Η χρονιά που πέρασε ήταν ακόμη μία περίοδος προκλήσεων για την εθνική οικονομία και την ελληνική επιχειρηματικότητα. Μέσα σ’ ένα ασταθές και αβέβαιο περιβάλλον, η Ελληνική Εξορυκτική Βιομηχανία το 2016 σημείωσε σταθερές ή αυξημένες επιδόσεις στους περισσότερους κλάδους της, με εξαίρεση τη σημαντικά μειωμένη παραγωγή λιγνίτη.
Τα παραγόμενα μέταλλα και μεταλλικά προϊόντα (νικέλιο-αλουμίνιο) καταγράφηκε αύξηση τιμών σε σχέση με το 2015 ενώ τα προϊόντα λευκόλιθου κράτησαν το μερίδιό τους στη διεθνή αγορά, σημειώνοντας και μικρή ανάπτυξη, οι τιμές τoυς όμως συμπιέστηκαν λόγω υπερπροσφοράς κινεζικών προϊόντων.
Στην παραγωγή λιγνίτη καταγράφηκε νέα σημαντική υποχώρησή της κατά 18% σε σχέση με το 2015, λόγω μείωσης στην κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας και εισαγωγών, αυξανόμενου ανταγωνισμού προμηθευτών ενέργειας, εισαγωγών, απόσυρσης-μείωσης μονάδων ατμοηλεκτρικών σταθμών και αυξημένης υποχρεωτικής συμμετοχής των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας.
Τα μεταλλεύματα όπως βωξίτης και τα συμπυκνώματα μικτών θειούχων, διατήρησαν ή οριακά αύξησαν τις τιμές τους. Τα βιομηχανικά ορυκτά παρέμειναν γενικά σε σταθερά επίπεδα, με σημαντική συμβολή στις εξαγωγικές επιδόσεις του κλάδου, ενώ τα μάρμαρα συνεχίζουν την ανοδική τους πορεία.
Στα αδρανή υλικά σημειώθηκε μικρή αύξηση της παραγωγής κατά 7% έναντι του 2015 χάρη στη ζήτηση που δημιούργησαν τα έργα στην περιφέρεια και ο κλάδος του τσιμέντου συντηρεί την δραστηριότητά του κυρίως χάρη στην εξαγωγική δραστηριότητα που ανέπτυξε ενώ αναμένεται να αντιμετωπίσει κοστολογικές προκλήσεις μετά από το 2020.
Τα μέλη του ΣΜΕ, σύμφωνα με την απολογιστική έκθεση, συνέχισαν την εστίαση τους στην βιώσιμη ανάπτυξη του κλάδου δίνοντας βάρος στην εκπαίδευση του προσωπικού για την ανάπτυξη των δεξιοτήτων του και την συστηματική ευαισθητοποίησή του στην ασφαλή συμπεριφορά στο χώρο εργασίας, στην μετα-μεταλλευτική αξιοποίηση των χώρων στους οποίους ολοκληρώθηκε η εξορυκτική δραστηριότητα καθώς και στη βελτιστοποίηση της κατανάλωσης ενέργειας.
Παράλληλα, ο ΣΜΕ επικεντρώθηκε ιδιαίτερα στη μελέτη, ανάδειξη και προβολή της συνεισφοράς της εξορυκτικής βιομηχανίας στην εθνική οικονομία και στην περιφερειακή ανάπτυξη, με την υποστήριξη και ανάδειξη σχετικής μελέτης που εκπονήθηκε από το ΙΟΒΕ, την ενεργή συμμετοχή σε αρκετά διεθνή συνέδρια που οργανώθηκαν στην Ελλάδα καθώς και τη συστηματική αρθρογραφία και προβολή της φυσιογνωμίας του κλάδου στα έντυπα και ηλεκτρονικά μέσα ενημέρωσης.
Αξίζει να γίνει αναφορά και σε τρεις δράσεις που αποφασίστηκαν στο 2016 αλλά υλοποιούνται στο 2017 και αφορούν στη συνεργασία με το Μουσείο Φυσικής ιστορίας Γουλανδρή για την οργάνωση έκθεσης με θέμα «Τα ορυκτά και ο Άνθρωπος»,την τακτική επικοινωνία με το ευρύ κοινό μέσω ενός ηλεκτρονικού Newsletter και τη διενέργεια έρευνας κοινής γνώμης σχετικά με την εξορυκτική βιομηχανία.
Ο σύνδεσμος πραγματοποίησε σειρά συναντήσεων με την αρμόδια πολιτική ηγεσία με σκοπό την ανάδειξη των σημαντικών προκλήσεων του κλάδου όπως η επιτακτική ανάγκη άμεσης εφαρμογής της Eθνικής Μεταλλευτικής Πολιτικής για την αξιοποίηση των Ορυκτών Πρώτων υλών (OΠΥ), η ανάγκη εκπόνησης Ειδικού Χωροταξικού ορυκτών Πρώτων υλών, η βελτίωση και προβλεψιμότητα των αδειοδοτικών διαδικασιών, η ασφάλεια δικαίου, σταθερό φορολογικό καθεστώς φιλικό προς επενδύσεις καθώς και την εγκαθίδρυση κλίματος αμοιβαίας εμπιστοσύνης, συνεργασίας και διαλόγου.
Προτεραιότητα δόθηκε στην ανάγκη επιτάχυνσης θέσπισης ενός ολοκληρωμένου Λατομικού Κώδικα που χρονίζει και δημιουργεί κλίμα αβεβαιότητας για τις επενδύσεις σ΄ αυτόν τον ζωτικό τομέα της εξορυκτικής βιομηχανίας. Ο σύνδεσμος είχε ενεργή συμμετοχή στα Ευρωπαϊκά όργανα με έντονη δραστηριότητα σε θέματα υγιεινής και ασφάλειας, δημιουργίας ενιαίων ευρωπαϊκών δεικτών Βιώσιμης ανάπτυξης, κυκλικής οικονομίας καθώς και ορυκτών Πρώτων υλών. Επίσης έγιναν παρεμβάσεις στις τροποποιήσεις των οδηγιών περί καρκινογόνων ουσιών και χημικών παραγόντων στο εργασιακό περιβάλλον και συμμετείχε στις ευρωπαϊκές εκστρατείες που αφορούν εργασιακό άγχος, υγιεινή και ασφάλεια σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις κλπ.
Οι προοπτικές του κλάδου για το 2017 είναι γενικώς θετικές καθώς εκτιμάται ότι στα μέταλλα και στα βιομηχανικά ορυκτά θα υπάρξει σταθερότητα ή άνοδος τιμών, ενώ τα αδρανή υλικά αναμένεται να κινηθούν σε αντίστοιχα επίπεδα με το 2016. Θετική προοπτική αποτελεί για τον κλάδο και τις εξαγωγές η ένδειξη ότι η κινέζικη οικονομία τελικά θα αποφύγει την απότομη προσγείωση.
Ωστόσο η επικείμενη σημαντική αύξηση των θαλάσσιων ναύλων αναμένεται να επηρεάσει αρνητικά κάποιες αγορές ενώ η διαφαινόμενη αύξηση του ενεργειακού κόστους αποτελεί πρόκληση για τις εταιρείες το 2017 και επιτάσσει φροντίδα στο τομέα του κόστους.
[ΠΗΓΗ: http://www.oryktosploutos.net/, του Πέτρου Τζεφέρη, 27/5/2017]