ΤΑ ΜΕΤΡΑ ΠΟΥ ΠΕΡΙΟΡΙΣΑΝ ΤΗ ΦΟΡΟΔΙΑΦΥΓΗ ΦΠΑ

Από τα 6 δισ. ευρώ που ήταν η φοροδιαφυγή στο ΦΠΑ το 2017 περιορίσθηκε το 2020 στα 3,178 δισ. ευρώ. Σε τέσσερα χρόνια η φοροδιαφυγή στο ΦΠΑ μειώθηκε δηλαδή κατά 47%, με τη μεγάλη διαφορά να γίνεται το 2020 έναντι του 2019.

Συγκεκριμένα την περίοδο της πανδημίας τα μέτρα στήριξης που ελήφθησαν τόσο από την κυβέρνηση για την πληρωμή των φόρων, η μείωση της κατανάλωσης, η αύξηση των ηλεκτρονικών συναλλαγών καθώς και οι ζητούμενες ηλεκτρονικές αποδείξεις (στο 30% του εισοδήματος) περιόρισαν αισθητά το κενό ΦΠΑ. Από τα 4,7 δισ. ευρώ το 2019 μειώθηκε στα 3,178 δισ. ευρώ το 2020 με τάσεις περαιτέρω μείωσης του το 2021.Συγκεκριμένα,  για την Ελλάδα το 2020, το έλλειμμα ΦΠΑ μειώθηκε κατά 3,7 ποσοστιαίες μονάδες στο 19,7% του VTTL (θεωρητικά προσδοκώμενα έσοδα υπό πλήρη συμμόρφωση). Στο επόμενο έτος, το έλλειμμα αναμένεται να μειωθεί ακόμη πιο γρήγορα (κατά 5,7 ποσοστιαίες μονάδες). Όπως αναφέρουν οι μελετητές το κενό ΦΠΑ θα μειωθεί το 2021 στα 2,436 δισ. ευρώ δηλαδή στο 14% των προσδοκώμενων εσόδων.

Συνολικά τα κράτη μέλη της ΕΕ έχασαν περίπου 93 δισεκατομμύρια ευρώ έσοδα από τον Φόρο Προστιθέμενης Αξίας (ΦΠΑ) το 2020, σύμφωνα με την Έκθεση του 2022 για το έλλειμμα ΦΠΑ (Vat Gap).  Αν και εξακολουθεί να είναι εξαιρετικά υψηλό, το “κενό ΦΠΑ” –η εκτιμώμενη διαφορά μεταξύ των αναμενόμενων εσόδων στα κράτη μέλη της ΕΕ και των εσόδων που πράγματι εισπράχθηκαν– μειώθηκε κατά περίπου 31 δισεκατομμύρια ευρώ σε σύγκριση με τα στοιχεία του 2019.

Σημειώνεται ότι το  έλλειμμα συμμόρφωσης με τον ΦΠΑ δεν περιορίζεται μόνο στην απάτη και τη φοροδιαφυγή και στα συναφή μέτρα πολιτικής. Το έλλειμμα συμμόρφωσης με τον ΦΠΑ καλύπτει επίσης την απώλεια ΦΠΑ λόγω, για παράδειγμα, αφερεγγυότητας, πτωχεύσεων, διοικητικών σφαλμάτων καθώς και των φορολογικών μέτρων που λαμβάνονται από τις κυβερνήσεις.

Σύμφωνα με τον υπουργό Οικονομικών Χρήστο Σταικούρα: “Πρόκειται για μια σημαντική εξέλιξη, με άμεσο και ουσιαστικό αντίκτυπο στα κρατικά έσοδα, στην εμπέδωση της φορολογικής συνείδησης, στην αύξηση της ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων, στην ενίσχυση της φορολογικής δικαιοσύνης και της κοινωνικής συνοχής και κυρίως, στη διασφάλιση των προϋποθέσεων για ακόμα χαμηλότερη συνολική φορολογική επιβάρυνση των πολιτών. Μια ακόμη εξέλιξη, που πιστοποιεί την αποτελεσματικότητα της ασκούμενης οικονομικής και φορολογικής πολιτικής των τελευταίων ετών, καταδεικνύοντας τη σημαντική πρόοδο που καταγράφει – υπό δυσμενείς διεθνείς συνθήκες – η Χώρα μας, στη βελτίωση σημαντικών δεικτών της οικονομίας της”.

Όπως προκύπτει από την έκθεση, το 2020, η Ρουμανία κατέγραψε το υψηλότερο κενό ΦΠΑ όπου χάθηκε το 35,7% των εσόδων, ακολουθούμενη από τη Μάλτα (24,1%) και την Ιταλία (20,8%). Τα μικρότερα κενά καταγράφονται στη Φινλανδία (1,3%), στην Εσθονία (1,8%) και στη Σουηδία (2,0%). Σε απόλυτες τιμές, τα υψηλότερα κενά συμμόρφωσης με τον ΦΠΑ έχει η Ιταλία (26,2 δισ. ευρώ) και η Γαλλία (13,9 δισ. ευρώ).

Συνολικά, το κενό ΦΠΑ μειώθηκε σε 20 κράτη-μέλη. Οι πιο σημαντικές μειώσεις σημειώθηκαν στην Ουγγαρία, τη Γερμανία και την Ολλανδία. Εκτός από τη Γερμανία και τις Κάτω Χώρες, η Ισπανία και η Λετονία κατάφεραν να περιορίσουν την απώλεια εσόδων από τον ΦΠΑ σε λιγότερο από το 5% του οφειλόμενου ΦΠΑ. Από την άλλη πλευρά, οι μεγαλύτερες αυξήσεις στο χάσμα ΦΠΑ παρατηρήθηκαν στην Κροατία (+6,0 ποσοστιαίες μονάδες) και στην Κύπρο (+5,0 ποσοστιαίες μονάδες).

[ΠΗΓΗ: https://www.capital.gr/, του Προκόπη Χατζηνικολάου, 9/12/2022]