100 εκατ. τόνοι ζεόλιθου βρίσκονται στα κοιτάσματα της Θράκης, ενώ η αξία του ορυκτού αποτιμάται στα 300 ευρώ ανά τόνο.
Ακόμη ένα βήμα προς την υλοποίηση ενός μεγάλου project, που βρίσκεται σε εκκρεμότητα τουλάχιστον από το 2011 και αφορά στην εξόρυξη και εκμετάλλευση του ζεόλιθου, έγινε πριν από μερικές εβδομάδες.
Η έγκριση από το υπουργείο Περιβάλλοντος της τεχνικής μελέτης εκμετάλλευσης του λατομείου ζεόλιθου στην περιοχή Κόκκαλο Πετρωτών του Δήμου Ορεστιάδας, που είχε καταθέσει η εταιρεία Όλυμπος Βιομηχανικά Ορυκτά, ανοίγει τον δρόμο για να βγει στην επιφάνεια το ορυκτό, το οποίο βρίσκεται σε αφθονία στο ελληνικό υπέδαφος.
Τα κοιτάσματα της Θράκης κρύβουν, σύμφωνα με έρευνες, έναν πλούτο της τάξης των 100 εκατ. τόνων, ενώ η αξία του αποτιμάται στα 300 ευρώ ανά τόνο. Κι ενώ η Ελλάδα αφήνει εδώ και χρόνια αναξιοποίητο τον κρυμμένο θησαυρό της, άλλες χώρες, όπως η γειτονική Τουρκία, η Βουλγαρία και η Βοσνία Ερζεγοβίνη, είναι από τους μεγαλύτερους παραγωγούς και εξαγωγείς ζεόλιθου στον κόσμο, με αποτέλεσμα η χώρα μας να εισάγει περίπου 10.000 τόνους σε ετήσια βάση.
Αν δεν υπάρξουν δικαστικές εμπλοκές (στο παρελθόν υπήρχαν αντιδράσεις από ομάδες κατοίκων, με πολλές προσφυγές να έχουν απορριφθεί), έως το τέλος του έτους αναμένεται να έχουν ολοκληρωθεί οι ενδιάμεσες διαδικασίες (αποστολή της περιβαλλοντικής μελέτης στην Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας Θράκης και προσκόμιση των απαιτούμενων εγγυητικών επιστολών για να καταρτιστεί το συμβόλαιο μίσθωσης), προκειμένου να εκδοθεί η άδεια εκμετάλλευσης του ζεόλιθου, που θα αποτελεί την πρώτη στην Ελλάδα για το συγκεκριμένο πέτρωμα. Στους σχεδιασμούς της εταιρείας είναι μέσα σε χρονικό ορίζοντα διετίας να δημιουργηθεί και μονάδα παραγωγής στα Πετρωτά.
Η προϊστορία εκμετάλλευσης του ζεόλιθου στην Ελλάδα δεν είναι ενθαρρυντική. Στο παρελθόν η εταιρεία Geovet είχε επιχειρήσει να δραστηριοποιηθεί, αλλά οι προσπάθειές της δεν ευδοκίμησαν. Αιτία ήταν η διάσταση απόψεων με το υπουργείο Περιβάλλοντος για τη μίσθωση χωρίς διαγωνισμό το 2011 (από την περιφέρεια) στην εταιρεία λατομικής έκτασης 160 στρεμμάτων. Η τότε ηγεσία του υπουργείου υποστήριζε πως πρέπει να γίνει διεθνής διαγωνισμός, ακυρώνοντας τη διαδικασία και με τις δύο πλευρές να καταλήγουν στα δικαστήρια.
Οι χρήσεις του ορυκτού
Η πέτρα που βράζει , όπως υποδηλώνει το όνομα του ζεόλιθου, με ανάδοχο τον Σουηδό ορυκτολόγο Αξελ Κρόνστεντ, έχει πολλαπλές χρήσεις και εφαρμογές. Από τη γεωργία και την κτηνοτροφία έως τη βιομηχανία, την υγεία και τη διατροφή.
