Οι Σκουριές, είναι ένα κομμάτι της συνολικής καταστροφής που επήλθε στο επενδυτικό κλίμα από την οκτάμηνη διακυβέρνηση Τσίπρα. Χιλιάδες θέσεις εργασίας χάθηκαν, επενδύσεις πάγωσαν, επιχειρήσεις έφυγαν από τη χώρα και οι μεγάλες πολυεθνικές θεωρούν την Ελλάδα χαμένη πλέον υπόθεση. Τον Δεκέμβριο του 2012, ο τότε πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς δεχόταν για πρώτη φορά στο Μέγαρο Μαξίμου μια πολυπληθή ομάδα εκπροσώπων πολυεθνικών επιχειρήσεων με παρουσία στη χώρα: Lafarge, Novartis, Philip Morris, Nestle, Bic, Cosco, Procter & Gamble, Unilever, Vodafone, Specifar, AB Βασιλόπουλος, Αθηναϊκή Ζυθοποιία, Pepsico ΗΒΗ, έδωσαν τότε δεσμεύσεις στήριξης της ελληνικής οικονομίας, ενώ σύντομα ακολούθησαν κι άλλες πολυεθνικές, όπως οι Microsoft, NOKIA, IKEA, TUI κ.ά.
Σήμερα, δυόμισι χρόνια μετά, η εικόνα είναι πολύ διαφορετική. Και δεν είναι μόνο οι παραπάνω επιχειρήσεις που βλέπουν τα σχέδιά τους για παροχή βοήθειας και επέκταση στην αγορά μας να παγώνουν λόγω της πολιτικής αστάθειας. Ταυτόχρονα κι άλλα οχήματα, που πόνταραν σε μια διαφορετική πορεία της Ελλάδας αναζητώντας την τύχη τους είτε στα προγράμματα αποκρατικοποιήσεων, είτε σε άλλες ευκαιρίες, βλέπουν ότι η σφοδρή επίθεση κατά του ιδιωτικού τομέα από την οκτάμηνη συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝ.ΕΛ. απώθησε αντί να προσελκύσει ξένες επενδυτικές προσπάθειες. Κάπως έτσι, η ιδιωτική αγορά έπεσε θύμα ιδεοληπτικών πολιτικών, παρωχημένων νοοτροπιών και μιας αντιμετώπισης οπισθοδρομικής και τελικά κοστοβόρας.
Οι περισσότεροι θα σταθούν λογικά στο πρόσφατο παράδειγμα των Σκουριών και της πολύπαθης καναδικής Eldorado Gold, που βλέπει την προσπάθεια ετών να πέφτει θύμα της προεκλογικής προπαγάνδας. Όμως αυτό είναι το προφανές. Τα προβλήματα είναι πολύ περισσότερα σε όλο το φάσμα της δραστηριότητας της ιδιωτικής αγοράς και επιτείνονται λόγω των πρόωρων εκλογών των τρίτων εδώ και εννέα μήνες που γίνονται με αποκλειστική ευθύνη του απελθόντος πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα. Ο ουσιαστικός παράγοντας ωστόσο που οδήγησε στο κακοφόρμισμα την κατάσταση ήταν η κρατικίστικη νοοτροπία του ΣΥΡΙΖΑ, η αναχρονιστική αυτή επιλογή που οδήγησε πίσω αντί να ωθήσει μπροστά τα πράγματα.
Εν τω μεταξύ οι εργαζόμενοι στις Σκουριές κλιμακώνουν τις κινητοποιήσεις τους, αψηφώντας το κύμα απολύσεων και τις διαθεσιμότητες. Παρά την απόφαση της Ελληνικός Χρυσός να εγκαταλείψουν όλοι τις στοές, τις προηγούμενες μέρες τα σωματεία προχώρησαν στην κατάληψη των μεταλλείων ζητώντας την ανάκληση της απόφασης Σκουρλέτη με την οποία ακυρώθηκαν οι τεχνικές μελέτες του έργου. Στο πλευρό των εργαζομένων τάχθηκε και ο επικεφαλής του Ποταμιού Σταύρος Θεοδωράκης, ζητώντας από την υπηρεσιακή κυβέρνηση να εκτελέσει την πρόσφατη απόφαση του ΣτΕ, ενώ δημοσκόπηση που διενεργήθηκε πρόσφατα δείχνει ότι 7 στους 10 ερωτώμενους θεωρούν λάθος την απόφαση του απερχόμενου υπουργού.
