Στην Ελλάδα το εργατικό κόστος ανά μονάδα παραγωγής προϊόντος είναι αυξημένο σε σχέση με τις υπόλοιπες Ευρωπαϊκές χώρες για πολλούς λόγους, όπως παραγωγικότητα και αυξημένες εισφορές για τα ταμεία.

Οι περισσότεροι βέβαια μη όντας εξοικειωμένοι με την έννοια της παραγωγικότητας η μη έχοντας γνώση αριθμητικών αποτελεσμάτων άλλων χωρών, συγκρίνουν μόνο τα ποσοστά των εισφορών προς τα ασφαλιστικά ταμεία που καταβάλλονται ανά χώρα και έτσι καταλήγουν στο ότι το εργατικό κόστος είναι αυξημένο σε σχέση με την υπόλοιπη Ευρώπη κατά ένα ποσοστό.

Το ερώτημα που προκύπτει είναι αν το ποσοστό αυτό ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα;

Για τον εξορυκτικό κλάδο η απάντηση είναι άμεση και αρνητική.

Το ποσοστό επιβάρυνσης του εργατικού κόστους, του Ελληνικού εξορυκτικού κλάδου, σε σχέση με τις υπόλοιπες χώρες της Ένωσης δεν περιορίζεται μόνο στους συντελεστές με τους οποίους καταβάλλονται οι εισφορές προς τα ταμεία, επί πλέον επιβαρύνεται με έμμεσα κόστη τα οποία πολλές φορές είναι αδύνατον να υπολογιστούν.

Ένα από αυτά τα κόστη είναι το εμμέσως επιβαλλόμενο με το “ακατανόμαστο” Π.Δ. 113/2012 (θα επανέλθω με άλλο άρθρο για τα παράλογα του ΠΔ αυτού) με το οποίο για να μπορεί ένας εργαζόμενος να αποκτήσει άδεια χειρισμού οποιουδήποτε μηχανήματος έργου, απαιτείται να έχει πραγματοποιήσει κατ’ ελάχιστον 300 ημερομίσθια ως βοηθός χειριστού δηλαδή να αμείβεται από τον εργοδότη του, ως επί πλέον εργαζόμενος επί ένα έτος.

Ένα δεύτερο έμμεσο κόστος προκαλείται από τους αργούς ρυθμούς αδειοδότησης των έργων. Πολλές φορές υπάρχει ανάγκη επέκτασης των έργων (ιδίως των υπογείων έργων) πέραν των εγκεκριμένων ορίων της ισχύουσας ΑΕΠΟ (τροποποίηση αυτής), με αποτέλεσμα ο εκμεταλλευτής να αναστέλλει τις εργασίες σε κάποιο εργοτάξιο, φυσικά διακρατώντας και αμείβοντας κανονικότατα το προσωπικό του. Το κόστος αυτό δεν είναι ποτέ δυνατόν να υπολογιστεί διότι ο χρόνος της αδειοδότησης, σε αντίθεση απ’ ότι προβλέπεται στην νομοθεσία μπορεί να καθυστερήσει ακόμα και πέντε χρόνια.

Θα αναρωτηθεί ο αναγνώστης για το ποια λύση μπορεί να δοθεί στα πάρα πάνω αναφερόμενα και εμμέσως δημιουργούμενα κόστη.

Η μείωση του κόστους αδειοδότησης των χειριστών μπορεί να επιτευχθεί μέσω ΟΑΕΔ, ο οποίος δημιουργώντας ταχύρυθμα εκπαιδευτικά προγράμματα και μάλιστα επιδοτούμενα από την Ευρωπαϊκή Ένωση, εντός τριμήνου να απονέμει το δίπλωμα χειρισμού μηχανήματος έργου στον εκπαιδευόμενο και στην συνέχεια ο εργοδότης αφού τον χρησιμοποιήσει ως βοηθό χειριστού για δύο μήνες, στις συνθήκες του έργου του, αυτός να ονομάζεται αυτόματα χειριστής του μηχανήματος έργου επί του οποίου έχει εκπαιδευτεί.

Για το δεύτερο έμμεσο κόστος την λύση την έχει δώσει ήδη ο νομοθέτης, αλλά δυστυχώς δεν εφαρμόζεται, μάλλον επειδή δεν το θέλει η Δημόσια Διοίκηση, η λύση είναι οι μελέτες να εγκρίνονται από πιστοποιημένους αξιολογητές όπως προβλέπεται στο άρθρο 16 του Νόμου 4014/2011.

