Φωτογραφία: το Στρατώνι το 1953, από το αρχείο του παππού του κ. Βαγγέλη Μωυσή, που ήταν προσωπάρχης στα Μεταλλεία Κασάνδρας κατά τις δεκαετίες του `50 και του `60.
Ο Βαγγέλης Μωυσής δεν άφησε αναπάντητη την πρόκληση από Παρατηρητήριο Μεταλλευτικών Δραστηριοτήτων και απαντά, δεόντως… Μακροσκελής η απάντηση, αλλά πιστέψτε με, αξίζει τον κόπο να τη διαβάσετε…
«Έρχομαι λοιπόν, να αναφερθώ αναλυτικά στις ενδιαφέρουσες προκλήσεις που έθεσε το Παρατηρητήριο Μεταλλευτικών Δραστηριοτήτων, σχολιάζοντας εκτενώς προηγούμενο άρθρο μου, που είχε δημοσιευτεί αρχικώς στη Voria.gr, με τίτλο, «Χαλκιδική: Ο Χρυσός, ο Τουρισμός και η Αυτοεκπληρούμενη Προφητεία».
Ο σχολιασμός στο ιστολόγιο του Παρατηρητηρίου, έγινε στο άρθρο με τίτλο «Η Ελληνικός Χρυσός επενδυτής και στον τουρισμό στο Στρατώνι»!
Κατ` αρχήν, οφείλω να επισημάνω ότι με χαροποιεί ιδιαίτερα αυτή η διάθεση ανταλλαγής απόψεων, ακόμα και με αφετηρία την ειρωνική διάθεση έναντι του άρθρου μου. Είμαι ο τελευταίος που θα απορρίψω το σαρκασμό και την ειρωνεία ως συστατικό ενός διαλόγου. Αρκεί η ειρωνεία να μη διαστρεβλώνει αλήθειες και την ουσία της πραγματικότητας… Και να μην επιστρατεύει μισές αλήθειες, αποκρύπτοντας τις ολόκληρες…
Πιστεύω ακράδαντα άλλωστε, πως σε ένα θέμα, και σε μια κοινωνία που έφτασε να ζει σκηνικά διχασμού και πολέμου, με χημικά, βόμβες μολότοφ, απειλή ή ακόμα και άμεσο κίνδυνο απώλειας ανθρώπινης ζωής, πραγματική επανάσταση –thinking bold, δηλαδή, με τολμηρή σκέψη- είναι η πίστη πως μπορούμε να καταφέρουμε την αποκατάσταση της ειρήνης και του πολιτισμένου διαλόγου. Πείτε με ρομαντικό, αλλά πιστεύω ότι οφείλουν να συμβάλλουν όλοι σ` αυτό, απομονώνοντας εκείνους που επενδύουν στην κλιμάκωση της βίας, για να κόψουν κάθε πιθανότητα διαλόγου. Σε μια εποχή που υπάρχουν τόσοι τρόποι επικοινωνίας και δημοσιοποίησης κάθε άποψης, η βία ως οδός αποφυγής του διαλόγου, είναι ήττα για όλους. Η επένδυση στο διχασμό και το μίσος, έχει πάντα πρόσκαιρα κέρδη για πολύ λίγους και πολλά θύματα μακράς διαρκείας…
Κλείνω την παρένθεση και επιστρέφω στα σχόλια του Παρατηρητηρίου επί του προηγούμενου άρθρου μου.
Κατ` αρχήν, επειδή δεν έχω μάθει να αποφεύγω τις ταμπακέρες, δεν θα κάνω γαργάρα το υπονοούμενο για το συγχρονισμό της δημοσίευσης του άρθρου μου, με το αίτημα του κ.Πάχτα για επιστροφή της γαλάζιας σημαίας στο Στρατώνι. Χωρίς να διαφωνώ με το δικαίωμά του (και υποχρέωση κατά την αυτοδιοικητική πρακτική) και με αρκετά από τα επιχειρήματά του, βεβαιώνω ότι ο συγχρονισμός ήταν συμπτωματικός και μου προκάλεσε δυσφορία και προσωπικά, λόγω των συνειρμών που υπονόησε το Παρατηρητήριο.
