Η άνοδος της ακροδεξιάς στην Ευρώπη, η οποία προκάλεσε άμεσες εκλογές στη Γαλλία και απειλεί τον κυβερνητικό συνασπισμό στη Γερμανία, είχε ως αποτέλεσμα μια πρώτη αρνητική αντίδραση από την αγορά χρέους η οποία έμεινε στα όρια της “προειδοποίησης”.
Οι αποδόσεις για τα γαλλικά, τα γερμανικά, τα ιταλικά, τα ισπανικά, τα πορτογαλικά αλλά και τα ελληνικά ομόλογα άρχισαν να ανεβαίνουν και η ισοτιμία του ευρώ με το δολάριο υποχώρησε στα χαμηλά μήνα (1,076 προς 1).
Η πρώτη αυτή αντίδραση ήρθε ως αποτέλεσμα της ανησυχίας ότι η πολιτική αστάθεια που προέκυψε στις δύο μεγάλες πολιτικές δυνάμεις της Ευρώπης θα έθετε σε απειλή κρίσιμες αποφάσεις για το μέλλον της ευρωπαϊκής οικονομίας που είχε δρομολογηθεί το προηγούμενο διάστημα. Τούτο παρότι η άνοδος της άκρας δεξιάς δεν είχε τόσο βαθύ αποτύπωμα στις ομάδες του Ευρωκοινοβουλίου. Τούτο, με δεδομένο ότι το Λαϊκό κόμμα μαζί με τους ευρωσοσιαλιστπές, αθροιστικά, αύξησαν την επιρροή τους σε σχέση με την προηγούμενη κοινοβουλευτική περίοδο.
Οι κρίσιμες αποφάσεις
Ωστόσο, παρά τη φαινομενική ηρεμία στο τέλος της προηγούμενης μέρας, οι αγορές περιμένουν από την Ευρώπη να ξαναβρεί τον βηματισμό της και να προχωρήσει σε κρίσιμες πολιτικές που δρομολόγησε ο γαλλογερμανικός άξονας πριν τις υιοθετήσει η υπόλοιπη ΕΕ.
Σε πρώτη φάση, περιμένουν την απάντηση της Ευρώπης που θα οδηγήσει στην ανάκτηση της ανταγωνιστικότητας της οικονομίας της έναντι των ΗΠΑ και της Κίνας. Ένα θέμα που θα άνοιγε αμέσως μετά τις εκλογές. Η χρηματοδότηση των απαραίτητων επενδύσεων με κοινό χρέος είναι απόφαση που υιοθέτησαν πρώτες η Γερμανία και η Γαλλία το 2020 και οδήγησαν στη δημιουργία του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Τώρα αναμένεται η συνέχεια αυτού του πρώτου εγχειρήματος με το ΤΑΑ ΙΙ, μαζί βέβαια με τις κατευθυντήριες γραμμές για την κοινή ευρωπαϊκή άμυνα και την ασφάλεια. Πολλοί είναι επίσης αυτοί που αμφιβάλλουν αν θα είναι πλέον εύκολο με την αυξημένη πολιτική δύναμη της ακροδεξιάς να συνεχιστεί με την ίδια συνέπεια η πράσινη μετάβαση.
Επίσης, αναμένουν και την εφαρμογή των νέων δημοσιονομικών κανόνων που θα διασφαλίσουν μια βιώσιμη αποκλιμάκωση του χρέους εντός της ΕΕ. Και αυτή η συμφωνία ήταν αποτέλεσμα συμβιβασμού μεταξύ Γερμανίας και Γαλλίας στο τέλος του 2023. Η βασική σύμβαση του νέου πλαισίου που θέλει ως βασικό κριτήριο αξιολόγησης των κρατών μελών να είναι μια οροφή αύξησης των δαπανών. Παρότι η συμφωνία έχει ψηφιστεί και εγκριθεί και από το ευρωκοινοβούλιο με την προηγούμενη σύνθεση του, θα είναι δύσκολη η εφαρμογή της με παρούσα την ακροδεξιά, αφού αυτόματα θα σημάνει πως οι νέοι κανόνες θα έχουν περιορισμούς.
Τα διλήμματα της Αθήνας
Τα αποτελέσματα στην Ελλάδα έχουν δημιουργήσει επίσης διλήμματα στην Κυβέρνηση, η οποία παρά τη μείωση της επιρροής της, δεν αντιμετωπίζει ουσιαστικούς κινδύνους. Το σήμα για αλλαγή πορείας και ανανέωσης που θα δοθεί τις επόμενες μέρες με ένα ανασχηματισμό δεν θα σημαίνει και πολλά αν δεν συνοδευτεί και από μια μικρή έστω αλλαγή της οικονομικής πολιτικής.
Θέματα όπως τα χαμηλά εισοδήματα, σε συνδυασμό με την ακρίβεια, οι μέτριες παροχές δημόσιας υγείας, απαραίτητες προσλήψεις σε κρίσιμους τομείς του δημοσίου είναι θέματα που έχουν εξαγγελθεί μεν αλλά απαιτούν δαπάνες οι οποίες γίνονται με φειδώ από φέτος, με τον φόβο μην παρεκκλίνουμε από τους δημοσιονομικούς στόχους. Το 2025, έτος κατά το οποίο το νέο δημοσιονομικό σύμφωνο θα τεθεί σε πλήρη ισχύ, τα περιθώρια θα είναι ακόμη πιο περιορισμένα.
Οι ελαφρύνσεις και οι όποιες θετικές παρεμβάσεις, θα πρέπει να περιοριστούν. Παρόλα αυτά, η πολυετής οικονομική κρίση έχει δημιουργήσει ανισότητες, οι οποίες δεν πρόλαβαν να διορθωθούν τα τελευταία χρόνια.
[ΠΗΓΗ: https://www.capital.gr/, του Τάσου Δασόπουλου, 11/6/2024]