Μερική σύγκλιση στα μέτρα ελάφρυνσης του ελληνικού χρέους σε τεχνικό επίπεδο διαπίστωσε το Eurogroup το οποίο ανέθεσε στους Θεσμούς την ολοκλήρωση μίας επικαιροποιημένης ανάλυσης βιωσιμότητας χρέους (DSA), που θα αποτελέσει τη βάση για τον τελικό προσδιορισμό των μέτρων. Ωστόσο, απέφυγε να προσδιορίσει τα “συστατικά” της εν λόγω σύγκλισης κάνοντας λόγο για “μια αίσθηση σύγκλισης στον τελικό σχεδιασμό της συμφωνίας” και για “μέτρα που εξαρτώνται από πολιτικές επιλογές”.

Μετά τη λήξη της συνεδρίασης του συμβουλίου των ΥΠΟΙΚ που είχε πρώτο θέμα στην ατζέντα του την Ελλάδα, ο Πρόεδρος του Eurogroup, Μάριο Σεντένο ενημέρωσε πως έγινε μια αρχική ανταλλαγή απόψεων για την ελάφρυνση του χρέους μετά το τέλος του ελληνικού προγράμματος τον Αύγουστο υπό την προϋπόθεση ότι η ελληνική κυβέρνηση θα εφαρμόσει τις συμφωνηθείσες μεταρρυθμίσεις.

“Ενθαρρύνουμε την ελληνική κυβέρνηση να διατηρήσει τον ρυθμό εφαρμογής των μεταρρυθμίσεων”, είπε.

Από την πλευρά του, ο Επίτροπος για Οικονομικές και Νομισματικές Υποθέσεις Πιερ Μοσκοβισί εξήγησε πως το πακέτο μέτρων του χρέους πρέπει να είναι ένα που θα γίνει αποδεκτό από τα κράτη-μέλη και τα κοινοβούλιά τους αλλά θα φαίνεται επίσης αξιόπιστο στα μάτια των επενδυτών. Γι’ αυτό και η Ελλάδα πρέπει να ολοκληρώσει το πρόγραμμά της σε υγιή, στέρεη βάση.

Συνέχισε ο επικεφαλής του ESM, Κλάους Ρέγκλινγκ λέγοντας πως οι διαπραγματεύσεις για το χρέος θα ενταθούν, ωστόσο έγινε μια καλή αρχή.

Δεν υπάρχει ακόμη συμφωνία για συμμετοχή του ΔΝΤ

Ασαφείς απαντήσεις για τη συμμετοχή του ΔΝΤ στο ελληνικό πρόγραμμα και το αίτημά του να έχει μια συμφωνία για τα μέτρα ελάφρυνσης του χρέους έως τα τέλη του μήνα έδωσαν οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι, παραπέμποντας στο χρονικό διάστημα έως το Eurogroup της 21ης Ιουνίου για αλλαγές, νέες πληροφορίες και ισχυρές αποφάσεις.

Ο Μάριο Σεντένο αρκέστηκε στο να πει ότι όλοι οι θεσμοί εργάζονται στενά και στόχος όλων είναι να διασφαλιστεί ότι η έξοδος από το πρόγραμμα θα είναι επιτυχημένη, που σημαίνει ότι η Ελλάδα θα έχει εφαρμόσει τις μεταρρυθμίσεις και θα μπορεί να βγει μόνη της στις αγορές. “Καλοδεχούμενο το ΔΝΤ στο πρόγραμμα”, είπε.

“Ο χρόνος προσδιορίζεται από το ΔΝΤ”, είπε ο Μοσκοβισί, προσθέτοντας ότι “όλοι καλούμε για την παρουσία του Ταμείου”.

