Σκιές στο αφήγημα των επενδύσεων που θα επιχειρήσει να «πουλήσει» ο Ευκλείδης Τσακαλώτος στα ξένα funds του Λονδίνου επιμένουν να ρίχνουν οι «κολλημένες» πάνω από το 4% αποδόσεις των ελληνικών ομολόγων, το σίριαλ της Ελληνικός Χρυσός και μια σειρά από αποκρατικοποιήσεις.

Την ίδια στιγμή που ο υπουργός Οικονομικών θα απευθύνεται την Πέμπτη σε εκπροσώπους επενδυτικών οίκων, μιλώντας για ευκαιρίες και βελτίωση στο επιχειρηματικό κλίμα της χώρας, οι «γκρίζες ζώνες» της οικονομίας σε τρία μέτωπα θα θυμίζουν πως τα πράγματα δεν είναι ακριβώς έτσι.

Το πρώτο αφορά την πορεία αποδόσεων του ελληνικού δεκαετούς που παραμένει καρφωμένο στο 4,07%, δείχνοντας πόσο μεγάλη απόσταση μας χωρίζει από χώρες σαν την Κύπρο, η οποία ξεπερνώντας κάθε προσδοκία, άντλησε 1,5 δισ. από τις αγορές, επίσης μέσω 10ετούς ομολόγου, με επιτόκιο 2,4%.

Το δεύτερο μέτωπο λέγεται επενδυτές, και παρ’ ότι η ομιλία Τσίπρα στη ΔΕΘ έγινε με το βλέμμα στραμμένο σε αυτούς, η εκκρεμότητα με την Ελληνικός Χρυσός στις Σκουριές Χαλκιδικής στοιχειώνει μονίμως το αφήγημα, στέλνοντας τα αντίθετα μηνύματα. Εν είδει προειδοποιητικής βολής, η Hellas Gold, θυγατρική της καναδικής Eldorado, υπέβαλε χθες εξώδικο αίτημα αποζημίωσης από το Ελληνικό Δημόσιο, ύψους 750 εκατ. ευρώ. Αφορά ζημιές που έχει υποστεί, όπως αναφέρει, από τις καθυστερήσεις στην έκδοση αδειών για το project των Σκουριών, όπως δαπάνες και διαφυγόντα κέρδη. Στην πράξη, η ανακοίνωση «φωτογραφίζει» το ποσό που θα διεκδικήσει η εταιρεία, αν και εφόσον τα πράγματα οδηγηθούν ξανά στα δικαστήρια. Σενάριο όχι απίθανο, κρίνοντας από την απάντηση του αρμόδιου υπουργείου Περιβάλλοντος, ότι ακόμη η Ελληνικός Χρυσός δεν έχει προσκομίσει τις εγγυήσεις που ζητά το Δημόσιο για την παραγωγή καθαρών μετάλλων, οι οποίες αποτελούν βασική προϋπόθεση για τη χορήγηση άδειας στις Σκουριές.

Το τρίτο μέτωπο ονομάζεται αποκρατικοποιήσεις. Δεν είναι τόσο τα φετινά έσοδα, όπου δύσκολα θα επιτευχθεί ο στόχος των 2 δισ. αν δεν εγκριθεί ώς τα τέλη του έτους η συναλλαγή 1,1 δισ. για τον Διεθνή Αερολιμένα Αθηνών, όσο μια σειρά από ανακολουθίες, αντιδράσεις και δυσκολίες που πηγαίνουν πίσω άλλα μεγάλα projects.

Τέτοια είναι η περίπτωση της Εγνατίας Οδού, όπου η ολοκλήρωση του εν εξελίξει διαγωνισμού μετατίθεται ακόμη πιο βαθιά στο εκλογικό 2019, μετά και την απόρριψη από τη Γενική Διεύθυνση Μεταφορών της Κομισιόν (DG Move) της τιμολογιακής πολιτικής διοδίων που απέστειλε το καλοκαίρι το υπουργείο Υποδομών-Μεταφορών. Σε εκείνη την επιστολή, ο αρμόδιος υπουργός Χρ. Σπίρτζης, ζητούσε εξαίρεση των ελληνικών αυτοκινητόδρομων, όπως και της Εγνατίας, από τη νέα ευρωπαϊκή Οδηγία για επιβολή διοδίων στα φορτηγά άνω των 3,5 τόνων, ανάλογα με τους ρύπους που αυτά εκπέμπουν. Το σκεπτικό του αιτήματος εξαίρεσης ήταν ότι οι διαγωνισμοί για τους ελληνικούς οδικούς άξονες είχαν _ όλοι ξεκινήσει πριν ψηφιστεί η σχετική κοινοτική νομοθεσία. Ειδικά όμως για την Εγνατία, η Κομισιόν έκρινε ότι λόγω της παραχώρησης σε ιδιώτη επενδυτή, ο βορειοελλαδικός άξονας θεωρείται νέο έργο, επομένως πρέπει να ισχύσει η Οδηγία. Το γεγονός τινάζει την τιμολογιακή πολιτική διοδίων για τον αυτοκινητόδρομο στον αέρα, αφού θα πρέπει αυτή να γίνει από την αρχή. Το χειρότερο μάλιστα είναι, απ’ ό,τι λένε οι πληροφορίες, ότι οι Κοινοτικοί επιμένουν πως η νέα πολιτική ρύπων πρέπει να ισχύσει όχι μόνο στην Εγνατία, αλλά και σε κάθε νέο αυτοκινητόδρομο, όπως π.χ. στον βόρειο άξονα της Κρήτης. Έτερο ζήτημα αφορά στην πιστοποίηση με βάση τις νέες κοινοτικές οδηγίες των 17 σηράγγων του βορειοελλαδικού άξονα, όπου λέγεται πως με ευθύνη των κατά καιρούς διοικήσεων της Εγνατίας, δεν έχουν επικαιροποιηθεί οι μελέτες επικινδυνότητας.

