Μια πολύ ενδιαφέρουσα έκθεση φωτογραφίας φιλοξενείται στον Τεχνοχώρο ΑΠΟΘΗΚΗ στην παραλία της Νικήτης. Έχει γενικό τίτλο «Άθως, τα χρώματα της πίστης» και αποτελεί ένα μοναδικό εικαστικό ταξίδι στη μοναστική κοινότητα του Αγίου Όρους του φωτογράφου Στράτου Καλαφάτη,.

Η έκθεση είναι συμπαραγωγή του Μορφωτικού Ιδρύματος Εθνικής Τράπεζας και παρουσιάζεται μετά από μια σπουδαία περιοδεία στην ελληνική επικράτεια αλλά και στις μεγαλύτερες ευρωπαϊκές πόλεις, με τελευταίο σταθμό το μουσείο Manege στην Αγία Πετρούπολη. Η εργασία θα φιλοξενηθεί από τη 1 Ιουλίου μέχρι τις 30 Σεπτεμβρίου στον Τεχνοχώρο ΑΠΟΘΗΚΗ στην παραλία της Νικήτης και θα είναι εμπλουτισμένη με νέες εικόνες από το πρόσφατο ταξίδι του καλλιτέχνη στην Αθωνική πολιτεία.

Τα έργα της έκθεσης είναι αποτέλεσμα ενός φωτογραφικού οδοιπορικού πέντε ετών με αλλεπάλληλες αποστολές στο Άγιον Όρος από το 2008 μέχρι το 2013. Στο διάστημα αυτό, ο καλλιτέχνης επιχείρησε να σκιαγραφήσει το νοερό πρόσωπο του αθέατου, του απόλυτου και του ιερού, πρισματικές όψεις της χριστιανικής και βυζαντινής παράδοσης που ακτινοβολεί ακόμα, πίσω από ασκητικές μορφές και δοκιμαζόμενες υπάρξεις, μοναστήρια και σκήτες, σκληρά τοπία και οργιώδεις λόχμες.

Για όσους δεν γνωρίζουν τον καλλιτέχνη, ο Στράτος Καλαφάτης γεννήθηκε στην Καβάλα το 1966. Μέλος της εθνικής ομάδας στίβου, αποφοίτησε από το τμήμα φυσικής αγωγής και αθλητισμού του Α.Π.Θ. το 1987. Παρακολούθησε μαθήματα φωτογραφίας στο Ινστιτούτο Τέχνης της Φιλαδέλφειας στις ΗΠΑ, τα έτη 1990 – 1992. Σήμερα ζει στη Θεσσαλονίκη, φωτογραφίζει, διδάσκει και οργανώνει δράσεις που αφορούν τη δημιουργική φωτογραφία. Έχει ολοκληρώσει μακροχρόνιες φωτογραφικές εργασίες όπως, οι Αρχέτυπες Εικόνες, το Ημερολόγιο 1998-2002, η Saga , το Αρχιπέλαγος, ο Άθως – Τα χρώματα της πίστης. Έχει εκδώσει τέσσερα βιβλία με τις εκδόσεις Άγρα και εκπροσωπείται από την αίθουσα τέχνης Bernier / Eliades.

29 Μαΐου 1453… Ίσως η συγκλονιστικότερη ημέρα στην ιστορία του νεότερου Ελληνισμού. Οι συγκλονιστικότερες στιγμές της χιλιετίας, με την οριστική και αμετάκλητη Άλωση της Κωνσταντινούπολης, της Βασιλεύουσας Πόλης και την πτώση της στα χέρια των Οθωμανών.

