Στα προβλήματα που αντιμετωπίζει η εξορυκτική βιομηχανία, αλλά και στη μεγάλη συνεισφορά της στην ελληνική οικονομία αναφέρεται σε συνέντευξή του στο Capital.gr, ο πρόεδρος του Σύνδεσμος Μεταλλευτικών Επιχειρήσεων (ΣΜΕ) Aθανάσιος Κεφάλας. Όπως τονίζει, ο συγκεκριμένος κλάδος, που απασχολεί περισσότερους από 16.000 εργαζόμενους, είναι από τους λιγοστούς, στην Ελλάδα, που δεν προχώρησε σε μειώσεις μισθολογικών αποδοχών, εξακολουθώντας να αναζητά νέα “ταλέντα”.
Να σημειωθεί ότι ο Σύνδεσμος Μεταλλευτικών Επιχειρήσεων (ΣΜΕ) εκπροσωπεί τις μεγαλύτερες ελληνικές εταιρείες εξόρυξης, αντιπροσωπεύοντας το 90% της συγκεκριμένης δραστηριότητας. Ορισμένα από τα μέλη του είναι οι εταιρείες Δελφοί Δίστομο, ΕΛΜΙΝ, Ευρωπαϊκοί Βωξίτες, Ελληνικοί Λευκόλιθοι, ΛΑΡΚΟ, Αλουμίνιον της Ελλάδος, Imerys, Παυλίδης στον κλάδο των μαρμάρων, μεγάλοι όμιλοι παραγωγής τσιμέντου, όπως οι Τιτάν και Lafarge και το εξορυκτικό τμήμα της ΔΕΗ.
Συνέντευξη στον Δημήτρη Δελεβέγκο
– Όσοι δεν παρακολουθούν τη δραστηριότητα των ελληνικών μεταλλευτικών εταιρειών, ενδεχομένως να θεωρούν ότι ο συγκεκριμένος κλάδος έχει αποδυναμωθεί.
H εξορυκτική δραστηριότητα αποτελεί σημαντικό κομμάτι της οικονομικής δραστηριότητας. Σύμφωνα με τον ΙΟΒΕ, αντιπροσωπεύει το 3,4% του ΑΕΠ με τη συνεισφορά του να διαμορφώνεται στα 6,2 δισ. ευρώ, από τα οποία δύο δισ. αφορούν την Περιφέρεια Αττικής. Η συμβολή του, που είναι ύψους 1 δισ. ευρώ, είναι σημαντική στις ελληνικές εξαγωγές, των οποίων το μέγεθος, εάν αφαιρέσουμε τα πετρελαιοειδή, ανέρχεται σε περίπου 15 δισ. ευρώ. Ο κλάδος συνεχίζει να επενδύει και να προσελκύει σημαντικούς επενδυτές στην Ελλάδα, όπως οι γαλλικοί όμιλοι Imerys, Keneos και Lafarge, λαμβάνοντας ψήφο εμπιστοσύνης από τους ξένους επενδυτές, σε μία δυσμενή συγκυρία.
– Ο κλάδος διαθέτει επενδυτικό πρόγραμμα;
Σύμφωνα με μελέτη του ΣΕΒ, υφίσταται επενδυτικό κενό 100 δισ. ευρώ. Το μέγεθος αυτό προκύπτει από τη διαφορά της αξίας των επενδύσεων και των αποσβέσεων που ανέρχεται σε περίπου 15 δισ. ευρώ και αφορά τα τελευταία επτά χρόνια της κρίσης. Με στόχο να συμβάλουμε, από την πλευρά μας, στην κάλυψη του κενού αυτού, προγραμματίζουμε, μέσα στην επόμενη πενταετία, επενδύσεις, ύψους 1,7 δισ. ευρώ, για την ανάπτυξη καινούργιων μεταλλείων, τον εκσυχρονισμό γραμμών παραγωγής, την αξιοποίηση παραπροϊόντων των διεργασιών, τη συντήρηση των υφιστάμενων εγκαταστάσεων και, βέβαια, την αποκατάσταση του φυσικού τοπίου.
– Πάντως, παρά την μεγάλη συμβολή στην οικονομία, οι εκπρόσωποι του πολιτικού κόσμου δεν φαίνεται να στηρίζουν τόσο θερμά τον μεταλλευτικό κλάδο.