Επενδυτικό βατερλό: Μια πρώτη ματιά στο τι έταξαν και τι τελικά έπραξαν οι 12 πολυεθνικές της συνάντησης του Δεκεμβρίου του 2012 είναι ενδεικτική. Όντως, οι περισσότερες επιχειρήσεις επιδίωξαν σε πρώτη φάση να τιμήσουν τη συμφωνία τους με τον πρώην πρωθυπουργό Αντώνη Σαμαρά. Η Bic επέκτεινε τις δραστηριότητες της μονάδας της στον Άγιο Στέφανο και μάλιστα αύξησε το προσωπικό της, η Nestle ξεκίνησε από τη χώρα μας το πανευρωπαϊκής εμβέλειας πρόγραμμα απασχόλησης νέων με αθρόες προσλήψεις το 2013, η IKEA δημίουργησε στην Ελλάδα νέο τμήμα εξυπηρέτησης πελατών, η NOKIA έφερε επενδύσεις, όπως και η Philip Morris. Με τη σειρά της η Unilever ματαίωσε κάθε σχέδιο φυγής δραστηριοτήτων και επένδυσε στους Ελληνες παραγωγούς στηρίζοντάς τους, η Αθηναϊκή Ζυθοποιία στήριξε τους Έλληνες καλλιεργητές με μεγάλες αγορές πρώτων υλών και γενναίο πρόγραμμα στήριξης της συμβολαιακής γεωργίας. Αυτά όμως μέχρι το 2015. Η καταστροφική, όπως εξελίχθηκε, για την ελληνική οικονομία διακυβέρνηση Τσίπρα άλλαξε τα δεδομένα και πολλές από τις παραπάνω επιχειρήσεις βρέθηκαν όχι απλώς να ανατρέπουν φιλόδοξα σχέδια που έφερναν θέσεις απασχόλησης, αλλά και μερικές εξ αυτών να σχεδιάζουν απολύσεις ή σχέδια εκτάκτου ανάγκης ώστε να παραμείνουν μεν στην πατρίδα μας, με απώλειες όμως. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα της Pepsico ΗΒΗ. Οι απώλειες της εταιρείας στη χώρα μας και το αντιεπιχειρηματικό κλίμα που υπήρξε από την απελθούσα «πρώτη φορά Αριστερά» κυβέρνηση την ώθησαν σε περικοπές, στο να προσπαθεί όχι να επενδύσει, αλλά να απεμπλακεί από το κομμάτι των αναψυκτικών στην Ελλάδα και σε αποεπένδυση στα νερά. Η Nestle με τη δική της σειρά έχει παγώσει τις δραστηριότητές της, προς το παρόν δίχως απολύσει, όμως το πρόγραμμα απασχόλησης αποτελεί μια πολύ θετική αλλά παρελθούσα πλέον δράση. Σαν να μην έφτανε αυτό, μεγάλη πολυεθνική τροφίμων με συμμετοχή στη συγκεκριμένη συνάντηση εξετάζει μειώσει προσωπικού και φυγή δραστηριοτήτων στο εξωτερικό, ενώ και η Novartis γκρινιάζει -και με το δίκιο της– για την ασκούμενη πολιτική συρρίκνωσης του κλάδου φαρμάκου στην Ελλάδα, όταν η ελληνική Pharmathen πούλησε μερίδιο της σε ξένο fund υπό το φάσμα της πίεσης των καιρών. Η γαλλική Lafarge βιώνει ένα απίστευτο πρόβλημα και συρρικνώνει την παρουσία της, ενώ μόλις πριν από λίγες ημέρες προχώρησε σε απολύσεις άλλων δέκα εργαζόμενων.
Αποτέλεσμα του πολιτικού αλαλούμ του ΣΎΡΙΖΑ ήταν και η φυγή 16.000 επιχειρήσεων στη Βουλγαρία, η μεγάλη αργοπορία ως προς την προώθηση των VLTs στον ΟΠΑΠ, που κόστισαν σε υστέρηση και ως προς τη δημιουργία του ανάλογου δικτύου καταστημάτων, ενώ κρίσιμο θέμα για τον κατασκευαστικό κλάδο είναι το πάγωμα των έργων υποδομής που στερούν περί τις 20.000-30.000 θέσεις εργασίας εξαιτίας και μόνο της μη προώθησης των αυτοκινητοδρόμων. Ανάλογα αρνητικά αποτελέσματα δημιουργούν οι αργοπορίες ως προς τις μονάδες επεξεργασίας απορριμμάτων, το πάγωμα των εξελίξεων στην ενέργεια, αλλά και η άρνηση της κυβέρνησης Τσίπρα να ευθυγραμμιστεί με τις αποφάσεις της Δικαιοσύνης και του ΤΑΙΠΕΔ αναφορικά με την αποκρατικοποίηση στο Ελληνικό, που ήδη θα μπορούσε να δώσει απασχόληση σε χιλιάδες άτομα. Κάτι ανάλογο συμβαίνει και με τά υπό αξιοποίηση αεροδρόμια, των οποίων η αποκρατικοποίηση αν και είχε υπογραφεί πέρυσι, για ακατανόητους λόγους είχε παγώσει εδώ και οκτώ μήνες, με αποτέλεσμα η εκκίνηση της αξιοποίησης τους να γίνει πλέον από το 2016. Ωστόσο, ο χρόνος που χάνεται για τους ευρισκόμενους σε απόγνωση Έλληνες ανέργους είναι πιεστικός.