Προσωπικά επίσης, αγνοώ την πληροφορία που μεταφέρει το Παρατηρητήριο, πως η «Ελληνικός Χρυσός ΑΕ» καταστατικά, έχει δικαίωμα και σε άμεση τουριστική δραστηριότητα. Αν αληθεύει, τη βρίσκω πολύ ενδιαφέρουσα, ως βάση πραγματικής συμμαχίας με το υφιστάμενο τουριστικό δυναμικό ολόκληρης της Βορειοανατολικής Χαλκιδικής.
Άλλωστε, όπως σημείωσα και στην πρώτη άμεση απάντησή μου στο άρθρο του Παρατηρητηρίου, οι προτάσεις μου για «επένδυση»-ενίσχυση του τουρισμού από την «Ελληνικός Χρυσός Α.Ε.» δεν παραπέμπουν σε μια Εταιρεία-ξενοδοχο (όχι πως θα με χάλαγε), αλλά μια Εταιρεία σύμμαχο των ξενοδόχων. Και δεν αφορούν αποκλειστικά το Στρατώνι, αλλά αφορούν το σύνολο της Β.Α. Χαλκιδικής από το Χολομώντα ως την Ολυμπιάδα και την Ουρανούπολη, συμπεριλαμβανομένων, φυσικά, του Στρατωνίου, αλλά και της Ιερισσού, των Νέων Ρόδων, της Αμμουλιανής, της Τρυπητής, του συνόλου δηλαδή της προ Αγίου Όρους περιοχής.
Επαναλαμβάνω, πως ανεξάρτητα από την καταγωγή μου από Στρατώνι και Αρναία (πατέρας και μητέρα), μεγαλώνοντας στην Αθήνα τα πρώτα λίγα χρόνια και μετά στη Θεσσαλονίκη, έμαθα να θεωρώ τόπο μου, ολόκληρη αυτή την περιοχή της Βορειοανατολικής Χαλκιδικής.
Όπως αρνούμαι να καταλάβω τη μανία κάποιων να «πετροβολούν» το Στρατώνι, πιστεύοντας πως οι ίδιες πέτρες δεν θα κυλήσουν κάποτε πίσω για να πλακώσουν και τα δικά τους μέρη, έτσι αρνούμαι κι εγώ να πετροβολήσω την Ιερισσό και τους κατοίκους της, ή τα Νέα Ρόδα, ή την Ουρανούπολη…
Αντιμάχομαι λογικές που θεωρώ λανθασμένες και αντιμάχομαι τρόπους… Όχι μέρη και ανθρώπους…
Και πραγματικά δεν κολλάω με το Στρατώνι, όσο κι αν θεωρώ ότι αδίκως του αφαιρέθηκε η γαλάζια σημαία, και για να μην επαναλαμβάνομαι, μπορεί όποιος θέλει πραγματικά να σταθεί στα επιχειρήματα, να διαβάσει το σχετικό απόσπασμα του προηγούμενου άρθρου μου.
Άλλωστε, η κοινή λογική, λέει πως αν με ρωτούσε ένας ξένος τουρίστας που να πάει για μπάνιο στη Β.Α. Χαλκιδική, θα του πρότεινα την Ιερισσό, τα Νέα Ρόδα, τα Πυργαδίκια. Δεν θα ήταν το Στρατώνι η πρώτη μου σκέψη.
