Η ΕΕ αλλά και η παγκόσμια οικονομία εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τις εισαγωγές μετάλλων «υψηλής τεχνολογίας» (πχ κοβάλτιο, ο λευκόχρυσος, τιτάνιο, ταντάλιο, σπάνιες γαίες: νεοδύμιο, δυσπρόσιο, δημήτριο, ευρώπιο, λουτήσιο, λανθάνιο κλπ) από τα οποία, έστω και σε μικρές ποσότητες, επηρεάζουν άμεσα η βιομηχανική σύγχρονη δραστηριότητα αλλά και τη μετάβαση στη βιώσιμη παραγωγή και στα φιλικά προς το περιβάλλον προϊόντα.

Τα μέταλλα αυτά διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη καινοτόμων οικολογικών τεχνολογιών για την αύξηση της ενεργειακής απόδοσης και τη μείωση των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου. Επίσης στην μαζική παραγωγή ηλεκτρικών/ηλεκτρονικών προϊόντων (κινητά τηλέφωνα, επίπεδες οθόνες τηλεόρασης και κομπιούτερ, μικροηλεκτρονικές συσκευές , καταλύτες αυτοκινήτων κλπ) καθώς και στην πολεμική βιομηχανία.

Δυστυχώς, τα περισσότερα κοιτάσματά τους, δεν είναι διεσπαρμένα ανά την υφήλιο, αλλά εντοπίζονται σε μεγάλο βαθμό σε ορισμένες χώρες, επηρεάζοντας αρνητικά την πρόσβαση αλλά και την ασφάλεια του εφοδιασμού. Είναι ευρέως γνωστή η κρίση εφοδιασμού του τανταλίου, το οποίο σε ποσοστό 80% εντοπίζεται μόνο στο Κονγκό, το 2000, λόγω της θεαματικής αύξησης της κινητής τηλεφωνίας που στηρίζεται στη χρήση του, οδήγησε σε πολλαπλές παρενέργειες (οικονομικές, πολιτικές και πόλεμο στην Κ. Αφρική).

Στα linkπου ακολουθούν μπορείτε ν αλύσετε όλες τις απορίες σας για τις Σπάνιες Γαίες:

Πόσο “gorillasafe” είναι το κινητό μας;

Οι πέντε αλήθειες για τις Σπάνιες Γαίες

Οι Σπάνιες Γαίες και η Ελλάδα!

(EU) rare: κρίσιμα ορυκτά και σπάνιες γαίες στο αναπτυξιακό προσκήνιο της ΕΕ

Οι σπάνιες γαίες και ο κόσμος το 2050

ΠΟΕ: Μεγάλη νίκη της ΕΕ (και των ΗΠΑ) έναντι της Κίνας για τις Πρώτες Υλες

Το γεωπολιτικό παιχνίδι με τις «σπάνιες γαίες»

Goodbye Fossil Fuel Dependence, Hello Rare Earth Dependence! 

Οι Σπάνιες Γαίες γίνονται ολο και λιγότερο σπάνιες! 

Are Rare Earth Elements Actually Rare?

Σπάνιες Γαίες (REEs): άφθονες μεν, σπάνιες δε…

[ΠΗΓΗ: politesaristoteli.blogspot.gr, από elladitsamas.blogspot.gr, 4/5/2016]

Photographer: Andrey Rudakov/Bloomberg

Ανοίγει και πάλι η όρεξη της Κίνας για μέταλλα και αγροτικά προϊόντα, γεγονός που γεννά προσδοκίες για ανάκαμψη των εμπορευμάτων, οι οποίες μετά τα κέρδη που εξασφάλισαν το δίμηνο Φεβρουαρίου-Μαρτίου βρέθηκαν ξανά να δέχονται ισχυρές πιέσεις αυτόν τον μήνα.

Η αβεβαιότητα σχετικά με τις προοπτικές της παγκόσμιας οικονομίας εξακολουθεί πάντως να είναι ένας παράγοντας ο οποίος ρίχνει τη σκιά του στις αγορές και αποθαρρύνει τους επενδυτές να αυξήσουν σημαντικά την έκθεσή τους σε ενεργητικό, που ενέχει ρίσκο.

Η δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία του πλανήτη είδε τις εισαγωγές της να κινούνται πτωτικά, για ακόμη έναν μήνα τον Μάρτιο. Ωστόσο, η πτώση αυτή ήταν πολύ μικρότερη των προβλέψεων, καθώς οι εισαγωγές αρκετών πρώτων υλών αυξήθηκαν κόντρα στο γενικότερο αρνητικό ρεύμα.

