Με πολύ προσοχή παρακολουθεί το ΥΠΕΘΟ την κλιμάκωση που έχουμε στη Μέση Ανατολή αφού το πρόβλημα που έχει δημιουργηθεί στις εμπορικές μεταφορές από το Σουέζ προς την Ευρώπη μπορεί να κοστίσει και στην Ελλάδα αν διαρκέσει παραπάνω από ένα τρίμηνο.
Απέναντι στην πολεμική επιχείρηση που έχουν ξεκινήσει τα τελευταία 24ωρα οι ΗΠΑ και το Ηνωμένο Βασίλειο κατά των ανταρτών Χούθι της Υεμένης η αγορά αντέδρασε και η τιμή του αργού πετρελαίου έφτασε την Παρασκευή κοντά στα 81 δολάρια το βαρέλι για να υποχωρήσει στη συνέχεια σ τα 77,3 δολάρια.
Την ίδια ώρα, λόγω της παράκαμψης των στενών της Ερυθράς Θάλασσας το μεταφορικό κόστος από τις επιθέσεις των Χούθι έχει αυξηθεί κατά 175% για εμπορεύματα από το Περσικό κόλπο και την Άπω Ανατολή που διέρχονται από τη διώρυγα του Σουέζ προς τη Μεσόγειο και άρα και την Ελλάδα. Αυτό αποτελεί δείγμα του ότι, ακόμη και αν δεν υπάρξει περαιτέρω κλιμάκωση το εμπόδιο που έχει δημιουργηθεί στις μεταφορές θα μεταφραστεί σε υψηλότερες τιμές για όλη την Ευρώπη και την Ελλάδα.
Η αναζωπύρωση των πληθωριστικών πιέσεων είναι θέμα χρόνου και θα έχουν αποτέλεσμα την αύξηση των τιμών στα ράφια τουλάχιστον για ένα αριθμό προϊόντων. Στις τιμές ενέργειας εκτός από την τιμή του αργού πετρελαίου δεν έχουμε ακόμη μεγάλη νευρικότητα. Αν όμως ο πόλεμος ξεπεράσει τα όρια της Υεμένης και εμπλακούν άλλες αραβικές χώρες τότε είναι βέβαιο ότι θα έχουμε μια νέα ενεργειακή κρίση ανάλογη αυτής του 2022.
Αναβολή στη μείωση των επιτοκίων
Η γενικευμένη αύξηση του πληθωρισμού θα προκαλέσει τα αντανακλαστικά της ΕΚΤ και της FED οι οποίες δεν έχουν ακόμη καταφέρει να αντιμετωπίσουν πλήρως το πρώτο πληθωριστικό κύμα το οποία ανέκαμψε, στο τέλος του 2023.
Ακόμη και αν δεν έχουμε νέες αυξήσεις επιτοκίων – κάτι που δεν αποκλείεται – θα έχουμε σίγουρα παράταση του καθεστώτος των υψηλών επιτοκίων, τουλάχιστον μέχρι και το τέλος του χρόνου. Μια νέα ενεργειακή κρίση σε συνδυασμό με ψηλό πληθωρισμό και ιστορικά υψηλά επιτόκια για την Ευρωζώνη θα οδηγούσε τη ζώνη Ευρώ σε στάσιμο πληθωρισμό μετά από δύο μεγάλες διεθνείς οικονομικές κρίσεις που ζήσαμε τα τελευταία χρόνια.
Οι επιπτώσεις για την Ελλάδα
Απέναντι σε τέτοιες εξελίξεις η Ελλάδα θα ζούσε ακόμη μια εισαγόμενη διεθνή κρίση. Η χώρα είναι ακόμη υπερβολικά εξαρτημένη από τις εισαγωγές. Σ’ ένα περιβάλλον διεθνών ανατιμήσεων αυτό θα προκαλούσε υψηλό πληθωρισμό πιέζοντας υπερβολικά τα οικονομικά ευάλωτα νοικοκυριά αλλά και τη λεγόμενη “μεσαία τάξη”. Το αποτέλεσμα θα ήταν η κατάρρευση της ιδιωτικής κατανάλωσης, η οποία αποτελεί ακόμη βασικό “πυλώνα” του ελληνικού ΑΕΠ.
Η πρόβλεψη για ανάπτυξη 2,9% για το 2024 βασίζεται κυρίως στην αύξηση κατά 15,1% των επενδύσεων που θα προέλθουν κυρίως από κοινοτικούς πόρους από το Ταμείο Ανάκαμψης και του ΕΣΠΑ 2021 – 2027. Ωστόσο, στις περισσότερες περιπτώσεις, στην κοινοτική χρηματοδότηση θα πρέπει να προστεθεί και χρηματοδότηση ύψους 35% – 40% του προϋπολογισμού της επένδυσης από τραπεζικό δανεισμό.
Οι υποψήφιοι επενδυτές είχαν κατά νου ότι μέσα στο 2024 θα ξεκινούσε η μείωση των επιτοκίων από την ΕΚΤ. Αν αυτό αναβληθεί μπορεί να αναβληθούν και ένας αριθμός επενδύσεων που ήταν προγραμματισμένες για το 2024. Αυτό, θα αλλάξει τελείως και τις προοπτικές της ανάπτυξης.
Μια τρίτη συνέπεια μιας νέας κρίσης θα προέλθει από τη μεγάλη οικονομική επιβράδυνση αν όχι την ύφεση της Ε.Ε.. Η Ευρωζώνη είναι ο μεγαλύτερος εμπορικός εταίρος της Ελλάδας. Μια ύφεση θα επηρέαζε αρνητικά και τις ελληνικές εξαγωγές που αναμένεται να αυξηθούν φέτος κατά 5,6%, τόσο σε ό,τι αφορά τις εξαγωγές αγαθών όσο και τις τουριστικές ροές από την Ευρώπη.
[ΠΗΓΗ: https://www.capital.gr/, του Τάσου Δασόπουλου, 13/1/2024]