Αυτό όμως δεν σημαίνει πως θα έλεγα σε κάποιον που βρίσκεται στο Στρατώνι, «μην κάνεις μπάνιο γιατί η θάλασσα είναι δηλητήριο»… Όχι μόνο επειδή θα ήταν ψέμα, αλλά επειδή το «δηλητήριο» της δυσφήμισης όταν αρχίζει να εξαπλώνεται, θέλει πολύ λίγα χρόνια για να φτάσει να πλήξει και τη γειτονική Ιερισσό… Και μετά τα Νέα Ρόδα… Και έτσι θα έχουμε την αυτοεκπληρούμενη προφητεία που ανέφερα στο προηγούμενο άρθρο. Γιατί και χωρίς δηλητήριο στο νερό, θα το έχουν δηλητηριάσει τα λόγια. Και οι επιπτώσεις θα είναι πραγματικές για όλους. Και μακάρι να μην επιτρέψουμε να γίνει κάτι τέτοιο. Γιατί τότε φοβάμαι πως θα αντιμετωπιστούν ως εχθροί του τόπου τους εκείνοι που τώρα αυτοπροβάλλονται ως επίδοξοι σωτήρες του. Κι αυτή είναι μια δική μου «προφητεία», Μωυσής γαρ…
Πάμε στη σύγκριση με το Λαύριο, το οποίο προφανώς έχει ξενοδοχεία. Χτυπήστε «Λαύριο» στο booking.com και θα τ
α βρείτε. Έχει και παραλίες. Όπου ο κόσμος χαίρεται τη θάλασσα, έστω και χωρίς γαλάζια σημαία.
Επίσης πολύ κοντά, εντός της Λαυρεωτικής που είναι το Αττικό αντίστοιχο της Β.Α. Χαλκιδικής, στο Σούνιο και αλλού, υπάρχουν πολυτελέστατα ξενοδοχεία, μπροστά σε πολυσύχναστες παραλίες που –θα συμφωνήσετε μαζί μου- ωχριούν σε ομορφιά, μπροστά στις παραλίες της Ιερισσού και των Νέων Ρόδων.
Το δε Λαύριο, έχει έναν άλλο τουρισμό εντονότερο, διαφορετικό, μεταλλευτικό. Και τα δύο είδη τουρισμού συνυπήρχαν επί δεκαετίες με τη μεταλλευτική δραστηριότητα που προσέφερε δουλειές και ανάπτυξη. Και οι τουριστικές δραστηριότητες επίσης προσέφεραν δουλειές και ανάπτυξη σε όλη την περιοχή, με το Λαύριο, τη «μεγάλη πόλη» να μεγαλώνει…
Επιπλέον, υπάρχει μια ιστορία, που την αναφέρει στο άρθρο του και το Παρατηρητήριο, χωρίς να αντιληφθεί τη σημασία του.
Αντιγράφω από το άρθρο του Παρατηρητηρίου: «Πριν λίγα χρόνια κατεβήκαμε με τον Αρχιμανδρίτη Χριστόδουλο Αγγελόγλου στο Λαύριο για μεταλλευτικό Τουρισμό, τη μεγάλη πλέον πόλη, της οποίας τα μεταλλεία αργύρου (μικτών θειούχων όπως του Στρατωνίου) αποτέλεσαν τον χρηματοδότη του μεγαλείου της κλασσικής Αθήνας.»
Φανταστείτε οι αρχαίοι κάτοικοι του Λαυρίου λοιπόν, να είχαν μέσα μια από σκουληκότρυπα χωροχρόνου, πρόσβαση σε όσα τερατώδη έχουν γραφτεί κατά της μεταλλουργίας, να παίρνανε τα σπαθιά και τα δόρατα και να μακελεύανε του μεταλλωρύχους της εποχής…. Πόσο πιο φτωχή θα ήταν η ιστορία μας; Πόσο πιο φτωχός ο πολιτισμός μας; Πόσο μικρότερο ή ανύπαρκτο το μεγαλείο της κλασσικής Αθήνας που εξαπλώθηκε και έσυρε για εκατονταετίες ολόκληρη την Ελλάδα να γίνει φάρος πολιτισμού για την οικουμένη…
Ναι, ναι, ξέρω!