Έμμεσο “όχι” σε επαναδιαπραγμάτευση για συντάξεις

Κληθείς να σχολιάσει τις σημερινές δηλώσεις της υπουργού Εργασίας Έφης Αχτσιόγλου ότι υπάρχει παράθυρο για επαναδιαπραγμάτευση των περικοπών στις συντάξεις που έχουν ήδη ψηφιστεί και θα υλοποιηθούν το 2019 ο επίτροπος Μοσκοβισί απάντησε:

“Το SLA αποτελεί ακόμη μία απόδειξη ότι οι ελληνικές αρχές τηρούν τις δεσμεύσεις τους και φυσικά τώρα είναι αναγκαίο να υλοποιηθούν, πρόκειται για ένα πολύ σημαντικό στοιχείο για την Ελλάδα, είναι θέμα αξιοπιστίας. Οι ελληνικές αρχές πρέπει να αποδείξουν ότι επιθυμούν να κάνουν τη δουλειά που τους αναλογεί δηλαδή μεταρρυθμίσεις και αυτός είναι ο λόγος που πρέπει να τηρούνται οι δεσμεύσεις και να γίνονται σεβαστές, όλες οι δεσμεύσεις”.

Ενέκρινε την τεχνική συμφωνία το Eurogroup

Ξεχωριστά το Eurogroup καλωσόρισε την επίτευξη τεχνικής συμφωνίας (SLA), με τον Μάριο Σεντένο να κάνει λόγο για “θετικά νέα” από τους Θεσμούς και τον Μοσκοβισί να τη χαρακτηρίζει “αποφασιστικό βήμα” για την ολοκλήρωση του προγράμματος. Οι αξιωματούχοι διαπίστωσαν την ισχυρή δέσμευση όλων των πλευρών για μια επιτυχή ολοκλήρωση του προγράμματος στήριξης, ωστόσο όλοι συμφώνησαν πως μένει αρκετή δουλειά να γίνει.

Δουλειά της ελληνικής κυβέρνησης είναι η εφαρμογή των προαπαιτούμενων, που μαζί με τη συμφωνία για το χρέος και μια συμφωνία για την μεταμνημονιακή περίοδο είναι τα τρία μέτωπα στα οποία θα επικεντρωθούν οι Θεσμοί στο προσεχές διάστημα.

[ΠΗΓΗ: http://www.capital.gr, της Ανασταίας Κυριανίδη, 24/5/2018]

“Στόχος είναι να επιτευχθεί μια συμφωνία σε τεχνικό επίπεδο (SLA) πριν από την σύνοδο του Eurogroup του Μαΐου” αναφέρει ο Μάριο Σεντένο σε απολογιστική επιστολή που έστειλε στους ομολόγους του (σ.σ. από τη θέση του ως πρόεδρος της Ευρωομάδας) ώστε να τους ενημερώσει για τα αποτελέσματα της τελευταίας υπουργικής συνόδου.

Περιγράφει τη δέσμευση της ελληνικής πλευράς, αλλά και καθιστά σαφές ότι μία επιτυχής ολοκλήρωση της 4ης αξιολόγησης έως την σύνοδο της 21ης Ιουνίου (σ.σ. που απαιτεί πέρα από την συμφωνία επί κειμένου SLA που τώρα επιχειρείται και την ψήφιση/εφαρμογή των 88 προαπαιτούμενων) είναι προϋπόθεση για τα επόμενα βήματα. Δηλαδή ώστε το Eurogroup “να αποφασίσει (στην ίδια σύνοδο του Ιουνίου) για όλα τα στοιχεία που θα εξασφαλίσουν την επιτυχή έξοδο της Ελλάδας από το πρόγραμμα μέχρι τον Αύγουστο”.

Ουσιαστικά η κυβέρνηση έχει ένα περιθώριο το πολύ 14 ημερών για να πετύχει αυτήν την πρώτη συμφωνία για τα 88 προαπαιτούμενα. Η πρόοδος προς το παρόν βρίσκεται σε… εμβρυϊκό στάδιο, με μόλις τρία να είναι έτοιμα με βάση την κατάσταση που αποτύπωναν διαπραγματευτικές πηγές την Τρίτη.