Στη χώρα μας η επιχειρηματικότητα έχει δυσφημιστεί, αποθαρρύνοντας τις εκδηλώσεις δημόσιας στήριξης ιδίως όταν πρόκειται για ιδιωτικές επενδύσεις. Από την άλλη πλευρά, σε εγκαίνια δικών μας έργων, έχει καταγραφεί η παρουσία κυβερνητικών στελεχών. Αναμφισβήτητα, υπάρχει μία διστακτικότητα ως προς τη στήριξη των συγκεκριμένων επενδύσεων που προέρχεται από το γεγονός ότι η εξορυκτική βιομηχανία παρότι είναι σημαντική, δεν είναι ελκυστική και συνδέεται με το δόγμα “notinmybackyard”, δηλαδή “όχι στην αυλή μου”. Στο πλαίσιο αυτό, βασική αποστολή του ΣΜΕ είναι να καταδείξει την μεγάλη συμβολή του κλάδου που δημιουργεί θέσεις εργασίας στην Περιφέρεια, έχει εκσυγχρονιστεί τεχνολογικά, με τους καθετοποιημένους σύγχρονους ομίλους να θέτουν σε υψηλή προτεραιότητα ζητήματα που άπτονται της αποκατάστασης του φυσικού τοπίου και της προστασίας του περιβάλλοντος.
– Κατά πόσο η επιβολή των κεφαλαιακών ελέγχων αποτέλεσε τροχοπέδη;
Η υλοποίηση των επενδύσεων στον κλάδο μας δεν υποφέρει από τα capitalcontrols, αλλά από τις μακρές γραφειοκρατικές διαδικασίες. Απαιτούνται πέντε χρόνια για να υλοποιηθεί μία επένδυση, η οποία, ακόμη και όταν ολοκληρωθεί, βρίσκεται αντιμέτωπη με τον πέλεκυ της ανασφάλειας δικαίου. Ο εξορυκτικός κλάδος έχει πολύ μεγάλη ιστορία, έχοντας μάθει να περιμένει, να επιμένει, και να υπομένει. Ωστόσο, οι αγορές δεν περιμένουν και εάν το προϊόν δεν βγει στην ώρα του, κάποιος άλλος θα το βγάλει.
– Πόσος χρόνος απαιτείται για να πραγματοποιηθεί μία επένδυση;
Η έγκριση μίας μελέτης περιβαλλοντικών επιπτώσεων απαιτεί, κατά μέσο όρο, περίπου δύο έως τρία χρόνια, ενώ, σε ορισμένες περιπτώσεις, απαιτούνται έως και έξι χρόνια. Αυτό, τη στιγμή που η νομοθεσία προβλέπει την ολοκλήρωση της σύνταξης μίας μελέτης περιβαλλοντικών επιπτώσεων μέσα σε 90 ημέρες και όταν σε γειτονικές χώρες, η διαδικασία απόκτησης μεταλλευτικής άδειας δεν διαρκεί περισσότερο από τρεις έως έξι μήνες. Ως αποτέλεσμα, διαθέτουμε ανταγωνιστικό μειονέκτημα. Να σημειώσουμε ότι παρά τη διάχυτη θεώρηση πως η ιδιωτική πρωτοβουλία αντιμάχεται το Δημόσιο, εμείς παρατηρούμε ότι οι δημόσιες υπηρεσίες έχουν απογυμνωθεί από στελεχιακό δυναμικό με ικανότητες και εμπειρία. Είμαστε, λοιπόν, υπέρ μίας αποτελεσματικής δημόσιας διοίκησης, προκειμένου να εξασφαλίζεται ο ολοκληρωμένος χαρακτήρας του ελέγχου των δραστηριοτήτων μας.
– Από τι πάσχει ο μεταλλευτικός κλάδος;
Η Ελλάδα υπήρξε η τέταρτη χώρα που το 2012 συγκρότησε Εθνική Πολιτική για την Αξιοποίηση των Ορυκτών Πρώτων Υλών, ακολουθώντας την κατεύθυνση της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την απεξάρτηση της χώρας από εισαγόμενους πόρους. Ωστόσο, η εθνική αυτή πολιτική έχει μείνει στα χαρτιά. Το γεγονός αυτό έρχεται να προστεθεί στα προβλήματα που σχετίζονται με τη χωροταξία, το μακρύ διάστημα αδειοδότησης, την ανασφάλεια δικαίου, το ασταθές φορολογικό καθεστώς και την απουσία κινήτρων για την υλοποίηση επενδύσεων. Αγκυλώσεις, επίσης, υπάρχουν ως προς την εξασφάλιση πιστοποίησης χειριστών κινητών μηχανημάτων για την οποία απαιτούνται έως τρία χρόνια ή μπορεί να μην ολοκληρωθεί ποτέ όταν πρόκειται για βαρέα οχήματα, τη στιγμή που στη Βουλγαρία η συγκεκριμένη διαδικασία δεν υπερβαίνει τους τρεις μήνες.
