To Reuters εχθές το απόγευμα ανήρτησε τα βασικά σημεία του προσχεδίου που θα προτείνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στη σύνοδο Κορυφής η οποία θα επικεντρωθεί στα προβλήματα που έχουν πάρει τη μορφή χιονοστιβάδας μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία.
Το μεγαλύτερο εξ’αυτών είναι οι διαταραχές στις προμήθειες του φυσικού αερίου και οι υψηλότατες τιμές ηλεκτρικής ενέργειας. Ένα πρόβλημα που ενδεχομένως να πάρει ακόμα μεγαλύτερες διαστάσεις αν οι χώρες της ΕΕ αναγκαστούν να επιβάλλουν κυρώσεις και στους ρωσικούς υδρογονάθρακες.
Σε μια πρώτη προσπάθεια να αντιμετωπισθεί αυτό το πρόβλημα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα προτείνει καταρχήν σήμερα, στην εαρινή τριμερή κοινωνική Σύνοδο Κορυφής και πριν από τη διήμερη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ στις 24-25 Μαρτίου, τη δημιουργία ενός «μαξιλαριού ασφαλείας» που θα απαιτεί από τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης να γεμίζουν τις δεξαμενές αποθήκευσης φυσικού αερίου στο 90% της χωρητικότητάς τους έως την 1η Νοεμβρίου, έτσι ώστε να μην τίθεται θέμα ενεργειακής επάρκειας κατά την περίοδο του χειμώνα, όπως φέτος που οι δεξαμενές στην Ευρώπη είναι γεμάτες κατά 26%.
Ερώτημα: Παραδοσιακά ο εφοδιασμός κατά το μεγαλύτερο μέρος του γινόταν το καλοκαίρι, όταν οι τιμές του φυσικού αερίου ήταν χαμηλότερες. Φέτος που κατά πάσα πιθανότητα δεν θα ισχύει η συνισταμένη των χαμηλών τιμών, πώς θα διαχειριστούμε την πλήρωση των αποθηκών έως την 1η Νοεμβρίου και από ποιους προμηθευτές;
Μάλιστα σύμφωνα με το προσχέδιο της πρότασης της Κομισιόν, θα υπάρχουν ενδιάμεσοι στόχοι πληρότητας και για τους προηγούμενους μήνες, ενώ θα υπάρχει άρση τυχόν δασμών για τη μεταφορά αερίου από και προς τις δεξαμενές.
Στο σημείο αυτό να τονίσουμε ότι είναι σημαντικό ότι έχει προβλεφθεί ο κοινωνικός διάλογος στη τριμερή εαρινή σύνοδο που θα γίνει σήμερα μέσω τηλεδιάσκεψης και έτσι στους συμμετέχοντες περιλαμβάνονται:
- η Ευρωπαϊκή Συνομοσπονδία Συνδικαλιστικών Οργανώσεων (ETUC)
- η Συνομοσπονδία Ευρωπαϊκών Επιχειρήσεων (BusinessEurope)
- -η Ευρωπαϊκή Ένωση Βιοτεχνικών και Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων (SMEunited)
- -το Ευρωπαϊκό Κέντρο Εργοδοτών και Επιχειρήσεων που παρέχουν δημόσιες υπηρεσίες και υπηρεσίες κοινής ωφέλειας (SGI Europe)
- -το Συμβούλιο Ευρωπαίων Επαγγελματιών και Στελεχών, το οποίο εκπροσωπεί τα διατομεακά συμφέροντα των επαγγελματιών και των διευθυντικών στελεχών (Eurocadres)
Η δημιουργία αποθέματος ασφαλείας απαιτεί βέβαια ένα σύστημα για την κοινή προμήθεια στρατηγικών αποθεμάτων φυσικού αερίου σε επίπεδο ΕΕ, κατά τα πρότυπα της κοινής προμήθειας εμβολίων από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την αντιμετώπιση της Covid 19.
Σύμφωνα με το Reuters, η κοινή προμήθεια αερίου υγροποιημένου φυσικού αερίου –LNG- και υδρογόνου είναι μέσα στο προσχέδιο που θα συζητηθεί στη Σύνοδο Κορυφής.
Ερώτημα:Για άλλη μια φορά παραμένει το ερώτημα από ποιους προμηθευτές και πάνω από όλα σε ποιες τιμές;
Θυμίζουμε την παρατήρηση του υπουργού Ενέργειας του Κατάρ Saad Al-Kaabi ότι ο όγκος του φυσικού αερίου που χρειάζεται η ΕΕ δεν μπορεί να αντικατασταθεί από κανέναν προμηθευτή μονομερώς χωρίς να διαταραχθούν οι παραδόσεις σε άλλες περιοχές.
Ούτε η Ασία θα μπορούσε να δώσει μονομερώς στην Ευρώπη λύση, καθώς θα έπρεπε να εκτραπεί το μισό LNG που καταναλώνει η Ασία, κάτι που θα συνεπαγόταν ελλείψεις ενέργειας σε όλη την Ασία και εξαγωγή της ενεργειακής κρίσης από την Ευρώπη προς Ανατολάς.
