Επίκαιρη και επιτακτική από κάθε άλλη φορά, μετά τα “σημάδια” που αφήνει το ξέσπασμα της πανδημίας στην παγκόσμια ταξιδιωτική βιομηχανία, θεωρείται από την τουριστική αγορά η κατάρτιση ενός νέου στρατηγικού σχεδίου για τον ελληνικό Τουρισμό, με ορίζοντα δεκαετίας, μέχρι το 2030.
Το θέμα επανέφερε στη χθεσινή του ομιλία στο πλαίσιο της 28ης τακτικής γενικής συνέλευσης του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων ο πρόεδρος του ΣΕΤΕ Γιάννης Ρέτσος, σημειώνοντας χαρακτηριστικά πως είναι η στιγμή να ξεκινήσει και πάλι η διαδικασία για τη σύνταξη ενός εθνικού συμβολαίου ανάπτυξης για τον ελληνικό τουρισμό, το οποίο θα αλλάζει το υπάρχον μοντέλο και θα στοχεύει στη μετατροπή της χώρας σε έναν ώριμο, ποιοτικό, ασφαλή τουριστικό προορισμό, υψηλών προδιαγραφών.
Όπως συμπλήρωσε επίσης, σύντομα θα κατατεθεί υπόψη της Κυβέρνησης μια δέσμη ολοκληρωμένων προτάσεων για τον ρόλο του τουρισμού στην ανάπτυξη της οικονομίας.
Οι βασικοί άξονες
Μεταξύ των ζητημάτων που θέτουν οι επιχειρήσεις του Τουρισμού είναι η δημιουργία ενός επενδυτικού περιβάλλοντος φιλικού και ευέλικτου για νέες μεγάλες επενδύσεις, με απλούστευση των διαδικασιών και ένα φορολογικό πλαίσιο που θα βοηθάει την ανταγωνιστικότητα και θα συμβάλει και αυτό με τη σειρά του στην προσέλκυση επενδύσεων. Στόχος δεν είναι να υπάρξουν νέες “χρονιές ρεκόρ” και αντί για τα τουριστικά νούμερα, η στρατηγική για τον τουρισμό να επικεντρωθεί στο branding, στη διαχείριση των προορισμών και στην προστασία του περιβάλλοντος.
“Δεν μπορούμε να μιλάμε για ισόρροπη και μακροχρόνια τουριστική ανάπτυξη, αν σε αυτή δεν εμπεριέχεται η έννοια της αειφορίας με έναν ολιστικό τρόπο. Και αυτό σημαίνει προστασία του περιβάλλοντος, κοινωνική ανταποδοτικότητα, ενίσχυση της τοπικής απασχόλησης, διατήρηση και ανάδειξη του τοπικού πολιτισμού. Η ολιστική βιώσιμη ανάπτυξη είναι αναγκαία προϋπόθεση για να μπορέσει η Ελλάδα να πρωταγωνιστήσει με αξιώσεις και την επόμενη, μετά την πανδημία ημέρα” τόνισε ο κ. Ρέτσος στη γενική συνέλευση, παρουσία του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη.
Η κατάρτιση ενός στρατηγικού σχεδιασμού είχε προχωρήσει από το υπουργείο Τουρισμού πριν τα ξέσπασμα του κορονοϊού. Το Φεβρουάριο πιο συγκεκριμένα είχε ανακοινωθεί η σύσταση ομάδας εργασίας Branding του ελληνικού τουρισμού.
Οι βασικοί στόχοι της ομάδας, υπό την εποπτεία του Υπουργού Τουρισμού, κ. Χάρη Θεοχάρη, ήταν η στρατηγική τοποθέτηση του brand της χώρας μας σε διεθνές επίπεδο (brand positioning) και η πρωτοβουλία επανατοποθέτησης του brand της χώρας σε ευρύτερο πλαίσιο υπό την ευθύνη του υπουργείου Εξωτερικών, μια πρωτοβουλία επονομαζόμενη “Repositioning Greece”.
