Η «φάμπρικα» των προσφύγων κατά μεγάλων έργων από δημάρχους, σωματεία, ενίοτε ένα ανταγωνιστή που έχασε κάποιο διαγωνισμό, αρχίζει και παίρνει ξανά διαστάσεις.

Αρκούν 15.000 ευρώ, όσο κοστίζει το παράβολο για μια προσφυγή στο Συμβούλιο της Επικρατείας για να βραχυκυκλώσουν επενδύσεις εθνικής σημασίας, εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ, ενίοτε για χρόνια.

Το Flyover στη Θεσσαλονίκη, η γραμμή 4 του Μετρό, η διάνοιξη της Λεωφόρου Κύμης, η γεώτρηση της Energean στα Ιωάννινα, η μαρίνα Πύλου, είναι μόνο μερικά από τα πιο εμβληματικά έργα, συνολικού ύψους άνω του 1,2 δισ. ευρώ, που έχουν μπλοκάρει στα γρανάζια προσφυγών στο Ανώτατο Δικαστήριο της χώρας.

Αρκεί μια προσφυγή μερικών κατοίκων και τοπικών φορέων για να ακυρώσει τις γνωμοδοτήσεις των πλέον ειδικών να κρίνουν μια επένδυση, από τις επιτροπές περιβάλλοντος της οικείας Περιφέρειας και τα τοπικά επιμελητήρια, μέχρι τα δασαρχεία ή τις διευθύνσεις υδάτων και αρχαιολογίας.

Δεν έχει σημασία αν όλοι αυτοί έχουν γνωμοδοτήσει θετικά ότι τηρούνται οι προϋποθέσεις, οι οποίες προβλέπονται στους όρους των περιβαλλοντικών μελετών των έργων, το πλέον προσφιλές πεδίο των «επαγγελματιών» του είδους. Αρκεί μια ένσταση όσων θεωρούν ότι έχουν έννομο συμφέρον, ακόμη και αν δεν είναι ειδικοί και υποστηρίζονται απλώς από όσους χτίζουν καριέρες στον ακτιβισμό, για να μπλοκάρουν τις εξελίξεις, για μήνες στην καλύτερη περίπτωση, για χρόνια στη χειρότερη, γύρω από έργα συχνά πανελλαδικής εμβέλειας.

Κίνδυνος που επικρεμάται πάντα πάνω από το πολύπαθο εθνικό πρόγραμμα υδρογονανθράκων, το οποίο επανεκκίνησε το 2022 με απόφαση του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη.

Τα στελέχη του αμερικανικού κολοσσού της ExxonMobil, ξεκίνησαν πρόσφατα να αξιολογούν τα τρισδιάστατα δεδομένα που συνέλλεξε μέχρι και τις 19 Μαρτίου το σκάφος Ramform Hyperion στις θάλασσες νοτιοδυτικά και δυτικά της Κρήτης.

Η επεξεργασία τους αναμένεται να έχει ολοκληρωθεί τον Οκτώβριο του 2024, που σημαίνει ότι αμέσως μετά, εφόσον ληφθεί η απόφαση για ερευνητική γεώτρηση, θα ξεκινήσει λογικά η περιβαλλοντική μελέτη, η οποία με βάση την εμπειρία απαιτεί το λιγότερο 12 μήνες. Ανάθεση, σύνταξη, δημόσια διαβούλευση, έγκριση, μια εξαιρετικά συνθέτη διαδικασία. Στην καλύτερη περίπτωση, θα εκδοθεί κάπου στα τέλη του 2025. 

Τι θα συμβεί αν με την έγκριση της περιβαλλοντικής μελέτης από το αρμόδιο υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, ακολουθήσει κάποια προσφυγή, όπως έχει συμβεί πολλάκις στο παρελθόν για να σταματήσουν οι έρευνες υδρογονανθράκων;