Μέσα από αυτό το πρίσμα, η Ευρώπη θα πρέπει να «τρέξει» από τώρα προκειμένου να κλείσει συμφωνίες με πολλούς προμηθευτές από τις ΗΠΑ έως τη Μέση Ανατολή και την Ασία και το ερώτημα που παραμένει πάντα είναι σε τι τιμή θα κλείσουν οι συμφωνίες αυτές προκειμένου να ανταγωνιστεί και τον μεγάλο εισαγωγέα φυσικού αερίου και LNG που ακούει στο όνομα Κίνα.
Επιστρέφοντας στο προσχέδιο για τη Σύνοδο Κορυφής, θα συζητηθούν οι κανόνες σύμφωνα με τους οποίους τα ευρωπαϊκά κράτη θα πρέπει να καλύπτουν το 90% των αποθεμάτων φυσικού αερίου πριν από τον χειμώνα κάθε χρόνο.
Αν και πολλές λεπτομέρειες θα τις μάθουμε στη συνέχεια, εντούτοις το γενικό πλαίσιο είναι ότι οι χώρες θα είναι υπεύθυνες για την επίτευξη των στόχων και τα μέσα με τους οποίους θα τους πετύχουν. Εν ολίγοις, η κάθε χώρα θα κάνει τις επιλογές της, από το να υποχρεώνει τους προμηθευτές να αποθηκεύουν μια ελάχιστη ποσότητα αερίου έως να αναθέτει στους παρόχους φυσικού αερίου να αγοράζουν στρατηγικά αποθέματα. Εξυπακούεται ότι η κάθε χώρα θα μπορεί να προσφέρει κατά την επιλογή της ανάλογα οικονομικά κίνητρα.
Ερώτημα: Τα κίνητρα αυτά θα έχουν χρηματοδότηση από ευρωπαϊκά κονδύλια;
Σε περίπτωση όμως που κάποια χώρα δεν επιτύχει τους στόχους, τότε θα παρεμβαίνει η Κομισιόν.
Ερώτημα: Πώς ακριβώς θα γίνεται αυτή η παρέμβαση;
Επίσης για όσες χώρες δεν διαθέτουν δεξαμενές αποθήκευσης, προτείνεται ως λύση να χρησιμοποιήσουν εγκαταστάσεις σε άλλες χώρες ή να δημιουργήσουν συστήματα επιμερισμού των βαρών για να βοηθήσουν άλλες χώρες να αποθηκεύσουν αέριο. Το σημαντικό εδώ είναι ότι προβλέπεται οι χώρες αυτές να έχουν πρόσβαση σε διασυνοριακή ικανότητα μεταφοράς που θα αντιστοιχεί στο 15% της ετήσιας κατανάλωσης φυσικού αερίου της χώρας.
Τέλος, οι χώρες της Ε.Ε. θα πρέπει να πιστοποιήσουν τους διαχειριστές των συστημάτων αποθήκευσης φυσικού αερίου, με κύριο γνώμωνα τον αποκλεισμό κάθε προσώπου ή οντότητας που μπορεί να θέσει σε κίνδυνο την ενεργειακή ασφάλεια της ΕΕ.
Η κίνηση αυτή προφανώς έχει σαν στόχο τη Gazprom, η οποία διαχειρίζεται διάφορες εγκαταστάσεις αποθήκευσης στην Ε.Ε όπως στη Γερμανία ή στις Κάτω Χώρες και όπως δείχνουν οι εξελίξεις ενδεχομένως να κράτησε σκόπιμα τα αποθέματά στις ευρωπαϊκές αποθήκες σε χαμηλά επίπεδα κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού που προηγήθηκε της εισβολής στην Ουκρανία.
Ερώτημα: Με τις εγκαταστάσεις αποθήκευσης στις οποίες είναι διαχειριστής η Gazprom τι θα γίνει; Αν αποφασιστεί η αποχώρηση της με τι όρους θα γίνει;
Άλλες προτάσεις που έχουν πέσει στο τραπέζι
Αν και δεν αναμένεται να προχωρήσει η παρέμβαση στις αγορές της χονδρικής στην ηλεκτρική ενέργεια, εντούτοις δεν αποκλείεται η Σύνοδος Κορυφής να καταλήξει στην υιοθέτηση της πρότασης της Κομισιόν να φορολογηθούν τα υπερκέρδη εταιρειών ενέργειας, με σκοπό τα έσοδα από την φορολόγηση να στηρίξουν εν συνεχεία τους καταναλωτές.
Πρόκειται στην ουσία για έναν προσωρινό φόρο στα έκτακτα κέρδη ορισμένων εταιρειών ενέργειας από την μεγάλη αύξηση των τιμών του φυσικού αερίου και της ηλεκτρικής ενέργειας, τα οποία κάτω από τις τρέχουσες συνθήκες θα μπορούσαν να φτάσουν ακόμα και τα 200 δισεκατομμύρια ευρώ σύμφωνα με τον Διεθνή Οργανισμό Ενέργειας.
Σύμφωνα μάλιστα με το Bloomberg θα συζητηθεί εκτενώς και ένα νέο πακέτο κρατικών ενισχύσεων, αλλά και η αποσύνδεση των τιμών ενέργειας και φυσικού αερίου.
Ειδικά όσο αφορά το τελευταίο, θα έχει εξαιρετικό ενδιαφέρον να δούμε αν υπάρχουν συγκεκριμένες προτάσεις και τι περιλαμβάνουν.
[ΠΗΓΗ: https://www.liberal.gr/, της Μαίρης Βενέτη, 23/3/2022]