Tα θέματα που κυριάρχησαν κατά την επίσκεψη του προέδρου των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν στις Βρυξέλλες την προηγούμενη εβδομάδα ήταν η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία και η αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης. Στο περιθώριο όμως αυτής της επίσκεψης ανακοινώθηκε και μια σημαντική “συμφωνία επί της αρχής” μεταξύ ΕΕ και ΗΠΑ για ένα ζήτημα που επηρεάζει τόσο τις εμπορικές σχέσεις των δύο πλευρών του Ατλαντικού, αλλά και την παρουσία και τις επενδύσεις των αμερικανικών τεχνολογικών κολοσσών στην Ευρώπη, συμπεριλαμβανομένης και της Ελλάδας.
Ο λόγος για τη διατλαντική μεταφορά και αποθήκευση δεδομένων, που παραμένει άλυτο πρόβλημα μετά από την απόρριψη από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο μιας προηγούμενης συμφωνίας (EU-US Privacy Shield), πριν από περίπου 1,5 χρόνο με το σκεπτικό πως δεν έκανε αρκετά για να προστατέψει τα δεδομένα Ευρωπαίων πολιτών στις ΗΠΑ.
Όπως έγινε γνωστό την περασμένη Παρασκευή η “επί της αρχής συμφωνία” για το νέο θεσμικό πλαίσιο προστασίας των προσωπικών δεδομένων θα επιτρέψει την ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ ΗΠΑ και Ευρώπης, καλύπτοντας παράλληλα τις προϋποθέσεις που έχει ορίσει το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο.
Μεταξύ άλλων, προβλέπεται πως η όποια παρακολούθηση από τις αμερικανικές Αρχές ασφαλείας θα γίνεται υπό αυστηρές προϋποθέσεις. Ακόμη, θα δημιουργηθεί και ένας νέος ανεξάρτητος μηχανισμός στον οποίο θα μπορούν να προσφεύγουν οι πολίτες της ΕΕ, αν και εφόσον πιστεύουν ότι παραβιάζονται τα προσωπικά τους δεδομένα.
Η ανακοίνωση της αρχικής συμφωνίας από τον Αμερικανό πρόεδρο και την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν χαιρετίστηκε από τους αναλυτές ως ένα σημαντικό βήμα για την επίλυση ενός ζητήματος που επηρεάζει τις σχέσεις μεταξύ των δύο πλευρών αλλά και εμπορικές συναλλαγές που προσεγγίζουν σε αξία το 1 τρισ. δολάρια κάθε χρόνο. Βέβαια, τίποτα δεν έχει κλείσει οριστικά διότι και πάλι θα πρέπει η νέα συμφωνία να εγκριθεί από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο, κάτι το οποίο δεν θεωρείται δεδομένο.
Οι επενδύσεις στην Ελλάδα
Οι αμερικανικοί τεχνολογικοί κολοσσοί πιέζουν εδώ και καιρό για μια νέα συμφωνία που θα τους επιτρέπει να στέλνουν τα δεδομένα από την ΕΕ σε server στις ΗΠΑ και αντίστροφα. Μάλιστα πολλές από τις μεγαλύτερες τεχνολογικές εταιρείες είχαν προειδοποιήσει πως θα μειώσουν την παρουσία τους στην Ευρώπη και αυτό σε μια εποχή που σχεδιάζονται νέες επενδύσεις εντός της ΕΕ, όπως το νέο Data Center Region της Microsoft στην Αττική, ή η δημιουργία Τοπικής Ζώνης της Amazon Web Services στην Αθήνα.
Ορισμένες εταιρείες όπως για παράδειγμα η Meta (μητρική της Facebook) έχουν αφήσει ανοιχτό το ενδεχόμενο ακόμη και να διακόψουν τις δραστηριότητες τους στην Ευρώπη αν οι κυβερνήσεις των δύο πλευρών δεν λύσουν τις διαφορές τους. Παρά τα όποια προβλήματα που δημιουργεί, η προστασία των δεδομένων και η παραμονή τους σε ευρωπαϊκό έδαφος είναι και μια παράμετρος που σπρώχνει και επενδύσεις στη Γηραιά Ήπειρό.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η στρατηγική απόφαση της Microsoft να ανοίξει νέα Data Center Regions στην Ευρώπη, όπως αυτό στην Αττική. Όπως έχει αναφέρει ο πρόεδρος του αμερικανικού τεχνολογικού κολοσσού τα νέα Data Center εκτός από τις βελτιωμένες ταχύτητες και την αυξημένη ταχύτητα που θα προσφέρουν, δίνουν και την δυνατότητα στους πελάτες της Microsoft να διαχειρίζονται και να αποθηκεύουν όλα τα δεδομένα τους εντός της ΕΕ.
Ένα μέτωπο κλείνει, ένα άλλο ανοίγει
Η συμφωνία για την ανταλλαγή δεδομένων έρχεται σε μια εποχή που η Ευρωπαϊκή Ένωση αποφάσισε να σφίξει τον κλοιό στους τεχνολογικούς κολοσσούς όπως η Meta, η Alphabet (Google), η Amazon, η Microsoft και η Apple μέσω του νέου κανονισμού για τις Ψηφιακές Αγορές (Digital Markets Αct). Στόχος είναι η ρύθμιση των ψηφιακών πλατφορμών και η εφαρμογή αντιμονοπωλιακών πρακτικών.
Στην πράξη οι μεγάλες τεχνολογικές εταιρείες δεν θα μπορούν να συνδυάζουν δεδομένα από διάφορες υπηρεσίες για στοχευμένες διαφημίσεις χωρίς τη ρητή συγκατάθεση των χρηστών ή να δημιουργούν κλειστά οικοσυστήματα που στην ουσία αφήνουν απέξω τους ανταγωνιστές τους ή νέες τεχνολογικές εφαρμογές. Οι νέοι κανόνες θα αφορούν αποκλειστικά τις μεγάλες ψηφιακές πλατφόρμες που λειτουργούν ως “gatekeepers” και η παραβίασή τους θα επιφέρει σημαντικά πρόστιμα με βάση των παγκόσμιο τζίρο τους.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είχε προτείνει το Digital Markets Act τον Δεκέμβριο του 2020 και από τότε οι μεγάλες τεχνολογικές εταιρείες είχαν ξεκινήσει ένα μεγάλο αγώνα κατά της ρύθμισης. Με την πολιτική συμφωνία μεταξύ της Κομισιόν και του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου την Πέμπτη ανοίγει ο δρόμος για την υιοθέτηση του νέου κανονισμού και της ενσωμάτωσής του στα εθνικά δίκαια των χωρών μελών της ΕΕ.
[ΠΗΓΗ: https://www.capital.gr/, του Κώστα Κετσιετζή, 28/3/2022]