Στις 28 Μαΐου – παραμονή της Άλωσης – λαμβάνει χώρα η τελευταία λειτουργία στην Αγιά-Σοφιά, ο εμψυχωτικός λόγος του Αυτοκράτορος στους…

στρατιώτες του και η επιστροφή στα τείχη για το μεγάλο καθήκον. Όλοι, με πλήρη συναίσθηση των στιγμών, αποφασισμένοι να φανούν αντάξιοι τού χρέους τής Ιστορίας, αγωνιζόμενοι ως την τελευταία στιγμή. Συγκλονιστικός ο λόγος του Αυτοκράτορα Κωνσταντίνου Παλαιολόγου λίγο πριν την τελική επίθεση (όπως καταγράφηκε από τον Φραντζή): “Γνωρίζετε καλά, αδέλφια μου, ότι όλοι εμείς για τέσσερα πράγματα οφείλουμε να προτιμήσουμε το θάνατο από τη ζωή. Πρώτα για την Πίστη και την ευσέβειά μας, δεύτερον για την πατρίδα μας, τρίτον για τον Βασιλέα Κύριο ημών Ιησού Χριστό και τέταρτον για τους συγγενείς και φίλους μας… Λοιπόν, αδέλφια και συστρατιώτες μου, να έχετε κατά νου ότι το μνημόσυνό μας και η φήμη και η μνήμη και η ελευθερία μας θα μείνουν άσβεστες για πάντα”. Και έπειτα από αυτά μετέβη στην πύλη του Ρωμανού όπου περίμενε ξάγρυπνος και ετοιμοπόλεμος την τελική επίθεση.

Οι συγκλονιστικές αυτές στιγμές και πολύ περισσότερο οι κατοπινές της Άλωσης, αποτυπώθηκαν σε όλη την Ελλάδα σε λαϊκούς θρήνους, σπάνιας ομορφιάς και απερίγραπτου πόνου. Η πρωτεύουσα της Ρωμιοσύνης, η Πόλη που άντεξε πολιορκίες για πάνω από μια χιλιετία βρισκόταν πλέον σε ξένα χέρια και το μέλλον του ελληνισμού ήταν κάτι παραπάνω από αβέβαιο. Δεν είναι πολύ δύσκολο να φανταστούμε τι οδήγησε λοιπόν τον απανταχού ελληνισμό να δημιουργήσει τραγούδια για να θρηνήσει για το αβέβαιο μέλλον του, όπως το επισφράγισε η Άλωση της Πόλης και οι σφαγές και λεηλασίες που ακολούθησαν.

Μια θρηνητική μελωδία σπάνιας ομορφιάς είναι και η συγκεκριμένη. Καταγεγραμμένη από τη Δόμνα Σαμίου στην Ιερισσό Χαλκιδικής το 1972.

Τραγουδά η ντόπια Ιερισσιώτισσα Ρήνα Δημούδα.

Δίσκος: “Ιστορικά – Κλέφτικα τραγούδια” (της Δόμνας Σαμίου). Φωτογραφίες της παλιάς Ιερισσού από την ιστοσελίδα: http://www.kyttaro.eu/kentriki-selida/

Οι στίχοι:

Πήραν την Πόλη, πήρανε, μωρέ πήραν τη Σαλονίκη / πήραν κι την- πήραν κι την Aγιά Σοφιά.

Πήραν κι την Αγιά Σοφιά, το μέγα μαναστήρι, / μι τιτρακόσια σήμαντρα, μ’ ιξήντα δυο καμπάνις

πάσα καμπάνα κι παπάς, πάσα παπάς κι διάκος.

Nα κι η κυρά η Παναγιά, στην πόρτα πάει και στάθη / και στους μαστόρους έλεγε και στους μαστόρους λέει.

Mαστόροι μη δουλεύετε, μη χάνετε τον κόπο / κι εδώ ’κκλησιά δε γίνεται κι μέγα μαναστήρι·

θα γίνει τούρκικο τζαμί να προσκυνούν οι κλέφτις / να προσκυνάει Aλή πασάς με τους σκλάβους δεμένους.

Δείτε και ακούστε το βίντεο εδώ.

[ΠΗΓΗ: http://aetoshal.blogspot.gr, 30/5/2017]

Για ακόμα μια χρονιά ο Σύλλογος Γυναικών Στανού Χαλκιδικής αφοσιωμένος στη συνέχεια και στην τήρηση των παραδόσεων του τόπου μας, οι οποίες αποτελούν κομμάτι της πολιτιστικής ιστορίας μας , προγραμματίζει για τη Δευτέρα του Πάσχα, στον προαύλιο χώρο του Ιερού Ναού της Αγίας Χάιδως την αναβίωση του «εθίμου της κούνιας».