Άλλο Περικλής και Φειδίας, άλλο El Dorado. Συμφωνώ. Η διαφορά μας, είναι πως δεν κοιτάζω το «δέντρο» που θα προσφέρει τις δουλειές και την ανάπτυξη. Με ενδιαφέρει κάποιος να το κάνει. Σήμερα είναι η «Ελληνικός Χρυσός». Μετά απ 10 ή 20 χρόνια, μπορεί να είναι κάποιο άλλο σχήμα. Κοιτάζω το δάσος… Τις πολλές δουλειές. Τη οικονομία που κινείται. Τον κόσμο που μένει, όταν από άλλα μέρη φεύγει…
Γιατί αυτή είναι η ουσία. Πως ένας πολύτιμος πόρος, που προσφέρει ανάπτυξη, δουλειές (όχι μόνο με τις θέσεις εργασίας) και στηρίζει την οικονομία μιας ολόκληρης περιοχής (πόσο θα άντεχαν τα τουριστικά παράλια ως μέρος μιας περιοχής με 70% ανεργία;), προσφέροντας στο ΑΕΠ με πολλούς τρόπους, δεν γίνεται να μείνει ανεκμετάλλευτος. Ούτε ο Τουρισμός φυσικά.
Μπορεί να συζητηθεί και να αναζητηθεί ο καλύτερος δυνατός τρόπος εκμετάλλευσης. Ο πιο ασφαλής. Αλλά δεν μπορεί να μείνει ο πόρος ανεκμετάλλευτος… Σε ένα σημείο υπάρχει μια υπέροχη αμμουδιά. Σε ένα άλλο σημείο, υπάρχει χρυσάφι στη γη. Κάπου αλλού υπάρχει πετρέλαιο. Κάπου αλλού λιγνίτης.
Η ανθρωπότητα εξελίχθηκε αξιοποιώντας φυσικούς και ορυκτούς πόρους. Με άγνοια… που πολλές φορές την πλήρωσε και την πληρώνει. Γι` αυτό οι νέες τεχνολογίες οφείλουν να επιστρατεύονται και να αξιοποιούνται ώστε η νέα γνώση, να προλαμβάνει παλιά λάθη… Να βάζει το αρχαίο «παν μέτρον άριστον» στην εξίσωση. Και μαζί με το μέτρο, τη συνύπαρξη.
Υπ` αυτή την έννοια λοιπόν, ναι, η «Ελληνικός Χρυσός», μπορεί να αποτελέσει σύμμαχο του Τουρισμού στην περιοχή. Να το απαιτήσουν πρώτοι οι τουριστικοί επιχειρηματίες και παράγοντες της Ολυμπιάδας, της Ιερισσού, των Νέων Ρόδων και της Ουρανούπολης. Να μεσολαβήσει η Εταιρεία, στην προσέλκυση νέων επενδυτών. Να εντείνει τη συμβολή της στην τουριστική προβολή της σε ξένες αγορές και στο εσωτερικό. Να φέρει ακόμα και τους εργαζόμενούς της να παραθερίζουν στη Β.Α. Χαλκιδική. Το χειμώνα στα βουνά, το καλοκαίρι στις παραλίες. Κι ας πάρει τη μερίδα του λέοντος η Ιερισσός το καλοκαίρι και όχι το Στρατώνι… Υπάρχει χώρος και μέλλον για όλους. Κι όταν μάθουν να συνεργάζονται, θα προκόψουν ταχύτερα και περισσότερο όλοι… Let`s think bold!
Υ.Γ.1: Νοσταλγώ τις εποχές που οι κόντρες ανάμεσα σε γειτονικά χωριά της Χαλκιδικής, γίνονταν με… μασάλια κι όχι με πέτρες.
Υ.Γ.2: Ενδιαφέρουσα πρόταση για τον Ιππόκαμπο. Άλλωστε αποτελεί ένα φυσικό βαρόμετρο ισορροπίας του οικοσυστήματος στο οποίο ζει. Και η έντονη παρουσία του, είναι μεγαλύτερης αξίας από οποιαδήποτε γαλάζια σημαία….»
[ΠΗΓΗ: http://antigoldgr.org, 2/8/2017]
To 2018 θα διατεθούν στην Ελλάδα 54 εκατ. δολ. από 260 εκατ. πέρυσι 
Στη φάση συντήρησης των υποδομών μπαίνει από το τέλος Νοέμβριου το εργοτάξιο των Σκουριών.