Την δημιουργία ενός σημείου μνήμης, του σπιτιού του Αλέξη Ζορμπά που έζησε 22 χρόνια στο Παλαιοχώρι Χαλκιδικής, εργάστηκε ως μεταλλωρύχος και έκανε 12 παιδιά προαναγγέλλει μέσω της «Βεράντας Αριστοτέλους» του Radio North 98 Fm ο δήμαρχος Αριστοτέλη, Στέλιος Βαλιάνος. Όπως είπε πρόθεση της διοίκησης είναι να αναδείξει το σπίτι του καζαντζακικού ήρωα και να το συνδυάσει με δυο περιπατητικές διαδρομές στην περιοχή καλώντας μικρούς και μεγάλους να το επισκεφτούν.
«Είναι ένα μοναδικό ιστορικό σημείο που θα προσελκύσει το ενδιαφέρον των επισκεπτών της περιοχής. Ο Αλέξης Ζορμπάς έχει αντιστοιχηθεί παγκοσμίως με τον χαρακτήρα και την ιδιοσυγκρασία του χαρακτήρα του Έλληνα. Άρα μόνο και μόνο αυτό αποτελεί ένα παγκόσμιο brand για την Ελλάδα. Δεν υπάρχει κάποια άλλη περιοχή στην Ελλάδα που να σηματοδοτεί τελικά τον Αλέξη Ζορμπά μιας και ο ίδιος από ότι φαίνεται είναι θαμμένος στα σημερινά Σκόπια. Ζούσε στην περιοχή μας, αποφάσισε να πάει στο Άγιο Όρος να γίνει μοναχός, εκεί γνώρισε τον Καζαντζάκη και έφυγαν μαζί για το μεγάλο τους ταξίδι. 22 χρόνια στο Παλαιοχώρι με μνήμες, κάτι που αποτελεί παρακαταθήκη για εμάς» τόνισε ο κ. Βαλιάνος.
Ο δήμαρχος Αριστοτέλη, συνέχισε αναφερόμενος στις ενέργειες που γίνονται για την ανάδειξη της περιοχής ως τουριστικό προορισμό πως: «Ο δήμος Αριστοτέλη, σύμφωνα με τον δήμαρχο της περιοχής, έχει εκπονήσει και εκπονεί ένα ολοκληρωμένο σχέδιο τουριστικής ανάπτυξης». «Έχουμε κάνει δεκαοκτώ διαφορετικές προτάσεις» σχολίασε και συμπλήρωσε πως η περιοχή συνδυάζει βουνό και θάλασσα». Μεταξύ αυτών των προτάσεων, περιλαμβάνεται η εκπόνηση 16 περιπατητικών διαδρομών συνολικού μήκους 130 χιλιομέτρων. «Οι περισσότερες από αυτές αποτελούν και ποδηλατικές διαδρομές σε έναν δήμο που πρώτος έχει πιστοποιηθεί ως bike friendly προορισμός με αντίστοιχη πιστοποίηση από τους αρμόδιους φορείς» είπε ο κ. Βαλιάνος.
Αναφορικά με τις κρατήσεις σημείωσε: «Υπάρχουν κρατήσεις αλλά βρίσκονται σε χαμηλό επίπεδο. Κάποια στιγμή θα έρθουν οι τουρίστες και θα καλυφθεί το κενό». Όπως είπε ο δήμαρχος Αριστοτέλη, όλες οι μεγάλες ξενοδοχειακές μονάδες που βρίσκονται στην περιοχή της Ουρανούπολης θα ανοίξουν. «Υπάρχουν όμως και τα μικρά καταλύματα που είναι η ραχοκοκαλιά της περιοχής μας» σχολίασε ο κ. Βαλλιάνος.
Την απόφαση για την κάλυψη της εξειδικευμένης υποστήριξης των μαθητών με αναπηρία ή και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες για τη σχολική περίοδο 2020 – 2021 υπέγραψε ο Περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας Απόστολος Τζιτζικώστας.