Ποιός διαβεβαιώνει ότι σε μια τέτοια περίπτωση, η ExxonMobil θα δεχτεί να περιμένει για ακόμη ένα ή παραπάνω έτος μέχρι την εκδίκασή της στο ΣτΕ, όταν θα μετρά ήδη επτά και πλέον χρόνια άκαρπης παρουσίας στην Ελλάδα; Βρίσκεται ήδη εδώ ως παραχωρησιούχος από το 2018, τότε που ούσα μέλος της κοινοπραξίας με Total και ΕΛΠΕ (νυν Helleniq Energy), της δόθηκε το δικαίωμα έρευνας και εκμετάλλευσης στις θάλασσες της Κρήτης. Χρειάστηκε να περιμένει πάνω από τρία χρόνια, μέχρι το Δεκέμβριο του 2022, οπότε και το ΣτΕ απέρριψε τις προσφυγές που είχαν κατατεθεί, για να ξεκινήσει τα σεισμικά, ενώ στο μεταξύ η Total μας είχε αποχαιρετίσει. Στα πόσα άραγε χρόνια γίνεται μια γεώτρηση στην Ελλάδα από τότε που το ελληνικό κράτος αναθέτει το δικαίωμα στον παραχωρησιούχο;

Τον ίδιο φόβο βλέπουμε παντού. Τα πρώτα μηνύματα από τις γεωτρήσεις για σπάνιες γαίες στην Ελλάδα, απαραίτητες για την πράσινη και την ψηφιακή μετάβαση, είναι ενθαρρυντικά, μας έλεγε πρόσφατα ο πρόεδρος του Συνδέσμου Μεταλλευτικών Επιχειρήσεων Κωσταντίνος Γιαζιτζόγλου.

Η βούληση φαίνεται να περισσεύει από όλους, κυβερνώντες και αγορά. Αλλά ο ίδιος ο πρόεδρος του ΣΜΕ δεν κρύβει το φόβο του για τους «επαγγελματίες Ρομπέν των Δασών που χτίζουν καριέρες μέσα από τον ακτιβισμό», μαζί με την ελληνική γραφειοκρατία, που όσο καλές και να είναι οι προθέσεις, παραμένει ανίκητη.

Είναι άραγε τόσο δύσκολο να αλλάξει κάτι στον πολύπαθο αυτό τομέα, ώστε να επιταχύνεται η έκδοση των δικαστικών αποφάσεων; Είναι τόσο δύσκολο να υπάρξει ένα ειδικό δικαστικό σώμα, όπως σε άλλες χώρες, πλαισιωμένο από τεχνοκράτες, εξοικειωμένους με περιβαλλοντικές μελέτες και με αρμοδιότητα να εκδίδει αποφάσεις εντός π.χ. 3-4 μηνών, ώστε να μην χάνεται πολύτιμος επιχειρηματικός χρόνος και αλλάζουν στο μεταξύ τα δεδομένα; 

Και τι νόημα έχουν τόσες γνωμοδοτήσεις ειδικών όταν αρκεί η προσφυγή μιας δημοτικής αρχής για να τις ακυρώσει; Ποια είναι η ασφαλιστική δικλείδα που βάζει το Δημόσιο για να κατοχυρώσει μια επένδυση για την οποία έχουν αποφανθεί υπέρ της όλοι οι καθ’ ύλην αρμόδιοι;

Τον ίδιο φόβο έχουν και στο υπ. Εθνικής Οικονομίας όσοι παρακολουθούν την πορεία του Ταμείου Ανάκαμψης. Ένα εθνικής σημασίας κεφάλαιο, για το οποίο η μεγαλύτερη ανησυχία των ιθυνόντων αφορά το ενδεχόμενο προσφυγής σε κάποια σύμβαση, κάτι που μοιραία θα οδηγήσει  σε καθυστέρηση της ανάθεσης, αλλά και της δόσης, για την οποία αποτελεί προαπαιτούμενο. Το είδαμε ήδη να συμβαίνει με έργο – ορόσημο της 3ης δόσης για το οποίο το ΣτΕ εκδίκασε ευτυχώς γρήγορα την προσφυγή.

Αν θέλουμε πράγματι γεωτρήσεις για υδρογονάνθρακες, σπάνιες γαίες, επενδύσεις σε έργα υποδομών και γενικώς μεγάλα έργα στην Ελλάδα, πρέπει και να τα βοηθάμε να γίνουν, εφόσον φυσικά τηρούνται οι προϋποθέσεις, οι οποίες προβλέπονται στους περιβαλλοντικούς όρους που εγκρίνουν τα αρμόδια υπουργεία. 

