Ο «Σύλλογος Περιβάλλοντος & Ποιότητας ζωής Ολυμπιάδας», ο οποίος αναπαράγει συστηματικά τα επιχειρήματα της antigold φράξιας, είχε δημοσιεύσει πρόσφατα επιστολή στην οποία παρέθετε μια σειρά ερωτημάτων σχετικά κυρίως με την περιβαλλοντική αποκατάσταση στην περιοχή. Το τμήμα περιβάλλοντος της Ελληνικός Χρυσός απαντάει σε όλες τις αιτιάσεις που προβάλλονται στην επιστολή αυτή, και αποδεικνύονται για άλλη μια φορά ανυπόστατες.

Όσον αφορά τα υπολείμματα των παλαιών σωρών αρσενοπυρίτη

Ο μόνος χώρος, στον οποίο μπορούν να αποτεθούν με περιβαλλοντική ασφάλεια τα υλικά των χωμάτινων λεκανών, όπως περιγράφονται στην επιστολή, είναι ο κατάλληλα προστατευμένος χώρος απόθεσης ΧΥΤΕΑ Κοκκινόλακκα, ο οποίος βρίσκεται σε φάση κατασκευής με ημερομηνία ολοκλήρωσης το τέλος του 2015. Αυτή είναι και η ημερομηνία που σηματοδοτεί τις εργασίες απομάκρυνσης, καθαρισμού και αποκατάστασης όχι μόνο των υπολειμμάτων των παλαιών σωρών αρσενοπυρίτη αλλά και όλων των υπόλοιπων παλαιών χώρων απόθεσης που έχουν συσσωρευθεί από την μακρόχρονη προγενέστερη μεταλλευτική δραστηριότητα  στην ευρύτερη περιοχή Ολυμπιάδας – Μαύρων Πετρών – Μαντέμ Λάκκου – Στρατωνίου. Και να θυμίσουμε ότι και η κατασκευή του ΧΥΤΕΑ Κοκκινόλακκα θα είχε ήδη ολοκληρωθεί και οι επακόλουθες εργασίες απομάκρυνσης, καθαρισμού και αποκατάστασης των παλαιών χώρων απόθεσης θα ήταν σε εξέλιξη, εάν κάποιοι γνωστοί τρίτοι δεν είχαν «σκυλεύσει» ακόμα και σε αυτό το τεράστιο περιβαλλοντικό έργο με καταγγελίες, προσφυγές και ασφαλιστικά μέτρα για την διακοπή των εργασιών.

Και βέβαια, σεβόμενοι τις δεσμεύσεις μας, παράλληλα με τις εργασίες κατασκευής του ΧΥΤΕΑ Κοκκινόλακκα, έχουμε προχωρήσει σε μια σειρά ενεργειών για την βελτίωση των περιβαλλοντικών μέσων της περιοχής, μη λογαριάζοντας το οικονομικό κόστος:

• Το 2013 απομακρύνθηκε το επιφανειακό στρώμα των χωμάτινων φραγμάτων το οποίο ήταν εμποτισμένο με αρσενοπυρίτη. Το υλικό αυτό οδηγήθηκε προς κατεργασία στο εργοστάσιο εμπλουτισμού μαζί με τα παλαιά τέλματα της Ολυμπιάδας.

(α) Άποψη των χωμάτινων λεκανών των παλαιών σωρών αρσενοπυρίτη Ολυμπιάδας ΠΡΙΝ	(β) Άποψη των χωμάτινων λεκανών των παλαιών σωρών αρσενοπυρίτη Ολυμπιάδας ΣΗΜΕΡΑ

• Το 2014 ολοκληρώθηκε συστηματική δειγματοληπτική έρευνα με 38 γεωτρήσεις στην ευρύτερη περιοχή των παλαιών σωρών αρσενοπυρίτη με σκοπό να οριοθετηθεί η προς αποκατάσταση περιοχή, καθώς η όλη περιοχή είναι διαταραγμένη από πλήθος παλιών δραστηριοτήτων πέρα από τους σωρούς καθαυτούς.

