«Περίπου 25 χρόνια έχουν περάσει και από τη μέρα που το δημόσιο με απόφαση άνω του 90% της Βουλής, πούλησε τα μεταλλεία Χαλκιδικής σε ιδιώτες και ακόμη η επένδυση δεν έχει ολοκληρωθεί».
Το κατενάτσιο, όπως το γνωρίζουν οι φίλοι του ποδοσφαίρου, είναι μια αγωνιστική τακτική που δίνει έμφαση στην σφιχτή άμυνα. Η λέξη είναι ιταλική και σημαίνει «αμπαρωμένη πόρτα».
Το θέμα είναι να μην περάσει η μπάλα τη γραμμή. Ο θρίαμβος του μηδέν. Το σύστημα έγινε διάσημο από τον Χελένιο Χερέρα, τον Αργεντινό προπονητή της Ίντερ που το εφάρμοσε στη δεκαετία του 1960, με στόχο να κερδίζει η ομάδα του με ένα – μηδέν. Το κατενάτσιο απαιτεί σκληρούς από αθλητική άποψη ποδοσφαιριστές, δεν είναι θεαματικό και συχνά χαρακτηρίζεται ως αντιποδόσφαιρο, σε σύγκριση –για παράδειγμα- με το αγγλικό ή ισπανικό υπόδειγμα.
Σήμερα οι εξελίξεις το έχουν ξεπεράσει. Καμία ομάδα και κανένας προπονητής δεν παίζει κατενάτσιο, παρά μόνο ίσως για κάποια λίγα λεπτά στο τέλος ενός κρίσιμου αγώνα. Κι αυτό διότι οι επιθετικές ικανότητες στο σύγχρονο ποδόσφαιρο διασπούν κάθε κατενάτσιο, το οποίο στο τέλος του αγώνα αποδεικνύεται αναποτελεσματικό. Αντί να κερδίζει ένα – μηδέν, χάνει με ένα ή περισσότερα γκολάκια.
Στην Ελλάδα η ποδοσφαιροποίηση στην πολιτική και στην κοινωνία είναι κάτι συνηθισμένο. Από τους φανατισμούς, τους εμφυλίους, τα μίση και τα πάθη μέχρι το… κατενάτσιο η ζωή στη χώρα αντιγράφει συχνά το ποδόσφαιρο. Ή μάλλον τα χειρότερα του ποδοσφαίρου, δηλαδή τα αντιπαθή, τα επικίνδυνα και τα αναποτελεσματικά, τα άνευ νοήματιος. Το κατενάτσιο είναι δημοφιλές στην Ελλάδα, διότι η ισοπαλία και αξιοπρεπής ήττα έχουν την αξία τους. Όπως και ο χρόνος που κινείται αργά και για τους περισσότερους ανάμεσά μας είναι κάτι σχετικό. Όχι ίσως οι ώρες της ημέρας, όταν τρέχουμε και δε φτάνουμε, αλλά σίγουρα οι μήνες και τα χρόνια. Από τη στιγμή που θα διατυπωθεί μία ιδέα, μέχρι τον σχεδιασμό, την προετοιμασία και την υλοποίηση «η ζωή περνάει δίχως να κοιτάει τη δική σου (μας) μελαγχολία». Ο Σαββόπουλος το διατύπωσε ξεκάθαρα, αλλά 50 χρόνια τώρα το μόνο που κάνει είναι να το επαναλαμβάνει στις συναυλίες του, χωρίς να πιάνει τόπο. Διότι μπορεί στα 90 λεπτά ενός ποδοσφαιρικού αγώνα το κατενάτσιο να οδηγεί σε ήττα –συνήθως περιορισμένη και περιέργως ανεκτή-, αλλά στην κοινωνία οι καθυστερήσεις και το πέταγμα της μπάλας στην εξέδρα έχει βαθύτερες και πιο ουσιαστικές συνέπειες.