Με όσα έχουν αναφερθεί πάρα πάνω, νομίζω ότι γίνεται κατανοητό και από τον πλέον άσχετο με τα εργασιακά, γιατί το εργατικό κόστος, ιδιαίτερα του εξορυκτικού κλάδου είναι αυξημένο σε βαθμό που δεν μπορεί να υπολογιστεί και φυσικά δεν είναι ανταγωνιστικό με το εργατικό κόστος των υπολοίπων χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

[ΠΗΓΗ: oryktosploutos.net, του Ματθαίου Κωνσταντινίδη, Γεν Γραμματέα του Συνδέσμου Μεταλλευτικών Επιχειρήσεων, 18/4/2018]

Ήταν λίγες μόνο μέρες πριν από την έκρηξη της υπόθεσης Eldorado Ελληνικός Χρυσός, όταν από πλευράς Συνδέσμου Μεταλλευτικών Επιχειρήσεων (ΣΜΕ) είχε οργανωθεί παρουσίαση των δυνατοτήτων της εξορυκτικής βιομηχανίας ως κλάδου της οικονομίας σήμερα. Η εξορυκτική δραστηριότητα, που σήμερα στην Ελλάδα προσφέρει 115.000 θέσεις εργασίας, που προγραμματίζει επενδύσεις 1,3 δισ. σε υποδομές και ενεργητικό σε ορίζοντα 2018, αλλά και που έχει αποκαταστήσει 35% της έκτασης εξόρυξης (από το 1979 έως σήμερα), δηλαδή 65.000 στρέμματα γης, είναι ένα σημαντικό μέτωπο. Μολαταύτα, ο κλάδος συνολικά έδειχνε να υιοθετεί μια πολιτική έκλειψης από τη δημοσιότητα ή, πάντως, μια επικοινωνιακή πολιτική παραπόνου. Ήδη δείχνει να βγαίνει μπρος. Και να προβάλλει καθώς η υπόθεση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων κυριαρχεί, και ήδη με την υπόθεση Eldorado απογειώθηκε πρωτοβουλίες που έχουν τελευταία αναληφθεί ή προωθούνται στην Ελλάδα (το Βαγονέτο στον Παρνασσό, τα περιπατητικά μονοπάτια ή το Μεταλλευτικό Μουσείο Μήλου, η πίστα για αγώνες μοτοσικλέτας στα Μάρμαρα Διονύσου, οι σχεδιασμοί για το Λαύριο), με μια λογική αναβάθμισης πάντως του τουριστικού ενδιαφέροντος. Αλλά και ευρείας κλίμακας αποκαταστάσεις τοπίου μετά την ολοκλήρωση της λατομικής ή μεταλλευτικής δράσης. Επειδή λοιπόν το τσουνάμι Eldorado κάποια στιγμή θα φύγει από το επίκεντρο της δημόσιας προσοχής, όμως η εξορυκτική δραστηριότητα θα παραμείνει, αναζητήσαμε τον πρόεδρο του ΣΜΕ Θανάση Κεφάλα, για μια ευρύτερη τοποθέτηση.

Όταν ξεκινήσει κανείς σήμερα, μέσα Σεπτεμβρίου 2017, μια συζήτηση για τη μεταλλευτική δραστηριότητα στην Ελλάδα και το περιβαλλοντικό της αποτύπωμα δεν είναι δυνατόν να παρακάμψει το ότι μιλούμε μετά την έκρηξη της υπόθεσης Eldorado Ελληνικός Χρυσός . Πιστεύετε ότι θα μπορέσει στο κοντινό μέλλον η ελληνική κοινή γνώμη να προσεγγίσει νηφάλια το θέμα;

Το θέμα της Ελληνικός Χρυσός είναι όντως το πιο επίκαιρο για την εξορυκτική βιομηχανία. Όμως η πρωτοβουλία των κινήσεων ανήκει το αντιλαμβάνεσθε στους δύο καθ’ ύλην αρμόδιους, που είναι η ίδια η εταιρεία και το ελληνικό Δημόσιο. Για μας είναι ανησυχητικό να μην υλοποιηθεί μια επένδυση η οποία, το σημειώνω, έχει μέχρι στιγμής περιβαλλοντικά αδειοδοτηθεί.

Για μας , δηλαδή για τον ΣΜΕ. Ο οποίος έχει, υποθέτω, ως μέλος την Ελληνικός Χρυσός.

Όντως, είναι μέλος μας. θεωρούμε λοιπόν ότι θα πρέπει να εξαντληθεί κάθε περιθώριο ώστε η επένδυση να ολοκληρώσει την αδειοδότησή της και να ξεκινήσει.

Να θεωρήσουμε λοιπόν ότι γι’ αυτό και ο ΣΜΕ προσέφερε τις καλές του υπηρεσίες για να αποκατασταθεί η επαφή των δύο μερών…

Γι’ αυτό ακριβώς προσφέρθηκαν οι καλές υπηρεσίες. Και γι’ αυτό θεωρούμε ότι κάποιος που έχει συσσωρευμένη γνώση –και στα μέλη μας υπάρχει αυτή η τεχνική πείρα– μπορεί να συνεισφέρει στη γεφύρωση του χάσματος, μπορεί και να συντελέσει σ’ έναν πιο ενεργό διάλογο.

