H παγκόσμια κρίση νερού συνεχίζει να κάνει δυσκολότερη την πρόσβαση των ανθρώπων στην ποσότητα και την ποιότητα που απαιτούνται για την κατανάλωση, το μαγείρεμα, το μπάνιο, το πλύσιμο των χεριών και την καλλιέργεια τροφίμων. Tι γίνεται στην Ελλάδα;
Στα μέσα Απριλίου, μια είδηση από την Κολομβία προκάλεσε ανησυχία παγκοσμίως: στην Μπογκοτά, μια πόλη 8 εκατομμυρίων κατοίκων, ανακοινώθηκε ότι το νερό θα διανέμεται με δελτίο λόγω παρατεταμένης ξηρασίας και σοβαρής έλλειψης υδάτινων αποθεμάτων – το νερό στην περιοχή επαρκούσε μόνο για 54 ημέρες.
Η υδροδότηση άρχισε να διακόπτεται για τουλάχιστον 24 ώρες, επιχειρήσεις υπολειτουργούσαν και ο δήμαρχος κάλεσε τους κατοίκους να κάνουν ντους ανά ζευγάρια. Η κατάσταση αυτή έγινε γνωστή και στην Ελλάδα, η οποία αντιμετωπίζει έντονη ξηρασία και σοβαρή λειψυδρία. Οι αυξανόμενες τουριστικές πιέσεις, οι περιορισμένες βροχοπτώσεις, οι υψηλές θερμοκρασίες και η μειωμένη χιονοκάλυψη επιδεινώνουν το πρόβλημα.
Στα τέλη Μαΐου, το 100% της Ελλάδας χαρακτηριζόταν από το Ευρωπαϊκό Παρατηρητήριο Ξηρασίας ως “σε κατάσταση προειδοποίησης”, ενώ ορισμένες περιοχές ήταν “σε κατάσταση συναγερμού”.
Σε κίτρινο συναγερμό σε επίπεδο αποθεμάτων νερού βρίσκεται ήδη η Αττική, η οποία φιλοξενεί το μισό πληθυσμό της χώρας, ύστερα από την παρατεταμένη ανομβρία των τελευταίων δύο ετών και την έλλειψη χιονοπτώσεων και τη συνεχιζόμενη ξηρασία.
Η τεχνητή λίμνη του Μόρνου, που υδροδοτεί την Αττική, ήταν συρρικνωμένη κατά 15-20% σε σχέση με τον μέσο όρο των τελευταίων 14 ετών. Σύμφωνα με δορυφορικά δεδομένα, η επιφάνεια της λίμνης μειώθηκε από 16,5 km² τον Ιούλιο του 2023 σε 12,8 km² τον Ιούνιο του 2024, ενώ τα αποθέματα νερού στον Μόρνο ήταν μειωμένα κατά 30% σε σχέση με πέρυσι. Τα συνολικά αποθέματα των ταμιευτήρων της ΕΥΔΑΠ ήταν περίπου 805 εκατ. κ.μ., ποσότητα μικρότερη κατά 24% από την αντίστοιχη μέρα του 2023.
To ήξερες; Ενώ ο αριθμός των ανθρώπων που δεν έχουν πρόσβαση σε καθαρό νερό έχει μειωθεί από 1,1 δισεκατομμύρια το 2000 σε 703 εκατομμύρια το 2022, εξακολουθούν να υπάρχουν προκλήσεις. Εκτός από τη σημασία της βασικής πρόσβασης σε μια πηγή καθαρού νερού, υπάρχουν επίσης πολλές ευκαιρίες για πολλαπλασιασμό των πλεονεκτημάτων του καθαρού νερού μέσω βελτιωμένης υγιεινής και αλλαγής συμπεριφοράς υγιεινής.
Ο κίνδυνος της λειψυδρίας στα ελληνικά νησιά λόγω της αυξανόμενης προσέλευσης τουριστών ιδιαίτερα τους καλοκαιρινούς μήνες καθώς και οι λύσεις που υπάρχουν για τη διαχείριση των υδάτινων πόρων είναι κάτι που συζητιέται εδώ και καιρό. Οι πρόωροι καύσωνες όμως επιδείνωσαν την κατάσταση.
Ο διευθυντής Ερευνών του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, Κώστας Λαγουβάρδος, εξηγεί ότι η φετινή χρονιά ήταν πολύ κακή από πλευράς βροχοπτώσεων και χιονοπτώσεων, με τις βροχές σε ορισμένες περιοχές να είναι μειωμένες ακόμη και στο μισό. Οι περιορισμένες βροχοπτώσεις, ειδικά στις Κυκλάδες και την Ανατολική Κρήτη, και η χαμηλή χιονοκάλυψη προκάλεσαν σοβαρά προβλήματα στα νησιά.
“Αυτή τη στιγμή μπορούμε να κάνουμε δύο πράγματα. Το πρώτο είναι να κάνουμε αποταμίευση του νερού, με οποιονδήποτε τρόπο. Είτε με μεγάλα έργα, είτε με μικρότερα, όπως φράγματα, ταμιευτήρες, ομβροδεξαμενές, ομβροπλατείες ακόμα και συλλέκτες οικιακούς. Αλλά για να μπορέσουμε αυτό να το λειτουργήσουμε, θα πρέπει, εδώ που φτάσαμε, να έχουμε ένα εργαλείο ακριβούς εκτίμησης των αναγκών μας σε νερό” είχε αναφέρει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο καθηγητής Διευθέτησης Ορεινών Υδάτων και διευθυντής Έδρας UNESCO Con-E-Ect στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης, Δημήτρης Εμμανουλούδης.
Μια λύση για την Ευρώπη
Μια λύση θα μπορούσε να είναι η χρήση περισσότερων βιομηχανικών υγρών αποβλήτων για την άρδευση στη γεωργία αντί της άντλησης πολύτιμου πόσιμου νερού. Με αυτόν τον τρόπο θα ανακυκλωνόταν έξι φορές περισσότερο νερό στην ΕΕ (πηγή DW) όμως η χρήση αυτών των βιομηχανικών και αστικών λυμάτων για άρδευση εγκυμονεί κινδύνους, εάν οι εγκαταστάσεις επεξεργασίας των λυμάτων δεν φιλτράρουν όλους τους ρύπους.
[ΠΗΓΗ: https://ergoxalkidikis.gr/, 17/7/2024]