Σημαντική υποχώρηση του πληθωρισμού στο 2,4% προβλέπει για το 2024 το προσχέδιο του προϋπολογισμού από 4% φέτος, με την προϋπόθεση ότι η τιμή του βαρελιού για το αργό πετρέλαιο θα μείνει στα 80 δολάρια, του φυσικού αερίου στα 40 ευρώ η MWh και η ισοτιμία του ευρώ στο 1,1 προς 1 με το δολάριο.
Οι παραδοχές αυτές έγιναν με τις σημερινές συνθήκες, οι οποίες έχουν από μόνες τους έντονη μεταβλητότητα. Τελευταίο παράδειγμα οι εξελίξεις σχετικά με το αργό πετρέλαιο. Η κοινή απόφαση Ρωσίας και Σαουδικής Αραβίας να μειώσουν την παραγωγή τους, έστειλε την τιμή κοντά τα 100 δολάρια. Μετά από περίπου 15 ημέρες όμως, τα μηνύματα για ύφεση στην Άπω Ανατολή είχαν ως αποτέλεσμα να γκρεμιστεί στα 84 δολάρια. Μια ανάλογη κίνηση, με μικρότερη διάρκεια, έκανε τον Αύγουστο και το φυσικό αέριο.
Ακόμη πιο αβέβαιη είναι η κατάσταση με τα τρόφιμα, όπου στο πρόβλημα της εφοδιαστικής αλυσίδας προστέθηκαν οι καταστροφές της παραγωγής λόγω της κλιματικής κρίσης (όπως π.χ. στις ελιές και το ελαιόλαδο, άλλα και η κατάρρευση της συμφωνίας για την εξαγωγή σιτηρών από την Ουκρανία, που αύξησε τις τιμές στα δημητριακά και τα παράγωγά τους).
Οι σταθερές
Με αυτά τα δεδομένα περιμένει κανείς ότι, αν δεν μπούμε σε έναν νέο φαύλο κύκλο πληθωριστικών πιέσεων, η πορεία αύξησης των τιμών θα επιβραδυνθεί από χρόνο σε χρόνο.
Μια δεύτερη εξασφάλιση για την Ελλάδα, είναι το πλαφόν στην τιμή του φυσικού αερίου που συμφωνήθηκε μετά από πολύμηνο διάλογο σε επίπεδο ΕΕ. Η Ελλάδα είναι από τις χώρες οι οποίες επιβαρύνονται περισσότερο από την αύξηση της τιμής του φυσικού αερίου, αφού κινείται μαζί με την τιμή της μεταβατώρας στη χονδρική για το ηλεκτρικό ρεύμα. Συνεπώς, για την Ελλάδα, η οροφή της τιμής για το φυσικό αέριο φρενάρει και τις αυξήσεις στα τιμολόγια του ηλεκτρικού ρεύματος.
Ειδικά για το φυσικό αέριο, υπάρχει προς το παρόν ηρεμία, αφού οι δεξαμενές αποθήκευσης της Βόρειας Ευρώπης είναι γεμάτες κατά 88%, ενώ και ο καιρός παραμένει καλός.
Οι αβεβαιότητες
Από την άλλη, κανείς δεν μπορεί να βεβαιώσει ότι η ενεργειακή κρίση που βιώσαμε σε όλο της μεγαλείο το 2022, έχει παρέλθει οριστικά. Τούτο διότι οι αποθηκευτικοί χώροι της Βόρειας Ευρώπης μπορεί να είναι γεμάτες, αλλά τα αποθέματα καλύπτουν τις ανάγκες τριών μηνών. Κανείς δεν μπορεί να διαβεβαιώσει από τώρα ότι το υγροποιημένο φυσικό αέριο (LNG), με το οποίο καλύπτει τις ανάγκες της η ΕΕ, θα μπορέσει να καλύψει την κατανάλωση και μάλιστα εγκαίρως.
Στον τομέα των τροφίμων, θα συνεχίσουμε να έχουμε ανοδική πορεία στις τιμές, οι οποίες λόγω της υψηλής βάσης του 2022 θα καταγράφονται με αυξήσεις μεν οι οποίες όμως θα μειώνονται σταθερά. Αν δηλαδή ο μέσος ετήσιος ρυθμός αύξησης των τιμών των τροφίμων κατά 10,5% περιοριστεί, είναι λογικό να δούμε τις αυξήσεις -αλλά όχι τις τιμές- να μειώνονται. Ωστόσο, η γενικότερη αναταραχή που επικρατεί διεθνώς μπορεί να δημιουργήσει νέο ράλι στις τιμές, ειδικά σε κάποια προϊόντα που σχετίζονται με τον πόλεμο στην Ουκρανία.
Τέλος, εκτός από τις τιμές στο ράφι, κάποιος θα πρέπει να παρακολουθεί και την ισοτιμία ευρώ – δολαρίου, λόγω της αδυναμίας του κοινού ευρωπαϊκού νομίσματος που βρίσκεται σήμερα στο 1,03-1,04 ανά δολάριο.
[ΠΗΓΗ: https://www.capital.gr/, του Τάσου Δασόπουλου, 6/10/2023]