Στο γλέντι οι Αφοι Τουπλικιώτη θα τραγουδήσουν παραδοσιακά τραγούδια, ενώ στην εκδήλωση θα λάβουν μέρος το χορευτικό συγκρότημα της Εταιρείας Πολιτισμού & Παράδοσης Μ. Παναγιάς, χορευτικά παιδικά τμήματα του Συλλόγου Γυναικών Στανού και η Παραδοσιακή Χορωδία Στανού.

Όλοι εκεί, τη Δευτέρα 17 Απριλίου, στις 11:00 το πρωί.

Στην Ευρώπη, η ιδέα της γεωδιατήρησης είναι αρκετά διαδεδομένη, μολονότι δεν έχει φτάσει στο επίπεδο της βιοδιατήρησης ή άλλων μορφών διατήρησης (π.χ. αρχαιολογικής, πολιτιστικής, οικολογικής).

Ήδη, από τις αρχές του περασμένου αιώνα, κυρίως στις βόρειες χώρες, άρχισαν κάποιες προσπάθειες για γεωδιατήρηση, από μερικούς πρωτοπόρους γεωεπιστήμονες που ασχολήθηκαν με το θέμα. Στη συνέχεια, αυτές οι προσπάθειες έγιναν πιο συστηματικές. Τις τελευταίες δεκαετίες του 20ού αιώνα έχουν πλέον συγκροτηθεί θεσμοθετημένα όργανα και υπάρχουν σχετικά νομοθετήματα, χρηματοδοτικοί μηχανισμοί και χωροταξικός σχεδιασμός, που προβλέπουν τη διατήρηση, τη διαχείριση και την προστασία γεωτόπων από το κράτος, την τοπική αυτοδιοίκηση και τις τοπικές κοινωνίες.

Η διατήρηση της γεωλογικής κληρονομιάς, σε μερικές χώρες, έχει πλέον ενσωματωθεί στην πολιτική διατήρησης και προστασίας του περιβάλλοντος, ως ουσιώδης περιβαλλοντική συνιστώσα. Η προσέγγιση διατήρησης της φύσης είναι με αυτό τον τρόπο ολιστική και υπάρχουν σχετικές πολιτικές κρατών και οργανισμών. Σήμερα ολοένα και περισσότερα κράτη, γεωλογικές υπηρεσίες, Ινστιτούτα και Οργανισμοί ασχολούνται με το θέμα της διατήρησης της γεωλογικής κληρονομιάς και τη διάδοση της ιδέας της γεωδιατήρησης.

Πολιτικές Ευρωπαϊκών Κρατών

Στη Βρετανία, όπου υπάρχει μια μακρόχρονη παράδοση στο θέμα της διατήρησης της γεωλογικής κληρονομιάς, έχουν καταγραφεί 20.000 θέσεις. Από αυτές, οι 2.000 είναι Θέσεις Ιδιαίτερου Επιστημονικού Ενδιαφέροντος ή Διεθνούς Σημασίας (Sites of Special Scientific Interest), για αυτό τυγχάνουν κρατικής μέριμνας για τη διατήρηση και προστασία τους. Ο Οργανισμός εποπτείας της διαχείρισης και συντήρησης αυτών των θέσεων είναι ο οργανισμός English Nature, με υπηρεσίες του στην Αγγλία, την Ουαλία, τη Σκοτία και την Ιρλανδία. Οι υπόλοιπες 18.000 είναι Θέσεις Περιφερειακής Σημασίας (Regionally Important Sites) και βρίσκονται στη δικαιοδοσία και τη μέριμνα της τοπικής αυτοδιοίκησης και των τοπικών κοινωνιών.