Χρειάζεται και θεσμική θωράκιση των μεγάλων επενδύσεων, προστασία απέναντι στο κίνημα των προσφύγων και των ενστάσεων. Ειδάλλως οι υψηλές θέσεις που καταλαμβάνει μονίμως η χώρα στις διεθνείς κατατάξεις, θα μείνουν γράμμα κενό στην πραγματικότητα που διαμορφώνουν οι επενδύσεις.

[ΠΗΓΗ: https://www.liberal.gr/, του Γιώργου Φιντικάκη, 26/3/2024]

Την τελευταία Κυριακή του Μαρτίου, δηλαδή στις 31 Μαρτίου του 2024, αναμένεται να επανέλθει η θερινή ώρα και να γυρίσουμε τους δείκτες των ρολογιών μας.

Οι δείκτες των ρολογιών πρέπει να μετακινηθούν μία ώρα μπροστά, δηλαδή από 03:00 π.μ. σε 04:00 π.μ.

Αλλαγή ώρας – Πώς καθιερώθηκε η θερινή

Η θερινή ώρα βασίζεται σε ένα σύστημα που σκοπό έχει την καλύτερη αξιοποίηση του φωτός της ημέρας για εξοικονόμηση ενέργειας. Σε Ελλάδα και Ευρώπη, η θερινή ώρα διαρκεί για 7 μήνες, ενώ η χειμερινή αρχίζει την τελευταία Κυριακή του Οκτωβρίου και εφαρμόζεται για 5 μήνες.

Η πρώτη αναφορά που υπάρχει για χρησιμοποίηση της θερινής ώρας ήταν από τον Βενιαμίν Φραγκλίνο σε γράμμα του που δημοσιεύθηκε σε γαλλική εφημερίδα. Σε αυτό το γράμμα δεν υπάρχει αναφορά για αλλαγή της ώρας, αλλά πρόταση να ξυπνούν οι άνθρωποι μία ώρα νωρίτερα.

Σήμερα το τμήμα του παγκόσμιου πληθυσμού που χρησιμοποιεί την εναλλαγή ώρας αποτελεί μειοψηφία, καθώς σχεδόν όλες οι ασιατικές και αφρικανικές χώρες δεν συμμετέχουν. Άλλες την έχουν καταργήσει ή σχεδιάζουν την κατάργηση του μέτρου. Η Ευρωπαϊκή Ένωση αποφάσισε να σταματήσει την υποχρεωτική εναλλαγή ώρας το 2021, δίνοντας τη δυνατότητα σε κάθε κράτος-μέλος να επιλέξει ανεξάρτητα τη μονιμοποίηση της θερινής ή τη χειμερινής ώρας. Στην Ελλάδα η σχετική διαβούλευση αναβλήθηκε επ’ αόριστον.

[ΠΗΓΗ: https://ergoxalkidikis.gr/, 26/3/2024]

Το 2022 δημιουργήθηκαν περίπου 62 εκατομμύρια τόνοι «ηλεκτρονικών αποβλήτων» με τα μέταλλα – συμπεριλαμβανομένου του χαλκού, του χρυσού και του σιδήρου – να αποτελούν το ήμισυ των 62 εκατομμυρίων τόνων, συνολικής αξίας περίπου 91 δισεκατομμυρίων δολαρίων.

Τα ηλεκτρονικά απόβλητα αποτελούν άλλον έναν τομέα ο οποίος έχει «ξεγλιστρήσει» από τις ορθές πρακτικές της κυκλικής οικονομίας. Σε μια ξεχωριστή αναφορά ο ΟΗΕ προειδοποιεί ότι τα απόβλητα από ηλεκτρονικά είδη (πεταμένες συσκευές με βύσμα ή μπαταρία, συμπεριλαμβανομένων κινητών τηλεφώνων, ηλεκτρονικών παιχνιδιών, τηλεοράσεων, φούρνων μικροκυμάτων, ηλεκτρονικών τσιγάρων, φορητών υπολογιστών και ηλιακών συλλεκτών) συσσωρεύονται παγκοσμίως ενώ τα ποσοστά ανακύκλωσης παραμένουν χαμηλά και είναι πιθανό να μειωθούν ακόμη περισσότερο.

