Την ευκαιρία ώστε οι παραγγελίες αμυντικού υλικού συνολικού ύψους 12,5 δισ. ευρώ από το 2025 και μετά να μη σταματήσουν το πρόγραμμα μείωσης φόρων και την ενίσχυση της κοινωνικής πολιτικής επεξεργάζεται πλέον εντατικά η Αθήνα, θέλοντας να εκμεταλλευτεί την ευκαιρία της συζήτησης για τους ευρωπαϊκούς δημοσιονομικούς κανόνες από τον επόμενο μήνα.
Το θέμα της “ειδικής διαχείρισης” των αμυντικών δαπανών, ανοίγει το “παράθυρο” της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για δημοσιονομικές διευκολύνσεις στα κράτη-μέλη που προτίθενται, μέσω της αμυντικής τους βιομηχανίας, να ανανεώσουν το απόθεμα των πυρομαχικών των κρατών-μελών της ΕΕ, το οποίο έχει εξαντληθεί λόγω της αμυντικής ενίσχυσης της Ουκρανίας.
Το σχέδιο προβλέπει ενεργοποίηση των Ελληνικών Αμυντικών Συστημάτων (ΕΑΣ) ώστε να αναλάβουν την αναπλήρωση μέρους των πυρομαχικών που έχουν σχεδόν εξαντληθεί από την αμυντική συνδρομή που παρέχεται σήμερα στην Ουκρανία, με στόχο να αντιμετωπίσει τη ρωσική επιθετικότητα στο έδαφός της.
Πέρα όμως από την επιχειρηματική ευκαιρία για τα ΕΑΣ, το θέμα της αναπλήρωσης πυρομαχικών του ευρωπαϊκού οπλοστασίου είναι τόσο επιτακτικό που φαίνεται ότι περνάει και από τις αλλαγές των δημοσιονομικών κανόνων οι οποίοι βρίσκονται αυτό τον καιρό σε φάση διαβούλευσης.
Το παράθυρο της Κομισιόν
H Κομισιόν, στη γενική της πρόταση για την αναμόρφωση του Συμφώνου Σταθερότητας, απέρριπτε την πρόταση της Ελλάδας και άλλων τεσσάρων κρατών-μελών για μια ειδική διαχείριση των αμυντικών δαπανών στα κράτη που βρίσκονται στα ανατολικά σύνορα της ΕΕ.
Ωστόσο, άφηνε ένα παράθυρο για δημοσιονομικές “διευκολύνσεις” σε όσες χώρες βοηθούσαν στην αναπλήρωση του αποθέματος πυρομαχικών της ΕΕ. Δηλαδή, να χρησιμοποιήσουν την εθνική αμυντική τους βιομηχανία για να γεμίσουν τα οπλοστάσιο των κρατών-μελών, κάτι που αποτελεί προτεραιότητα τόσο για την ΕΕ όσο και για το ΝΑΤΟ.
Ειδικότερα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε για τις χώρες οι οποίες θα βοηθήσουν στην κοινή προσπάθεια να δοθεί περισσότερος χρόνος για δημοσιονομική προσαρμογή ή και μεγαλύτερος δημοσιονομικός χώρος για την υλοποίηση επενδύσεων. Η “εξαίρεση” αυτή προτεινόταν γιατί, σύμφωνα με την Κομισιόν, οι χώρες αυτές θα υποστήριζαν έμπρακτα μια βασική επιλογή της ΕΕ.
Σε ό,τι αφορά στην Ελλάδα, ο πρόσθετος δημοσιονομικός χώρος μπορεί να υπάρξει με την προσαρμογή του βασικού κριτηρίου αξιολόγησης, των καθαρών πρωτογενών δαπανών, αφαιρώντας από το ανώτατο όριο που θα συμφωνηθεί με το κράτος-μέλος κάποιες συγκεκριμένες κατηγορίες δαπανών, όπως είναι οι αμυντικές.
Προς το παρόν, το ενδεχόμενο αυτό αποτελεί μια πρόταση. Εάν όμως υιοθετηθεί από το Συμβούλιο Υπουργών και το Ευρωκοινοβούλιο, θα βοηθήσει σημαντικά κυρίως την Ελλάδα. Τούτο με δεδομένο ότι, αν η εξαίρεση που θα δοθεί αφορά τις αμυντικές δαπάνες, η Ελλάδα θα κερδίσει ετήσιο δημοσιονομικό χώρο που θα ξεπερνά σε ετήσια βάση το 2% του ΑΕΠ
Σημαντικό το κέρδος
Αξίζει να σημειωθεί ότι, για το 2022, η Ελλάδα εμφανίζεται να έχει τη δεύτερη μεγαλύτερη αμυντική δαπάνη εντός της ΕΕ, η οποία έφτασε το 3,56% του ΑΕΠ.
Αν η πρόταση προχωρήσει, το δημοσιονομικό κέρδος αυτό θα μεγαλώσει τα επόμενα χρόνια, όσο θα αυξάνονται και οι αμυντικές δαπάνες, μέσω της αναβάθμισης των οπλικών συστημάτων με την παραλαβή των φρεγατών Belhara και αργότερα των F-35 και άλλων οπλικών συστημάτων (πύραυλοι από το Ισραήλ, τεθωρακισμένα οχήματα) που θα προστεθούν στη λίστα των παραγγελιών της Ελλάδας.
Παράλληλα βέβαια θα δοθεί στα Ελληνικά Αμυντικά Συστήματα η ευκαιρία να ξεπεράσουν ταχύτερα τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν τα τελευταία πολλά χρόνια.
[ΠΗΓΗ: https://www.capital.gr/, του Τάσου Δασόπουλου, 31/8/2023]