Νέα δεδομένα δημιουργεί παγκοσμίως η έκρηξη του πληθωρισμού και των τιμών στην ενέργεια, ενώ μπαίνουμε σε περίοδο διεθνούς ύφεσης – Πιο ανθεκτική η Ελλάδα, που πρέπει να μείνει πιστή στη δημοσιονομική πειθαρχία – Στο 4% φέτος η ανάπτυξη, σύμφωνα με τις προβλέψεις της Κομισιόν

Ενδειξη «Προσδεθείτε» λόγω των πρωτοφανών αναταράξεων στη διεθνή οικονομία από το φθινόπωρο έχει ανάψει για την Ελλάδα και όλη την Ευρώπη. Οι νεότερες (καλοκαιρινές) προβλέψεις της Κομισιόν μιλούν για καθοδικά ρεύματα στην ευρωπαϊκή οικονομία, τα οποία συνδυάζονται με έντονα ανοδικά κύματα ακρίβειας!

Στο υπουργείο Οικονομικών εκτιμούν ότι η χώρα μας θα είναι από τις πιο ανθεκτικές. Ειδικά για την Ελλάδα η Κομισιόν -και παρά την κατάσταση εκτάκτου ανάγκης- αναβαθμίζει τις προ τριμήνου προβλέψεις της σε ανάπτυξη 4% αντί 3,5% φέτος. Στο άμεσο μέλλον, όμως, η Ελλάδα προβλέπεται να καταστεί μάρτυρας καταστάσεων-σοκ για άλλα κράτη της Ευρώπης. Τα σενάρια πολέμου περιλαμβάνουν παράταση και ένταση της ενεργειακής κρίσης, νέα έκρηξη τιμών, πτώση της παραγωγής, ανεργία και -για πρώτη φορά μεταπολεμικά στην Ευρώπη- ελλείψεις στα ράφια.

Ερχεται… καταιγίδα

Το κοκτέιλ κρίσεων που θα σαρώνουν την Ευρώπη από τον ερχόμενο χειμώνα και έως το 2023 περιλαμβάνει:

1. Πληθωριστική πανδημία που εξαπλώνεται αντί να εκτονώνεται: Οι νεότερες εκτιμήσεις της Κομισιόν ανεβάζουν στα ύψη τις προβλέψεις για Ελλάδα και Ευρώπη φέτος: πανευρωπαϊκά σε 8,3% και 7,6% στην Ευρωζώνη αντί 3,2% και 2,7% που προέβλεπε τον Μάιο ή τουλάχιστον 4 και 5 φορές μεγαλύτερη από ποτέ άλλοτε στην εποχή του ευρώ! Αν και έως τώρα η ακρίβεια ήταν εισαγόμενη (λόγω των υψηλών τιμών στα καύσιμα από Ρωσία και πετρελαιοπαραγωγές χώρες), το διεθνές κρεσέντο ακρίβειας ριζώνει και δημιουργεί δευτερογενές κύμα πλήττοντας πρωτίστως τις χαμηλές και μεσαίες τάξεις.
2. Ενεργειακή κρίση που όμοιά της δεν έχει βιώσει η Ευρώπη εδώ και μισό αιώνα: Η αγωνία για την απρόσκοπτη τροφοδοσία (ή μη) της Ευρώπης από τις 22 Ιουλίου και μετά είναι απλώς μια πρόγευση όσων θα συμβούν διεθνώς. Η Γερμανία ζει ήδη τον τρόμο του περιορισμού ή της διακοπής της παροχής αερίου και ακόμη δεν έχει δει τους λογαριασμούς ρεύματος. Για πρώτη φορά αναμένονται ελλείψεις και στερήσεις σε θέρμανση, καύσιμα, μετακινήσεις και παραγωγή (εργοστάσια κ.λπ.). Σοκ αναμένεται και στη χώρα μας τον Οκτώβριο με τις παραγγελίες πετρελαίου θέρμανσης σε τιμές 65% έως 70% ακριβότερες από το 2021 (με τα έως τώρα δεδομένα).
3. Κατάρρευση της ισοτιμίας στα χαμηλότερα επίπεδα της ιστορίας του ευρώ, έως και κάτω από 1:1, σε σχέση με το δολάριο. Η κάθετη πτώση 20% (από 1,225 δολάρια τον περσινό Ιούνιο) απογειώνει το κόστος καυσίμων και προϊόντων που αποτιμώνται σε δολάρια. Και η πτώση φαντάζει νομοτέλεια όσο ο φόβος για ύφεση στην Ευρώπη κυριαρχεί, υποκινούμενος από τον υψηλό πληθωρισμό και την αβεβαιότητα για ενεργειακό εφοδιασμό του βιομηχανικού Βορρά.
4. Ανοδο επιτοκίων 1%-2% που θα επιβαρύνουν και τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις, την οικονομική δραστηριότητα συνολικά, αλλά και τα ίδια τα κράτη που δανείστηκαν υπέρογκα ποσά την εποχή της πανδημίας.
5. Επισιτιστική κρίση (σιτηρά, άλευρα, κτηνοτροφικά προϊόντα) που για τη μεν Ευρώπη θα σημαίνει κυρίως ελλείψεις και όχι πλήρη στέρηση, αλλά ίσως πυροδοτήσει νέο μεταναστευτικό κύμα από χώρες που θα λιμοκτονούν λόγω παντελούς ένδειας.
6. Ανωμαλίες στην τροφοδοσία λόγω προβλημάτων στην εφοδιαστική και παραγωγική αλυσίδα που επιμένουν και δεν έχουν επιλυθεί από τον καιρό της πανδημίας.