Πλέον, επιχειρείται επιτάχυνση στο και… 5 από το διαπραγματευτικό επιτελείο αλλά και με κεντρική πίεση που ασκείται από το Μάξιμου. Περίπου 12 εξ αυτών των προαπαιτούμενων είναι σύμφωνα με πληροφορίες… σχεδόν έτοιμα και επιχειρείται να “κλειδώσουν” μαζί με άλλα πεδία που θεωρούνται σχετικά “βατά”.

Πρώτος στόχος είναι να βελτιωθεί η εικόνα έως την άλλη Δευτέρα. Τότε συνεδριάζουν στις Βρυξέλλες οι επιτελείς των ΥΠΟΙΚ της Ευρωζώνης σε επίπεδο EWG (πληροφορίες αναφέρουν ότι θα παραστεί ο αναπληρωτής ΥΠΟΙΚ Γ. Χουλιαράκης), αλλά και αρχίζει η κάθοδος στην Αθήνα των θεσμών. Από Τρίτη ή (σ.σ. το πιθανότερο) Τετάρτη με την ολοκλήρωση της “καθόδου”, ξεκινούν ολοήμερα ραντεβού με τους υπουργούς.

Ο χρόνος δεν τελειώνει στις 24 Μαΐου (που θα συνεδριάσει το Eurogroup), αλλά νωρίτερα. Και τούτο διότι αν γίνει εφικτή αυτή η τεχνική συμφωνία (δηλαδή αν αποφασιστεί το πώς και πότε θα γίνουν τα προαπαιτούμενα αυτά και αν βρεθεί λύση στα ανοικτά πολιτικά θέματα για το αφορολόγητο, τον εξωδικαστικό, το εργασιακό κλπ), μετά πρέπει να καθαρογραφούν τα κείμενα της συμφωνίας και πιθανόν να γίνει έκτακτο EWG προετοιμασίας της απόφασης της συνόδου. Γι αυτό και – προς το παρόν – σχεδιάζεται η ολοκλήρωση των συζητήσεων στην Αθήνα στο τέλος της επόμενης εβδομάδας….

Μετά την SLA θα πρέπει να ακολουθήσουν εφαρμοστικοί νόμοι αλλά και νέο Μεσοπρόθεσμο καθώς και δεκάδες διατάξεις/πράξεις για να μην υπάρξει “παράταση” στον στόχο της 21ης Ιουνίου. Δηλαδή για να καταστεί εφικτή η επίτευξη της πολιτικής συνολικής συμφωνίας στην τότε σύνοδο του Eurogroup.

Η επιστολή Σεντένο

Για την Ελλάδα στην επιστολή προς τα μέλη του Eurogroup μεταξύ άλλων αναφέρεται ότι η αρχίζει η επιστροφή των θεσμών στην Αθήνα στις 14 Μαΐου και “στόχος είναι να επιτευχθεί μια συμφωνία σε τεχνικό επίπεδο πριν από την σύνοδο του Eurogroup του Μαΐου” Επισημαίνεται ότι πέρα από τα 22 προαπαιτούμενα, στην σύνοδο του Απριλίου “πραγματοποιήσαμε ανταλλαγή απόψεων σχετικά με ορισμένα βασικά στοιχεία για να υποστηρίξουμε την επιτυχή έξοδο της Ελλάδας από το πρόγραμμα. Ο Έλληνας Υπουργός παρουσίασε την αναπτυξιακή στρατηγική της Ελλάδας για τα επόμενα χρόνια, η οποία στοχεύει στην ενίσχυση την αναπτυξιακή δυναμική της Ελλάδας και στην ενίσχυση του επενδυτικού κλίματος”.

Γίνεται αναφορά και στην ενισχυμένη εποπτεία η οποία μάλιστα παρουσιάστηκε από την Κομισιόν στο Eurogroup όπως αναφέρεται. Επισημαίνεται ότι “συζητήσαμε επίσης πώς μπορούμε να στηρίξουμε περαιτέρω τις ελληνικές αρχές στις συνεχείς μεταρρυθμιστικές τους προσπάθειες τα χρόνια μετά το πρόγραμμα. Σημειώσαμε την πρόθεση της ελληνικής κυβέρνησης να μην ζητήσει μια διάδοχη συμφωνία (successor arrangement). Όσον αφορά τη μελλοντική παρακολούθηση των οικονομικών, δημοσιονομικών και χρηματοπιστωτικών εξελίξεων, το Eurogroup έλαβε γνώση του λεγόμενου εργαλείου “ενισχυμένης επιτήρησης”, όπως πρότεινε η Επιτροπή. Η συζήτηση για τη στρατηγική αναφορικά με το χρέος θα συνεχιστεί και στις επόμενες εβδομάδες”.