Ο οποίος θεωρείτε ότι έχει διαρραγεί;

Θα μου επιτρέψετε να σημειώσω ότι και η εταιρεία τον έχει ζητήσει και αποδεχθεί, αλλά και ο αρμόδιος υπουργός δήλωσε είμαστε ανοιχτοί στον διάλογο και έχει δεχθεί πριν από λίγες εβδομάδες τους εκπροσώπους της εταιρείας. Μένω στα εξωτερικά σημάδια. Δεν γνωρίζω τις λεπτομέρειες. Ευελπιστώ ότι θα δοθεί τελική λύση δεν είναι προς το συμφέρον κανενός να μην δοθεί λύση. Υπάρχουν εργαζόμενοι, υπάρχουν οφέλη για την εθνική οικονομία, υπάρχει και η σηματοδότηση προς τους ξένους επενδυτές.

Εννοείτε ότι αυτή η υπόθεση μας ακολουθεί ως χώρα και θα μας ακολουθεί, ή τι;

Εννοώ ότι πλέον το θέμα έχει πάρει διαστάσεις εντός και εκτός Ελλάδας και αποτελεί επένδυση που παρακολουθούν πολλοί.

Σας παρασύρει αυτό το επεισόδιο, ως κλάδο, προς τα κάτω;

Με την έννοια του ότι δημιουργεί ένα περιβάλλον συζήτησης που δεν είναι από τη θετική πλευρά, ναι. Όμως, ως κλάδος, μένουμε προσηλωμένοι σ’ αυτό που θεωρούμε ότι μπορούμε να φέρουμε στην ελληνική οικονομία.

Δηλαδή;

Να διατηρήσουμε το σημερινό αποτύπωμά μας, που είναι 3,4% του ΑΕΠ. Να μπορέσουμε να κάνουμε τις επενδύσεις που έχουμε προγραμματισμένες.

Ενδεικτικά να αναφέρω ότι, με βάση τα στοιχεία που συγκέντρωσε το ΙΟΒΕ (μέχρι το 2013 δυστυχώς, ξέρετε ότι τα στατιστικά στην Ελλάδα αργούν πολύ…), οι εξορυκτικές επιχειρήσεις επενδύουν κάπου 200 εκατ. ευρώ τον χρόνο. Σταθερά. Και σε εποχή κρίσης.

Θέλετε να πείτε ότι αυτή η επενδυτική δράση έχει έναν σταθεροποιητικό ρόλο;

Το νούμερο που σας ανέφερα καλύπτει, σταθερά, την περίοδο 2009-2013. Θα το έλεγα όντως σταθεροποιητικό. Είμαστε εδώ, ως κλάδος, και συνεχίζουμε. Ξέρετε, κ. Παπαγιαννίδη, από τη φύση της η εξορυκτική βιομηχανία βλέπει με μακροπρόθεσμο ορίζοντα. Από τη φύση της είναι συντηρητική στις επιλογές της.

Τι θα πει συντηρητική στις επιλογές της;

Ότι αν δεν έχουμε κάνει ένα πολύ καλό business plan και αν δεν έχουμε καλά μελετημένη την τεχνολογία που θα χρησιμοποιήσουμε, τη μέθοδο εξόρυξης κ.ο.κ., δεν θα ξεκινήσουμε εύκολα. Υπάρχει η παροιμία «δυο μέτρα, κι ένα κόβε!». Μετράς δυο φορές το ύφασμα, και μετά μόνο βάζεις το ψαλίδι. Διότι άμα το βάλεις το ψαλίδι, μετά δεν γυρίζεις εύκολα.

Και το διαβόητο Ε’ Τμήμα του Συμβουλίου Επικρατείας; Αισθάνεστε κάποιαν ωρίμανση; «Καμπύλη εκμάθησης»…

Να σας πω κάτι; Θα έσβηνα το «διαβόητο». Το Ε’ Τμήμα, αν το δούμε ψύχραιμα, έφερε και κάτι καλό. Ταρακούνησε την ελληνική κοινωνία και την επιχειρηματική κοινότητα, ότι το περιβάλλον δεν είναι for free, δεν είναι τζάμπα. Δεν επιχαίρω για τον ρόλο που έπαιξε, αλλά ξεδιπλώνοντας λίγο την ταινία θα έλεγα ότι ζήσαμε το φαινόμενο του εκκρεμούς: από μια προσέγγιση ότι το περιβάλλον είναι δωρεάν, περάσαμε στο ότι είναι το πιο δύσκολο. Καιρός να ισορροπήσουμε!

Σιγά: υπάρχει τάση επιστροφής του εκκρεμούς;

Ω ναι, υπάρχει! Υπάρχουν τέτοιες αποφάσεις – και δεν αναφέρουμε μόνο σ’ αυτές που αφορούν την Ελληνικός Χρυσός. Κι άλλες έχω δει, να θέτουν τα πράγματα σε σωστή βάση, να χωρίζουν την ήρα από το στάρι.

Που σημαίνει;

Θα πει ότι όσοι θέλουν να είναι κερδοφόροι εις βάρος του περιβάλλοντος ή εις βάρος του νόμου, θα πρέπει να εκλείψουν.

Σαφέστερα, εδώ;

Θα πρέπει να σταματήσουν να υπάρχουν. Είτε διά συμμορφώσεως, είτε μη συνεχίζοντας τη λειτουργία τους.