Και όλα αυτά χωρίς κανείς να αποκλείσει τυχόν αναζωπύρωση του πανδημικού κύματος ή γεωστρατηγικές και ευρύτερες εντάσεις κ.λπ. από το φθινόπωρο και μετά.

Η Κομισιόν εκτιμά ότι οι οικονομικές συνθήκες θα είναι πολύ δύσκολες το επόμενο εξάμηνο και το 2023, με σαφείς καθοδικούς κινδύνους. Ολα αυτά θα πλήξουν εμμέσως και τον ελληνικό τουρισμό από το 2023. Στην κυβέρνηση έχουν διατηρήσει απόθεμα 40 δισ. ευρώ για τα δύσκολα που είναι μπροστά. Θα δώσουν έμφαση στην υλοποίηση στοχευμένων και προσωρινών μέτρων, τα οποία θα μετριάσουν τις επιπτώσεις της ενεργειακής κρίσης χωρίς να θέσουν σε κίνδυνο τα δημόσια οικονομικά.

Θα δώσουν μάχη όμως με λαϊκίστικες δυνάμεις, αντιδράσεις και αξιώσεις για απεριόριστα μέτρα στήριξης. Πιστεύουν ότι τελικά η υπευθυνότητα θα εκτιμηθεί. Και είναι ένας λόγος που ο πρωθυπουργός ξορκίζει τις πρόωρες εκλογές, ώστε να μη βουλιάξει η χώρα σε ακυβερνησία και δημοσιονομικές πλειοδοσίες το προσεχές δεκάμηνο, καθώς και να μην υποτροπιάσουν θύλακες λαϊκισμού που άνθησαν τη δεκαετία της ελληνικής κρίσης.

Αν και ο κίνδυνος είναι εξωτερικός, στην κυβέρνηση πρέπει να αντιμετωπίσουν και τον εσωτερικό: δηλαδή -αντί για συναίνεση και υπευθυνότητα- ανέξοδη κριτική και αναλύσεις όπως «φταίει ο καπιταλισμός» ή κορόνες αντιμνημονιακού τύπου περί γενικής καταστροφής, «τρίτου δρόμου», «ακρίβειας Μητσοτάκη» ή και απανωτών αυξήσεων μισθών «με τον μήνα» που παραπέμπουν ευθέως σε πολιτικές δεκαετίας του ’80 (ΑΤΑ – Αυτόματη Τιμαριθμική Αναπροσαρμογή κ.λπ.), οι οποίες μονιμοποίησαν την οικονομική αστάθεια, την υπανάπτυξη και το πληθωριστικό κύμα της δεκαετίας του ’70 στην Ελλάδα, για τουλάχιστον δύο με τρεις δεκαετίες ακόμα!

Διόλου τυχαία και ο κ. Φραγκίσκος Κουτεντάκης, επικεφαλής του Γραφείου Προϋπολογισμού στη Βουλή και πρώην οικονομικός σύμβουλος του τέως πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα, απευθύνει εκθέσεις στα μέλη του Ελληνικού Κοινοβουλίου και ολόκληρο τον πολιτικό κόσμο προειδοποιώντας για σειρά αβεβαιότητες και κινδύνους. Και τονίζει χαρακτηριστικά:

• «Κατανοούμε ότι η έντονη πολιτική πόλωση που επικρατεί δεν ενθαρρύνει τη δημοσιονομική υπευθυνότητα. Ομως η παράδοση της δημοσιονομικής πλειοδοσίας δεν καθιστά λιγότερο επιτακτική την ανάγκη προετοιμασίας απέναντι σε προκλήσεις με άγνωστη διάρκεια και έκβαση».
• «Η δημοσιονομική ασφάλεια της χώρας απαιτεί μια ελάχιστη πολιτική συναίνεση που […] θα καταστήσει περισσότερο διαχειρίσιμες τις όποιες αρνητικές επιπτώσεις στην ελληνική οικονομία».
• «Η απαρέγκλιτη τήρηση της δημοσιονομικής σταθερότητας είναι αναγκαία συνθήκη για να αποφύγει η χώρα μας τις χειρότερες συνέπειες της διεθνούς οικονομικής αστάθειας».
• «Διαφορετικά, αν η χώρα μας οδηγηθεί σε νέα αύξηση του δημόσιου χρέους, κινδυνεύει να αντιμετωπίσει δυσάρεστες δημοσιονομικές καταστάσεις».

Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο εδώ: 

[ΠΗΓΗ: https://www.protothema.gr/, των Κωστή Πλάντζου, Μαριάνας Τζάννε, 18/7/2022]