Η ” μετάδοση” των αυξήσεων από τα ενεργειακά προϊόντα σε όλο και περισσότερα τρόφιμα αλλά και η γενικότερη αβεβαιότητα για τον χρόνο υποχώρησης των τιμών, θα κρατήσουν το υπουργείο Οικονομικών σε αυξημένη ετοιμότητα τουλάχιστον μέχρι και το τέλος του πρώτου εξαμήνου του χρόνου.
Στην ανάλυσή του το χθεσινό δελτίο της ΕΛΣΤΑΤ δείχνει ότι ο κίνδυνος από τα καύσιμα δεν έχει περάσει ακόμη, παρά τις κάποιες ενδείξεις αποκλιμάκωσης που είχαμε τις τελευταίες 10 ημέρες. Τούτο, με δεδομένο ότι από τη συνολική αύξηση κατά 5,1% του Γενικού Δείκτη Τιμών Καταναλωτή τον Δεκέμβριο, το 3,5% οφείλεται στις ανατιμήσεις των ενεργειακών προϊόντων.
Το οικονομικό επιτελείο έχει αρχίσει να ανησυχεί για μια σταθερά ανοδική πορεία του πληθωρισμού, τουλάχιστον για το πρώτο εξάμηνο του χρόνου αλλά και για ανατιμήσεις, οι οποίες θα αφορούν πλέον σχεδόν το σύνολο του “καλαθιού της νοικοκυράς”. Αυτό έχει πυροδοτήσει από τώρα πολιτική ένταση πριν το φαινόμενο και απειλεί να προκαλέσει και κοινωνική αναστάτωση αν παραταθεί και πέρα από το τρίμηνο.
Μια πρώτη ένδειξη ότι τα πράγματα κινούνται προς αυτήν την κατεύθυνση έδειξε το χθεσινό δελτίο τη ΕΛΣΤΑΤ. Συγκεκριμένα, ενώ μπαίνουμε με καθυστέρηση στον χειμώνα, πριν ο καιρός χαλάσει έχουμε αυξήσεις στα μη επεξεργασμένα τρόφιμα. Ειδικότερα, οι τιμές στα νωπά λαχανικά και τα φρούτα είχαν αύξηση 5,5% (πάνω από τον Γενικό Δείκτη).
Μεγάλες αυξήσεις καταγράφονται και στο κρέας. Συγκεκριμένα, έχουμε πολύ μεγάλη αύξηση στα αμνοερίφια (19,7%), αύξηση πάνω από τον Γενικό δείκτη στα ψάρια με 6,7%, στα πουλερικά (6,6%), ενώ στα παρασκευάσματα κρέατος 4,2% και μόνο στο μοσχάρι μείωση τιμής. Εξαίρεση αποτελεί το χοιρινό κατά 1,9%. Επίσης, είχαμε μεγάλες αυξήσεις στο ελαιόλαδο (17%) και τα υπόλοιπα βρώσιμα έλαια (17,1%), στις τιμές των τυριών (5,5%) και του ψωμιού (4,9%).
Επίσης, η ΕΛΣΤΑΤ καταγράφει για τον Δεκέμβριο αύξηση των τιμών στα αυτοκίνητα, καινούργια και μεταχειρισμένα. Αυτό αποτελεί δείγμα ότι τα προβλήματα με την εφοδιαστική αλυσίδα και την παραγωγή ημιαγωγών δεν έχουν ακόμη λυθεί. Επιπλέον, η ΕΛΣΤΑΤ καταγράφει αύξηση στα υαλικά και τα επιτραπέζια είδη για το σπίτι κατά 7,4%, και 3% στις τιμές ένδυσης και υπόδησης. Στον τομέα των υπηρεσιών καταγράφεται αύξηση κατά 5,7% στις τιμές για οικιακές υπηρεσίες, 19,6% για μεταφορές επιβατών με αεροπλάνο και 7,3% στις τιμές των ξενοδοχείων, των μοτέλ και των πανδοχείων. Οι τελευταίες αυτές αυξήσεις δεν υπήρχαν τους προηγούμενους μήνες
Το οικονομικό επιτελείο παρατηρεί πλέον αυτό το οποίο δήλωναν ξεκάθαρα τα στελέχη της αγοράς εδώ και καιρό. Όσο οι αποθήκες είναι γεμάτες με εμπόρευμα τα οποία αγοράστηκαν φθηνότερα, η επιβάρυνση θα είναι μετριασμένη στις τιμές λιανικής. Όταν όμως αδειάσουν και ξαναγεμίσουν με προϊόντα που έχουν αγοραστεί ακριβότερα, τότε τις αυξήσεις θα αρχίσουν να επωμίζονται και οι καταναλωτές.
Άγνωστη πλέον η διάρκεια των πιέσεων
Εκτός από την εξάπλωση των ανατιμήσεων στα προϊόντα του “καλαθιού της νοικοκυράς”, ο μεγαλύτερος φόβος για το υπουργείο Οικονομικών είναι η διάρκεια των ανατιμήσεων. Παρά τη μερική υποχώρηση των ενεργειακών προϊόντων το τελευταίο διάστημα, όλοι θεωρούν ότι είναι μια ξαστεριά πριν ξεσπάσει νέα μπόρα.
Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, που ήταν οδηγός για το σύνολο της Ευρωζώνης αλλά και για την Ελλάδα σε ό,τι αφορά στην πρόβλεψη για την διάρκεια των ανατιμήσεων, φαίνεται ότι αναθεωρεί συνεχώς τις προβλέψεις της αλλά είναι σταθερή στη θέση ότι μέχρι και το 2023 ο πληθωρισμός θα έχει επιστρέψει κάτω από 2%.
Επί της ουσίας ούτε και ΕΚΤ εμφανίζεται σίγουρη πλέον για το πότε και πώς οι διεθνείς τιμές θα περάσουν σε φάση σταθεροποίησης, πριν αρχίσουν να αποκλιμακώνονται.
[ΠΗΓΗ: https://www.capital.gr/, του Τάσου Δασόπουλου, 14/1/2022]