[ΠΗΓΗ: http://www.capital.gr/, της Δήμητρας Καδδά, 10/5/2018]

Η πληροφορία ότι πλέον δεν μπορεί να αποκλειστεί το ενδεχόμενο η συνολική πολιτική συμφωνία να μην καταστεί εφικτή στις 21 Ιουνίου (σ.σ. όταν συνεδριάζει το Eurogroup), ούτως ώστε να υπάρξει επαρκής χρόνος για την ομαλή ολοκλήρωση του 3ου μνημονίου έως τις 20 Αυγούστου, με πιθανή “παρενέργεια” μία παράταση του μνημονίου, επιβεβαιώθηκε εμμέσως χθες. Τόσο από τις τοποθετήσεις του Πιερ Μοσκοβισί, όσο και του Ευρωβουλευτή Δ. Παπαδημούλη προκύπτει ότι το βασικό σενάριο παραμένει μεν μία συμφωνία τον Ιούνιο, αλλά πλέον το “Plan B” μίας παράτασης δεν μπορεί να αποκλεισθεί.

Αλλά και κυβερνητική πηγή, μετά την χθεσινοβραδινή συντονιστική τηλεδιάσκεψη με τους θεσμούς για τα 88 προαπαιτούμενα (σ.σ. που έλαβε χώρα στο ΥΠΟΙΚ), σε ερώτημα για το πόσο εφικτό είναι να κλείσουν τα ενεργειακά μέτωπα και ειδικά το θέμα της ΔΕΗ απάντησε ότι “είναι δύσκολο θέμα, υπάρχουν πολλά τεχνικά ζητήματα”, εκφράζοντας, πάντως, την συγκρατημένη αισιοδοξία του ότι “δεν νομίζω ότι δεν θα προλάβουμε ως τον Ιούνιο”.

Σημειώνεται ότι μετά την 21η Ιουνίου, ακολουθεί η σύνοδος των υπουργών Οικονομικών της 12ης Ιουλίου. Ο λόγος για μία ημερομηνία που είναι πολύ… κοντά χρονικά με τις μεγάλες λήξεις της 20ης Ιουλίου, η οποία αυξάνει τον κίνδυνο ανατροπής της “ομαλότητας” στην έξοδο από το πρόγραμμα.  

Καθώς λοιπόν αυτό που επιθυμούν όχι μόνο η κυβέρνηση αλλά και οι θεσμοί είναι το ορόσημο της 21ης Ιουνίου να παραμείνει “ενεργό”, εντείνουν τις πιέσεις τους. Χθες, και ο επικεφαλής του ESM Κλάους Ρέγκλινγκ, στην δήλωσή του για την έγκριση των 5,7 δισ. ευρώ που εκταμιεύονται σήμερα, ανέφερε ότι η Ελλάδα είναι “σε καλό δρόμο για να βγει με επιτυχία από το πρόγραμμα του ESM τον Αύγουστο του 2018, υπό τον όρο ότι οι υπόλοιπες μεταρρυθμίσεις θα εφαρμοστούν από την ελληνική κυβέρνηση”, ενώ σε ανάλογο ύφος τοποθετήθηκε προ ημερών και ο νέος πρόεδρος του EWG (σ.σ. έχει ορισθεί επόμενη σύνοδος των επιτελών των ΥΠΟΙΚ για τις 12/4).