«Η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, αξιοποιώντας ευρωπαϊκούς πόρους, διασφαλίζει και για το επόμενο έτος την παροχή εξειδικευμένης εκπαιδευτικής υποστήριξης σε 160 μαθητές με αναπηρία ή ειδικές…
εκπαιδευτικές ανάγκες. Είναι ένα μείζον θέμα η εκπαιδευτική διαδικασία γι’ αυτά τα παιδιά, τόσο για το εκπαιδευτικό μας σύστημα, όσο και για το κοινωνικό κράτος. Εμείς συνδράμουμε με όσα μέσα διαθέτουμε στην ένταξη των παιδιών στο εκπαιδευτικό σύστημα και στη διαρκή υποστήριξη στην εκπαιδευτική διαδικασία των μαθητών με αναπηρία ή ειδικές ανάγκες. Πρόκειται για μαθητές που για ολόκληρη ή ορισμένη περίοδο της σχολικής τους ζωής εμφανίζουν σημαντικές δυσκολίες μάθησης εξαιτίας αισθητηριακών, νοητικών, γνωστικών, αναπτυξιακών προβλημάτων, ψυχικών και νευροψυχικών διαταραχών οι οποίες, σύμφωνα με τη διεπιστημονική αξιολόγηση, επηρεάζουν τη διαδικασία της σχολικής προσαρμογής και μάθησης. Αυτά τα παιδιά έχουμε χρέος να τα υποστηρίξουμε και να τους δώσουμε την ευκαιρία να συμμετέχουν ισότιμα στην εκπαίδευση», τόνισε ο Περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας Απόστολος Τζιτζικώστας.
Οι μαθητές, που ωφελούνται από την «Εξειδικευμένη εκπαιδευτική υποστήριξη για την ένταξη μαθητών με αναπηρία ή/και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες (έτους 2020-2021)» της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας είναι όσοι παρουσιάζουν νοητική αναπηρία, αισθητηριακές αναπηρίες όρασης (τυφλοί, αμβλύωπες με χαμηλή όραση), αισθητηριακές αναπηρίες ακοής (κωφοί, βαρήκοοι), κινητικές αναπηρίες, χρόνια μη ιάσιμα νοσήματα, διαταραχές ομιλίας λόγου, ειδικές μαθησιακές δυσκολίες όπως δυσλεξία, δυσγραφία, δυσαριθμησία, δυσαναγνωσία, δυσορθογραφία, σύνδρομο ελλειμματικής προσοχής με ή χωρίς υπερκινητικότητα, διάχυτες αναπτυξιακές διαταραχές (φάσμα αυτισμού), ψυχικές διαταραχές και πολλαπλές αναπηρίες.
Προβλέπεται η πρόσληψη των απαραίτητων αναπληρωτών Ειδικού Βοηθητικού Προσωπικού (ΕΒΠ) για την εξυπηρέτηση των μαθητών που αδυνατούν να αυτοεξυπηρετηθούν καθώς και οι απαραίτητοι αναπληρωτές Ειδικού Εκπαιδευτικού Προσωπικού (ΕΕΠ) (ΠΕ25- Σχολικοί Νοσηλευτές) για όσους μαθητές χρήζουν σχετικής υποστήριξης.
Προσκλητήριο στους Έλληνες μικροεπενδυτές να συμμετάσχουν στο κοινό ομολογιακό δάνειο έως 320 εκατ. ευρώ, με ελάχιστο ποσό τα 270 εκατ. ευρώ, απηύθυνε, χθες, κατά την ετήσια γενική συνέλευση της Lamda Development ο διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας ανάπτυξης ακινήτων Οδυσσέας Αθανασίου.
“Θα εκδώσουμε ομολογίες χαμηλού ποσού. Προχωράμε στην έκδοση ελληνικού ομολόγου και όχι ευρωομολόγου με σκοπό να συμμετάσχει ο μέσος Έλληνας επενδυτής” σημείωσε ο κ. Αθανασίου, εκτιμώντας ότι η έκδοση θα έχει ολοκληρωθεί τον Ιούλιο.
