Την έντονη ανησυχία των Καναδών της Eldorado Gold προκαλούν οι υπουργικές εξαγγελίες για ακύρωση του έργου στις Σκουριές. Η βουτιά της μετοχής κατά 20% τις τελευταίες εβδομάδες και η απώλεια 1,8 δισ. δολαρίων στην κεφαλαιοποίηση από τις δηλώσει του υπουργού Παραγωγικής Ανασυγκρότησης, Περιβάλλοντος και Ενέργειας Παναγιώτη Λαφαζάνη μεγαλώνουν την ανησυχία.

Οι εξαγγελίες Λαφαζανη στη Βουλή ότι η κυβέρνηση είναι αντίθετη στο έργο φοβίζουν τους Καναδούς που έχουν επενδύσει εκατομμύρια δολάρια και δημιουργεί έντονη αβεβαιότητα στις 2.000 οικογένειες που δουλεύουν στα μεταλλεία. Την ερχόμενη Πέμπτη ο κ. Πολ Ράιτ, επικεφαλής της Eldorado Gold, θα κληθεί να δώσει διευκρινίσεις στα μέλη του διοικητικού συμβουλίου της καναδικής εταιρείας για το μέλλον της ελληνικής επένδυσης στα μεταλλεία της Χαλκιδικής. Ο θόρυβος που έχει ξεσπάσει για την Ελληνικός Χρυσός μετά τις υπουργικές εξαγγελίες και η αβεβαιότητα του έργου προκαλούν εύλογο προβληματισμό, καθώς οι οξύτατες δηλώσεις θολώνουν το τοπίο της επένδυσης, η οποία σφυροκοπείται ανελέητα από τη νέα κυβέρνηση. Η βουτιά της μετοχής της εταιρεία κατά 20% τις τελευταίες εβδομάδες και η απώλεια 1,8 δισ. δολαρίων στην κεφαλαιοποίηση από τις δηλώσει Παναγιώτη Λαφαζάνη εντείνουν την ανησυχία. «Είμαστε αντίθετοι στην επένδυση χρυσού στην Ελλάδα και θα αξιοποιήσουμε όλα τα δυνατά νόμιμα μέσα για να προωθήσουμε αυτή τη θέση μας», δήλωσε από το βήμα της Βουλής πριν από λίγες μέρες ο κ. Λαφαζάνης και προτού συναντηθεί με το σωματείο εργαζομένων της Ελληνικής Χρυσός, στο οποίο υπήρξε αρκούντως καθησυχαστικός. Ο φόβος που κυριαρχεί στη διεθνή εταιρεία είναι να μην αποφασίσει εν θερμώ η κυβέρνηση και δέσμια των προεκλογικών εξαγγελιών της την ακύρωση του έργου χωρίς να έχει αναλύσει όλες τις παραμέτρους και να έχει ακούσει τις απόψεις της, αλλά και χωρίς να ζυγίσει τις συνέπειες και να μετρήσει τον αντίκτυπο που θα προκαλέσει σε κοινωνικό και οικονομικό επίπεδο μια αρνητική της απόφαση στο θέμα της επένδυσης. Οι φόβοι αυτοί ενισχύονται και από το γεγονός ότι η Ελληνικός Χρυσός έχει αιτηθεί από τις 6 Φεβρουαρίου συνάντηση με τον νέο υπουργό, αλλά δεν υπήρξε ανταπόκριση. Επί του παρόντος τηρείται στάση αναμονής από τους Καναδούς, οι οποίοι καταλαβαίνουν ότι η κυβέρνηση έχει ανοιχτά μέτωπα στο οικονομικό πεδίο με τους εταίρους στην Ε.Ε. που πρέπει πρώτα να κλείσει. «Θέλουμε να μας δοθεί μια ευκαιρία να μιλήσουμε με την ελληνική κυβέρνηση και να τους εξηγήσουμε τι θα κάνουμε και πως. Πιστεύουμε ότι πρόκειται για μια παρεξήγηση», δηλώνει ο νέος διευθύνων σύμβουλος της Ελληνικός Χρυσός Μιχάλης Θεοδωρακόπουλος. «Αν κάτσουμε σε ένα τραπέζι και τους εξηγήσουμε τι έχουμε φτιάξει και τι κανόνες ακολουθούμε, πιστεύω ότι θα καταλάβουν ότι δεν παραπλανήσαμε κανέναν», σημειώνει ο ίδιος, αφήνοντας ορθάνοιχτο παράθυρο για πρόσθετους όρους, εφόσον κριθεί αναγκαίο από τη νέα πολιτική ηγεσία, που θα ικανοποιήσουν την κοινωνία και θα διασφαλίζουν τη μεγαλύτερη προστασία του περιβάλλοντος. Από την άλλη, στην κυβέρνηση, παρά τις βαρύγδουπες ανακοινώσεις, δεν φαίνεται να υπάρχει ξεκάθαρο σχέδιο. Το ζητούμενο είναι να βρεθούν τα