Πρωτογενές πλεόνασμα από το 2022 έβλεπε πριν λίγες μέρες το Γραφείο Προϋπολογισμού της Βουλής στην έκθεσή του για το 4ο τρίμηνο του 2022, ένα χρόνο νωρίτερα από την επίσημη πρόβλεψη του ΥΠΟΙΚ.
Παρά τη διαφορετική μεθοδολογία του Γ.Π.Β. και το ερωτηματικό για το χρόνο εγγραφής της τελευταίας δόσης ύψους 630 εκατ. ευρώ από τα κέρδη των ομολόγων, τα οποία εγκρίθηκαν για την Ελλάδα τον περασμένο Δεκέμβριο αλλά εκταμιεύτηκαν τον Φεβρουάριο, φαίνεται ότι και οι προβλέψεις του οικονομικού επιτελείου συγκλίνουν στην ίδια κατεύθυνση: Το πρωτογενές ισοζύγιο του 2022 ήταν τελικά οριακά θετικό.
Οι παράγοντες οι οποίοι οδήγησαν σε αυτή τη θετική εξέλιξη ήταν δύο. Η υψηλότερη ανάπτυξη της οικονομίας αλλά και η σταδιακή υποχώρηση των τιμών της ενέργειας το 4ο τρίμηνο του 2022, σε συνδυασμό με την παράταση της καλοκαιρίας που κράτησε την κατανάλωση σε χαμηλά επίπεδα.
Ο προϋπολογισμός για το 2023, ο οποίος ψηφίστηκε τον περασμένο Δεκέμβριο, έχει ως πρόβλεψη ότι ο προϋπολογισμός του 2022 θα έκλεινε με πρωτογενές πλεόνασμα 1,6% του ΑΕΠ, δηλαδή περίπου 3,5 δισ. ευρώ. Ωστόσο, ο ρυθμός ανάπτυξης του 2022, ο οποίος με βάση την πρώτη εκτίμηση της ΕΛΣΤΑΤ στις αρχές Μαρτίου έφτασε για το 2022 στο 5,9% από 5,6% που προέβλεπε ο προϋπολογισμός, είχε πολύ θετική επίδραση στα έσοδα του προϋπολογισμού του 2022. Στο τέλος Φεβρουάριου, όταν αποπληρώθηκαν οι τελευταίες δύο δόσεις του φόρου εισοδήματος, του ΕΝΦΙΑ, των τελών κυκλοφορίας και εισπράχθηκαν και κέρδη των ομολόγων (ANFA’s, SNP’s), το αποτέλεσμα ήταν ότι τα καθαρά έσοδα ήταν αυξημένα κατά 1,96 δισ. ευρώ έναντι του στόχου του προϋπολογισμού. Μόνο τα φορολογικά έσοδα είχαν το ίδιο διάστημα υπέρβαση 1,26 δισ. ευρώ. Από το σύνολο της υπέρβασης των εσόδων του προϋπολογισμού για το πρώτο δίμηνο του 2023, τα οποία όμως εγγράφονται στο 2022, έφτασε τα 1 ,7 δισ. ευρώ, καλύπτοντας περίπου το μισό του πρωτογενούς πλεονάσματος.
Οι δαπάνες
Ωστόσο, συμμετοχή στο αποτέλεσμα δεν είχαν μόνο τα έσοδα αλλά και οι δαπάνες, οι οποίες έκλεισαν με υστέρηση 1,96 δισ. ευρώ στο τέλος του 2022. Η υστέρηση αυτή οφείλεται σε υποεκτέλεση καταναλωτικών δαπανών ύψους 283 εκατ. ευρώ, δαπανών του ΠΔΕ ύψους 591 εκατ. ευρώ αλλά και πληρωμών από το αποθεματικό του προϋπολογισμού οι οποίες διαγράφηκαν από το 2022 και μεταβιβάστηκαν στο οικονομικό έτος 2023.
Ευκολότερο το πλεόνασμα του 2023
Υπέρβαση εσόδων και υστέρηση δαπανών οδήγησαν στην πλήρη απαλοιφή του πρωτογενούς ελλείμματος για το 2022, μετατρέποντάς το σε ένα οριακό πρωτογενές πλεόνασμα από τον περασμένο χρόνο. Η θετική έκπληξη δίνει ένα ακόμη ισχυρό σήμα στις αγορές και τους οίκους αξιολόγησης ώστε να προχωρήσουν στην κρίσιμη αναβάθμιση της οικονομίας στην επενδυτική βαθμίδα. Επίσης, το αποτέλεσμα του 2022, μεταφράζεται στο ότι ο φετινός στόχος για πλεόνασμα 0,7% του ΑΕΠ θα είναι σημαντικά πιο εύκολο να επιτευχθεί παρότι η ανάπτυξη – με τα σημερινά δεδομένα – θα είναι μικρότερη από το 2022. Οι παράγοντες που συνηγορούν σε αυτό είναι η μεγάλη μείωση των τιμών της ενέργειας σε επίπεδα πολύ χαμηλότερα του 2022, οι οποίες διατηρήθηκαν στο μεγαλύτερο μέρος του πρώτου τριμήνου του έτους, αλλά και η σημαντική μείωση της δαπάνης για μέτρα στήριξης της οικονομίας κατά της ενεργειακής κρίσης που θα έχουμε φέτος σε σύγκριση με το 2022.
[ΠΗΓΗ: https://www.capital.gr/, του Τάσου Δασόπουλου, 4/4/2023]