Το Ελληνικό
Στο επίκεντρο της χθεσινής ετήσιας γενικής συνέλευσης βρέθηκε το έργο της ανάπλασης του Ελληνικού. Στην έκταση υπάρχει, ήδη, κινητικότητα, καθώς η Intrakat ετοιμάζεται να προχωρήσει στην υλοποίηση των εργασιών κατεδάφισης 450 κτισμάτων, οι οποίες έχουν προϋπολογισμό της τάξεως των 3 εκατ. ευρώ, ποσό που θα καλυφθεί, ως δωρεά, από την Lamda Development. Εκτός από τις εργασίες κατεδάφισης, η εισηγμένη πραγματοποιεί τις μελέτες για τις υποδομές, ενώ θα ξεκινήσει τις μελέτες για τα κτήρια, “όταν όμως, ισοπεδωθεί πλήρως το οικόπεδο”.
“Μιλάμε για εβδομάδες μέχρι να κάνουμε το όνειρό μας πραγματικότητα” ανέφερε ο κ. Αθανασίου, σχολιάζοντας ότι υπήρξαν πολλοί που δεν πίστεψαν στο μεγάλο έργο του Ελληνικού και στην Lamda, η οποία είχε την απόλυτη στήριξη των μετόχων της, του ομίλου Λάτση.
“Το έργο θα ανταποκρίνεται σε αυστηρά κριτήρια που σχετίζονται με την κλιματική αλλαγή, τις προηγμένες κι έξυπνες τεχνολογίες και θα αποτελέσει πρότυπο για άλλες επενδύσεις. Ο πρώτος χρόνος της επένδυσης θα συμπίπτει με τον εορτασμό των 200 ετών της νεοελληνικής ιστορίας” σημείωσε χθες ο πρόεδρος της εταιρείας Τάσος Γιαννίτσης.
Ο κ. Αθανασίου σημείωσε ότι το 2019 καταγράφθηκε για έβδομη συνεχή χρονιά κερδοφορία-ρεκόρ. “Θα έχουμε ένα διάλειμμα φέτος αλλά θα επανέλθουμε” σημείωσε χαρακτηριστικά, αναφερθείς εμμέσως πλην σαφώς στις επιπτώσεις της πανδημίας, η οποία κράτησε για περισσότερες από 60 ημέρες κλειστά τα τρία εμπορικά κέντρα της (The mall Athens, Golden Hall, Mediterranean Cosmos).
Τόνισε ότι η εισηγμένη θα αναζητήσει συνεργασίες για την ανάπτυξη του Ελληνικού και για το σκοπό αυτό θα απευθυνθεί σε ειδικούς σε κάθε τομέα. Ο ίδιος προανήγγειλε ότι μέχρι το τέλος του έτους θα έχει καταλήξει σε συνεργασία για την από κοινού ανάπτυξη μέρους του έργου.
Ο CEO της Lamda σημείωσε χαρακτηριστικά ότι η εταιρεία επιδιώκει να “γράψει ιστορία σε ζητήματα, όπως η διαφάνεια, οι προμήθειες”. “Με την Deloitte έχουμε προχωρήσει σε συνεργασία για το πώς θα προσελκύσουμε τους υποψήφιους επενδυτές” ανέφερε, προσθέτοντας ότι υπάρχει μεγάλο ενδιαφέρον από ξένους επενδυτές για το ξενοδοχείο που θα αναπτυχθεί στην έκταση. Εξίσου ισχυρό ενδιαφέρον, όπως είπε, υφίσταται και για το κομμάτι των κατοικιών των οποίων οι προπωλήσεις θα ξεκινήσουν το πρώτο εξάμηνο του 2021.
Σχετικά με το διαγωνισμό για τη χορήγηση άδειας καζίνο στο Ελληνικό που θα αποτελεί τμήμα του ολοκληρωμένου τουριστικού συγκροτήματος, ανέφερε ότι η ολοκλήρωσή του και η ανάδειξη οριστικού αναδόχου αποτελούν προϋποθέσεις για την μεταβίβαση των μετοχών της Ελληνικό Α.Ε., διαδικασία που εκτίμησε ότι θα πραγματοποιηθεί το ερχόμενο Φθινόπωρο.