Στην Ολλανδία υπάρχουν πάνω από 800 θέσεις καταγραμμένες, από τις οποίες 118 Εθνικές / Διεθνείς Θέσεις. Στη Νορβηγία οι αναγνωρισμένες θέσεις διατήρησης της γεωλογικής κληρονομιάς είναι περισσότερες από  900.Στη Σλοβενία η διατήρηση της γεωλογικής κληρονομιάς αναφέρεται ρητά στη νομοθεσία για την προστασία της φύσης στο σύνολό της. ​

Στη Γαλλία είναι αναπτυγμένος ο θεσμός των γεωλογικών πάρκων – αποθεμάτων (réserves géologiques). Υπάρχουν 148 φυσικά πάρκα (réserves naturelles), 11 από τα οποία είναι γεωλογικά (réserves naturelles géologiques). Το φυσικό γεωλογικό απόθεμα – γεωπάρκο της ΄Ανω Προβηγκίας (réserve naturelle géologique de Haute Provence) είναι το παλαιότερο, μεγαλύτερο και καλύτερα οργανωμένο στην Ευρώπη. Βρίσκεται στο εξωτερικό τμήμα των δυτικών ΄Αλπεων, στη νοτιοανατολική Γαλλία. Πρόκειται για ένα Ανοικτό Φυσικό Μουσείο, έκτασης 1.900 τετρ. χλμ., με καθεστώς προστασίας. Χαρακτηρίζεται από μια εξαιρετική ποικιλία τοπίων και γεωλογικών σχηματισμών, όπου παρουσιάζεται η γεωλογική ιστορία των 300 τελευταίων εκατομμυρίων ετών της περιοχής. Στο γεωπάρκο αυτό εφαρμόζονται πολλά προγράμματα που αφορούν την επιστήμη, την έρευνα, την εκπαίδευση, τη σύγχρονη δημιουργία και τέχνη, τον πολιτισμό και τον τουρισμό, ακολουθώντας τις αρχές της βιωσιμότητας για το χώρο και τους κατοίκους του. Διαθέτει υποδομή, ανθρώπινο δυναμικό, πληροφοριακό υλικό και υπηρεσίες ποιότητας για όλες τις παραπάνω δράσεις. Κατά μήκος του κεντρικού άξονα του γεωπάρκου λειτουργούν τρία γεωλογικά μουσεία σε αντίστοιχες πόλεις (Sisteron, Digne les Bains, Castellane).

Πολιτικές οργάνων και Οργανισμών.

Όργανα και Εταιρείες που ασχολούνται με θέματα της διατήρησης της γεωλογικής κληρονομιάς και των γεωτόπων είναι η UNESCO, η Διεθνής Ένωση για τις Γεωλογικές Επιστήμες (IUGS), η ProGEO, το Δίκτυο των Ευρωπαϊκών Γεωπάρκων, η GeoSEE Task Force και το Συμβούλιο της Ευρώπης.

Το Δίκτυο Eυρωπαϊκών Γεωπάρκων δημιουργήθηκε το 2000. Στη σύστασή του μετείχαν τέσσερις περιοχές με αξιόλογο γεωλογικό δυναμικό, που ανήκουν σε αντίστοιχες ευρωπαϊκές χώρες: Γαλλία (Γεωπάρκο της ΄Ανω Προβηγκίας), Ελλάδα (Γεωπάρκο Απολιθωμένου Δάσους Λέσβου), Γερμανία (Γεωπάρκο Gerolstein), Ισπανία (Γεωπάρκο Maestrazgo). To δίκτυο αυτό, που σήμερα έχει 69 Γεωπάρκα από 23 χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, υλοποιεί την ιδέα των γεωπάρκων στην Ευρώπη σε συνεργασία με την UNESCO.

Το Ευρωπαϊκό Δίκτυο Γεωπάρκων

Η ProGEO (Ευρωπαϊκή Εταιρεία για τη Διατήρηση της Γεωλογικής – Γεωμορφολογικής Κληρονομιάς) ξεκίνησε τη δραστηριότητά της το 1988. Είναι η μοναδική ευρωπαϊκή επιστημονική εταιρεία για τη διατήρηση της γεωλογικής κληρονομιάς. Διαθέτει ομάδες εργασίας στα περισσότερα ευρωπαϊκά κράτη και διοργανώνει πολλά διεθνή συνέδρια. Κατά τη διάρκεια του πρώτου διεθνούς συμποσίου για τη διατήρηση της γεωλογικής-γεωμορφολογικής κληρονομιάς, που έγινε στη Digne της νοτιοανατολικής Γαλλίας το 1991, υπογράφτηκε η Παγκόσμια Διακήρυξη των Δικαιωμάτων της Μνήμης της Γης.

