Σημαντική αύξηση κατά 20% των εξαγωγών του κλάδου το 2022
Σε καταλυτικό παράγοντα της κυκλικής οικονομίας φιλοδοξεί να καταστεί ο ελληνικός εξορυκτικός κλάδος, τόσο για την κάλυψη των εγχώριων όσο και των διεθνών αναγκών.
Σύμφωνα με τον Σύνδεσμο Μεταλλευτικών Επιχειρήσεων (ΣΜΕ), υπάρχουν ήδη σημαντικές εφαρμογές κυκλικής οικονομίας και βιομηχανικής συμβίωσης. Ειδικότερα, στον τομέα του βωξίτη, σύμφωνα με το πλαίσιο επίτευξης στόχου μηδενικών αποβλήτων, γίνεται αξιοποίηση βωξίτη χαμηλής ποιότητας και υπολειμμάτων βωξίτη από την κυρίως τροφοδοσία στη μεταλλουργία αλουμίνας. Παράλληλα γίνεται προσπάθεια αξιοποίησης ερυθράς ιλύος για παραγωγή προϊόντων για άλλους βιομηχανικούς τομείς. Στον τομέα του μαγνησίτη το 20% της τροφοδοσίας κλιβάνων προέρχεται από επεξεργασία παλαιών λεπτομερών απορριμμάτων. Επίσης γίνεται προσπάθεια για εγκατάσταση συστημάτων δέσμευσης CO2 (Carbon- Capture Storage). Στον τομέα του μαρμάρου πραγματοποιείται αξιοποίηση μικρών ακατέργαστων όγκων για παραγωγή μικρής διάστασης πλακιδίων, καθώς και αξιοποίηση μαρμαροψηφίδας σε κατασκευές, σε παραγωγή ειδικών επιχρισμάτων, σε παραγωγή πολυμερών και ανθρακικού ασβεστίου. Στα μικτά θειούχα από τον εμπλουτισμό δημιουργείται 50% χρήσιμο υλικό και 50% απόρριμμα το οποίο χρησιμοποιείται όλο σε λιθογόμωση (επαναπλήρωση) κενών της υπόγειας εκμετάλλευσης. Με τον τρόπο αυτό συμβάλλει στην επίτευξη στόχου μηδενικών αποβλήτων (zero waste). Στον τομέα του περλίτη γίνεται αξιοποίηση ψιλομερούς περλίτη στην πρωτογενή κατεργασία ωμού περλίτη ως τροφοδοσία στην παραγωγή τσιμέντου και ως υλικό νέας γενιάς μονωτικών.
Υψηλή ζήτηση
Κατά το 2022 υψηλή ήταν η ζήτηση μεγάλου μέρους των εξορυκτικών και των μεταλλουργικών προϊόντων. Σύμφωνα με τον ΣΜΕ, η μεγάλη ζήτηση οδήγησε σε αύξηση τιμών που σε αρκετά προϊόντα κυμάνθηκαν από 15% έως 20% έναντι του 2021, σημειώνοντας αύξηση κύκλου εργασιών το 12,5%. Η παραγωγή εμπορεύσιμων προϊόντων αυξήθηκε κατά 3% σε όλες τις κατηγορίες προϊόντων του κλάδου. Ωστόσο εκτιμάται ότι ο αυξημένος κύκλος εργασιών δεν θα οδηγήσει σε αυξημένη κερδοφορία λόγω του υψηλού κόστους ενέργειας και πρώτων υλών. Το 2022 ο αριθμός των εταιρειών του συνδέσμου παρέμεινε σταθερός. Μείωση κατά 4% σημειώθηκε στον αριθμό των απασχολούμενων (άμεσο και έμμεσο προσωπικό). Από την άλλη πλευρά σημαντική αύξηση κατά 20% σημείωσαν οι εξαγωγές.
Αναλυτικά, βάσει της ανάλυσης του ΣΜΕ, ώθηση στην αύξηση των πωλήσεων έδωσαν κατά κύριο λόγο τα αδρανή υλικά καθώς και τα μαγνησιακά προϊόντα. Στην αύξηση των εξαγωγών αντίστοιχη ήταν η συμβολή των μαγνησιακών προϊόντων αλλά και των προϊόντων βιομηχανικών ορυκτών. Η αύξηση κατά 3% της παραγωγής εμπορεύσιμων προϊόντων οφείλεται κυρίως στα αδρανή, στα βιομηχανικά ορυκτά και στον λιγνίτη. Η μείωση κατά 4% των απασχολούμενων αποτυπώνεται στις δραστηριότητες των μεταλλευμάτων, των μαρμάρων και των ενεργειακών ορυκτών. Τα μέταλλα εμφάνισαν αυξήσεις ζήτησης και τιμών, τα μαγνησιακά προϊόντα παρουσίασαν τη μεγαλύτερη ζήτηση και ης υψηλότερες τιμές στην ιστορία τους, τα μεταλλεύματα και τα βιομηχανικά ορυκτά εμφάνισαν αυξητικές τάσεις. Τα αδρανή υλικά ξεκίνησαν το 2022 με αυξημένη ζήτηση λόγω αναγκών εσωτερικής αγοράς. Τα μάρμαρα λόγω των περιοριστικών μέτρων της Κίνας για την αντιμετώπιση του Covid-19, εμφάνισαν πτώση σε όγκο πωλήσεων που αντισταθμίστηκε με αυξήσεις πωλήσεων και τιμών σε καθετοποιημένα προϊόντα.
Ο ΣΜΕ επισημαίνει ότι η ελληνική εξορυκτική βιομηχανία μπορεί να αποτελέσει ουσιαστικό πυλώνα ανάπτυξης της χώρας, απαιτείται όμως η βούληση της πολιτείας ώστε να δοθεί προτεραιότητα προς την κατεύθυνση της επίλυσης των προβλημάτων του κλάδου. Ειδικά για το εθνικό ρυθμιστικόσχέδιο του περιβάλλοντος όπου ελάχιστα αιτήματα ή θέσεις του κλάδου έχουν ικανοποιηθεί.