Στα χέρια της επόμενης κυβέρνησης

Στην πράξη, η ολοκλήρωση του διαγωνισμού της Εγνατίας θα βρεθεί στα χέρια της επόμενης κυβέρνησης, όπως άλλωστε και σειρά άλλων projects, από τα ΕΛΠΕ και τη ΔΕΠΑ έως την πώληση του 30% του αεροδρομίου «Ελευθέριος Βενιζέλος». Καμία από όλες αυτές τις ιδιωτικοποιήσεις δεν προβλέπεται να έχει ολοκληρωθεί πριν από το καλοκαίρι ή το φθινόπωρο του 2019. Και επειδή σε προεκλογική περίοδο οι αποκρατικοποιήσεις συνήθως «παγώνουν», το πιθανότερο είναι όχι θα μείνουν «προίκα» στην επόμενη κυβέρνηση. Στην περίπτωση της ΔΕΠΑ, η Επιτροπή Ανταγωνισμού αποφάσισε να διερευνήσει πιο βαθιά το deal με τη Shell για την εξαγορά από τη δημόσια επιχείρηση των ΕΠΑ και ΕΔΑ Αττικής. Στο σενάριο που εξαντληθεί η προβλεπόμενη από τον νόμο προθεσμία των 45 ημερών, τότε δύσκολα θα τηρηθεί το χρονοδιάγραμμα προκήρυξης του διαγωνισμού πώλησης της ΔΕΠΑ Εμπορίας τον Νοέμβριο. Ακόμη όμως και να μη γίνει αυτό, η εμπειρία δείχνει ότι χρειάζονται 10-12 μήνες από την ημέρα που προκηρύσσεται ένας διαγωνισμός μέχρι αυτός να ολοκληρωθεί. Όχι νωρίτερα επομένως από το φθινόπωρο του 2019, δηλαδή πάνω στις επόμενες εκλογές, εφόσον η κυβέρνηση εξαντλήσει τη θητεία της.

Στην περίπτωση των ΕΛΠΕ, τα εμπόδια που συνάντησαν οι υποψήφιοι μνηστήρες Glencore και Vitol να επισκεφτούν τα διυλιστήρια, μεταθέτουν τον καθορισμό ημερομηνίας υποβολής προσφορών. Αντί για Οκτώβριο, αυτή θα οριστεί μάλλον τον Νοέμβριο, που σημαίνει ότι καλώς εχόντων των πραγμάτων, το κλείσιμο της συναλλαγής θα πρέπει να τοποθετείται το καλοκαίρι ή το φθινόπωρο του 2019. Διάστημα που ίσως παραταθεί περαιτέρω, εφόσον ο νικητής του διαγωνισμού χρειαστεί να υποβάλει, όπως απαιτεί η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς, δημόσια προσφορά προς όσους από τους μικρομετόχους θελήσουν να του πουλήσουν τις μετοχές τους.

Ουδείς συζητά τέλος για πώληση των μειοψηφικών ποσοστών στα νερά, δηλαδή ΕΥΑΘ, ΕΥΔΑΠ, για τα οποία τόσος ντόρος είχε γίνει παλαιότερα ότι ενδιαφέρονται οι Γάλλοι. Το ίδιο ισχύει και για το 17% της ΔΕΗ. Εκκρεμεί άλλωστε η πώληση των λιγνιτικών της μονάδων, για την οποία όχι μόνο θα δοθεί μικρή παράταση για την υποβολή προσφορών, έπειτα από σχετικό αίτημα ενός εκ των διεκδικητών τους, αλλά υπάρχει και έντονος προβληματισμός για τα τιμήματα, μετά την πρόσφατη εκτίναξη των τιμών ρύπων.

[ΠΗΓΗ: ΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΟΣ, του Γιώργου Φιντικάκη, 19/9/2018]