νομικά εργαλεία που θα μπορέσουν τεκμηριωμένα να στοιχειοθετήσουν την αρνητική στάση που κρατά όλα αυτά τα χρόνια ο ΣΥΡΙΖΑ για την επένδυση. Πληροφορίες αναφέρουν ότι ο κ. Λαφαζάνης δέχεται εισηγήσεις από το κόμμα να ακυρώσει τους περιβαλλοντικούς όρους της επένδυσης, οι οποίοι εγκρίθηκαν με εξπρές διαδικασίες το 2011 από τον πρώην υπουργό Περιβάλλοντος Γιώργο Παπακωσταντίνου. Όμως, προς το παρόν δεν είναι σαφής ο τρόπος που μπορεί να γίνει αυτό χωρίς να υπάρξει ο κίνδυνος να ανοίξει το κουτί της Πανδώρας, παρασύροντας την κυβέρνηση σε έναν δικαστικό Γολγοθά με αβέβαιη έκβαση. Στην κυβέρνηση γνωρίζουν επίσης ότι οι όποιες αποφάσεις ληφθούν θα πρέπει να είναι τεκμηριωμένες και να μη θίγουν τα εργασιακά συμφέροντα των περίπου 2.000 οικογενειών που απασχολούνται στα μεταλλεία, κάτι που έχει καταστήσει σαφές με τις δηλώσεις του και ο κ. Λαφαζάνης. Μια σκέψη που προς το παρόν διακινείται από κομματικά στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ είναι να μην ακυρωθεί το σύνολο του έργου αλλά η επένδυση στις Σκουριές, με το μεγάλο εργοστάσιο εμπλουτισμού που έχει προγραμματιστεί να τεθεί σε λειτουργία στο τέλος του 2016, παράγοντας 140.000 ουγγιές χρυσού ετησίως. Από την Ελληνικός Χρυσός, πάντως, διαμηνύουν ότι ακύρωση της εξόρυξης στις Σκουριές θα οδηγούσε στη χρήση κυανίου. Ο λόγος είναι ότι το μετάλλευμα του ορυχείου εκεί είναι καθαρό χωρίς θειάφι και βαρέα μέταλλα, κάτι που επιτρέπει την ανάμειξή του με το μετάλλευμα του ορυχείου στην Ολυμπιάδα για την παραγωγή χρυσού με τη μέθοδο της ακαριαίας τήξης (flash smelting), στην οποία, όπως σημειώνουν, δεν χρησιμοποιείται κυάνιο.

Οι Καναδοί θα μπορούσαν να προσφύγουν στη δικαιοσύνη, διεκδικώντας αποζημίωση για διαφυγόντα κέρδη, αι επειδή το έργο δεν προχωρά βάσει χρονοδιαγράμματος, υπαιτιότητα του Δημοσίου. Μπορεί ο κ. Λαφαζάνης να έχει εξαγγείλει την πρόθεση του να ακυρώσει την επένδυση χρυσού που υλοποιεί ο καναδικός όμιλος Eldorado Gold στη βορειοανατολική Χαλκιδική, ωστόσο αυτό ενδέχεται να απασφαλίσει μια ωρολογιακή δημοσιονομική βόμβα. Καθώς ενδεχόμενη ακύρωση της σύμβασης παραχώρησης που επικύρωσε η Βουλή το 2003 θα οδηγούσε σε μια μακροχρόνια δικαστική διαμάχη, με το ελληνικό Δημόσιο να καλείται να καταβάλει μια υπέρογκη αποζημίωση στους επενδυτές. Για να γίνει αντιληπτό το ύψος της διεκδικούμενης αποζημίωσης, αρκεί να αναφερθεί ότι Eldorado Gold αγόρασε το 2011 προς 2,2 δισ. δολάρια τη European Goldfields, ενώ οι δύο εταιρείες έχουν δαπανήσει κατά τα τελευταία χρόνια ποσό της τάξης του 1 δισ. δολ., σύμφωνα με όσα αναφέρουν στελέχη της εταιρείας. Και, πέραν του οικονομικού σκέλους, το ελληνικό Δημόσιο θα έπρεπε να διαχειριστεί άμεσα δύο εξίσου σημαντικές παράπλευρες συνέπειες. Ο λόγος, αφενός, για την κοινωνική έκρηξη που θα πυροδοτούσε η απειλή της επιστροφής στο ταμείο ανεργίας των 1.900 εργαζομένων στα μεταλλεία. Και, αφετέρου, για την αλγεινή εντύπωση που θα δημιουργούσε στους ξένους επενδυτές η αποχώρηση από την Ελλάδα της Eldorado την οποία ελέγχουν, μεταξύ άλλων, η Fidelity, η BlackRock και η Royal Bank of Canada , σε μια στιγμή που η κυβέρνηση αναζητά επενδύσεις.

