Επιπλέον, και όπως ορίζεται από αυτήν, η επιφανειακή εξόρυξη θα διαρκέσει κατά μέγιστο 9 χρόνια, ενώ για τα υπόλοιπα 15 χρόνια το μεταλλείο των Σκουριών θα λειτουργεί αποκλειστικά με υπόγεια μέθοδο εκμετάλλευσης και παράλληλη αποκατάσταση των χώρων της επιφανειακής εξόρυξης, κάτι που επίσης μειώνει δραστικά το περιβαλλοντικό αποτύπωμα του έργου.

Θέλω να επιμείνω στο γεγονός της πλήρους αποκατάστασης των χώρων με εξορυκτική δραστηριότητα, καθώς η πρακτική της παράλληλης αποκατάστασης με προοπτική την πλήρη εξυγίανση της περιοχής στο τέλος της μεταλλευτικής δραστηριότητας είναι μία από τις πλέον βέλτιστες πρακτικές παγκοσμίως, στην οποία ωστόσο λίγες εταιρίες επενδύουν λόγω του υψηλού κόστους. Η Eldorado όχι μόνο έχει δεσμευτεί σε αυτή την κατεύθυνση, αλλά  αποδεικνύει έμπρακτα την πρόθεσή της στην περιοχή της Ολυμπιάδας, όπου εξυγιαίνει μία έκταση 260.000 τ.μ. γης έχοντας ήδη απομακρύνει 2,5 εκατ. τόνους παλαιών μεταλλευτικών καταλοίπων από την προηγούμενη μεταλλευτική δραστηριότητα. Παράλληλα, η εταιρεία διατηρεί ένα φυτώριο 150.000 m² με 300 και πλέον είδη τοπικών φυτών, που εξυπηρετεί τόσο τις απαιτήσεις αποκατάστασης των μεταλλείων όσο και τις ανάγκες της περιοχής.

– Ποια είναι η επόμενη ημέρα της σχέσης σας με το Υπουργείο μετά τις τελευταίες εξελίξεις, και φυσικά ποια η επόμενη ημέρα της επένδυσης;

Η Eldorado πάντα λειτουργούσε με τρόπο συνεπή προς την εύρεση μίας αμοιβαίας αποδεκτής λύσης με την Ελληνική Πολιτεία για την υπεύθυνη ανάπτυξη των έργων της στην Ελλάδα, όπως και στην περίπτωση των αδειών που εκκρεμούν και θα έπρεπε να έχουν εκδοθεί, ειδικότερα για τις Σκουριές, οι οποίες έχουν καθυστερήσει για μεγάλο χρονικό διάστημα.

– Θα ήθελα να κλείσουμε με ένα σχόλιο αναφορικά με την κατάσταση στην τοπική κοινωνία σχετικά με την επένδυση και ιδιαίτερα για το θέμα του περιβαλλοντικού αποτυπώματός σας στην περιοχή.

Από την πρώτη στιγμή, έχουμε αναπτύξει ένα γόνιμο διάλογο με την τοπική κοινωνία, είμαστε έμπρακτα δίπλα τους σε μια προσπάθεια  “καλής γειτονίας” με τις γύρω περιοχές αλλά και να υποστηρίζουμε την ευημερία της περιοχής.

Αντιλαμβανόμαστε πλήρως πως η εξορυκτική δραστηριότητα αφήνει το αποτύπωμά της και από την πλευρά μας δίνουμε έμφαση στο να ελαχιστοποιούμε το αποτύπωμα αυτό καθ ‘όλη τη διάρκεια του κύκλου ζωής των έργων μας, χρησιμοποιώντας τις βέλτιστες διαθέσιμες τεχνολογίες. Αντιπροσωπευτικά παραδείγματα είναι το σύστημα περιβαλλοντικής παρακολούθησης που εφαρμόζουμε, ένα από τα πιο εξελιγμένα προγράμματα παρακολούθησης περιβάλλοντος στην Ευρώπη με 320 σημεία περιβαλλοντικού ελέγχου και άμεση ανάρτηση όλων των μετρήσεων των στοιχείων αυτών σε ειδική πλατφόρμα στο διαδίκτυο, καθώς και οι χώροι ξηρής απόθεσης τελμάτων και οι παράλληλες αποκαταστάσεις, όπως της Ολυμπιάδας που προανέφερα.

Θεωρούμε πως η τοπική κοινωνία -αλλά και η Βόρεια Ελλάδα γενικότερα- μπορεί να διεκδικήσει τις ευκαιρίες ανάπτυξης που της αναλογούν, εκμεταλλευόμενη τον σημαντικό και αποδεδειγμένο ορυκτό πλούτο που διαθέτει. Βασιζόμενη σε αυτήν ακριβώς την πεποίθηση, μόνο για το 2017, η εταιρία επένδυσε €1,7 εκατ. σε πρωτοβουλίες και έργα για την ανάπτυξη των τοπικών κοινοτήτων, πέραν των 2.300 εργαζομένων που απασχολεί, ενώ επένδυσε και €160 εκατ. σε τοπικούς προμηθευτές/εργολάβους, συνεισφέροντας ουσιαστικά στην τοπική οικονομία και ανάπτυξη.

[ΠΗΓΗ: http://www.capital.gr/, του Δημήτρη Δελεβέγκου, 25/9/2018]