Κάνναβος δειγματοληπτικών γεωτρήσεων εδαφών στην ευρύτερη περιοχή των παλαιών σωρών αρσενοπυρίτη Ολυμπιάδας

• Σήμερα εκτελούνται εργασίες εσωτερικής διαχείρισης του επιβαρυμένου εδαφικού υλικού εντός των χωμάτινων λεκανών.

Άποψη των εργασιών εσωτερικής διαχείρισης των επιβαρυμένων εδαφικών υλικών στην περιοχή των παλαιών σωρών αρσενοπυρίτη Ολυμπιάδας ΣΗΜΕΡΑ

• Για το 2015 έχει ενταχθεί στον προϋπολογισμό της εταιρείας μας για τον συγκεκριμένο σκοπό κονδύλι της τάξης των 300.000 Ευρώ.
• Προφανώς και γίνονται διάσπαρτες απολήψεις από το σύνολο της λίμνης προκειμένου να διατηρηθεί ομοιογενές το μείγμα τροφοδοσίας του εργοστασίου εμπλουτισμού και να διασφαλισθεί ο μέγιστος δυνατός βαθμός απόδοσης της κατεργασίας καθαρισμού τους. Εάν κάποιος γνωρίζει έναν καλύτερο τρόπο ώστε να παραμείνει το μείγμα ομοιογενές και να συνεχιστεί με τον ταχύτερο δυνατό ρυθμό η απομάκρυνση του υλικού, παρακαλούμε να μας τον υποδείξει και δεσμευόμαστε να τον εφαρμόσουμε άμεσα.
• Με δεδομένο ότι μεταφέρονται από άλλες περιοχές των Μεταλλείων Κασσάνδρας και αποτίθενται εντός του χώρου της παλιάς λίμνης τελμάτων φυτική γη και εδαφοβελτιωτικά υλικά (προϊόν θρυμματισμού πρέμνων και ριζών) για την αποκατάσταση του χώρου, ανακύπτει το εύλογο ερώτημα προς τον «Σύλλογο Περιβάλλοντος & Ποιότητας ζωής Ολυμπιάδας» και όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη: Λαμβάνουν τελικά χώρα εργασίες αποκατάστασης ή όχι;

Όσον αφορά τον παλαιό χώρο απόθεσης στείρων Φιρέ

Το έργο μας μιλάει από μόνο του και μια επίσκεψη θα πείσει τον καθένα για το μέγεθος της επιφάνειας που έχει απελευθερωθεί.

Άποψη των εργασιών απομάκρυνσης των στείρων – Πλατεία Φιρέ Ολυμπιάδας ΣΗΜΕΡΑ

Οι εργασίες απομάκρυνσης των παλαιών στείρων από την Πλατεία Φιρέ βρίσκονται σε εξέλιξη και βάση του χρονοδιαγράμματος αναμένεται να ολοκληρωθούν το φθινόπωρο του 2015, με το συνολικό κόστος να ανέρχεται στα  700.000 Ευρώ. Θυμίζουμε ότι τα στείρα αυτά μεταφέρονται στην περιοχή του Μαντέμ Λάκκου προκειμένου να αξιοποιηθούν ως υλικό για την κατασκευή των φραγμάτων του ΧΥΤΕΑ Κοκκινόλακκα.

Αμέσως μετά, στην πρώτη φυτευτική περίοδο, και συγκεκριμένα τον Νοέμβριο του 2015 έχουν προγραμματιστεί και οι πρώτες φυτεύσεις της περιοχής που ελευθερώνεται, για τις οποίες έχει προϋπολογιστεί κονδύλι 190.000 Ευρώ.