Σύμφωνα με διαπραγματευτικές πηγές, το πρόβλημα αναφορικά με τον στόχο μίας συνολικής πολιτικής συμφωνίας τον Ιούνιο είναι σύνθετο. Και πέρα από τα 88 προαπαιτούμενα – που όσο καθυστερούν επιβαρύνουν την ελληνική διαπραγματευτική θέση – περιλαμβάνει και άλλα μέτωπα.

Τα 88 προαπαιτούμενα

Από τη μία πλευρά υπάρχει η ελληνική “ευθύνη” και η καθυστέρηση – που μέχρι στιγμής παρατηρείται – στην ομαλή υλοποίηση των 88 προαπαιτούμενων, με κάποια εξ αυτών (περίπου 10 τον αριθμό) να βρίσκονται στο “κόκκινο” και να θεωρείται εξαιρετικά αμφίβολη η υλοποίησή τους εντός του χρονοδιαγράμματος. Σε αυτή τη κατηγορία βρίσκονται οι ιδιωτικοποιήσεις (σ.σ. κυρίως οι ενεργειακές) που θεωρούνται από τον γερμανικό άξονα το πιο μεγάλο ζήτημα, αλλά και το θέμα της στελέχωσης του δημοσίου (που ανάγεται σε κριτήριο απόδειξης της βούλησης της κυβέρνησης να αναλάβει την ιδιοκτησία του προγράμματος από τους κοινοτικούς θεσμούς). Μεγάλο είναι και το μέτωπο της ομαλής ολοκλήρωσης των νέων αντικειμενικών αξιών και της αλλαγής των συντελεστών του ΕΝΦΙΑ.

Πέρα από τα μεγάλα μέτωπα, πρέπει να υπάρξει πρόοδος στα υπόλοιπα προαπαιτούμενα (ο βαθμός υλοποίησης ήταν 1 στα 10 περίπου σύμφωνα με τον τελευταίο γνωστό απολογισμό) για να μην επαναληφθεί το “δράμα” της 3ης αξιολόγησης: εκταμιεύτηκαν σήμερα (εν μέρει) τα λεφτά που συνδέονται με τα 110 προαπαιτούμενα για τα οποία η τεχνική συμφωνία ελήφθη τον Δεκέμβριο …

Οι δανειστές επίσης τελούν εν αναμονή της ανακοίνωσης – από την ελληνική πλευρά – του σχεδίου για την επόμενη ημέρα. Θα πρέπει να ενσωματώνει την ιδιοκτησία των μεταρρυθμίσεων με συγκεκριμένες ρήτρες μη αναστρεψιμότητας, αλλά θα περιέχει και τα κοινωνικά αντίμετρα (κατώτατος μισθός, νέο πακέτο παροχών/φοροελεφρύνσεων) που θέλει να παρουσιάσει η κυβέρνηση, αλλά θα πρέπει να τύχουν και της “αποδοχής” των θεσμών.

Η διεθνής “μάχη” και ο κίνδυνος “καραμπόλας”

Από την άλλη πλευρά οι δανειστές ανησυχούν και για μία “μάχη” η οποία θα κορυφωθεί εκτός συνόρων. Μιλούν μάλιστα για μία μεγάλη καραμπόλα που μπορεί να συμβεί τον Μάιο.

Το ΔΝΤ θα ανακοινώσει τον Μάιο (σ.σ. ίσως και τον Ιούνιο) τις θέσεις του αναφορικά με τα μέτρα και αντίμετρα του 2019 – 2020. Προς το παρόν οι πληροφορίες λένε ότι εμμένει στην άποψή του να έρθει μπροστά κατά ένα χρόνο η εφαρμογή του μειωμένου αφορολογήτου. Δηλαδή, διατηρεί τελείως διαφορετικές απόψεις από αυτές της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

Αυτή λοιπόν η διάσταση φοβούνται ότι μπορεί να προκαλέσει παρενέργειες, μαζί με την θέση της Γερμανίας. Η Γερμανία αφενός εμμένει στην ομαλή διενέργεια των ιδιωτικοποιήσεων (οι οποίες σημειωτέον από χθες αποτελούν κομμάτι αναπόσπαστο της δανειακής σύμβασης) και αφεταίρου θεωρείται ότι θα ζητήσει σημαντικά “αντισταθμιστικά” μέτρα με τη μορφή αυξημένης εποπτείας μετά το πρόγραμμα, αν το ΔΝΤ τελικά αποσυρθεί από αυτό…