Και η πρόσληψη των πραγμάτων από τις τοπικές κοινωνίες, πώς πάει;

Να πω ότι υπάρχουν τόποι όπου βλέπουμε πρόοδο, τόποι όπου υπάρχει πυρήνας αντίδρασης – όμως όχι πάντα θεμελιωμένος σε πραγματικά στοιχεία. Τα θετικά; Θα σας ηχήσει έως περίεργο, αλλά οι εκμεταλλεύσεις βωξίτη δεν έγιναν ποτέ αντικείμενο αντιπαράθεσης με την τοπική κοινωνία.

Οι τοπικές κοινωνίες και η συνύπαρξη; Ποτέ;

Κριτικής, ναι. Επιλογών, βεβαίως, όχι όμως αντιπαράθεσης.

Κόκκινες λάσπες στην Ιτέα;

Αυτό ήταν από τη λειτουργία της Αλουμίνιον της Ελλάδος, παλιά. Όμως πλέον η επιχείρηση ανέπτυξε καινούργιες μεθόδους, backfilling υλικών, με κατάλληλη τεχνολογία. Δεν υπήρξαν όμως αντιδράσεις όπως αυτές που βιώνουμε σε άλλες περιοχές τον τελευταίο καιρό. Οι τοπικές κοινωνίες της Βοιωτίας και Φωκίδας θεωρούν τον βωξίτη και την καθετοποίησή του (αλουμίνα, αλουμίνιο) ως κομμάτι της ιστορικής τους παράδοσης τα τελευταία 60 χρόνια και με ίδιο τρόπο αντιμετωπίζουν και τη συνέχεια της δραστηριότητας αυτής, σήμερα. Η Μήλος, πάλι, πέρασε μια περίοδο έντονης αντιπαράθεσης (με τον χρυσό τότε), όμως σήμερα θα ακούσετε τον δήμαρχο Μήλου (σε διεθνή και σε ελληνικά συνέδρια) να παρουσιάζει την οικονομία του νησιού ως πρότυπο ισορροπημένης ανάπτυξης. «Εμείς έτσι δεν περάσαμε κρίση», τον έχω ακούσει να λέει.

Θέλετε άλλα 2 3 παραδείγματα; Στη Χαλκιδική υπάρχει τώρα ένα κλίμα αντιπαράθεσης.

Ε, περισσότερο από αντιπαράθεσης!

Όμως επί δεκαετίες ο τουρισμός αναπτύχθηκε και υπήρξε μαζί με τα μεταλλεία. Ορμύλια, Γερακινή, στην Κασσάνδρα, όπου τώρα είναι ο Ελληνικός Χρυσός. Αυτά συνυπήρχαν!

Και, για σας, πότε διερράγη η ισορροπία;

Όταν για πολλούς λόγους μπήκε σε περιπέτειες επιβίωσης το παλιό μεταλλείο Κασσάνδρας. Υπήρξαν, θυμίζω, και χρόνια που σταμάτησε ουσιαστικά να δουλεύει. Και αντί να περάσει ομαλά, από την περίοδο Μαδέμ Λάκκου και καινούργιας Ολυμπιάδας, στα βαθύτερα στρώματα εξόρυξης, υπήρξε διακοπή. Αν δεν είχε διακοπεί η μεταλλευτική παράδοση θα είχαν συνεχίσει τα πράγματα πιο ομαλά. Δεν είναι κριτική στο μάνατζμεντ, αλλά είναι μακροπαρατήρηση. Όταν σταματάει η βιομηχανική παράδοση σε μια περιοχή κι έρχονται σπίτια και χτίζονται δίπλα στα εργοστάσια, αυτά τα εργοστάσια δύσκολα θα ξαναξεκινήσουν.

Πλέον, η συνύπαρξη εξορυκτικής λειτουργίας και τουρισμού είναι δεδομένη. Και η δυνατότητα αξιοποίησης της εξορυκτικής γης ως παράθυρο στην εξέλιξη, και αυτή έχει αποδειχθεί. Επιτρέψτε μου μερικές εικόνες: ξενοδοχείο σε ορυχείο στην Κίνα, γη που επαναποδίδει η ΔΕΗ από τα λιγνιτωρυχεία, ή τα αμπέλια της Imerys στη Μήλο.

 

[ΠΗΓΗ:: ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΗ, του Αντώνη Παπαγιαννίδη, 1/10/2017]

Επενδύσεις 1,7 δισ. ευρώ ώς το 2019 προγραμματίζουν οι μεταλλευτικές επιχειρήσεις, με εκπροσώπους του κλάδου να προβαίνουν σε εκτιμήσεις ακόμη και για διπλασιασμό της συμμετοχής της ελληνικής εξορυκτικής βιομηχανίας στο ΑΕΠ. Για να σημειωθεί όμως μια τέτοια αύξηση του μεριδίου στο ακαθάριστο προϊόν της χώρας θα πρέπει να ξεπεραστούν οι σημερινές αγκυλώσεις, δήλωσε ο πρόεδρος του Συνδέσμου Μεταλλευτικών Επιχειρήσεων Αθανάσιος Κεφάλας, ο οποίος αξιολογεί ως θετικές τις εξελίξεις στην ελληνική οικονομία.