Τα νέα ήταν ιδιαιτέρως καλά για τις βιομηχανίες χαλκού, καθώς οι αγορές χαλκού του ασιατικού δράκου από το εξωτερικό έκαναν «άλμα» 39% τον προηγούμενο μήνα σε σχέση με τον Μάρτιο του 2015.

Η Κίνα είναι ο μεγαλύτερος, με διαφορά, εισαγωγέας μετάλλων και ο δεύτερος μεγαλύτερος εισαγωγέας μετάλλων παγκοσμίως. Η «υγεία» κινεζικής οικονομίας είναι ο κρισιμότερος ίσως παράγοντας για την αγορά εμπορευμάτων και την κατεύθυνση των τιμών

Η συγκεκριμένη χώρα καλύπτει το 13% του παγκόσμιου ΑΕΠ, ενώ φιλοξενεί το 20% του παγκόσμιου πληθυσμού. Οι ανάγκες της είναι τεράστιες. Καταναλώνει το 60% του τσιμέντου, το 54% του αλουμινίου, το 50% του νικελίου, το 48% του χαλκού και το 46% του χάλυβα παγκοσμίως.

[ΠΗΓΗ: ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ, της Νατάσας Στασινού, 18/04/2016]

Λίθιο, γραφίτης και κοβάλτιο είναι τα «καύσιμα» της νέας εποχής

Την ώρα που η κατανάλωση πετρελαίου, χάλυβα και άνθρακα βρίσκεται υπό πίεση και οι τιμές τους σε διαρκή πτώση, η ζήτηση για άλλα μέταλλα αυξάνεται σημαντικά, με τους αναλυτές να εκτιμούν ότι θα μπορούσαν να προσφέρουν σημαντικές αποδόσεις στους επενδυτές τα επόμενα χρόνια. Πρόκειται για πρώτες ύλες, που χρησιμοποιούνται κατά κύριο λόγο σε έξυπνα κινητά, εκτυπωτές 3D, αλλά και ηλεκτρικά αυτοκίνητα – αγορές προϊόντων δηλαδή που γνωρίζουν αλματώδη ανάπτυξη τα τελευταία χρόνια.

Μεταξά αυτών είναι το λίθιο, ο γραφίτης και το κοβάλτιο για χρήση σε μπαταρίες κατά κύριο λόγο. Σε σχετικό ρεπορτάζ των «Financial Times» οι αναλυτές κάνουν λόγο για μία νέα εποχή που θα βασίζεται στην επανάσταση των νέων τεχνολογιών. Η Goldman Sachs δίνει ψήφο εμπιστοσύνης στα συγκεκριμένα μέταλλα, επισημαίνοντας ότι το λίθιο ειδικά έχει την προοπτική να αναδειχτεί στη «νέα βενζίνη». Οι αναλυτές της αμερικανικής επενδυτικής τράπεζας προβλέπουν ότι η ζήτηση για τη χρήση του σε ηλεκτρικά αυτοκίνητα μόνο θα εντεκαπλασιαστεί σε περισσότερους από 300.000 τόνους έως το 2025. Πρόκειται δε για ένα υλικό που χρησιμοποιείται στις μπαταρίες σχεδόν του συνόλου των ηλεκτρονικών συσκευών σήμερα – μια τεχνολογία που πρώτη χρησιμοποίησε η Sony τη δεκαετία του ’80.

[ΠΗΓΗ: ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ, 14/12/2015]

Ο Nyunggai Warren Mundine είναι διευθύνων σύμβουλος στην εταιρεία συμβούλων NyunggaBlack και εκτελεστικός πρόεδρος του Αυστραλιανού Εμπορικού Επιμελητηρίου των Αυτοχθόνων. Η Daily Telegraph της Αυστραλίας δημοσίευσε ένα ενδιαφέρον άρθρο του με τίτλο «Χωρίς την εξόρυξη όλοι θα ζούσαμε σε σπηλιές», όπου αντικρούονται κάποια από τα συνήθη επιχειρήματα των οικολόγων κατά της εξόρυξης και (ξανα)γράφονται κάποιες βασικές αλήθειες. Για όσους θέλουν να διαβάσουν το πρωτότυπο, μπορούν να το κάνουν εδώ.

«Πρόσφατα προκάλεσα οργανώσεις οικολόγων να μου υποδείξουν ένα μέρος στην Αυστραλία όπου δεν θα είχαν αντίρρηση να εγκαταστήσουμε ένα νέο ανοικτό ορυχείο και ένα μέρος όπου θα υποστήριζαν την εγκατάσταση μονάδας εξόρυξης και κατεργασίας πετρελαίου ή φυσικού

Η απάντηση ήταν αναμενόμενη… Ακόμη περιμένω για την απάντηση… Εντωμεταξύ οι οικολογικές οργανώσεις δημοσίευσαν σχόλια για τα άρθρα μου, γεμάτα γενικές αρχές και μητρικές συμβουλές, αλλά τίποτα συγκεκριμένο.

