Επεκτείνεται και στις μικρές επιχειρήσεις χωρίς σωματεία η δυνατότητα διευθέτησης του χρόνου εργασίας, αυξάνονται παντού οι επιτρεπόμενες υπερωρίες σε 150 ώρες το χρόνο. Περιορισμοί στις απεργίες.

Ξεκαθαρίζει το τοπίο για τη διευθέτηση του χρόνου εργασίας σε μικρές επιχειρήσεις χωρίς σωματεία και συλλογικές συμβάσεις. Σύμφωνα με τις σημερινές ανακοινώσεις του υπουργού Εργασίας, Κωστή Χατζηδάκη, ο οποίος παρουσίασε τις βασικές ρυθμίσεις του νέου νομοσχεδίου για τα εργασιακά, τη διευθέτηση του χρόνου εργασίας θα μπορούν να ζητούν οι ίδιοι οι εργαζόμενοι, ενώ θα είναι άκυρες οι απολύσεις, εάν γίνονται επειδή αρνήθηκε ο εργαζόμενος πρόταση του εργοδότη για διευθέτηση.

Σύμφωνα όσα ανακοίνωσε ο κ. Χατζηδάκης, πρόκειται για μια δυνατότητα που ισχύει ήδη από το 1990, κατόπιν συλλογικής συμφωνίας. Προβλέπεται από την κοινοτική νομοθεσία και πρόκειται για μια συνήθη πρακτική στην Ευρώπη, όπου το 54% των επιχειρήσεων προσφέρουν δυνατότητα ευελιξίας στους χρόνους έναρξης και λήξης της εργασίας, ή συσσώρευση υπερωριών, οι οποίες μπορούν στη συνέχεια να χρησιμοποιηθούν ως άδειες. Η Οδηγία 2019/1158 της Ε.Ε. καθιερώνει, εξάλλου, ευέλικτες μορφές απασχόλησης για γονείς και φροντιστές με ατομικές συμβάσεις εργασίας.

Υπήρξαν σημαντικά παραδείγματα εφαρμογής στην Ελλάδα όλα τα προηγούμενα χρόνια (π.χ. ξενοδοχοϋπάλληλοι, επιχειρησιακές συμβάσεις), όπως τονίζει ο κ. Χατζηδάκης, ενώ η νέα ρύθμιση προβλέπει ότι:

• Αν δεν υπάρχει συνδικαλιστική οργάνωση ή συλλογική σύμβαση, δίνεται δυνατότητα εφαρμογής μετά από αίτηση του εργαζόμενου για συμφιλίωση οικογενειακής με επαγγελματική ζωή.
• Κατοχυρώνεται ρητά το 8ωρο/5θημερο/40ωρο.
• Προβλέπεται δυνατότητα 4ήμερης εργασίας χωρίς μείωση αποδοχών στο πλαίσιο της διευθέτησης.
• Ορίζεται ότι είναι άκυρη η απόλυση εργαζομένου που αρνήθηκε να συμφωνήσει διευθέτηση του χρόνου εργασίας.
• Καθιερώνεται πλαίσιο αντικειμενικών και αυστηρών ελέγχων από την Επιθεώρηση Εργασίας με την ψηφιακή κάρτα εργασίας, για την αποφυγή εργοδοτικής αυθαιρεσίας και αθέμιτου ανταγωνισμού.

Επιπλέον, ο νόμος συντομεύει το χρόνο για τα διαλείμματα των εργαζομένων, τα οποία θα χορηγούνται μετά από 4 ώρες εργασίας (αντί για 6 ώρες πριν). Η διάρκεια του διαλείμματος ορίζεται σε 15-30 λεπτά για να αποφεύγονται εργοδοτικές καταχρήσεις. Για παράδειγμα, κατά τη διάρκεια ελέγχων εργαζόμενοι που βρίσκονταν στους χώρους δουλειάς αρκετή ώρα μετά τη λήξη του ωραρίου «δικαιολογούνταν» από τον εργοδότη με το σκεπτικό ότι είχαν κάνει μεγάλο διάλειμμα στο ενδιάμεσο. Επίσης, απαγορεύεται η χορήγηση του διαλείμματος συνεχόμενου με την έναρξη ή λήξη της εργασίας.

Αυξάνονται οι επιτρεπόμενες υπερωρίες

Σε ό,τι αφορά τις υπερωρίες, με το νομοσχέδιο προβλέπεται αύξηση των επιτρεπόμενων υπερωριών στις 150 ώρες το χρόνο και εξίσωση σε βιομηχανία και λοιπούς κλάδους, όπως συμβαίνει στην Ευρώπη. Σήμερα είναι: 96 ώρες/έτος στη βιομηχανία και 120 ώρες/έτος στις μη βιομηχανικές επιχειρήσεις.

Παράλληλα, αυξάνεται η αμοιβή για τις υπερωρίες για τις οποίες δεν τηρούνται οι προβλεπόμενες διαδικασίες έγκρισης. Η αμοιβή ορίζεται στο καταβαλλόμενο ωρομίσθιο προσαυξημένο κατά 120% (από 80%). Η ψηφιακή κάρτα εργασίας διασφαλίζει την κατοχύρωση στην πράξη του ωραρίου και των αμοιβών, καθώς θα αποκαλύπτει τις πραγματικές υπερωρίες που ως τώρα μένουν απλήρωτες. Με τη νέα ρύθμιση, υποστηρίζει ο υπουργός Εργασίας, καλύπτονται οι επιχειρηματικές ανάγκες, αυξάνεται το εισόδημα των εργαζομένων και επιβαρύνονται οι εργοδότες που δεν τηρούν τις νόμιμες διαδικασίες.