Όσον αφορά την παλιά «λίμνη» τελμάτων Ολυμπιάδας

Τρία θέματα χρήζουν απάντησης σχετικά με την κατάσταση του χώρου απόθεσης στην Ολυμπιάδα:

Άποψη του χώρου απόθεσης παλαιών τελμάτων Ολυμπιάδας ΠΡΙΝ (έτος 2012)	Άποψη του χώρου απόθεσης παλαιών τελμάτων Ολυμπιάδας ΣΗΜΕΡΑ

• Σχετικά με την παρούσα «εικόνα» του παλαιού χώρου απόθεσης στην Ολυμπιάδα και το ερώτημα «Για ποιον λόγο δεν θυμίζει με τίποτα εικόνα αποκατάστασης», γνωρίζουμε σε όλους τους ενδιαφερόμενους τα εξής: σκοπός της εταιρείας δεν είναι η φύτευση μερικών δένδρων προς τέρψη οφθαλμών. Αυτό για μας δεν είναι αποκατάσταση. Για μας αποκατάσταση είναι (α) η πλήρης εξυγίανση της επιβαρυμένης περιοχής, (β) η επανεγκατάσταση της βλάστησης, (γ) η αποκατάσταση και ανάδειξη του τοπίου και (δ) η συνολική αναβάθμιση του φυσικού, πολιτισμικού και ανθρωπογενούς περιβάλλοντος της ευρύτερης περιοχής. Οι εργασίες που έχουν ήδη γίνει αλλά και αυτές που έχουν μελετηθεί, σχεδιασθεί και δρομολογηθεί για την αποκατάσταση του παλαιού χώρου απόθεσης αποτυπώνονται στην «Προμελέτη αποκατάστασης και ανάδειξης της ευρύτερης περιοχής του χώρου απόθεσης παλαιών τελμάτων Ολυμπιάδας», Ιανουάριος 2015, που εκπονήθηκε σε συνεργασία με το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και υποβλήθηκε αρμοδίως http://www.hellas-gold.com/ellinikos-xrysos/meletes-eksoruksis. Για την αποκατάσταση και ανάδειξη του χώρου έχει ενταχθεί στον προϋπολογισμό της εταιρείας μας κονδύλι ύψους 1,5 εκ. Ευρώ.

Όσον αφορά τον δρόμο Στρατωνίου – Ολυμπιάδας

Σχετικά με την κατάσταση του δρόμου Στρατωνίου-  Ολυμπιάδας θέλουμε να σταθούμε στα εξής σημεία:

• Η συντήρηση και βελτίωση του οδικού δικτύου Στρατωνίου – Ολυμπιάδας αποτελεί περιβαλλοντική δέσμευση της εταιρείας μας. Οι φθορές του οδοστρώματος οφείλονται (α) στον έντονο και μακρύ χειμώνα 2014 – 2015, (β) την έλλειψη καθαρισμού και συντήρησης των τεχνικών συλλογής και διαχείρισης των βρόχινων νερών και (γ) την σημαντική αύξηση της κυκλοφορίας φορτηγών αυτοκινήτων. Να θυμίσουμε όμως ότι τα φορτηγά αυτοκίνητα μεταφέρουν τα υλικά που προκύπτουν από τις εργασίες απομάκρυνσης και καθαρισμού των παλαιών αποθέσεων που βρίσκονταν στην Ολυμπιάδα.  Σε κάθε περίπτωση, στο προϋπολογισμό της εταιρείας μας για το 2015 έχει εγκριθεί κονδύλι της τάξης του 1 εκ. Ευρώ για έργα συντήρησης και βελτίωσης, αμέσως μόλις οι καιρικές συνθήκες το επιτρέψουν. Ήδη το έργο βρίσκεται σε φάση διαγωνισμού ενώ έχει κατατεθεί και η σχετική μελέτη στην Περιφέρεια.
• Υπενθυμίζουμε ότι ήδη το 2013 – 2014 πραγματοποιήθηκαν εργασίες συντήρησης μικρής κλίμακας στο οδόστρωμα καθώς και καθαρισμός από την βλάστηση εκατέρωθεν του οδοστρώματος.

