Λαγκάρντ: Όλες οι χώρες επιλέξιμες στο νέο εργαλείο TPI – Ο υψηλός πληθωρισμός θα διαρκέσει
Φρένο στις εκτιμήσεις για απότομες αυξήσεις επιτοκίων βάζουν δύο ομιλίες και συνεντεύξεις αξιωματούχων της ΕΚΤ λίγες ημέρες πριν από τη συνεδρίαση της 8ης Σεπτεμβρίου.
Ο επικεφαλής οικονομολόγος της ΕΚΤ, Φίλιπ Λέιν, από την Ισπανία και ο Έλληνας κεντρικός τραπεζίτης και μέλος του δ.σ. της ΕΚΤ, Γιάννης Στουρνάρας, από την Αυστρία, προειδοποίησαν για τους κινδύνους από μεγάλες και απότομες αυξήσεις επιτοκίων. Τάχθηκαν υπέρ των σταδιακών μεταβολών, κάτι το οποίο εξυπηρετεί η νέα προσέγγιση της ΕΚΤ που θα αποφασίζει από συνεδρίαση σε συνεδρίαση τις προσαρμογές στα επιτόκια, αποφεύγοντας να δίνει οποιαδήποτε κατεύθυνση για την επόμενη κίνηση.
Meeting-By-Meeting
H νέα τακτική, την οποία στην Φρανκφούρτη αποκαλούν MBM (meeting-by-meeting), σταματά αυτό που ξεκίνησε η ΕΚΤ από την αρχή του έτους, δηλαδή να προαναγγέλλει τα επόμενα βήματα ακόμα και το ύψος της αύξησης των επιτοκίων, όπως έκανε τον Ιούνιο για τη συνεδρίαση του Ιουλίου.
Αρχικά προανήγγειλε τον τερματισμό του προγράμματος αγοράς ομολόγων και στη συνέχεια την αύξηση των επιτοκίων τον Ιούλιο και τον Σεπτέμβριο. Μάλιστα, τον Ιούνιο η ίδια η επικεφαλής της ΕΚΤ, κυρία Κριστίν Λαγκάρντ, είχε διατυπώσει την εκτίμηση για αύξηση επιτοκίων τον Ιούλιο της τάξης των 25 μονάδων βάσεις. Αλλά η αύξηση που αποφασίστηκε ήταν διπλάσια. Τώρα, οι αγορές ποντάρουν στην απόφαση της επόμενης Πέμπτης με τις εκτιμήσεις να περιλαμβάνουν νέα άνοδο επιτοκίων από 25 έως 100 μονάδες βάσης. Αυτό ακριβώς θέλει να λήξει με τη νέα στρατηγική της η ΕΚΤ, την οποία αποκαλεί MBM (meeting-to-meeting).
Και αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό στη σημερινή συγκυρία, καθώς τα δεδομένα και οι προβλέψεις της ΕΚΤ βλέπουν ισχυρές πληθωριστικές δυνάμεις, οι οποίες μπορεί να ενισχυθούν μέχρι το τέλος του έτους, με την αποκλιμάκωση και την προσγείωση στον στόχο του 2% το 2024.
Το κυνήγι του “σωστού” επιτοκίου
“Στις επερχόμενες συνεδριάσεις, θα είναι ενδεδειγμένη η περαιτέρω προοδευτική ομαλοποίηση των επιτοκίων πολιτικής, ώστε να συγκλίνουμε προς τα εκτιμώμενα επιτόκια ισορροπίας, καθώς μεταβαίνουμε σε μία προσέγγιση όπου αποφασίζουμε για τα επιτόκια ανά συνεδρίαση”, ανέφερε σε παρέμβασή του σε συνέδριο στην Αυστρία ο κ. Στουρνάρας.
Όπως εξήγησε σε ομιλία του σε άλλο συνέδριο στην Μπαρτσελόνα την ίδια ημέρα ο κ. Λέιν, η νέα στρατηγική δίνει τη δυνατότητα για σταδιακές μεταβολές, ανάλογα με την αντίσταση του πληθωρισμού και το ύψος του “ιδανικού” επιτοκίου.
Λόγω της έντονης μεταβλητότητας και της αβεβαιότητας παρατηρείται μεγάλη μεταβλητότητα στις αγορές και τις τιμές ενέργειας, γεγονός που μετακινεί κάθε φορά το ύψος του επιτοκίου που θα έπρεπε να υπάρχει για τον έλεγχο του πληθωρισμού και το ύψος της αύξησης που πρέπει να αποφασιστεί. Στόχος είναι να κλείσει η απόσταση του υφιστάμενου επιτοκίου με εκείνο που θα πρέπει να υπάρχει. Η ταχύτητα θα πρέπει να καθορίζεται από παράγοντες, όπως ο κίνδυνος της ύφεσης και της χρηματοδότησης της οικονομίας, αλλά και από το πόσο πίσω ή μπροστά από την καμπύλη αποδόσεων και πληθωρισμού θα βρίσκεται η ΕΚΤ.