Υπήρχε επίσης η συνηθισμένη καταιγίδα από τις προσβολές στο ίντερνετ. Και αυτό που βρίσκω εξωπραγματικό είναι ότι υπάρχουν και εμφανώς μορφωμένοι άνθρωποι που δεν έχουν ιδέα πως τα περισσότερα από τα αντικείμενα που χρησιμοποιούν και βασίζονται σε αυτά καθημερινώς, προέρχονται από τις εξορύξεις. Μου θυμίζουν κάπως αυτόν που ψωνίζει κρέας από το σουπερμάρκετ και φρίττει όταν ακούει πως κάποιος έσφαξε μια αγελάδα.

Σχεδόν το κάθε τι που αγγίζουμε προέρχεται από προϊόντα εξόρυξης – σπίτια, αυτοκίνητα, λεωφορεία, τρένα, ηλεκτρικές συσκευές, τηλέφωνα, τεχνολογικός εξοπλισμός, πλαστικά. Όπως επίσης τα κυκλώματα και τα μικροτσίπ που χρησιμοποιούμε σε κάθε λογής εφαρμογή, από τα ΑΤΜ και τα παιχνίδια μέχρι τους βηματοδότες, μέχρι την κατασκευή παπουτσιών για τρέξιμο, ή ακόμη και στα κατοικίδιά μας. Οι τροφές που τρώμε μεγαλώνουν με λιπάσματα και μαζεύονται με μηχανήματα.

Τα μέταλλα εξορύσσονται. Τα πλαστικά κατασκευάζονται από παράγωγα του πετρελαίου. Το γυαλί φτιάχνεται από πυρίτιο και ασβεστόλιθο. Πολλά λιπάσματα αποτελούνται από φωσφορικά άλατα ή ανθρακικό κάλιο. Όλα αυτά τα υλικά εξάγονται από το έδαφος.

Πριν λίγες εβδομάδες κάποιοι δήλωσαν πως η ανανεώσιμη ενέργεια, οι τέχνες, η μόρφωση, το ίντερνετ, ο τουρισμός, τα τηλέφωνα και οι υπολογιστές μπορούν να υπάρξουν χωρίς την εξόρυξη. Τους εύχομαι καλή τύχη αν το επιχειρήσουν…

Για προσπάθησε να ανεβάσεις μια θεατρική παραγωγή χωρίς ήχο, σκηνικά, φωτισμό, όργανα, σύστημα για τα εισιτήρια, και όλα αυτά που είναι προϊόντα εξόρυξης. Ακόμα και ο γραφίτης στο μολύβι των μαθητών προέρχεται από τα ορυχεία!

Η ανανεώσιμη ενέργεια εξαρτάται σε πολύ μεγάλο βαθμό από την εξορυκτική βιομηχανία. Οι ανεμογεννήτριες κατασκευάζονται από υλικά όπως χάλυβας, αλουμίνιο, και φάιμπεργκλας (το οποίο αποτελείται από γυαλί και πλαστικό). Περιέχουν επίσης κυκλώματα και μικροτσίπ και σπάνιες γαίες όπως το νεοδύμιο. Τα ηλιακά πάνελ περιέχουν πυρίτιο και έχουν αλουμινένια πλαίσια.

Το ίντερνετ είναι δομημένο πάνω σε υλικά από εξόρυξη, όπως ο εξοπλισμός του δικτύου, οι σέρβερ, η καλωδίωση, τα κυκλώματα, τα μικροτσίπ, τα πλαστικά… Τηλέφωνα και υπολογιστές περιέχουν μέταλλα σπάνιων γαιών, γυαλί και πλαστικά. Ακόμα και σε δύο κουτάκια αναψυκτικού συνδεδεμένα με ένα κομμάτι σπάγκου, θα βρείτε υλικά από εξόρυξη.

Και για να κατασκευαστούν αυτά τα υλικά και να καταστούν λειτουργικά αυτά τα αντικείμενα, χρειάζονται τεράστιες ποσότητες ενέργειας.