ΓΕΩΡΓΙΑ Οι απορροφητικές ιδιότητές του βρίσκουν εφαρμογή στη γεωργία, όπου χρησιμοποιούνται τα επιμέρους είδη του ως βελτιωτικά του εδάφους, επειδή συγκρατούν τα θρεπτικά συστατικά των φυτών, ιδίως την αμμωνία και το κάλιο. Ως φυσικό προϊόν μπορεί να χρησιμοποιηθεί στη βιολογική γεωργία, ενώ η χρήση του στις καλλιέργειες, εκτός της ποιοτικής βελτίωσης των καρπών, προσφέρει αύξηση της παραγωγής κατά 30% -55% στο σιτάρι, κατά 33% στο ρύζι, κατά 50% στο καλαμπόκι, κατά 17% στο βαμβάκι, κατά 73% στο σταφύλι, κατά 48% -52% στην τομά τα, κατά 45% στο ακτινίδιο και κατά 25% στην ανθοφορία στα γαρίφαλα. Μειώνεται η ανάγκη χρήσης λιπασμάτων, ενώ μπορεί να χρησιμοποιηθεί και ως υπόστρωμα που βοηθά στην ανάπτυξη υδροπονικών καλλιεργειών. Επίσης, τα τελευταία χρόνια κυκλοφορεί στην αγορά και το ζεόλαδο, το λάδι που παράγεται με αποκλειστική χρήση ζεόλιθου σε μη ποτιστικές ελιές.
ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΑ Επειδή οι ζεόλιθοι είναι αβλαβείς, προστίθενται σε ζωοτροφές για να δεσμεύουν τις τοξικές ουσίες μικρής μοριακής μάζας. Η χρήση τους ενισχύει το ανοσοποιητικό σύστημα των ζώων και μειώνει τη θνησιμότητά τους. Επίσης, συμβάλλει στην αύξηση παραγωγής γάλακτος και στην ποιότητα του κρέατος. Στη γαλακτοπαραγωγή των αγελάδων έχει διαπιστωθεί αύξηση κατά 17%, ενώ στα πουλερικά αύξηση της ωοτοκίας τους και 7% αύξηση του βάρους τους.
ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ Πολύτιμοι είναι οι ζεόλιθοι στη βιομηχανία καυσίμων, αλλά και σε εκείνη των απορρυπαντικών. Στη βιομηχανία καυσίμων αξιοποιούνται οι καταλυτικές ιδιότητες του για την παρασκευή βενζίνης από ορυκτέλαια, μέσω μιας διαδικασίας που ονομάζεται cracking, καθώς και για την παρασκευή βενζίνης υψηλού βαθμού οκτανίων από βενζίνη χαμηλού βαθμού οκτανίων. Στη βιομηχανία απορρυπαντικών αξιοποιείται η ιδιότητα του ζεόλιθου να προσροφά ιόντα ασβεστίου αποδίδοντας ιόντα νατρίου, με αποτέλεσμα να αποσκληρύνεται το νερό του πλυσίματος. Άλλες χρήσεις του αφορούν στην κατασκευή καταλυτών αυτοκινήτων.
ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ Η χρήση ζεόλιθου συμβάλλει στη βελτίωση της ποιότητας του πόσιμου νερού, βοηθά στον καθαρισμό διαφόρων τύπων λυμάτων, ρυθμίζει το ph του νερού σε λίμνες και άλλους υδάτινους όγκους, δεσμεύει και απομακρύνει βαρέα μέταλλα και ραδιενεργά νουκλεοτίδια από το έδαφος κ.ά.
ΙΑΤΡΙΚΗ Ο ζεόλιθος χρησιμοποιείται και στην ιατρική, καθώς ως συμπλήρωμα διατροφής αυξάνει την ενέργεια και την απορροφητικότητα των θρεπτικών ουσιών από τον οργανισμό, σταθεροποιεί και ρυθμίζει το ανοσοποιητικό σύστημα, ενώ βοηθά και στην καταπολέμηση του έλκους του στομάχου. Για αυτό και χρησιμοποιείται είτε σε φαρμακευτικά σκευάσματα είτε ως συστατικό σε ορισμένα εξειδικευμένα είδη μπαχαρικών.
[ΠΗΓΗ: ΑΓΟΡΑ, της Εύης Κατσώλη, 19/11/2016]