Και αυτό όμως είναι κάτι που δεν φαίνεται να συμμερίζονται πολλοί στο κόμμα του ΣΥΡΙΖΑ. Ακόμα και η πολυδιαφημισμένη από τον ΣΥΡΙΖΑ επένδυση του κ. Σπύρου Θεοδωρόπουλου στη Βόρεια Ελλάδα, με την επέκταση υφιστάμενης μονάδας υδροπονικής καλλιέργειας ντομάτας στη Δράμα αλλά και τη δημιουργία νέων μονάδων σε διάφορες περιοχές της χώρας, με απώτερο στόχο να αντικατασταθεί το 30% των ελληνικών εισαγωγών ντομάτας, δείχνει να έχει παγώσει. Όχι βέβαια λόγω αθέτησης των συμφωνηθέντων από τον Έλληνα businessman ο οποίος έχει κάθε καλή πρόθεση, αλλά εξαιτίας της αργοπορίας που έχει προκληθεί από τις πολιτικές αποφάσεις της κυβέρνησης και το πισωγύρισμα που κάνουν οι μέτοχοι της προσπάθειας λόγω κακού και ανασφαλούς κλίματος. Μην ξεχνάμε ότι σε ορίζοντα πενταετίας ο ισχυρός άνδρας της Chipita σχεδιάζει επενδύσεις ύψους 200 εκατ. ευρώ, από τις οποίες εκτιμάται ότι θα προκύψουν 600-700 νέες θέσεις εργασίας. Μέχρι στιγμής πάντως ούτε μία θέση δεν έχει υπάρξει. Και αυτά για μια επένδυση που τη διαφήμισε ο τότε αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Γιάννης Δραγασάκης.
Φρούδες οι ελπίδες και από τα BRICS Ακόμα και οι περίφημες επενδύσεις με τη διπλωματία των αγωγών Ελλάδας – Pcooias δείχνουν αυτή τη στιγμή να μην πολυαπασχολούν την αγορά, ενώ καμία προοπτική εκταμίευσης χρημάτων, όπως ο ΣΥΡΙΖΑ έταζε, δεν διαφαίνεται. Τα περίφημα 5 δισ. ευρώ της ρωσικής «προκαταβολής» ήταν ένας ακόμα εθνικός μύθος, τον οποίο όμως υπηρέτησαν προφανώς λόγω κακής προετοιμασίας και ανάλυσης τα κορυφαία κυβερνητικά στελέχη, προεξαρχόντων των κυρίων Νίκου Κοτζιά και Παναγιώτη Λαφαζάνη. Όλα αυτά ενώ παγωμένη είναι και η κρίσιμη αποκρατικοποίηση του ΔΕΣΦΑ, με το αζέρικο ενδιαφέρον της Socar να έχει περάσει από πολλές φάσεις, πάντα λόγω των ελληνικών παλινωδιών.
Κατά τη διάρκεια επίσης του ταξιδιού της ελληνικής αντιπροσωπίας στην Κίνα προεξάρχοντος του αντιπροέδρου Γιάννη Δραγασάκη είχε υπάρξει ενδιαφέρον για επενδύσεις από το δυναμικό Fosun Group. Οι εκπρόσωποι της Fosun, αφού εξέφρασαν την ικανοποίησή τους για τη μέχρι σήμερα παρουσία τους στη χώρα, γνωστοποίησαν την πρόθεση τους να διευρύνουν τις επενδυτικές τους δραστηριότητες, επιδεικνύοντας ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τον κλάδο του τουρισμού και τον χρηματοπιστωτικό τομέα. Τόσοι μήνες έχουν περάσει και η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝ.ΕΛ. ουδέν έχουν πράξει, ούτε υλοποίησαν κάποιο follow up μετά την επίσκεψη αυτή. Προβληματική υπήρξε και η διαδικασία του διαγωνισμού παραχώρησα δικαιωμάτων έρευνας και εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων σε 20 θαλάσσιες περιοχές στη Δυτική Ελλάδα και της Κρήτης.
Παραμένουν στις Σκουριές οι εργαζόμενοι: Οι εργαζόμενοι στις Σκουριές κλιμακώνουν τις κινητοποιήσεις τους, αψηφώντας το κύμα απολύσεων και τις διαθεσιμότητες. Παρά την απόφαση της Ελληνικός Χρυσός να εγκαταλείψουν όλοι τις στοές, τις προηγούμενες μέρες τα σωματεία προχώρησαν στην κατάληψη των μεταλλείων ζητώντας την ανάκληση της απόφασης Σκουρλέτη με την οποία ακυρώθηκαν οι τεχνικές μελέτες του έργου. Στο πλευρό των εργαζομένων τάχθηκε και ο επικεφαλής του Ποταμιού Σταύρος Θεοδωράκης, ζητώντας από την υπηρεσιακή κυβέρνηση να εκτελέσει την πρόσφατη απόφαση του ΣτΕ, ενώ δημοσκόπηση που διενεργήθηκε πρόσφατα δείχνει ότι 7 στους 10 ερωτώμενους θεωρούν λάθος την απόφαση του απερχόμενου υπουργού.
ΠΗΓΗ: ΠΡΩΤΟ ΘΕΜΑ, 06/09/2015, του Δημήτρη Μαρκόπουλου