Ειδικότερα, ο Α. Κεφάλας υπογράμμισε την ύπαρξη ευνοϊκού διεθνούς οικονομικού περιβάλλοντος και σχολίασε ως θετικές τις πρόσφατες εξελίξεις στην ελληνική οικονομία. Σημείωσε ότι αυτή φαίνεται να εξέρχεται από την πολυετή ύφεση έστω και αργότερα του αναμενομένου, ότι ο εξορυκτικός κλάδος είναι καθοριστικός για την ανάπτυξη, ενώ η μειούμενη αλλά ακόμα σε υψηλά επίπεδα ανεργία, ιδιαίτερα των νέων, αποτελεί τη σημαντικότερη κοινωνική πρόκληση. Επεσήμανε ακόμη ότι ο κλάδος πραγματοποιεί επενδύσεις υψηλού ρίσκου επένδυσης και μικρής αποδοτικότητας, αφού απαιτούνται κεφάλαια, εργατικό δυναμικό και επιχειρηματικότητα, σε συνδυασμό με ένα σταθερό επενδυτικό κλίμα, αποτελεσματική χωροταξία και κανόνες αδειοδότησης, σταθερό και φιλικό προς τους επενδυτές φορολογικό καθεστώς, ασφάλεια δικαίου και καλές εργασιακές σχέσεις.

Σημαντική άνοδος

Ο σημαντικός ρόλος του κλάδου επιβεβαιώνεται από την καθοριστική συμμετοχή του στη διαμόρφωση της βιομηχανικής παραγωγής και των εξαγωγικών επιδόσεων χώρας, τόνισε ο πρόεδρος του ΣΜΕ. Σημαντική άνοδο για όγδοο κατά σειρά μήνα κατέγραψε σε ετήσια βάση τον Ιούνιο ο κύκλος εργασιών της ελληνικής βιομηχανίας, με σταθερό αιμοδότη της την εξωτερική αγορά. Η αύξηση αυτή κατά 8,1% προήλθε από την αύξηση κατά 11,9% του δείκτη Ορυχείων Λατομείων και κατά 8,1% του δείκτη Μεταποιητικών Βιομηχανιών και οφείλεται στην άνοδο κατά 17,2% των πωλήσεων προς την εξωτερική αγορά και μόλις κατά 2,3% στην εγχώρια αγορά. Η αύξηση του κύκλου εργασιών του εξορυκτικού κλάδου οφείλεται κυρίως στα βιομηχανικά ορυκτά και στα μάρμαρα.

Εξαγωγικός προσανατολισμός

Στην περίοδο της μακροχρόνιας κρίσης της ελληνικής οικονομίας η εξορυκτική βιομηχανία διατήρησε το παραγωγικό της δυναμικό, αντιπροσωπεύει το 3,4% του ΑΕΠ και συνέχισε να υποστηρίζει τις εξαγωγές της χώρας, καθώς επίσης να αποτελεί βάση εφοδιασμού και της εγχώριας μεταποιητικής βιομηχανίας. Οι επιχειρήσεις του κλάδου συνέχισαν να επενδύουν, παρ’ όλο που οι δείκτες αποδοτικότητας βρίσκονται σε αρνητικό έδαφος και το 50% απ’ αυτές δεν ήταν κερδοφόρες.

Η Ελλάδα βρίσκεται στην έκτη θέση της ευρωπαϊκής κατάταξης βάσει της αξίας της εξόρυξης στη βιομηχανία και στην τέταρτη θέση βάσει της συμμετοχής της εξορυκτικής βιομηχανίας στην απασχόληση, ενώ για την ελληνική βιομηχανία η εξορυκτική δραστηριότητα είναι στην όγδοη θέση στην κατάταξη βάσει προστιθέμενης αξίας και στην έκτη θέση στην κατάταξη βάσει συνεισφοράς στην απασχόληση. Προσφέρει 115.000 θέσεις εργασίας, στη συντριπτική τους πλειοψηφία πλήρους απασχόλησης και ασφάλισης και χωρίς να έχουν θιγεί ουσιαστικά από τα μέτρα εσωτερικής υποτίμησης οι μισθοί των εργαζομένων, στηρίζοντας κατά κύριο λόγο την περιφερειακή ανάπτυξη. Παρά την επενδυτική πενία των τελευταίων ετών και το αβέβαιο ακόμα επενδυτικό περιβάλλον στη χώρα μας, στον εξορυκτικό κλάδο έγιναν σημαντικές επενδύσεις είτε μέσω συμμετοχών εξαγορών είτε σε κεφαλαιουχικά στοιχεία. Τα μέλη του ΣΜΕ προγραμματίζουν επενδύσεις 1,7 δια ευρώ σε υποδομές και ενεργητικό μέχρι το 2019.