Τα τελευταία χρόνια γίνεται συστηματική προσπάθεια για την καταγραφή των θέσεων επιστημονικού-ερευνητικού ενδιαφέροντος, με την πρωτοβουλία Geosites, η οποία στοχεύει στη δημιουργία μιας βάσης δεδομένων για γεωτόπους της Ευρώπης, με κοινή μεθοδολογία στα διάφορα κράτη που συμμετέχουν, ώστε τα αποτελέσματα να είναι στη συνέχεια συγκρίσιμα, σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Η πρωτοβουλία αυτή ξεκίνησε το 1996, από τη Διεθνή Ένωση Γεωεπιστημών σε συνεργασία με την ProGEO. Έκτοτε συνεχίζεται με την υποστήριξη, κυρίως, των μελών της ProGEO, σε εθελοντική πάντοτε βάση.

H GeoSEE Τask Force είναι ένα συντονιστικό, κατά κάποιο τρόπο, όργανο, με μέλη – εκπροσώπους από την UNESCO, την IUGS, το Δίκτυο Ευρωπαϊκών Γεωπάρκων, την ProGEO, τη Διεθνή Ένωση Γεωγράφων (IGU), καθώς και εκπροσώπους οργανισμών για τη διατήρηση της γεωλογικής κληρονομιάς από την Ωκεανία και την Αφρική.

Μια ακόμη πρωτοβουλία  είναι αυτή Ολλανδών γεωεπιστημόνων, οι οποίοι παρουσίασαν (2004) σε επιτελείς της Ευρωπαϊκής Ένωσης – με την υποστήριξη αρκετών από τους προαναφερθέντες Διεθνείς Οργανισμούς – το Ευρωπαϊκό Μανιφέστο για τη Γεωλογική Κληρονομιά και τη Γεωποικιλότητα, στο πλαίσιο της στρατηγικής για τη διατήρηση των εδαφών (Soils Strategy).

Το Συμβούλιο της Ευρώπης είναι γνωστό για τις πρωτοβουλίες που παίρνει τόσο σε θέματα διατήρησης του φυσικού και ανθρωπογενούς περιβάλλοντος, όσο και της ποιότητας της ζωής του ανθρώπου. Το Συμβούλιο Υπουργών των κρατών μελών του, ασχολήθηκε με το θέμα της διατήρησης της γεωλογικής κληρονομιάς, μέσα από τη Σύμβαση για τη Βιοποικιλότητα (Convention for Biodiversity), που υπογράφτηκε το 1992 στο Ρίο. Αποτέλεσμα ήταν η δημιουργία ενός κειμένου αρχών (recommendations), που παρότρυνε τα κράτη – μέλη να διατηρήσουν τη γεωλογική τους κληρονομιά (Μάιος 2004).

[ΠΗΓΗ: http://www.oryktosploutos.net/, του Πέτρου Τζεφέρη, 22/01/2017]

Ένα ντοκουμέντο που αναφέρεται σε φορολογικές ρυθμίσεις θα παρουσιάσει ο ανασκαφέας των αρχαίων Σταγείρων, Κώστας Σισμανίδης, στο πλαίσιο του Έτους Αριστοτέλη. Προέρχεται από το μαρμάρινο υπέρθυρο της κεντρικής πύλης των αρχαϊκών τειχών, που κοσμείται από έναν λέοντα και έναν κάπρο.