Σταδιακές αυξήσεις επιτοκίων
Το τεχνικό αυτό σημείο το έκανε ξεκάθαρο ο κ. Στουρνάρας σε συνέντευξή του στο Econostream: “Πιστεύω στη σταδιακή ομαλοποίηση των επιτοκίων πολιτικής, διότι κατά τη γνώμη μου θα ήταν λάθος να προχωρήσουμε σε πολύ μεγάλη αύξηση των επιτοκίων, με κίνδυνο να αναγκαστούμε να την αντιστρέψουμε στη συνέχεια και να αρχίσουμε να μειώνουμε ξανά τα επιτόκια. Η σταδιακή προσέγγιση είναι η μόνη ενδεδειγμένη”.
Μια υπέρμετρα επιθετική αύξηση των επιτοκίων θα μπορούσε γρήγορα να γυρίσει μπούμερανγκ, κλονίζοντας την αξιοπιστία της ΕΚΤ και προκαλώντας χωρίς λόγο ζημιά στην οικονομία. Αυτό όμως δεν είναι το μοναδικό επιχείρημα υπέρ μιας προσέγγισης με αυστηρώς “διαδοχικά βήματα”, όπως είπε.
“Πότε πρέπει να αποφασιστεί άνοδος 75 μ.β.;”
Στην ερώτηση για το ύψος της αύξησης των επιτοκίων στη συνεδρίαση της επόμενης Πέμπτης και για την εκτίμηση για άνοδο ακόμα και κατά 75 μονάδες βάσεις, ο κ. Στουρνάρας απέφυγε να προεξοφλήσει την απόφαση, αλλά εμμέσως πλην σαφώς δήλωσε ότι δεν βλέπει την ανάγκη για τέτοιου ύψους αύξηση.
Αντίθετα, θεωρεί ότι μια τέτοια αύξηση ενέχει κινδύνους αποσταθεροποίησης του ΑΕΠ, που ήδη αποσταθεροποιείται από τις πολύ υψηλές τιμές ενέργειας. Όταν ρωτήθηκε ευθέως τι θα μπορούσε να τον μεταπείσει όσον αφορά την καταλληλότητα των 75 μονάδων βάσης, ο κ. Στουρνάρας δήλωσε ότι η αύξηση των μισθών είναι για εκείνον ο κρισιμότερος μεσοπρόθεσμος δείκτης.
“Αν η αύξηση των μισθών φτάσει σε επίπεδα που από οικονομική σκοπιά θα ήταν ανεπιθύμητα, τότε θα έλεγα: Ναι, εντάξει, πρέπει να ενεργήσουμε επιθετικά”, ανέφερε.
Η “τέλεια πληθωριστική καταιγίδα” και η ύφεση
Ο κ. Στουρνάρας, τόσο στη συνέντευξή του όσο και στην παρέμβασή του στο φόρουμ των κεντρικών τραπεζών στην Αυστρία, κινήθηκε στο ίδιο πνεύμα με την ομιλία του κ. Λέιν στην Μπαρτσελόνα. Οι εκτιμήσεις συγκλίνουν στην ύπαρξη μεγάλης αβεβαιότητας και πληθωριστικών πιέσεων που συνθέτουν την εικόνα της “τέλειας πληθωριστικής καταιγίδας”.
Ωστόσο, ο κ. Στουρνάρας, όπως και ο κ. Λέιν, εκτιμούν ότι τα διαδοχικά άλματα του πληθωρισμού σε ολοένα υψηλότερα επίπεδα θα αρχίσουν σύντομα να ανακόπτονται. Επίκειται η σταθερή αποκλιμάκωση του πληθωρισμού.
Πριν από αυτή όμως, όπως ανέφερε ξεκάθαρα ο κ. Στουρνάρας “η κατάσταση απαιτεί περαιτέρω αύξηση των επιτοκίων έως ότου επιτευχθεί το ουδέτερο επιτόκιο, ενώ κάλεσε τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής να έχουν κατά νου ότι τα σύννεφα της οικονομικής καταιγίδας που διαρκώς πυκνώνουν προμηνύουν τουλάχιστον επιβράδυνση της οικονομίας, αν όχι και ύφεση”. Για αυτό, όπως εξήγησε, απαιτείται σταδιακή αύξηση επιτοκίων.
Πτώση πληθωρισμού το 2023, προσγείωση το 2024
Σύμφωνα με τον διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος, η πεποίθηση αυτή βασίζεται, μεταξύ άλλων, στον προσδοκώμενο μετριασμό του ρυθμού αύξησης των τιμών της ενέργειας και των βασικών εμπορευμάτων, καθώς και στη σταδιακή άμβλυνση των προβλημάτων στις αλυσίδες εφοδιασμού.
Όπως ανέφερε και ο κ. Λέιν, σύμφωνα με τις πιο πρόσφατες προβολές των εμπειρογνωμόνων του Ευρωσυστήματος, ο πληθωρισμός αναμένεται να φτάσει σε ένα ανώτατο επίπεδο πριν από το τέλος του έτους, να μειωθεί σταδιακά το 2023 και να συγκλίνει προς τον στόχο το 2024. Παρόμοια πορεία αναμένεται να ακολουθήσει και ο πυρήνας του πληθωρισμού, σύμφωνα με τον κ. Στουρνάρα.
[ΠΗΓΗ: https://www.capital.gr/, του Λεωνίδα Στεργίου, 1/9/2022]