Η Διεθνής Ένωση Τηλεπικοινωνιών του ΟΗΕ και ο ερευνητικός οργανισμός UNITAR ανέφεραν ότι το 2022 δημιουργήθηκαν περίπου 62 εκατομμύρια τόνοι «ηλεκτρονικών αποβλήτων» ενώ έως το 2030 θα μπορούσαν να φθάσουν να φτάσει τους 82 εκατομμύρια τόνους.

Τα μέταλλα – συμπεριλαμβανομένου του χαλκού, του χρυσού και του σιδήρου – αποτελούσαν το ήμισυ των 62 εκατομμυρίων τόνων, συνολικής αξίας περίπου 91 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Αυτά τα ακατέργαστα μέταλλα και τα κρίσιμα μέταλλα όπως το κοβάλτιο είναι ζωτικής σημασίας για την κατασκευή μπαταριών και έχουν στρατηγική αξία. Από την άλλη, τα πλαστικά αντιπροσώπευαν 17 εκατομμύρια τόνους και ουσίες όπως τα σύνθετα υλικά και το γυαλί αποτελούσαν τους υπόλοιπους 14 εκατομμύρια τόνους

Ο οργανισμός λέει ότι μόνο το 22 % της μάζας των ηλεκτρονικών απορριμμάτων συλλέχτηκε και ανακυκλώθηκε σωστά το 2022. Μάλιστα, όπως εκτιμούν οι αρμόδιες υπηρεσίες, το ποσοστό αυτό αναμένεται να μειωθεί μέχρι το τέλος της δεκαετίας λόγω της «καταπληκτικής αύξησης» τέτοιων απορριμμάτων η οποία οφείλεται στα υψηλότερα επίπεδα κατανάλωσης, στις περιορισμένες επιλογές επισκευής, στον μικρότερο κύκλο ζωής των προϊόντων, στην αυξανόμενη ψηφιοποίηση της κοινωνίας και στις ανεπαρκείς υποδομές διαχείρισης ηλεκτρονικών αποβλήτων.

Όπως προκύπτει από την έρευνα, ορισμένες από τις απορριφθείσες ηλεκτρονικές συσκευές περιείχαν επικίνδυνα στοιχεία όπως ο υδράργυρος, καθώς και μέταλλα σπάνιων γαιών.

Επί του παρόντος, μόνο το 1% της ζήτησης για τα 17 ορυκτά που αποτελούν τα σπάνια μέταλλα καλύπτεται μέσω της ανακύκλωσης.

Η έκθεση ανέφερε ότι κατά μέσο όρο, κάθε άτομο στη γη παράγει περίπου 7,8 κιλά ηλεκτρονικών αποβλήτων κάθε χρόνο. Φυσικά αυτό το ποσοστό ποικίλλει σημαντικά σε ολόκληρο τον κόσμο, με περίπου τα μισά ηλεκτρονικά απόβλητα να παράγονται στην Ασία, όπου λίγες χώρες έχουν νόμους για τα ηλεκτρονικά απόβλητα ή τους στόχους συλλογής. Ομοίως, στην Αφρική, τα ποσοστά ανακύκλωσης και συλλογής κυμαίνονται σε περίπου 1%.

Τα ποσοστά ανακύκλωσης και συλλογής ξεπερνούν το 40% στην Ευρώπη, όπου η κατά κεφαλήν παραγωγή απορριμμάτων είναι η υψηλότερη φθάνοντας σχεδόν τα 18 κιλά.

(Φωτό: Shutterstock)

[ΠΗΓΗ: https://www.insider.gr/, της Πένης Χαλάτση, 22/3/2024]

Κλειστές πρόκειται να μείνουν για τέσσερις ημέρες οι τράπεζες λόγω της γιορτής του Πάσχα των Καθολικών. 

Ιδιαίτερα προσεκτικοί πρέπει να είναι όσοι έχουν δόσεις, χρέη ή καταβάλλουν μισθούς σε εργαζόμενους.