 

[ΠΗΓΗ: ΑΥΓΗ, 06/09/2017]

 

Σημαντική άνοδο- για όγδοο κατά σειρά μήνα- κατέγραψε τον Ιούνιο έναντι του αντίστοιχου μήνα του 2016 ο κύκλος εργασιών της ελληνικής βιομηχανίας, με σταθερό «αιμοδότη» της την αγορά εκτός συνόρων. Η αύξηση αυτή κατά 8,1% προήλθε από την αύξηση κατά 11,9% του δείκτη «Ορυχείων-Λατομείων» και κατά 8,1% του δείκτη «Μεταποιητικών Βιομηχανιών» και οφείλεται στην άνοδο κατά 17,2% των πωλήσεων προς την εξωτερική αγορά και μόλις κατά 2,3% στην εγχώρια αγορά.

Ειδικά για τον κλάδο Ορυχείων-Λατομείων η αύξηση του κύκλου εργασιών οφείλεται κυρίως στα λατομικά προϊόντα (βιομηχανικά ορυκτά, μάρμαρα, αδρανή υλικά) και στο λιγνίτη ενώ καταγράφηκε μείωση στα μεταλλεύματα. Η άνοδος προήλθε από την αύξηση του κύκλου εργασιών Εξωτερικής Αγοράς κατά 10,8% κυρίως από το κλάδο «άλλες εξορυκτικές και λατομικές δραστηριότητες».

Αυτές οι θετικές εξελίξεις σηματοδοτούν ότι η εθνική οικονομία φαίνεται να εξέρχεται από τη πολυετή ύφεση, έστω και πιο αργά του αναμενομένου και επιβεβαιώνουν ότι ο εξορυκτικός κλάδος είναι καθοριστικός για την ανάπτυξη της χώρας.

Η δυναμικότητα του ελληνικού εξορυκτικού κλάδου οφείλεται στη μεγάλη ποικιλία των oρυκτών πόρων της χώρας, με πολλούς από αυτούς να κατέχουν πανευρωπαϊκή ή και παγκόσμια πρώτη θέση στις αντίστοιχες αλυσίδες αξίας, στη πρόσβαση σε λιμενικές εγκαταστάσεις με ανταγωνιστικό κόστος θαλασσίων μεταφορών, στο εξωστρεφές επιχειρηματικό πρότυπο που ανέπτυξαν έγκαιρα οι επιχειρήσεις του κλάδου, στη τεχνογνωσία που έχει αναπτυχθεί ή μεταφερθεί μέσω πολυεθνικών ομίλων καθώς επίσης στη προσφορά καινοτόμων λύσεων στις ανάγκες της αγοράς.

Στην περίοδο της μακροχρόνιας κρίσης της ελληνικής οικονομίας η εξορυκτική βιομηχανία διατήρησε το παραγωγικό της δυναμικό, αντιπροσωπεύει το 3,4% του ΑΕΠ, και συνέχισε να υποστηρίζει τις εξαγωγές της χώρας καθώς επίσης να αποτελεί βάση εφοδιασμού και της εγχώριας μεταποιητικής βιομηχανίας. Οι επιχειρήσεις του κλάδου συνέχισαν να επενδύουν, παρ’ όλο που οι δείκτες αποδοτικότητας βρίσκονται σε αρνητικό έδαφος και το 50% απ’ αυτές δεν ήταν κερδοφόρες.

Πολιτεία και κοινή γνώμη αναγνωρίζουν πλέον τον εξορυκτικό κλάδο ως στρατηγικό πλεονέκτημα και οδηγό ανάπτυξης και ανταγωνιστικότητας της οικονομίας, με το 86% των Ελλήνων να πιστεύουν ότι η αξιοποίηση των ορυκτών πόρων είναι κλειδί για την οικονομική ανάπτυξη, αλλά δεν υπάρχει γι’ αυτό η απαραίτητη πολιτική βούληση.

Οι τοπικές κοινωνίες όμως δεν είναι παντού επαρκώς ενημερωμένες και δυσπιστούν ακόμα στην υπεύθυνη λειτουργία των εξορυκτικών επιχειρήσεων και τον αποτελεσματικό έλεγχο τους από τους αρμόδιους φορείς όσον αφορά στην τήρηση των περιβαλλοντικών όρων.

Για την εξορυκτική βιομηχανία-και ειδικά για τα μέλη του Συνδέσμου Μεταλλευτικών Επιχειρήσεων-η ορθολογική διαχείριση του περιβάλλοντος πέρα από σοβαρή κανονιστική υποχρέωση αποτελεί πεδίο καινοτομίας και υπεύθυνης λειτουργίας. Τα μέλη μας, υιοθετώντας από το 2006 «Κώδικα Βιώσιμης Ανάπτυξης», ενσωματώνουν στο σχεδιασμό και την υλοποίηση των εξορυκτικών έργων την προστασία του περιβάλλοντος και την αποκατάσταση του τοπίου και συνεργάζονται με τις εποπτεύουσες αρχές για τη συνεχή βελτίωση των εφαρμοζόμενων πρακτικών.