Κατά την πρώτη πενταετία, εκτός από την κατασκευή 800 κατοικιών, με ορίζοντα το 2024, τα σχέδια της εισηγμένης προβλέπουν την ολοκλήρωση του 40% του Μητροπολιτικού πάρκου, το οποίο θα συνδέεται με το Βόρειο και Νότιο τμήμα του ακινήτου, του 37% των υποδομών του έργου και του IRC.
Κατά το ίδιο χρονικό διάστημα, θα υλοποιηθεί, με ορίζοντα το 2023-2024, το Vouliagmenis mall, που θα βρίσκεται πλησίον του μετρό Ελληνικό, θα αποτελείται από 72 χιλ. τ.μ. μικτών εκμισθώσιμων χώρων, για το οποίο οι προβλέψεις κάνουν λόγο για ελάχιστο μηνιαίο μίσθωμα εμπορικών καταστημάτων, ανά τ.μ., ύψους 37 ευρώ, θέτοντας την μέση ημερήσια δαπάνη ανά επισκέπτη στα 25 ευρώ.
Στην πρώτη πενταετία, θα αναπτυχθεί ένα boutique mall, που θα βρίσκεται στην μαρίνα του Αγ. Κοσμά, εξυπηρετώντας, κατά βάση, τους επισκέπτες του IRC και τους κατοίκους των όμορων σε αυτό περιοχών. Αλλά και το βασικό συγκρότημα γραφείων, ένας οικιστικός πύργος και το mall hotel tower.
Για τις επιπτώσεις από το lockdown, ο κ. Αθανασίου σημείωσε ότι σταδιακά ανακάμπτει ο τομέας της εστίασης, με την επισκεψιμότητα να αποκαθίσταται σταδιακά. Η εισηγμένη αναμένεται να διανείμει μέρισμα από το 2022.
Πρόσφατα οι κάτοικοι της Τήνου ξεσηκώθηκαν ενάντια στην εγκατάσταση ανεμογεννητριών στο νησί τους. Η περίπτωση της Τήνου δεν είναι μοναδική. Παρόμοια γεγονότα είχαν συμβεί στο Ρέθυμνο. Τα ίδια συμβαίνουν στη Γαλλία και στη Γερμανία. Στη Γερμανία μάλιστα οι εγκαταστάσεις των ανεμογεννητριών αναφέρονται περιπαικτικά σαν “σιδερένια δάση”, καθώς η εγκατάσταση των ανεμογεννητριών συνδέεται με την αποψίλωση δασών.
Οι κάτοικοι των περιοχών οι οποίες έχουν επιλεγεί για εγκατάσταση Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) έχουν δικαίωμα να διαδηλώσουν και να αντιδράσουν εάν διαφωνούν με τις προσπάθειες επιβολής αποφάσεων οι οποίες αφορούν τις ζωές τους.
Υπάρχουν επιστημονικές μελέτες που καταδεικνύουν την οπτική όχληση και πιθανούς κινδύνους της ανθρώπινης υγείας από την ύπαρξη ανεμογεννητριών σε μία περιοχή όπως και κινδύνους για τα πουλιά. Ταυτόχρονα, οι κάτοικοι εκφράζουν φόβους για πιθανή μείωση της οικονομικής αξίας των περιουσιών τους.
Η πρόταση που εξεφράσθη πρόσφατα ότι αν οι κάτοικοι της Τήνου «δεν θέλουν τις ανεμογεννήτριες ας αναλάβουν οι ίδιοι το πραγματικό κόστος της ηλεκτροδότησής τους» κρίνεται μη σοβαρή, ρίχνοντας λάδι στη φωτιά αντί να συμβάλλει στην επίτευξη της απαραίτητης Κοινωνικής Επιχειρησιακής Άδειας.
Για τους κατοίκους της Τήνου, και άλλων περιοχών, αυτά δεν είναι καθόλου αστεία πράγματα, ειδικά αυτή την περίοδο όπου διακυβεύονται τεράστια εθνικά συμφέροντα σχετιζόμενα με την ενέργεια.