Ποιες μέρες θα είναι κλειστές οι τράπεζες

Οι τράπεζες έχουν προειδοποιήσει ότι, «λόγω της εορτής του Πάσχα των Καθολικών, οι πληρωμές οφειλών και τα εμβάσματα που θα καταχωρούνται την Παρασκευή 29 Μαρτίου και τη Δευτέρα 1 Απριλίου, θα εκτελεστούν την Τρίτη 2 Απριλίου που θεωρείται ως η επόμενη εργάσιμη». 

Μεγάλη προσοχή και στην εκτέλεση των μισθοδοσιών, καθώς θα πρέπει να καταχωρηθεί στο αρχείο μισθοδοσίας ως ημερομηνία εκτέλεσης η Τρίτη 2 Απριλίου. 

Την Παρασκευή 29 Μαρτίου και τη Δευτέρα 1η Απριλίου θα παραμείνει κλειστό και το Χρηματιστήριο Αξιών Αθηνών.

Το Καθολικό Πάσχα πέφτει φέτος την Κυριακή 31 Μαρτίου. Πρόκειται για μία ημερομηνία που καθορίζεται από την Κυριακή μετά την πρώτη πανσέληνο που ακολουθεί την εαρινή ισημερία.

[ΠΗΓΗ: https://ergoxalkidikis.gr/, 22/3/2024]

Το δεύτερο εξάμηνο του έτους αναμένεται να βγει στον ψηφιακό «αέρα» το νέο «Εξοικονομώ 2024», με ένα μοντέλο ωστόσο εντελώς διαφορετικό από το τρέχον πρόγραμμα ενεργειακής αναβάθμισης κατοικιών, αλλά και από εκείνα των προηγούμενων ετών.

Οι ασκήσεις επί χάρτου έχουν ήδη ξεκινήσει από το επιτελείο του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ) προκειμένου μετά το Πάσχα να έχει διαμορφωθεί ένας αρχικός οδηγός του προγράμματος.

Το δεύτερο εξάμηνο του έτους αναμένεται να βγει στον ψηφιακό «αέρα» το νέο «Εξοικονομώ 2024», με ένα μοντέλο ωστόσο εντελώς διαφορετικό από το τρέχον πρόγραμμα ενεργειακής αναβάθμισης κατοικιών, αλλά και από εκείνα των προηγούμενων ετών.

Οι ασκήσεις επί χάρτου έχουν ήδη ξεκινήσει από το επιτελείο του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ) προκειμένου μετά το Πάσχα να έχει διαμορφωθεί ένας αρχικός οδηγός του προγράμματος.

Νέο «Εξοικονομώ» και για μη έχοντες

Για την υλοποίησή του, όπως αναφέρει στο «Βήμα» στέλεχος του υπουργείου, έχουν εξασφαλιστεί, σε πρώτη φάση, 700 εκατ. ευρώ από το ΕΣΠΑ και 170 εκατ. ευρώ από το REPowerEU.

Χωρίς εισοδηματικά κριτήρια

Πάντως, σύμφωνα με την ίδια πηγή, κεντρικό άξονα των παρεμβάσεων για την ενεργειακή αναβάθμιση των νοικοκυριών θα αποτελεί η τοποθέτηση αντλιών θερμότητας, παράλληλα με άλλες παρεμβάσεις όπως είναι η τοποθέτηση μόνωσης, η αλλαγή κουφωμάτων κ.λπ. Επίσης, στις σκέψεις του ενεργειακού επιτελείου της κυβέρνησης είναι να μην τεθούν εισοδηματικά κριτήρια για τη συμμετοχή στο πρόγραμμα. «Οι αντλίες θερμότητας είναι ακόμη πολύ ακριβές για ένα φτωχό νοικοκυριό, όση κι εάν είναι η επιδότηση» τονίζει παράγοντας του ΥΠΕΝ.

Ενεργειακές υπηρεσίες

Η εμπειρία του παρελθόντος (ειδικά από τα χρόνια της ενεργειακής κρίσης και έπειτα) έδειξε ότι πολλά μεσαίου και χαμηλού εισοδήματος νοικοκυριά εγκατέλειπαν το πρόγραμμα και δεν προχωρούσαν στις εργασίες ενεργειακής αναβάθμισης της κατοικίας τους λόγω της εκτόξευσης του κόστους των πρώτων υλών, σε αντίθεση με νοικοκυριά υψηλότερου εισοδηματικού επιπέδου.