– Συνάδει η προστασία του περιβάλλοντος με την εξορυκτική δραστηριότητα;
Διαχρονικά, η εξέλιξη του ανθρώπινου πολιτισμού συνδέεται με την καλλιέργεια και την εξόρυξη. Δεν είναι τυχαίο ότι οι διακριτές μεταβολές της ανθρωπότητας είναι συνδεδεμένες με την εξόρυξη, που αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της ανθρώπινης δραστηριότητας. Ωστόσο, οι επιπτώσεις στο φυσικό τοπίο, λόγω της προόδου της τεχνολογίας και των μεθόδων αποκατάστασης του φυσικού τοπίου είναι προσωρινές.
Εξάλλου, μελέτες του Πανεπιστήμιου Αθηνών καταδεικνύουν ότι, όπου η αποκατάσταση γίνεται σωστά, οι κοινωνίες κλίμακας αναπτύσσονται ραγδαία. Η πρόκληση για εμάς δεν είναι η επαναφορά των φυσικών χαρακτηριστικών, αλλά να οδηγηθούμε στην αξιοποίηση μετά την μεταλλευτική δραστηριότητα. Υπάρχει η εντύπωση ότι όταν μία εξορυκτική βιομηχανία ολοκληρώνει το έργο της, αφήνει μία τρύπα στην κοινωνία και τη γη κάτι που δεν συμβαίνει, με δεδομένη την πρόοδο των τεχνολογικών μεθόδων αποκατάστασης του φυσικού τοπίου.
Για παράδειγμα στην Μήλο δημιουργήσαμε έναν αμπελώνα στη θέση ενός ορυχείου. Ένα μουσείο με 10.000 επισκέψεις το χρόνο έχει αντικαταστήσει μία παλιά στοά από εκμεταλλεύσεις βωξίτη και στην Μήλο έχει δημιουργηθεί συνεδριακό κέντρο στη θέση εργοστασίου επεξεργασίας Καολίνη. Επομένως, μπορούν να συνυπάρξουν η προστασία του περιβάλλοντος με την εξορυκτική δραστηριότητα, η οποία συνδέεται άρρηκτα με την υιοθέτηση μέτρων για την ελαχιστοποίηση των επιπτώσεων στο φυσικό τοπίο.
– Οιμεταλλευτικές εταιρείες προσλαμβάνουν;
Είμαστε από τους λιγοστούς κλάδους της ελληνικής οικονομίας που δεν προχώρησε σε μείωση μισθών ή οριζόντια αναπροσαρμογή αποδοχών. Ταυτόχρονα, ο εξωστρεφής χαρακτήρας των δραστηριοτήτων μας, μας επιτρέπει να μην είμαστε αναγκασμένοι να προχωρούμε σε μισθολογικές μειώσεις. Έτσι, προσλαμβάνουμε, καθώς αναζητούμε ανθρώπους με καινούργιες δεξιότητες και επιθυμούμε να δώσουμε ευκαιρίες σε νέους εργαζόμενους. Στο πλαίσιο αυτό, υλοποιήσαμε το πρόγραμμα “Μηχανικοί στην Πράξη” της Αλουμίνιον, όπως και αντίστοιχη πρωτοβουλία της Imerys. Και διατηρούμε, και εκπαιδεύουμε και δίνουμε ευκαιρίες. Η ελληνική εξορυκτική βιομηχανία απασχολεί, άμεσα, λίγο παραπάνω από 16.000 άτομα, ενώ η επιγενόμενη απασχόληση ανέρχεται σε περίπου 180.000 θέσεις εργασίας.
– Υπάρχει ζήτηση για εργασία στις μεταλλευτικές εταιρείες από νέους εργαζόμενους ;
Σταδιακά καταγράφουμε μεταστροφή του ενδιαφέροντος νέων ανθρώπων για εργασία στις εταιρείες του κλάδου μας. Και σε μία συγκυρία όπου τουλάχιστον το 50% των νέων μαστίζεται από ανεργία, αποτελούμε τον μοναδικό φωτεινό πόλο στο σκοτάδι της ανεργίας, με τον μεταλλευτικό κλάδο να επιτρέπει σε νέους επιστήμονες να κάνουν διεθνή καριέρα, αποκτώντας πολύτιμη εμπειρία στην Ελλάδα. Η αυτοματοποίηση των εργοστασίων μας, ο σύγχρονος εξοπλισμός, η εκπαίδευση του προσωπικού σε σε σχήματα σύγχρονου management και η εξωστρέφεια είναι χαρακτηριστικά που προσελκύουν τους νέους υποψήφιους εργαζόμενους.
[ΠΗΓΗ: http://www.capital.gr/, 27/10/2016]