Η αρχαιότερη σωζόμενη επιγραφή του ελλαδικού και ίσως του ευρωπαϊκού χώρου, ένα από τα αρχαιότερα ντοκουμέντα διαγραφής χρεών παγκοσμίως –θέμα δραματικά επίκαιρο στα χρόνια μας– προέρχεται από την πατρίδα του Αριστοτέλη, τα Στάγειρα, χρονολογείται στα πρώτα πενήντα χρόνια ίδρυσης της πόλης, ενώ μας κληροδοτεί και το όνομα του άρχοντα (Θέσπις) που προχωρά στη διαγραφή του χρέους των πολιτών.

Πρόκειται για την επιγραφή που υπάρχει στο μαρμάρινο υπέρθυρο της κεντρικής πύλης των τειχών της περιόδου των αρχαϊκών χρόνων, της πρωιμότερης φάσης των οχυρώσεων, αρχές του 6ου π.Χ. αιώνα και σχετίζεται με τα πρώτα πενήντα χρόνια από την ίδρυση της πόλης από τους Ανδρίους. Το εύρημα πρόκειται να παρουσιαστεί αύριο από τον αρχαιολόγο ανασκαφέα των αρχαίων Σταγείρων Κώστα Σισμανίδη σε εκδήλωση που θα πραγματοποιηθεί στο Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης (7.30 μ.μ.) με αφορμή την ανακήρυξη του 2016 ως «Επετειακού Έτους Αριστοτέλη».

Όπως λέει ο κ. Σισμανίδης στην Εφ.Συν , η κεντρική πύλη των αρχαϊκών τειχών πάνω στα οποία ανεγέρθηκαν και τα βυζαντινά τείχη είχε άνοιγμα 1,80 μ., διατηρήθηκε σε μέγιστο ύψος 1,50 μ. δεν σώζει στοιχεία από το κατώφλι της και ίσως συμπωματικά βρίσκεται σε απόσταση δύο μέτρων από τον τάφο του Αριστοτέλη. Το μαρμάρινο υπέρθυρο εντοπίστηκε σπασμένο, λείπει το κομμάτι του κέντρου, και το συνολικό μήκος του θα πλησίαζε τα 2,50 μ., το ύψος του φτάνει το μισό μέτρο, το πάχος του κυμαίνεται από 0,15 έως 0,20 μ., και πάνω του είναι χαραγμένοι και αντιμέτωποι ένας λέοντας και ένας κάπρος. Από τον κάπρο διατηρείται το πίσω μισό του σώμα, ενώ από το λιοντάρι στα δεξιά λείπουν το κεφάλι και τα μπροστινά του πόδια.

Το χαμένο κεντρικό τμήμα της σύνθεσης δίνει αφορμή στον κ. Σισμανίδη να προχωρήσει σε μια ακόμη προκλητική εικασία, διόλου μακριά βέβαια από τα υφιστάμενα δεδομένα, καθώς πιθανολογεί ότι το κομμάτι που λείπει ίσως χρησιμοποιήθηκε για την ανέγερση του τάφου του Αριστοτέλη τρεις αιώνες αργότερα, ενώ είναι γνωστό ότι ο τάφος του Σταγειρίτη φιλοσόφου έχει οικοδομηθεί από πολλά μαρμάρινα κομμάτια που φέρουν κι άλλες επιγραφές οι οποίες για να καταγραφούν και να μελετηθούν πρέπει να διαλυθεί το μνημείο και να ανασυσταθεί.

Η παρουσία του κάπρου, ασυνήθιστη κατά τα άλλα, στο συγκεκριμένο υπέρθυρο, κατά τον κ. Σισμανίδη, «αποτελεί ένα από τα σπάνια έργα μνημειακής αρχαϊκής πλαστικής από τον βορειοελλαδικό χώρο, είναι απόλυτα φυσική και δικαιολογημένη, εφόσον είναι γνωστό ότι ο κάπρος αποτελούσε το ιερό ζώο και σύμβολο των Σταγείρων, διακοσμώντας μάλιστα όχι μόνον τα ασημένια τετράδραχμά της πόλης, αλλά και όλες τις άλλες νομισματικές της υποδιαιρέσεις. “Κάπρος” άλλωστε ήταν το κοινό αρχαίο όνομα τόσο για το λιμάνι των Σταγείρων όσο και για τη νησίδα απέναντι τους».