Οι εταιρείες των ανεμογεννητριών, και η κυβέρνηση, φαίνεται πως χάνουν το παιγνίδι της Κοινωνικής Επιχειρησιακής Άδειας όσον αφορά την εγκατάσταση των ανεμογεννητριών. Άραγε, γι’αυτό ίσως το λόγο αναγκάζονται να καταφύγουν στη χρησιμοποίηση εταιρειών συμβούλων επικοινωνίας και στρατηγικής για “μασάζ” της κοινής γνώμης εν όψει μελλοντικών έργων εγκατάστασης ανεμογεννητριών στην Κρήτη; Η κυβέρνηση πρέπει να εντρυφήσει σοβαρά στην Κοινωνική Επιχειρησιακή Άδεια. Τί είναι η Κοινωνική Επιχειρησιακή Άδεια:
είναι είδος “κοινωνικού πιστοποιητικού” αποδοχής (Go) ή μη-αποδοχής (No-Go) μίας επένδυσης.
αποτελεί ένα είδος κοινωνικού συμβολαίου ανάμεσα σε μία επιχείρηση και την τοπική κοινωνία.
αποτελεί εχέγγυο για τη δημιουργία σχέσης εμπιστοσύνης μεταξύ της κοινωνίας και μίας επιχείρησης. Η λέξη κλειδί είναι η “εμπιστοσύνη”.
είναι ένα επιπλέον εργαλείο πρόληψης επιχειρηματικού κινδύνου (Operational Risk). Κάθε επιχείρηση οφείλει να γνωρίζει εκ των προτέρων τις πιθανές αντιδράσεις που μπορεί να προκληθούν τοπικά σε μία κοινωνία εξαιτίας μίας επένδυσης.
η Κοινωνική Επιχειρησιακή Άδεια είναι δυναμική, δηλαδή μπορεί να ανακληθεί ή να μεταμορφωθεί αναλόγως των συνθηκών. Η κοινωνία την αποδίδει, η κοινωνία την ανακαλεί.
Η περίπτωση της Τήνου – Όχι στην αυλή μου
Στην περίπτωση της Τήνου φαίνεται πως η Κυβέρνηση και οι εταιρείες ΑΠΕ έχουν απωλέσει την εμπιστοσύνη των τοπικών κοινωνιών. Έχουν απωλέσει την απαραίτητη Κοινωνική Επιχειρησιακή Άδεια.
Ίσως τα συγκεκριμένα έργα υπό τις παρούσες συνθήκες και με τον τρόπο με τον οποίο επιβάλλονται, να θεωρούνται, τουλάχιστον από την πλευρά της κοινωνίας, ως «No-Go» έργα. Άραγε, η Τήνος δεν θα μπορούσε να ηλεκτροδοτηθεί από το γεωθερμικό πεδίο της Μήλου;
Βέβαια, στη Μήλο οι κάτοικοι ξεσηκώθηκαν εναντίον της αξιοποίησης τους γεωθερμικού πεδίου. Ίσως και εκεί υφίσταται θέμα Κοινωνικής Επιχειρησιακής Άδειας.
Τα έργα των ΑΠΕ και των υδρογονανθράκων παρουσιάζουν ορισμένες ποιοτικές ομοιότητες:
Και στις δύο περιπτώσεις παρατηρείται η σύγκρουση μεταξύ των τριών βασικών πυλώνων της Βιώσιμης Ανάπτυξης: οικονομία, κοινωνία, περιβάλλον.
Και στις δύο περιπτώσεις παρατηρείται το σύνδρομο NIMBY (Not In My Back Yard). Το σύνδρομο αυτό είχε παρατηρηθεί αρχικά στην περίπτωση των ορυχείων αλλά γρήγορα πέρασε και σε άλλους τομείς, όπως στην πράσινη ενέργεια.
Και στις δύο περιπτώσεις υπάρχει απώλεια/έλλειψη της Κοινωνικής Επιχειρησιακής Άδειας (Social Lisence to Operate). Γι’αυτό ορισμένες φορές αντιδρούν οι κάτοικοι των τοπικών κοινωνιών. Δεν έχει σημασία εάν η επένδυση αφορά καλό σκοπό ή όχι. Σημασία έχει το γεγονός ότι οι τοπικές κοινωνίες δεν έχουν «εγκρίνει» την Κοινωνική Επιχειρησιακή Άδεια.
