Ο ΕΟΡΤΑΣΜΟΣ ΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΣΤΗΝ ΧΑΛΚΙΔΙΚΗ

153f3f1881c8e621e8fbf7e0df916d57_L«[…] Ω! Τι θάνατος, λοιπόν, είναι αυτός που γεμίζει την οικουμένη και τις καρδιές με τη χαρά της αθανασίας! Και καλώτατα ψέλνει ο υμνωδός σήμερα “Εν τη γεννήσει την παρθενίανεφύλαξας, εν τη κοιμίσει τον κόσμον ου κατέλιπες Θεοτόκε…”» (Φώτης Κόντογλου)

Χίλιες εκκλησίες στο όνομά Tης. Ολόκληρη η Ελλάδα από τη μία ως την άλλη άκρη, στα κακοτράχαλα βουνά της, στους κάμπους και στα νησιά της θα γιορτάσει το «Μικρό Πάσχα» του καλοκαιριού. Έτσι ονομάζει ο λαός μας τον Δεκαπενταύγουστο τιμώντας τη Μάνα του Θεανθρώπου και τη δική του Μάνα, την Παναγιά.

O λαός μας, ο λαός της Ελλάδος, αυτός ο υπέροχος λαός, τη λατρεύει την Παναγία, όπως το μικρό παιδί λατρεύει και λαχταρά την αγκαλιά της μητέρας του.

Ακολουθεί ένα μικρό αφιέρωμα για τον εορτασμό των προσκυνημάτων της Μεγαλόχαρης σ’ όλη τη Χαλκιδική.

Μεγάλη Παναγιά

Κάθε Δεκαπενταύγουστο, την ημέρα της Κοιμήσεως της Θεοτόκου ολόκληρη η Χαλκιδική αποτίνει φόρο τιμής και ευλάβειας στη Μητέρα του κόσμου, την Παναγία, στο προσκύνημα της Μ.Παναγίας στις κατάφυτες ανατολικές πλαγιές του Χολομώντα. Το ιερό Προσκύνημα της Παναγίας συγκεντρώνει κάθε Δεκαπενταύγουστο χιλιάδες προσκυνητές.

Η Μεγ. Παναγία (η Ρεβενίκια) είναι ένα από τα παλιότερα χωριά της Χαλκιδικής. Αναφέρεται πολύ συχνά στα βυζαντινά έγγραφα του Αγίου ¨Ορους, στα οποία οι παλιότερες σχετικές αναφορές είναι του έτους 942. Το 1821 καταστράφηκε από τους Τούρκους. Το χωριό άρχισε να γίνεται ιδιαίτερα γνωστό μετά το 1860, όταν οργανώθηκε το προσκύνημα της Παναγίας.

Κατά την παράδοση, μια ευσεβής Ρεβενικιώτισσα, μετά από όνειρο, έσκαψε και βρήκε τη θαματουργή εικόνα της Παναγίας. Στο χώρο όπου βρέθηκε, οικοδομήθηκε το 1863, περικαλλής ναός προς τιμή της Παναγίας.

Από τότε, κάθε χρόνο, την περίοδο από 1 έως 15 Αυγούστου, συγκεντρώνονται προσκυνητές από όλη τη Χαλκιδική και τη Βόρεια Ελλάδα στήνουν πρόχειρους καταυλισμούς στο χώρο γύρω από το προσκύνημα και παραμένουν εκεί, ώσπου να τελειώσει το μεγάλο πανηγύρι της 15ης Αυγούστου.

Γύρω στο 1870, το ρωσικό προξενείο της Θεσσαλονίκης διαβλέποντας τη σημασία του προσκυνήματος ως κέντρου προπαγάνδας, προσπάθησε να το εξαγοράσει και να το κάνει εξάρτημα της Ι. Μονής Παντελεήμονος του Αγ. ‘Ορους, στην οποία τότε κυριαρχούσαν οι Ρώσοι μοναχοί.

Χάρη στην άψογη στάση των Ρεβενικιωτών και στη βοήθεια του ελληνικού προξενείου της Θεσσαλονίκης, αποσοβήθηκε κάθε κίνδυνος να μετατραπεί το προσκύνημα σε κέντρο πολιτικής προπαγάνδας.

Μετά την απελευθέρωση, το χωριό πήρε το όνομα που καθιερώθηκε με το προσκύνημα και ονομάστηκε Μεγάλη Παναγία. Το 1979 άγνωστοι ιερόσυλοι διέρρηξαν το ναό και έκλεψαν την εικόνα τής Παναγίας, που μέχρι σήμερα αγνοείται η τύχη της παρά τις έρευνες που γίνονται και συνεχίζονται μέχρι σήμερα με ευθύνη της Μητρόπολης Ιερισσού.

Το προσκύνημα της Παναγίας βρίσκεται περίπου 1.500 μ. ανατολικά του χωριού, στα αριστερά του δρόμου προς το Γομάτι.