Άποψη των εργασιών συντήρησης του οδοστρώματος και καθαρισμού της βλάστησης του δρόμου  Στρατωνίου – Ολυμπιάδας την περίοδο 2013-2014

• Υπενθυμίζουμε επίσης, ότι χάρη στις συνεχείς μας παρεμβάσεις στο τμήμα του οδικού δικτύου Στρατωνίου – Ολυμπιάδας δεν παρατηρήθηκαν εκτεταμένες καταστροφές τον χειμώνα του 2014 – 2015, σε αντίθεση με το μεγαλύτερο μέρος του υπόλοιπου οδικού δικτύου του νομού Χαλκιδικής.

Σχετικά με τις δράσεις πρόληψης διασποράς λάσπης

Η Ελληνικός Χρυσός επέλεξε να μην χρησιμοποιεί απλές «ράμπες πλύσης» για το σύνολο των φορτηγών και των οχημάτων που εξέρχονται από τις εγκαταστάσεις της, αλλά αντί αυτού έχει πρωτοτυπήσει για άλλη μια φορά στην Ελλάδα και έχει εγκαταστήσει και λειτουργεί ήδη από το 2013 αυτόματο σύστημα πλύσης τροχών κόστους 140.000 Ευρώ/έκαστο, ενώ βρίσκεται σε φάση δοκιμών δεύτερο όμοιο σύστημα πλύσης στην έξοδο των φορτηγών από την παλιά «λίμνη» τελμάτων για την προστασία του ρέματος του Μαυρόλακκα, αν και δεν ήταν στις υποχρεώσεις της. Εντύπωση προκαλεί το γεγονός, ότι κανένα από τα 2 αυτά συστήματα δεν έγινε αντιληπτό από τον σύλλογο «Περιβάλλοντος, πολιτισμού & ποιότητας ζωής Ολυμπιάδας».

Άποψη του αυτόματου συστήματος πλύσης τροχών στην περιοχή του εργοστασίου εμπλουτισμού  Ολυμπιάδας

 

Άποψη του αυτόματου συστήματος πλύσης τροχών στην περιοχή της παλαιάς λίμνης τελμάτων  Ολυμπιάδας πριν την γέφυρα του Μαυρόλακκα	Άποψη της γέφυρας του Μαυρόλακκα για την μεταφορά των παλαιών τελμάτων στο εργοστάσιο εμπλουτισμού Ολυμπιάδας

Εντύπωση προκαλεί τέλος το γεγονός, ότι δεν έγινε αντιληπτή η απουσία «Ιρλανδικής διάβασης» για τη διέλευση του ρέματος του Μαυρόλακκα από τον «Σύλλογο Περιβάλλοντος, πολιτισμού & ποιότητας ζωής Ολυμπιάδας», παρόλο που περιγράφεται στην ΚΥΑ 201745. Πληροφορούμε τον σύλλογο και όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη, ότι αντί αυτής, που θα ανάγκαζε τα οχήματα και τους πεζούς κατά τη διέλευση τους να διασχίζουν τα νερά του ρέματος, επιλέξαμε – με πολλαπλάσιο κόστος – να κατασκευάσουμε μία κανονική γέφυρα πάνω από τον Μαυρόλακκα για την προστασία των ποιοτικών χαρακτηριστικών του ρέματος. Θα μας έδινε μεγάλη χαρά, αν βλέπαμε αυτήν η μία από τις πολλές άλλες πρωτοτυπίες και βελτιωτικές παρεμβάσεις να μνημονεύονταν κάποια στιγμή από αυτούς που πραγματικά ενδιαφέρονται για την προστασία του περιβάλλοντος.

Δημοσιοποίηση περιβαλλοντικών μετρήσεων

Προϋπόθεση για την δημοσιοποίηση των μετρήσεων είναι να υπάρχουν μετρήσεις. Στο  πλαίσιο αυτό και ως οφείλαμε καταθέσαμε στην πολιτεία τον Ιανουάριο του 2012 την τεχνική έκθεση του προγράμματος περιβαλλοντικής παρακολούθησης Μεταλλείων Κασσάνδρας όπου περιγράφεται το πλήρες σχέδιο περιβαλλοντικής παρακολούθησης. Έκτοτε και παρά τις όποιες ενοχλήσεις μας κανείς δεν ασχολήθηκε μαζί της, είτε για να την εγκρίνει είτε για να ζητήσει τροποποιήσεις σε αυτήν, έτσι ώστε να περάσουμε στην φάση υλοποίησης του προγράμματος.