Για όσους αντιλαμβάνονται τα θέματα Βιώσιμης Ανάπτυξης και Κοινωνικής Επιχειρησιακής Άδειας τα γεγονότα της Τήνου δεν είναι καθόλου τυχαία. Ήταν αναμενόμενα. Στο παρελθόν υπήρξε σχετική προειδοποίηση για τα επερχόμενα φαινόμενα των κοινωνικών αντιδράσεων.
Εμπόδια στην αξιοποίηση υδρογονανθράκων
Η χώρα μας αρκετά έχει τραβήξει, και τραβά ακόμη, από τις αποτυχημένες πολιτικές δεκαετιών. Την τελευταία δεκαετία υψώθηκαν αρκετά τεχνητά εμπόδια από διάφορες πλευρές εντός της Ελλάδας εναντίον της αξιοποίησης των ελληνικών υδρογονανθράκων. Ας γίνει μία ενδεικτική αναφορά ορισμένων εμποδίων τα οποία χρησιμοποίησαν ανυπόστατα επιχειρήματα:
Στην αρχή υπήρξε το γνωστό κλισέ “Το Αιγαίο ανήκει στα ψάρια του”.
Στη συνέχεια περάσαμε στο “Πετρέλαιο δεν υπάρχει”.
Έπειτα τέθηκε επερώτηση στην ευρωβουλή από Ευρωβουλευτή του ΠΑΣΟΚ (σήμερα του ΜΕΡΑ25) εναντίον των ερευνών για υδρογονάνθρακες με τη δικαιολογία ότι θα υπάρχουν αρνητικές επιπτώσεις στα δελφίνια.
Μετά περάσαμε στη σεισμολαγνεία και την προσπάθεια σύνδεσης των σεισμών με τους υδρογονάνθρακες.
Έπειτα ακολούθησε η τσουναμολαγνεία και οι φόβοι για δημιουργία τσουνάμι από τους υδρογονάνθρακες.
Έπειτα κάποιοι μίλησαν για κίνδυνο στον τουρισμό (τελικά ο τουρισμός υπέστη σοκ από άλλο λόγο).
Μετά επανήλθαν ο κίνδυνοι για τα ψάρια.
Τέλος, προέκυψε και η κλιματολαγνεία.
Σε όλες τις περιπτώσεις υπήρξαν εμπεριστατωμένες απαντήσεις. Τα εμπόδια για την αξιοποίηση των ελληνικών υδρογονανθράκων προερχόταν μέσα από την Ελλάδα. Αυτό όμως δεν είναι το μοναδικό αξιοπρόσεκτο γεγονός. Έχει σημασία τι πράττει η απέναντι πλευρά: η Τουρκία.
Για την Τουρκία το Αιγαίο δεν ανήκει στα ψάρια του, αλλά η Τουρκία το διεκδικεί για τους υδρογονάνθρακες δίχως να ενδιαφέρεται για το περιβάλλον. Κοντολογίς, κανένα από τα παραπάνω ανυπόστατα επιχειρήματα δεν ισχύουν για την Τουρκία, αλλά αναπαράγονται συχνά στην Ελλάδα.
Μόλις στο 0,19% η ελληνική ευθύνη
Σήμερα, στην Ελλάδα κλείνουν άρον-άρον τα λιγνιτωρυχεία ενώ η Γερμανία μόλις πρόσφατα (30 Μαΐου 2020) ξεκίνησε τη λειτουργία νέας μονάδας παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας με λιθάνθρακα. Η Πολωνία έχει επιβάλλει ως εθνική της πολιτική την παράταση χρήσης λιγνιτών μέχρι το 2050.