Παράλληλα, εκτός από την κατάργηση των εισοδηματικών κριτηρίων, το ΥΠΕΝ για τη διευκόλυνση των δικαιούχων του «Εξοικονομώ 2024» σχεδιάζει να εμπλέξει και Εταιρείες Ενεργειακών Υπηρεσιών (Energy Service Companies – ESCO).

Η δαπάνη των παρεμβάσεων θα επιδοτείται σε ένα ποσοστό από το πρόγραμμα, ενώ για την ίδια συμμετοχή των νοικοκυριών οι ESCO θα διευκολύνουν την πρόσβαση σε χρηματοδότηση και θα παρέχουν στους ιδιοκτήτες των κατοικιών τη δυνατότητα να αποπληρώσουν σταδιακά το κόστος της επένδυσης, από τη μείωση των δαπανών στους λογαριασμούς ρεύματος που θα εξασφαλίζεται με τα έργα ενεργειακής αναβάθμισης. Δηλαδή οι εταιρείες θα εισπράττουν τη διαφορά μεταξύ των παλαιών και των νέων τιμολογίων έως ότου αποπληρωθεί η επένδυση.

Η κεντρική δομή

«Σχεδιάζουμε να συγκεντρώσουμε τη διαδικασία. Δηλαδή, σήμερα κάθε ιδιοκτήτης, με τον μηχανικό του, προχωρά μεμονωμένα τα έργα στο σπίτι του. Αντ’ αυτού σκεπτόμαστε να προωθήσουμε την ιδέα, εταιρείες να αναλαμβάνουν να εκπροσωπούν καταναλωτές που θα υποβάλλουν αίτηση στην πλατφόρμα του νέου “Εξοικονομώ” και μέσω συμβολαίων να αμείβονται από την εξοικονόμηση στους λογαριασμούς» υπογραμμίζει το στέλεχος του ΥΠΕΝ. Επισημαίνει ακόμη ότι γενικότερα θα αλλάξει η κεντρική δομή του νέου «Εξοικονομώ». Δηλαδή πλέον οι εργασίες αναβάθμισης των κατοικιών δεν θα εστιάζουν στην ενεργειακή εξοικονόμηση αλλά στον περιορισμό των εκπομπών ρύπων, δηλαδή στην απανθρακοποίηση.

Τα «Εξοικονομώ» που τρέχουν

Εκτός από το «Εξοικονομώ 2024» που αναμένεται, αυτή την περίοδο «τρέχουν» άλλα τρία προγράμματα. Στο «Εξοικονομώ 2023» ο β’ κύκλος των αιτήσεων για ενεργειακά ευάλωτα νοικοκυριά κλείνει στις 29 του μηνός, στο «Εξοικονομώ – Επιχειρώ» η προθεσμία για τις αιτήσεις λήγει στις 31 Μαρτίου, ενώ συνεχίζεται και το «Αλλάζω συσκευή για τις επιχειρήσεις» μέχρις εξαντλήσεως του προϋπολογισμού. Το επόμενο διάστημα αναμένεται και η προκήρυξη του προγράμματος «Φωτοβολταϊκά για επιχειρήσεις».

Στα €70 δισ. το κόστος

Νέοι κανόνες για τα κτίρια

Την ίδια ώρα η ΕΕ υιοθετεί πιο φιλόδοξους στόχους ενεργειακής αναβάθμισης κτιρίων.

Την περασμένη Τρίτη το Ευρωκοινοβούλιο ενέκρινε νέους κανόνες για τον κτιριακό τομέα, ο οποίος ευθύνεται για το 36% των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου και το 40% της ενεργειακής κατανάλωσης. Το επόμενο βήμα θα είναι να εγκριθούν από το Συμβούλιο των Υπουργών ώστε να τεθούν σε ισχύ.

Η αναθεωρημένη ευρωπαϊκή οδηγία προβλέπει ότι από το 2030 τα νέα κτίρια θα πρέπει να έχουν μηδενικές εκπομπές άνθρακα.