Νέες εξαιρέσεις στην αργία της Κυριακής

Με το νομοσχέδιο διατηρείται το γενικό καθεστώς αργίας για την Κυριακή, αλλά προστίθενται στις εξαιρέσεις επιχειρήσεων που ήδη επιτρέπεται να λειτουργούν (π.χ. εστίαση, καταστήματα σε τουριστικές περιοχές) οι εξής κλάδοι:

• Υπηρεσίες ταχυδρομικών υπηρεσιών (courier),
• Δραστηριότητες παραγωγής υγειονομικών ειδών ή νοσηλευτικών υλικών, παραγωγή, αποθήκευση, μεταφορά και διανομή φαρμάκων και παραϊατρικού υλικού,
• Επιχειρήσεις εφοδιαστικής αλυσίδας (“logistics”)

Επίσης, προστίθενται στις εξαιρέσεις:

• Κέντρα κοινών υπηρεσιών (“shared services centers”) ομίλων επιχειρήσεων, ιδίως στους τομείς της λογιστικής, του ανθρώπινου δυναμικού, της μισθοδοσίας, των Η/Υ (IT), της κανονιστικής συμμόρφωσης, των προμηθειών,
• Επιχειρήσεις ψηφιοποίησης έγχαρτου αρχείου,
• Επιχειρήσεις παροχής υπηρεσιών τηλεφωνικού κέντρου εξυπηρέτησης και τεχνικής υποστήριξης πελατών,
• Επιχειρήσεις παραγωγής έτοιμου σκυροδέματος και λατομείων, εξόρυξης ορυκτών και μεταλλευτικών δραστηριοτήτων,
• Κέντρα δεδομένων (“data centers”) και εν γένει μηχανογραφικών κέντρων ομίλων επιχειρήσεων.

Επιτρέπονται τις Κυριακές, μετά από άδεια της Επιθεώρησης Εργασίας:

• Εξετάσεις για την απόκτηση πτυχίων και διπλωμάτων,
• Εξωσχολικές δράσεις ιδιωτικών σχολείων, (ημερίδες, σεμινάρια, διαγωνισμοί, κ.ά.),
• Συντήρηση κτιρίων δημόσιων ή ιδιωτικών σχολείων, η οποία δεν μπορεί να πραγματοποιηθεί τις ημέρες παρουσίας εκπαιδευτικών και μαθητών,
• Προσαρμογή και αναβάθμιση πληροφοριακών συστημάτων.

Ανεξάρτητη αρχή η Επιθεώρηση Εργασίας

Με το μοντέλο της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ), η Επιθεώρηση Εργασίας μετατρέπεται σε ανεξάρτητη αρχή, με λειτουργική ανεξαρτησία, διοικητική και οικονομική αυτοτέλεια. Δεν υπόκειται σε έλεγχο ή εποπτεία από κυβερνητικά όργανα, κρατικούς φορείς ή άλλες διοικητικές αρχές, ενώ θα ασκεί τις αρμοδιότητες του ΣΕΠΕ που καταργείται. Η επιλογή του Διοικητή θα γίνεται με ανοικτό διαγωνισμό μέσω Επιτροπής, στην οποία θα προεδρεύει ο πρόεδρος του ΑΣΕΠ.

Η νέα Αρχή θα έχει αρμοδιότητα στον έλεγχο της εφαρμογής της εργατικής νομοθεσίας, έρευνα της ασφαλιστικής κάλυψης και παράνομης απασχόλησης των εργαζομένων, συμφιλίωση και επίλυση των εργατικών διαφορών. Θα λειτουργεί με περισσότερα εχέγγυα αμεροληψίας χωρίς άμεσες ή έμμεσες παρεμβάσεις της όποιας κυβέρνησης, ενώ θα διενεργούνται έλεγχοι όλο το 24ωρο χωρίς προειδοποίηση προς τον εργοδότη, με ελεύθερη πρόσβαση σε βιβλία, μητρώα, έγγραφα, αρχεία. Θα τίθεται, όπως συμβαίνει και στην ΑΑΔΕ, ετήσιος στόχος ελέγχων με απόφαση του υπουργού Εργασίας.

Σημειώνεται ότι επεκτείνονται οι περιπτώσεις όπου η επιβολή των προστίμων γίνεται ταχύτατα, χωρίς ακρόαση του εργοδότη, ως εξής:

• Όταν διαπιστώνεται ότι απασχολείται εργαζόμενος που δεν έχει δηλωθεί,
• Όταν διαπιστώνονται παραβάσεις σε θέματα υγιεινής και ασφάλειας,
• Όταν από τον έλεγχο προκύπτει έλλειψη πίνακα προσωπικού στο εργοτάξιο.

Το πόρισμα της νέας Αρχής επί διαφορών που στοιχειοθετούνται από την ψηφιακή κάρτα εργασίας (π.χ. απαιτήσεις για δεδουλευμένα, επίδομα άδειας) θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί άμεσα για να εκδοθεί διαταγή πληρωμής από το δικαστήριο.

Διαβάστε εδώ και τις υπόλοιπες ρυθμίσεις στα κάτωθι εργασιακά θέματα:

• Έλεγχος των ωρών εργασίας με τη νέα ψηφιακή κάρτα

• Υγεία και ασφάλεια στην Εργασία

• Αντιμετώπιση βίας και παρενόχλησης στην εργασία

• Ισορροπία επαγγελματικής και οικογενειακής ζωής

• Νέο πλαίσιο για την τηλεργασία

• Εργατοτεχνίτες

• Προστασία στις απολύσεις

• Πώς θα λειτουργήσει η ΕΡΓΑΝΗ II

• Συνδικαλισμός και απεργίες

[ΠΗΓΗ: https://www.businessdaily.gr/, 12/5/2021]