Η Ελλάδα ευθύνεται για το 0.19% των εκπομπών CO2 παγκοσμίως. Αυτό είναι το αποτύπωμά μας. Η Κίνα ευθύνεται για το 29.34% (154 φορές πιο υψηλό), η Γερμανία 2.15% (11 φορές πιο υψηλό), η Τουρκία 1.16% (6 φορές πιο υψηλό), η Πολωνία 0.86%, (4.5 φορές πιο υψηλό). Πόσο θα κατέβει το ποσοστό συμμετοχής της Ελλάδας στο CO2 σε παγκόσμιο επίπεδο έπειτα από το κλείσιμο των λιγνιτωρυχείων; Θα κατέβει στο 0.18985%; Στο 0.18983%; Στο 0.17%;
Αξίζει τον κόπο να “σκοτώσουμε” την οικονομία μας για τέτοια “επιτεύγματα” όταν άλλες χώρες πράττουν το αντίθετο; Παρεμπιπτόντως, η Κίνα χτίζει νέες μονάδες παραγωγής λιθάνθρακα αυξάνοντας τη χρήση λιθάνθρακα διαρκώς.
Η Κίνα χρησιμοποιεί το λιθάνθρακα για να κατασκευάζει φωτοβολταϊκά τα οποία έπειτα πουλά στις χώρες της Δύσης για παραγωγή πράσινης ενέργειας. Από τις δέκα μεγαλύτερες εταιρείες στον κόσμο κατασκευής φωτοβολταϊκών, οι επτά είναι κινεζικές.
Ας ελπίσουμε, στο εγγύς μέλλον να μη δούμε ξαφνική πώληση των ελληνικών λιγνιτωρυχείων σε ξένους επενδυτές. Οι οποίοι σε άλλες περιπτώσεις, αφού πρώτα χρηματοδότησαν διάφορες οικολογικές ΜΚΟ για να απαξιώσουν τους “αντιπεριβαλλοντικούς” λιγνίτες – έπειτα τους εξαγόρασαν. Ίσως, έπειτα οι ελληνικοί λιγνίτες ως δια μαγείας βαπτισθούν “πράσινοι”.
Σε όλα τα παραπάνω ας σημειωθεί ότι αίφνης η Τουρκία θέλει να μετατρέψει τη Μεσόγειο σε κλειστή νεο-οθωμανική λίμνη για την αξιοποίηση των υδρογονανθράκων ενώ η Ελλάδα διαφημίζει δεξιά κι αριστερά ότι θα στραφεί αποκλειστικά προς την πράσινη ενέργεια μετατρέποντας την Κρήτη σε “πράσινο” νησί. Πώς να μας πάρουν στα σοβαρά ως χώρα οι διάφοροι εταίροι στα γεωπολιτικά τεκταινόμενα της Μεσογείου;
Όπως έχουμε πει στο παρελθόν, είναι καιρός να υπάρξει, όσο γίνεται πιο γρήγορα, moratorium μεταξύ των Ελλήνων επιχειρηματιών που επιχειρούν στις ΑΠΕ και εκείνων οι οποίοι αναμένουν θετικά μελλοντικά αποτελέσματα από την αξιοποίηση των υδρογονανθράκων. Κανείς δεν θέλει να σταματήσουν οι “πράσινες»” επενδύσεις γιατί σε αυτές εργάζονται Έλληνες εργαζόμενοι.
Αλλά από την άλλη πλευρά, κανείς δεν είναι διατεθειμένος να ανεχθεί άλλα εμπόδια στην αξιοποίηση των ελληνικών υδρογονανθράκων και το κλείσιμο των λιγνιτωρυχείων. Η κυβέρνηση είναι υπεύθυνη για να αναζητήσει μοντέλο συνύπαρξης λιγνιτών, ΑΠΕ και υδρογονανθράκων.
Να κάτσουν όλοι σε ένα τραπέζι και να βρεθεί μία κοινή συνιστώσα. Να ακουστούν και οι απόψεις των τοπικών κοινωνιών καθώς όλες οι αποφάσεις τις αφορούν. Η Ελλάδα δεν αντέχει άλλα χαμένα παίγνια. Οι γεωπολιτικοί κίνδυνοι δεν περιμένουν.