Πριν από λίγες ημέρες –βρισκόμαστε προς το τέλος του 2019- λειτούργησε το καζίνο της Φλώρινας, που είχε πάρει άδεια το 1995, πριν από 24 χρόνια. Κάποιοι δεν το ήθελαν στην ακριτική περιοχή κι ας υπάρχουν δυο – τρία από την άλλη πλευρά των συνόρων, σε απόσταση λίγων εκατοντάδων μέτρων. Όσο για το δημόσιο, αποδείχθηκε ανίκανο να υπερασπιστεί την επιλογή του, ώσπου στο τέλος πλήρωσε παχυλή αποζημίωση. Περίπου 25 χρόνια έχουν περάσει και από τη μέρα που το δημόσιο με απόφαση άνω του 90% της Βουλής, πούλησε τα μεταλλεία Χαλκιδικής σε ιδιώτες και ακόμη η επένδυση δεν έχει ολοκληρωθεί. Επίσης κάποιοι για εντελώς δικούς τους λόγους δεν την ήθελαν και δεν την θέλουν ακόμη. Η ιδέα για το μετρό της Θεσσαλονίκη ακούστηκε για πρώτη φορά στα μέσα της δεκαετία του 1980. Όταν θα ολοκληρωθεί το έργο –εννοείται η πρώτη φάση του, η λεγόμενη βασική γραμμή-, θα έχουν περάσει τουλάχιστον 40 χρόνια. Και τουλάχιστον τέσσερα – πέντε Κοινοτικά Πλαίσια Στήριξης, με το όνομα που είχαν σε κάθε φάση. Για την ολοκλήρωση της Εγνατίας Οδού πέρασαν 50 χρόνια, ενώ για τη σιδηροδρομική Εγνατία θα περάσουν ακόμη περισσότερα. Η επέκταση της 6ης προβλήτας βρίσκεται ήδη στα 20 και παραπάνω χρόνια, αλλά τώρα με τους ιδιώτες στο «τιμόνι» της ΟΛΘ μπορούμε να ελπίζουμε. Η οδική και σιδηροδρομική διασύνδεση του λιμανιού με τα βασικά μεταφορικά δίκτυα που περνούν λίγες εκατοντάδες μέτρα από την περίφραξή του εκκρεμεί έτη και έτη. Το αδιέξοδο στην ΕΒΖ ξεπέρασε τη 15ετία, ενώ 20ετία κοντεύει η υπόθεση της άλλοτε κραταιάς Ελληνικής Βιομηχανίας Οχημάτων.
Τα παραδείγματα είναι πολλά –κυριολεκτικά αναρίθμητα. Διαχρονικά και διακομματικά. Επομένως κάτι άλλο φταίει, που διαπερνά οριζόντια το χρόνο και τα συστήματα της σύγχρονης Ελλάδας. Ότι κι αν είναι αυτό –κακός προγραμματισμός, αναξιόπιστοι ιδιώτες που επιλέγονται από την πολιτεία, ασυνέχεια του κράτους, αρνητική νοοτροπία, ιδεοληψία, ανικανότητα, γραφειοκρατία, όλα μαζί, κάποια από αυτά- η Θεσσαλονίκη και η Βόρεια Ελλάδα πληρώνουν βαρύ λογαριασμό. Επομένως λίγη σημασία έχουν τα λόγια απ’ όποιον κι αν διατυπώνονται.
Οι ιδέες, αν και κανονικά συνιστούν το ήμισυ του παντός, έχουν ακόμη λιγότερη αξία, διότι όσο έξυπνες και εμπνευσμένες κι αν είναι κατά κανόνα στην πράξη συνιστούν την αρχή μιας ταλαιπωρίας, συνήθως σπάταλης και σίγουρα πολύχρονης. Εκείνο που ενδεχομένως αξίζει ακόμη το ενδιαφέρον της κοινωνίας –ειδικά στη Θεσσαλονίκη- είναι τα αποτελέσματα. Έστω τα περιορισμένα. Αυτά που οι σύγχρονοι… φιλόσοφοι της καθημερινότητας χαρακτηρίζουν μικρές νίκες στην πορεία ενός ανθρώπου. Και μιας κοινωνίας φυσικά.
ΥΓ. Σε περιβάλλον Ευρωπαϊκής Ένωσης τα μεγάλα και μικρά έργα έχουν κανόνες συχνά χρονοβόρους. Αλλά όχι τόσο… Το να πάρει ένα καζίνο –δηλαδή μια επιχείρηση- άδεια από το κράτος το 1995 και τα λειτουργήσει στα τέλη του 2019 δεν συμβαίνει πουθενά. Το να ξεκινήσουν οι διαδικασίες κατασκευής ενός μετρό μήκους 9,5 χιλιομέτρων το 2006 και το 2019 με τη μισή πόλη σκαμμένη να μην γνωρίζει κανείς πότε θα ολοκληρωθεί και θα λειτουργήσει, απλώς δεν υπάρχει πουθενά αλλού. Όπως, επίσης, πουθενά αλλού στον κόσμο όλα τα έργα και όλα τα projects που σχεδιάζει ως έχει υποχρέωση το κράτος δεν καθυστερούν τόσο απελπιστικά. Όλα. Εκτός –ίσως- από τα έργα των Ολυμπιακών Αγώνων της Αθήνας, που μάλλον αποτέλεσαν παραχώρηση του πολιτικού, διοικητικού και κοινωνικού συστήματος της χώρας στην ιστορία. Βλέπετε, υπήρχαν οι ξένοι…
[ΠΗΓΗ: https://www.voria.gr/, του Γιώργου Μητράκη, 7/11/2019]