Ο ναός είναι κτισμένος σε μια κατάφυτη πλαγιά, με άφθονα νερά και όμορφη θέα προς τον κάμπο τής Μεγ. Παναγίας.

Όπως κάθε χρόνο έτσι και φέτος παραμονή της εορτής της Παναγίας τελείται Μέγας πανηγυρικός εσπερινός και ανήμερα Αρχιερατική Θεία Λειτουργία προεξάρχοντος του Σεβασμιώτατου Μητροπολίτη Νειλουπόλεως κ. Γεννάδιου, ανταποκρινόμενος στην πρόσκληση του Ιεράρχη της Ιερισσού, Αγίου Όρους και Αρδαμερίου κ. Θεόκλητου και τη συμμετοχή χιλιάδων πιστών.

Σάρτη

Η Κοίμηση της Θεοτόκου τιμάται ιδιαίτερα και στη Σάρτη, εκεί όπου η εικόνα της Παναγίας συνεχίζει να κάνει θαύματα σε όσους την παρακαλέσουν θερμά. Την θαυματουργή εικόνα της Μεγαλόχαρης έφεραν από την Αφισιά της Μ.Ασίας οι κάτοικοι του χωριού μετά την μεγάλη καταστροφή και το διωγμό.

Ως κόρη οφθαλμού, χωρίς να πάρουν τίποτα από τα σπίτια τους, φρόντισαν να διαφυλάξουν και να πάρουν μαζί τους από την εκκλησία του χωριού μόνο την εικόνα της Παναγίας, η οποία δεν τους άφησε ποτέ και τους ευλόγησε με τη χάρη της στη νέα τους πατρίδα.

Για πολλά χρόνια η Σάρτη την ημέρα της Κοιμήσεως αποτελούσε πόλο έλξης χιλιάδων προσκυνητών, εξαιτίας της θαυματουργικής κίνησης της εικόνας.

Όποιος είχε κάποιο πρόβλημα πήγαινε στο ναό, καθόταν κάτω και έπαιρνε στην αγκαλιά του την εικόνα, η οποία κατά θαυματουργικό τρόπο άρχισε να κινείται και πολλές φορές τόσο έντονα που παρέσυρε αυτόν που την κρατούσε.

Ωστόσο, επειδή οι άνθρωποι είναι πολύ αδύναμοι για να ερμηνεύσουν τα μυστήρια του Θεού και επειδή τα γεγονότα έλαβαν διάσταση κοσμικού θεάματος τις ημέρες της εορτής, ο μακαριστός Μητροπολίτης Κασσανδρείας Συνέσιος για να βάλλει τέλος στην εκκοσμίκευση των μυστηρίων και στην παρεκτροπή των επισκεπτών, αποφάσισε να μην ξαναβγεί η εικόνα της Παναγίας από το προσκυνητάρι.

Σήμερα, οι κάτοικοι της Σάρτης συνεχίζουν να τιμούν με ευλάβεια την Θεοτόκο και τη θεωρούν προστάτη και βοηθό τους.

Πορταριά

Με τη δέουσα λαμπρότητα τιμούν και φέτος την Παναγία οι κάτοικοι και οι επισκέπτες της Πορταριάς, καθώς η εικόνα της Θεομήτορος αποτελεί σημείο αναφοράς στην πίστη των Πορταριανών και φυλάσσεται στον Ιερό Ναό της Κοιμήσεως της Θεοτόκου.

«Η εικόνα της Παναγίας χρονολογείται γύρω στα 1840 και στα δύσκολα χρόνια της τουρκοκρατίας ήταν η ελπίδα και καταφυγή στους κατοίκους της ευρύτερης περιοχής, που μέχρι και σήμερα τιμούν την Θεοτόκο και προστρέχουν στη χάρη της» λέει ο εφημέριος της Πορταριάς.

Την παραμονή της εορτής τελείται Μέγας πανηγυρικός εσπερινός στον Ιερό Ναό της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, ενώ λίγο νωρίτερα πραγματοποιείται και λιτανεία της ιεράς εικόνας στους δρόμους του χωριού. Το πρωί τελείται Θεία Λειτουργία και στη συνέχεια όλοι οι πανηγυριώτες κάθονται στο γιορτινό τραπέζι, που ετοιμάζουν οι οικονομάδες της ενορίας με πλούσια εδέσματα και κρασί.

Δεκάδες άλλοι ναοί και ενορίες σε ολόκληρη τη Χαλκιδική πανηγυρίζουν την Μητέρα του Θεού και χιλιάδες πιστοί επισκέπτονται στις 15 Αυγούστου τη χάρη της. Στην Τένεδο, στα Σύλατα, στην Φώκαια, στην Καλάνδρα, στα Βράσταμα και αλλού η Κοίμηση της Θεοτόκου γιορτάζεται πανηγυρικά.

[ΠΗΓΗ: http://politesaristoteli.blogspot.gr/, 15/8/2016]