Παρόλα αυτά, σεβόμενοι τον ρόλο μας και αγνοώντας τις όποιες γραφειοκρατικές και πολιτικού τύπου αγκυλώσεις, έχουμε προχωρήσει στις παρακάτω ενέργειες όσον αφορά την περιβαλλοντική παρακολούθηση:

• Δειγματοληψίες του συνόλου των σημείων που περιγράφονται στην ΚΥΑ 201745, με ετήσιο λειτουργικό κόστος περί τα 800.000 Ευρώ
• Αγορά του εξοπλισμού μέτρησης ποιότητας ατμόσφαιρας συνολικού κόστους 1,4 εκ. Ευρώ, ο οποίος περιλαμβάνει 21 σταθερούς σταθμούς συνεχούς μέτρησης και καταγραφής (3 ανά οικισμό για Στρατώνι, Στρατονίκη, Στάγειρα, Νεοχώρι, Παλαιοχώρι,  Μ. Παναγία, Ολυμπιάδα) και 3 κινητούς. Βρισκόμαστε σε αναμονή από τον Δήμο Αριστοτέλη για την άδεια εγκατάστασής τους. Ενδεικτικά στο σύνολο του Λεκανοπεδίου Αττικής υπάρχουν μόλις 15 τέτοιοι σταθμοί
• Αγορά και εγκατάσταση 14 δονησιογράφων συνεχούς μέτρησης και καταγραφής που έχουν εγκατασταθεί στους ως άνω 7 οικισμούς που περιβάλλουν τις μεταλλευτικές εγκαταστάσεις, συνολικού κόστους περί τα 100.000 Ευρώ.
• Παραγγελία εξοπλισμού μέτρησης παροχής υδάτων και στάθμης υδροφόρου ορίζοντα, συνολικού κόστους περί τα 700.000 Ευρώ.
• Παραγγελία εξοπλισμού μέτρησης θορύβου για κάθε έναν από τους παραπάνω 7 οικισμούς συνολικού κόστους περί τα 100.000 Ευρώ.
• Αγορά βάσης δεδομένων περιβαλλοντικής παρακολούθησης για δημοσιοποίηση των μετρήσεων στο διαδίκτυο κόστους περί τα 50.000 Ευρώ.

Πρόκειται για το μεγαλύτερο και πυκνότερο πρόγραμμα παρακολούθησης περιβαλλοντικών μέσων στην Ευρώπη. Ταυτόχρονα προετοιμάζουμε την online πρόσβαση σε όλα τα δεδομένα. Βέβαια, καθώς για τόσο μεγάλο αριθμό παραμέτρων και την συχνότητα, με την οποία θα παρουσιάζονται, δεν υπάρχει προηγούμενο παράδειγμα, ξεκινάμε πρακτικά από το σημείο μηδέν. Στην παρούσα φάση γίνεται χτίσιμο της βάσης δεδομένων, στην οποία καταχωρούνται εκατοντάδες ανομοιογενείς παράμετροι και χιλιάδες ιστορικές μετρήσεις. Η τράπεζα θα έχει στηθεί στην πλήρη της μορφή μέχρι το καλοκαίρι του 2015.

Κλείνοντας αυτήν την απάντηση θα θέλαμε να επισημάνουμε την ομοιότητα των ευρημάτων και των παρατηρήσεων του «Συλλόγου Περιβάλλοντος, πολιτισμού & ποιότητας ζωής Ολυμπιάδας» με τα ευρήματα και τις παρατηρήσεις που δημοσιεύονται τις τελευταίες ημέρες από συγκεκριμένη μερίδα τύπου.

Τμήμα Περιβάλλοντος της Ελληνικός Χρυσός