Υπάρχει ένα τεράστιο χάσμα στις στρατηγικές και την πολιτική ατζέντα των οικολόγων. Είναι εξαιρετικά σαφείς στο τι δεν θέλουν. Πότε θα μας υποδείξουν κάτι το οποίο υποστηρίζουν;

Θέλουν περισσότερη ανανεώσιμη ενέργεια. Είναι όμως διατεθειμένοι να υποστηρίξουν την κατασκευή ενός ορυχείου σπάνιων γαιών, ή ένα χυτήριο αλουμινίου ή ένα εργοστάσιο επεξεργασίας σιδηρομεταλλεύματος για να κατασκευαστούν τα υλικά για τις ανεμογεννήτριες και τα ηλιακά πάνελ; Και αν ναι, που ακριβώς; Υποστηρίζουν πως πιστεύουν στην πράσινη οικονομία, αλλά πως ακριβώς θα δουλέψει αυτή η οικονομία;

Όταν οι οικολόγοι και οι υποστηρικτές τους πιέζονται να απαντήσουν σε τέτοιες βασικές ερωτήσεις ή αποφεύγουν να δώσουν απάντηση ή αποκαλούν τους ανθρώπους ανόητους. Κάποιος σε ένα μπλογκ έγραψε: “Περιμένει στα αλήθεια ο Mundine να πιστέψουμε πως χωρίς εξόρυξη δεν θα υπήρχε τεχνολογία, social media και τηλέφωνα; Είναι γελοίο, είναι οι ασυναρτησίες που θα περίμενες να ακούσεις από κάποιο παιδί που δεν έχει καμιά ιδέα για το τι συμβαίνει πέρα από την παιδική χαρά, και απλά οι γονείς του είπαν να μισεί τους οικολόγους”…

Όλοι γελάγαμε όταν ακούσαμε από ένα Αμερικανικό κίνημα πως ο Ήλιος περιστρέφεται γύρω από τη Γη, αλλά στην Αυστραλία φαίνεται να υπάρχουν άνθρωποι που πιστεύουν πως μπορούν να ζήσουν μια σύγχρονη ζωή χωρίς τα προϊόντα της εξόρυξης. Κανένας δεν μπορεί στ’ αλήθεια ή θα θελήσει ποτέ να ζήσει χωρίς τα προϊόντα αυτά. Γιατί δεν το λέμε αυτό ευθέως στους ανθρώπους;»

Μεγάλο ενδιαφέρον για τα κοιτάσματα χρυσού του Παγγαίου έχουν επιδείξει την τελευταία τριετία Ελληνικές και ξένες μεταλλευτικές εταιρείες που έχουν καταθέσει πολλαπλές αιτήσεις για την πραγματοποίηση ερευνών στο βουνό. Σύμφωνα με πρόσφατες δηλώσεις του προέδρου του TEE AM Λάζαρου Βασιλειάδη πριν δύο μήνες ξένες εταιρίες δια Ελλήνων εκπροσώπων τους θέλησαν να πάρουν άδεια και να ψάξουν για χρυσό και άλλα βασικά μέταλλα στο βουνό. Στο παρελθόν κρούση για την διενέργεια ερευνών κοιτασμάτων χρυσού είχε πραγματοποιήσει και εταιρεία εξόρυξης μετάλλων με έδρα την Θεσσαλονίκη αίτηση όμως η οποία απορρίφθηκε.

Η ύπαρξη πλούσιων κοιτασμάτων χρυσού στο Παγγαίο είναι κάτι γνωστό στον άνθρωπο από την αρχαιότητα, πρώτοι οι Αθηναίοι άρχισαν να εκμεταλλεύονται το βουνό και για αυτό ακριβώς το λόγω ίδρυσαν σειρά αποικιών όπως η Αμφίπολη στα παράλια του Στρυμονικού κόλπου. Σε πλήρη εκμετάλλευση των κοιτασμάτων προκειμένου να ενισχύσει την αυτοκρατορία του προχώρησε ο Φίλλιπος της Μακεδονίας που δημιούργησε σειρά από δεκάδες ορυχεία στις πλαγιές του βουνού. Από εκεί και έπειτα Ρωμαίοι, Βυζαντινοί, Βούλγαροι και Οθωμανοί συνέχισαν να σκάβουν το Παγγαίο προς αναζήτηση του πολύτιμου μετάλλου. Πέρα από τον χρυσό, σύμφωνα με στοιχεία του ΙΓΜΕ στο Παγγαίο βρίσκονται κοιτάσματα ουρανίου και αργύρου τα οποία επίσης ενδιαφέρουν τις μεταλλευτικές εταιρείες. Η Κεντρική Μακεδονία αλλά και η Ανατολική Θράκη έχουν μπει για τα καλά στο στόχαστρο των μεταλλευτικών εταιρειών εξαιτίας της ποικιλίας αλλά και της ποσότητας μεταλλευμάτων που υπάρχουν στο υπέδαφος. Σύμφωνα με εκτιμήσεις του ΙΓΜΕ μόνο τα γνωστά κοιτάσματα ορυκτών και μεταλλευμάτων στην περιοχή αξίζουν 25 δις ευρώ.

[ΠΗΓΗ: ΑΥΡΙΑΝΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ-ΘΡΑΚΗΣ, 07/09/2013]