Παρ’ όλα αυτά, στις προ θέσεις της κυβέρνησης, όπως αυτές έχουν διατυπωθεί μέσω και δηλώσεων του υπουργού Παραγωγικής Ανασυγκρότησης, Π. Λαφαζάνη, οι Καναδοί επενδυτές απαντούν με business as usual . Αλλωστε, όπως αναφέρουν πηγές προσκείμενες στην εταιρεία, ο πραγματικός πονοκέφαλος των επενδυτών δεν σχετίζεται, κατ’ αρχάς, με τις δεδηλωμένες προθέσεις των μελών της κυβέρνησης, αλλά με την κωλυσιεργία του Δημοσίου ως προς την υλοποίηση των απαιτούμενων γραφειοκρατικών ενεργειών. Με άλλα λόγια, σήμερα, τρία χρόνια μετά την έκδοση της ΚΥΑ για την έγκριση των περιβαλλοντικών όρων της επένδυσης, θα έπρεπε το εργοστάσιο εμπλουτισμού στις Σκουριές να βρίσκεται σε πλήρη λειτουργία ώστε το μετάλλευμα χρυσού και χαλκού που θα εξορύσσεται από το μεταλλείο των Σκουριών να μετατρέπεται σε μπάρες χρυσού και να διατίθεται προς πώληση στη διεθνή αγορά. Ωστόσο, η σημαντική καθυστέρηση από τις αρμόδιες υπηρεσίες της έκδοσης άδειας δόμησης του εργοστασίου εμπλουτισμού Σκουριών έχει επιβραδύνει την πρόοδο υλοποίησης του επενδυτικού πλάνου της κατά 100% θυγατρικής Ελληνικός Χρυσός της Eldorado Gold. Γι αυτό η τελευταία μπορεί, πλέον, να προσφύγει στη διαιτησία, διεκδικώντας αποζημίωση για διαφυγόντα κέρδη, αλλά και επειδή το έργο δεν προχωρά βάσει χρονοδιαγράμματος, με υπαιτιότητα του Δημοσίου. Η νομιμοποιητική βάση μιας τέτοιας κίνησης είναι συμπαγής, όπως αναφέρουν οι πληροφορίες, μιας και το άρθρο 3 της σύμβασης παραχώρησης προβλέπει ότι η Πολιτεία πρέπει να εκδώσει όλες τις απαιτούμενες άδειες μέσα σε 10 μήνες από τη στιγμή που εγκρίθηκε το επενδυτικό πλάνο (2006-2007). Με άλλα λόγια, προτού η κυβέρνηση δείξει την πόρτα εξόδου, οι Καναδοί επενδυτές θα μπορούσαν να προσφύγουν άμεσα στη διαιτησία για καθυστέρηση ως προς την πρόοδο του έργου με ευθύνη της Πολιτείας. Από το γεγονός αυτό, σε συνδυασμό με τη δυνατότητα αξίωσης υπέρογκης αποζημίωσης για τα κεφάλαια που έχουν επενδυθεί έως σήμερα και για διαφυγόντα κέρδη, γίνεται αντιληπτό γιατί ένα δυσθεώρητο κενό χωρίζει τους κυβερνητικούς λόγους από τα (ενδεχόμενα) έργα, όπως αναφέρουν όσοι παρακολουθούν τα της επένδυσης.

ΠΗΓΗ: ΚΕΦΑΛΑΙΟ, 14/02/2015