Θα πρέπει οι δανειστές να βρουν λύση και στο θέμα του “γαλλικού κλειδιού” που προκαλεί ήδη σημαντικές αντιδράσεις για το ύψος των παρεμβάσεων στο χρέος αν υπάρξει ταχύτερη ανάπτυξη, αλλά και για το τελικό σχήμα της μετά-μνημονιακής εποπτείας. Όλα αυτά σε ένα διεθνές περιβάλλον με έντονους οικονομικούς και γεωπολιτικούς κραδασμούς. Οι παραπάνω συσχετισμοί τελούν και εν αναμονή της ανακοίνωσης των αποτελεσμάτων των τεστ αντοχής (τον Μάιο), αλλά και των τελικών στοιχείων για το πλεόνασμα και το ΑΕΠ που θα “κρίνουν” και την τελική στάση του ΔΝΤ (σ.σ. το οποίο προς το παρόν αναμένεται στο Eurogroup του Απριλίου να εκφράσει την θέση του για το αν θα ενεργοποιήσει ή όχι το πρόγραμμα με την Ελλάδα) αλλά και θα καθορίσουν τις επιλογές που θα έχουν οι θεσμοί στα “χέρια” τους για την επόμενη μέρα της Ελλάδας

Οι δηλώσεις

Το ενδεχόμενο η συνολική πολιτική συμφωνία να μην καταστεί εφικτή έως τις 21 Ιουνίου αλλά “λίγο αργότερα” ανέφερε ο αρμόδιος Επίτροπος για τις Οικονομικές και Χρηματοπιστωτικές υποθέσεις Πιερ Μοσκοβισί απαντώντας στον Αντιπρόεδρο του Ευρωκοινοβουλίου και επικεφαλής της Ευρωομάδας του ΣΥΡΙΖΑ, Δημήτρη Παπαδημούλη. Ο Επίτροπος Μοσκοβισί ανέδειξε και μία άλλη πλευρά των μετώπων που παραμένουν ανοικτά, αυτό του χάσματος με το ΔΝΤ. “Για να ολοκληρωθεί εγκαίρως το πρόγραμμα, οι αποφάσεις θα ληφθούν θεωρητικά στις 21 Ιουνίου στο Eurogroup, ή ίσως λίγο αργότερα. Εν πάση περιπτώσει η προθεσμία σήμερα, είναι η 21η Ιουνίου” είπε.

Ο Ευρωβουλευτής Δημήτρης Παπαδημούλης στην παρέμβασή του ανέφερε ότι σημειώνει “με ικανοποίηση τις θετικές εκτιμήσεις της Κομισιόν για την επιτυχή πορεία εξόδου της Ελλάδας από το πρόγραμμα”. Αλλά επισήμανε και ότι “υπάρχει μια δέσμευση – και από τις ελληνικές αρχές και από τον ΕMΣ και από την ΕΚΤ και από την Κομισιόν, για ένα πολύ εντατικό χρονοδιάγραμμα υλοποίησης στόχων, έτσι ώστε το αργότερο έως τις αρχές Ιουλίου και πριν τις καλοκαιρινές διακοπές, αρκετά πριν την τυπική λήξη του προγράμματος, να έχει ολοκληρωθεί όλο το πακέτο των συμφωνημένων βημάτων: Η τέταρτη και τελική αξιολόγηση, το Ελληνικό Πρόγραμμα Ανάπτυξης 100% ελληνικής ιδιοκτησίας για την περίοδο μετά το τέλος των προγραμμάτων -που αυτά κυρίως βαραίνουν την Ελλάδα ως υποχρέωση επισπεύδοντος”.

[ΠΗΓΗ: http://www.capital.gr, της Δήμητρας Καδδά, 28/3/2018]