Επιπλέον ένα νέο στοιχείο στη διαχείριση του περιβάλλοντος, το οποίο καθιστά ουσιαστικά προσωρινή οπτική μεταβολή την επίπτωση της εξόρυξης στο περιβάλλον, είναι η δημιουργία ευκαιριών επαναχρησιμοποίησης ή και εγκατάστασης νέων χρήσεων γης ( μετα-μεταλλευτικές χρήσεις γης) σε περιοχές που έχει τελειώσει η εξορυκτική δραστηριότητα. Ήδη στη χώρα μας, πέρα από τα περίπου 3 εκατομμύρια δένδρα και θάμνους που έχουν φυτευθεί από το 2007 και τα περίπου 65.000 στρέμματα γης που έχουν αποκατασταθεί από το 1979 ( πάνω από 35% της έκτασης εξορυκτικών χώρων), έχουν γίνει πολλά έργα που αφορούν στην επαναδημιουργία καλλιεργήσιμων εκτάσεων, μετατροπή παλιών ορυχείων σε φωτοβολταϊκά πάρκα, καλλιέργεια αμπελώνων σε εκτάσεις εξοφλημένων ορυχείων, δημιουργία τεχνητών λιμνών και ανασύσταση υδροβιοτόπων, δημιουργία θεματικών μουσείων σχετικών με την εξόρυξη.

Ένα ζήτημα που επίσης απασχολεί είναι η δυνατότητα συνύπαρξης εξόρυξης και τουρισμού. Για πολλές περιοχές στον κόσμο οι γεωλογικές δομές αποτελούν την κοινή πηγή τόσο μοναδικών ορυκτών πόρων- ευκαιρία για ανάπτυξη εξορυκτικής δραστηριότητας-, όσο και μοναδικών γεωμορφολογικών στοιχείων-ευκαιρία για τουριστική ανάπτυξη (π.χ. απολιθωμένο δάσος Λέσβου, περιπατητικά μονοπάτια Miloterranean στη Μήλο, Θειωρυχεία Μήλου, λατομεία μαρμάρου στην Καρράρα Ιταλίας, Μεταλλευτικό Μουσείο Μήλου). Η συνύπαρξη αυτών των δύο δραστηριοτήτων, με κανόνες και αμοιβαίο σεβασμό, αποτελεί σημαντική ευκαιρία ισόρροπης ανάπτυξης αυτών των τόπων με ελαχιστοποίηση της έκθεσης των οικονομιών τους σε κυκλικά φαινόμενα καθώς η εξόρυξη αποτελεί δραστηριότητα με συνεχή λειτουργία καθ’ όλη την διάρκεια του χρόνου.

Επιπλέον η εξορυκτική δραστηριότητα αποτελεί μία διαχρονική οικονομική λειτουργία του ανθρώπου και έχει δημιουργήσει θέσεις-μνημεία από την αρχαιότητα μέχρι τώρα τα οποία αποτελούν ή μπορούν να αποτελέσουν πόλους έλξης θεματικού τουρισμού. Ενδεικτικά παραδείγματα τα αρχαία μεταλλεία Λαυρίου, αλατωρυχεία στην Αυστρία και στην Πολωνία, το Συνεδριακό Κέντρο στη Μήλο σε παλιό εργοστάσιο κατεργασίας καολίνης.

Η εξορυκτική βιομηχανία συνεισφέρει σημαντικά στην απασχόληση, με πάνω από 115.000 εργασίας, στη συντριπτική τους πλειοψηφία πλήρους απασχόλησης και ασφάλισης και χωρίς να έχουν θιγεί από τα μέτρα εσωτερικής υποτίμησης, στηρίζοντας σημαντικά το υφιστάμενο σύστημα κοινωνικής ασφάλισης και την περιφερειακή ανάπτυξη.

Επομένως ο εξορυκτικός κλάδος αποτελεί ήδη σημαντικό μέρος της οικονομίας με σημαντική αναπτυξιακή δυναμική λόγω της έντονης εξωστρέφειάς του, ακολουθώντας τις αρχές της βιώσιμης ανάπτυξης και συνυπάρχοντας αρμονικά και με άλλες χρήσεις γης ή οικονομικές δραστηριότητες όπως ο τουρισμός.

Όμως η μετατροπή των ορυκτών πόρων σε πλούτο έχει μεγάλο ρίσκο επένδυσης και μικρή αποδοτικότητα, απαιτεί κεφάλαια, εργατικό δυναμικό και επιχειρηματικότητα καθώς και σταθερό επενδυτικό κλίμα, αποτελεσματική χωροταξία και κανόνες αδειοδότησης, σταθερό φορολογικό καθεστώς, ασφάλεια δικαίου και καλές εργασιακές σχέσεις.