Περιφερειακά της παράστασης με τα ζώα υπάρχουν επιγραφές του 6ου αιώνα π.Χ. λιγότερο ή περισσότερο δυσδιάκριτες λόγω της φθοράς με τις δύο μεγαλύτερες, πίσω και κάτω από τον κάπρο. Η μεγαλύτερη αναπτύσσεται σε τρεις οριζόντιους στίχους με ύψος γραμμάτων 2,5-3 εκ. και έχει χαραχτεί βουστροφηδόν, γεγονός που συνηγορεί στη χρονολόγησή της. Η δεύτερη είναι δυσδιάκριτη. Στη μεγαλογράμματη βουστροφηδόν επιγραφή και σε ευβοϊώνικό αλφάβητο αναγράφεται «ΘΕΣΠΙΣ ΕΣ ΠΙΕΝΤΕ ΔΡΑΧΜΑ[ΣΙ ΚΑΘΕΡΕΣΑΤΟ ΤΟ ΤΕΙΛΟΣ /ΚΑΙ ΤΑΣ Δ’ΑΛΛΑΣ ΔΙ[ ΑΠΑΝΑΣ ΕΛ]ΥΣΑΤΟ , δηλαδή «Θέσπις ές πέντε δραχμά[ς]καθερέσατο το τέλος και τάς δ’ άλλας δ[απάνας έλ]ύσατο».

Σύμφωνα με τον κ. Σισμανίδη, «από την άποψη του περιεχομένου της, φαίνεται ότι η επιγραφή αποτελεί ένα μοναδικό φορολογικό κείμενο των πρώτων αποίκων κι αυτό επειδή, μολονότι ελλιπής και δυσανάγνωστη, δείχνει να παραπέμπει σε μια ειδική φορολογική ρύθμιση, που εισήγαγε κάποιος άρχοντας της πόλης (ο Θέσπις εν προκειμένω) και η οποία θα ανακούφιζε προφανώς σημαντικά τους πολίτες. Είναι προφανές ότι ο συγκεκριμένος άρχοντας μείωσε έναν δυσβάσταχτο φόρο στο λογικό, όπως φαίνεται, ποσόν των πέντε δραχμών, απάλλαξε όμως πιθανότατα τους πολίτες και από το άχθος όλων των άλλων φορολογικών βαρών, που φαίνεται ότι μέχρι τότε ήταν μεγάλα». Διερωτάται μάλιστα «αν είχαν άραγε σχέση οι καταργηθέντες αυτοί φόροι με το μεγάλο οικονομικό κόστος της οικοδόμησης της συγκεκριμένης αρχαϊκής οχύρωσης, στο υπέρθυρο της κύριας πύλης της οποίας χαράχτηκε αυτή η επιγραφή».

Στη δεύτερη επιγραφή διαβάζουμε «… ΟΣ ΕΠΟΙΕΣΕΝ ΣΤΑΓΙΡΙΤΕ[]Σ]…» ή «…ος έποίεσεν οταγιρίτε[ς] …». Ο αρχαιολόγος πιθανολογεί ότι στην αρχή της επιγραφής θα υπήρχε το όνομα του γλύπτη που φιλοτέχνησε το υπέρθυρο και, αν διαβάζουμε σωστά τα δύο πρώτα και το τελευταίο γράμμα της καταληκτικής λέξης της επιγραφής, εξαιρετικά σημαντικό φαίνεται το γεγονός ότι ο γλύπτης αυτός ήταν Σταγειρίτης, αφού δίνεται ο εθνικός του προσδιορισμός. Αν έτσι έχουν τα πράγματα, τότε θα πρόκειται για την πρώτη και μοναδική, μέχρι σήμερα, φορά, που υπάρχει επιγραφική μαρτυρία για την πόλη που ανασκάπτεται στο «Λιοτόπι» της Ολυμπιάδας και μάλιστα πολύ πρώιμη.

[ΠΗΓΗ: Η ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΚΤΩΝ, του Απόστολου Λυκέσα, 12/12/2016]