Η αντίστοιχη προθεσμία για τα νέα κτίρια που στεγάζουν ή ανήκουν σε δημόσιες αρχές ορίζεται για το 2028.

Παράλληλα, για τις κατοικίες, τα κράτη-μέλη οφείλουν να θεσπίσουν μέτρα για να μειώσουν τη μέση κατανάλωση πρωτογενούς ενέργειας κατά τουλάχιστον 16% έως το τέλος της δεκαετίας και κατά τουλάχιστον 20%?22% έως το 2035. Επίσης, θα πρέπει έως το 2030 θα ανακαινιστεί το 16% και έως το 2033 το 26% των μη οικιστικών κτιρίων με τη χειρότερη ενεργειακή απόδοση.

Ακόμη, τα νέα κτίρια θα πρέπει έως το 2030 να είναι εξοπλισμένα με τεχνολογίες συλλογής ηλιακής ενέργειας. Σταδιακά θα καταργηθούν έως το 2040 και οι λέβητες ορυκτών καυσίμων.

Στην Ελλάδα

Στην Ελλάδα, βάσει των ευρωπαϊκών οδηγιών, θα πρέπει έως το 2035 να αναβαθμιστούν ενεργειακά οι κατοικίες που είναι ενεργειακής κλάσης χαμηλότερης της «Ε», ήτοι περίπου 1.300.000 κατοικίες. Σε περίπτωση που οι ιδιοκτήτες τους δεν υλοποιήσουν τα απαιτούμενα έργα, δεν θα μπορούν να τις νοικιάσουν, να τις πουλήσουν, ή να τις μεταβιβάσουν στα παιδιά τους.

«Δύσκολη εξίσωση»

«Με δεδομένο ότι μια μέση ενεργειακή αναβάθμιση 2 με 3 κλάσεις απαιτεί κατά μέσο όρο περίπου 25.000 ευρώ, απαιτούνται πάνω από 32 δισ. ευρώ μόνο για αυτά τα κτίρια. Αλλα τόσα κονδύλια, ίσως και παραπάνω, απαιτούνται γιατί μετά το 2040 πρέπει να αλλάξουμε όλους τους καυστήρες αερίου και πετρελαίου σε αντλίες θερμότητας και μαζί θα αχρηστευθούν όλα τα δίκτυα που φτιάχνουμε τώρα και τα επιδοτούμε.

Δηλαδή απαιτούνται 70 δισ. ευρώ μόνο για κτίρια κατοικίας, όχι για τα κτίρια της βιομηχανίας, των επιχειρήσεων, του Δημοσίου. Ισως συνολικά θα απαιτηθούν και περισσότερα από 100 δισ. ευρώ» επισημαίνει στέλεχος του ΥΠΕΝ.

Και το ερώτημα που γεννάται είναι: Ποιος θα σηκώσει το βάρος των απαιτούμενων επενδύσεων; Μπορούν προγράμματα τύπου «Εξοικονομώ» να καλύψουν τις ανάγκες των ενεργειακών ανακαινίσεων; «Τα “Εξοικονομώ” της τελευταίας πενταετίας ήταν προϋπολογισμού περίπου 3 δισ. ευρώ. Είχαμε όμως το Ταμείο Ανάκαμψης. Στον ορίζοντα δεν φαίνεται άλλο Ταμείο Ανάκαμψης και αν επιμερίσουμε τα 70 δισ. ευρώ στα επόμενα 15 χρόνια, χρειαζόμαστε περί τα 4,5 δισ. ευρώ ετησίως» σημειώνει η ίδια πηγή.

Και καταλήγει: «Είναι αδύνατο δημοσιονομικά. Οπότε θα πρέπει να κινητοποιηθούν ιδιωτικά κεφάλαια. Κάποιος όμως που έχει ένα σπίτι ενεργειακής κλάσης κατώτερης της “Ε”, δεν νομίζω ότι έχει τα λεφτά να το αναβαθμίσει. Η εξίσωση είναι εξαιρετικά δύσκολη».

 

[ΠΗΓΗ: https://ergoxalkidikis.gr/, από ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ ΤΟ ΒΗΜΑ, ot.gr, 21/3/2024]