Ο κλάδος μας συνεργάζεται με το αρμόδιο υπουργείο για την εκπόνηση Ειδικού Χωροταξικού Πλαισίου για τις Ορυκτές Πρώτες Ύλες καθώς και για τον εκσυγχρονισμό του Λατομικού Κώδικα που αφορά στον αποδεδειγμένα κρίσιμο για την εθνική οικονομία κλάδο των λατομείων. Το σχέδιο όμως του Λατομικού Κώδικα που βρίσκεται ήδη σε δημόσια διαβούλευση απέχει σημαντικά των προσδοκιών του κλάδου όσον αφορά στη διασφάλιση της μακροπρόθεσμης πρόσβασης των υπεύθυνων επιχειρήσεων στους ορυκτούς πόρους, ενώ επιχειρείται η περαιτέρω επιβάρυνση με νέα περιβαλλοντικά τέλη, παρόλο που τα λατομεία καταβάλλουν ήδη σημαντικά ποσά στο ελληνικό δημόσιο και την τοπική αυτοδιοίκηση με τη μορφή μισθωμάτων και τελών για περιβαλλοντικά και κοινωφελή έργα.

Η αξιοποίηση των ορυκτών πόρων και η εξορυκτική βιομηχανία μπορεί να γίνει ατμομηχανή ενός νέου βιώσιμου παραγωγικού προτύπου της χώρας που θα φέρει περισσότερες εξαγωγές, νέες επενδύσεις και θα δημιουργήσει ή θα διατηρήσει θέσεις απασχόλησης υψηλής ποιότητας που είναι και το ζητούμενο από το κοινωνικό σύνολο.

 

[ΠΗΓΗ: http://www.huffingtonpost.gr/ , του Αθανάσιου Κεφάλα, Προέδρου ΣΜΕ, 29/8/2017]

«Ο εξορυκτικός κλάδος σήμερα εκπροσωπεί το 3,4% (5,986 δισ. ευρώ) του ΑΕΠ και απασχολεί 95.000 άτομα».

Ο εξορυκτικός κλάδος συνεχίζει να επενδύει και να προγραμματίζει επενδύσεις ύψους 1,7 δισ. ευρώ μέχρι το 2020, παρ’ όλο που οι δείκτες αποδοτικότητας του κινούνται πολύ χαμηλά από το 2010. Αν και το 50% των επιχειρήσεων δεν είναι πλέον κερδοφόρες, τα τελευταία χρόνια ο κλάδος είναι πόλος έλξης ξένων άμεσων επενδύσεων. Όπως σημειώνουν οι εκπρόσωποι των επιχειρήσεων, η χώρα μας έχει μία μεγάλη ποικιλία ορυκτών πόρων (μεταλλεύματα, βιομηχανικά ορυκτά, μάρμαρα, αδρανή κ.λπ.) με πολλά από αυτά να κατέχουν πανευρωπαϊκή ή και παγκόσμια πρώτη θέση στις αλυσίδες αξίας και τα οποία αποτελούν βάση εφοδιασμού της εγχώριας μεταποιητικός βιομηχανίας. Η μετατροπή των ορυκτών πόρων σε πλούτο απαιτεί κεφάλαια, εργατικό δυναμικό και επιχειρηματικότητα καθώς και σταθερό επενδυτικό κλίμα, αποτελεσματική χωροταξία και κανόνες αδειοδότησης, σταθερό φορολογικό καθεστώς και ασφάλεια δικαίου. Ήδη με το υφιστάμενο νομοθετικό πλαίσιο η εξορυκτικό βιομηχανία καταβάλλει σημαντικά ποσά στο ελληνικό Δημόσιο και στην Τοπική Αυτοδιοίκηση με τη μορφή μισθωμάτων και τελών που μπορεί να ανέλθουν και μέχρι το 10% της αξίας των εξορυσσόμενων προϊόντων. Ο εξορυκτικός κλάδος σήμερα εκπροσωπεί το 3,4% (5,986 δισ. ευρώ) του ΑΕΠ και σημαντική αναπτυξιακή δυναμική λόγω της εξωστρέφειάς του (50% των πωλήσεων εκτός Ελλάδας, 5% των συνολικών ελληνικών εξαγωγών). Ο κλάδος απασχολεί άμεσα περίπου 25.000 εργαζόμενους και έμμεσα δημιουργεί περίπου 95.000 θέσεις εργασίας, στη συντριπτική τους πλειοψηφία πλήρους απασχόλησης και ασφάλισης και χωρίς να έχουν θιγεί από τα μέτρα εσωτερικής υποτίμησης. Σημαντικό είναι ότι το μερίδιο της απασχόλησης στον κλάδο για το σύνολο της ελληνικός βιομηχανίας ήταν 4,1% το 2014, ενώ είναι αξιοσημείωτο ότι ο κλάδος απορροφά σημαντικό τμήμα της απασχόλησης που βρίσκεται σε αυξημένο κίνδυνο ανεργίας και συνεισφέρει ήδη σημαντικά στο υφιστάμενο σύστημα κοινωνικής ασφάλισης. Η αξιοποίηση των ορυκτών πόρων και η εξορυκτικό βιομηχανία μπορεί να γίνει ατμομηχανή ενός νέου παραγωγικού προτύπου της χώρας που θα φέρει περισσότερες εξαγωγές, νέες επενδύσεις και θα δημιουργήσει ή θα διατηρήσει θέσεις απασχόλησης υψηλής ποιότητας, που είναι και το ζητούμενο.

 

[ΠΗΓΗ: ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ , του Ανέστη Ντόκα, 02/08/2017]