Το σταθερό χρήμα είναι ζωτικής σημασίας για τη μακροπρόθεσμη οικονομική ανάπτυξη. Δεδομένου ότι οι ΗΠΑ αποχώρησαν από τον Χρυσό Κανόνα (σύνδεση δολαρίου με τον χρυσό) στις αρχές της δεκαετίας του 1970, η οικονομία αναπτύχθηκε με πολύ πιο αργό ρυθμό από ό,τι όταν το δολάριο ήταν συνδεδεμένο με το πολύτιμο μέταλλο. Αλλά πώς θα φτάσουμε σε ένα νέο χρυσό κανόνα; Ο υπέρμαχος του χρυσού Keith Weiner προσφέρει μια νέα προσέγγιση:
«Διανοούμενοι, όπως ο θρυλικός οικονομολόγος Ludwig von Mises και πολλοί άλλοι, έχουν εδώ και καιρό υποστηρίξει την επιστροφή στον χρυσό κανόνα, όμως δεν φαίνεται να πλησιάζουμε σε κάτι τέτοιο. Ο λόγος είναι απλός: Ακόμα κι αν οι άνθρωποι συμφωνούν στις αρχές ενός χρυσού κανόνα, δεν βλέπουν κανένα πρακτικό μονοπάτι που να οδηγεί εκεί.
Μετά από πέντε χρόνια που πέρασα στην Αριζόνα για να πετύχω τον σχεδιασμό ενός απλού νομοσχεδίου που καταργούσε τους φόρους επί του χρυσού, δεν πιστεύω πλέον ότι η νομοθεσία είναι ο δρόμος προς τα εμπρός. Όλοι οι Δημοκρατικοί αντιτάχθηκαν στο νομοσχέδιο, μερικοί Ρεπουμπλικανοί ήταν ιδιαίτερα αδιάφοροι και δύο Ρεπουμπλικάνοι κυβερνήτες άσκησαν βέτο. Κάτι παρόμοιο συνέβη κι όταν πήγα στο Τέξας. Το νομοσχέδιο αυτό πέθανε σε μια επιτροπή όπου την πλειοψηφία την είχαν οι Ρεπουμπλικανοί.
Χρειαζόμαστε έναν καταλύτη. Ας εξετάσουμε τα τρία χαρακτηριστικά του κλασικού χρυσού κανόνα.
- Ο χρυσός ήταν λογιστική μονάδα. Δεν θα σημειώσουμε καμία πρόοδο στον χρυσό, χωρίς τιτάνια προσπάθεια. Το δολάριο συντηρείται από τη νομοθεσία, τη ρύθμιση και την εκπαίδευση.
- Ο χρυσός ήταν μέσο συναλλαγών. Σήμερα, αρκετές εταιρείες επιτρέπουν πληρωμές σε χρυσό, κάτι που φαίνεται ελπιδοφόρο. Ωστόσο, λίγοι άνθρωποι θέλουν να ξοδέψουν τον χρυσό τους. Ο καθένας κερδίζει ένα εισόδημα σε δολάρια και αγοράζει χρυσό ως περιουσιακό στοιχείο.
- Ο χρυσός ήταν μέσο λήψης και χορήγησης δανείων. Η δανειοδότηση θα είναι ο καταλύτης μας. Εάν ο δανεισμός χρυσού ήταν κερδοφόρος τόσο για τους δανειστές όσο και για τους δανειολήπτες, τότε οι τόκοι από χρυσό θα μας πήγαιναν μπροστά.
Οι άνθρωποι δανείζουν επί του παρόντος δολάρια και ευρώ, νομίσματα που υποβαθμίζονται από την υπολογισμένη πολιτική των κεντρικών τραπεζών. Ο χρυσός προσφέρει ένα πλεονέκτημα στους επενδυτές: δεν μπορεί να υποτιμηθεί. Οι επενδυτές θα έκαναν ουρά για να αγοράσουν ένα σωστό ομόλογο χρυσού – εκπεφρασμένο σε ουγγιές χρυσού, καταβάλλοντας τόκο σε ουγγιές χρυσού και επιστρέφοντας το κεφάλαιο σε ουγγιές χρυσού.
Και οι οφειλέτες που έχουν εισόδημα από χρυσό θα επωφελoύνταν επίσης. Αυτό περιγράφει την κατάσταση που επικρατεί στη Νεβάδα, όπου βοήθησα την κυβέρνηση να εκδώσει ομόλογο χρυσού. Η πολιτεία, κυριολεκτικά, έχει τόνους χρυσού εισοδήματος που προέρχεται από τον φόρο στα ορυχεία. Ο χρυσός πωλείται, ενώ το κράτος στηρίζεται στα έσοδα για να πληρώσει τα έξοδά του. Αλλά εάν η τιμή του χρυσού πέσει, τα έσοδα μειώνονται, δημιουργώντας ένα απροσδόκητο δημοσιονομικό έλλειμμα.
Η Νεβάδα πρέπει να αναχρηματοδοτήσει το χρέος της με χρυσό, πράγμα που θα εξαλείψει τον κίνδυνο που ενέχει η τιμή του χρυσού, επειδή τα έξοδα θα αντιστοιχούσαν στα έσοδα. Θα κινούνταν ανοδικά και πτωτικά ταυτόχρονα.
Και θα υπήρξε ακόμη μεγαλύτερο όφελος: η Νεβάδα θα μπορούσε να απαλλαγεί από τα χρέη.
Το σχέδιό μου βασίζεται στο να πουλήσει η Νεβάδα χρυσά ομόλογα – όχι όμως για δολάρια ή χρυσό. Εάν η πολιτεία ήθελε να χρεωθεί ακόμη περισσότερο, θα έπρεπε να πουλήσει ομόλογα δολαρίου. Με τους τόνους χρυσού εισοδήματος από την εξόρυξη, η Νεβάδα δεν χρειάζεται τον χρυσό των επενδυτών. Προτείνω στη Νεβάδα να απαιτήσει από τους αγοραστές να εξαγοράσουν τα εκκρεμή ομόλογα του κράτους με αντάλλαγμα νέα χρυσά ομόλογα.
Για παράδειγμα, ας υποθέσουμε ότι η Νεβάδα εκδίδει ένα χρυσό ομόλογο 1.000 ουγγιών. Στην τρέχουσα τιμή του χρυσού, αυτός ο χρυσός ισοδυναμεί με περίπου 1,2 εκατ. δολάρια. Μπορεί λοιπόν να περιμένουμε από την αγορά να εξαγοράσει ομόλογα της Νεβάδας αξίας 1,2 εκατ. δολαρίων.
Ωστόσο, οι επενδυτές σύντομα θα συνειδητοποιήσουν ότι το ομόλογο δεν είναι 1.000 ουγγιές που παραδίδονται σήμερα. Κανείς δεν ξέρει ποια θα είναι η τιμή του χρυσού σε μια δεκαετία, αλλά είναι πιθανό να είναι υψηλότερη. Έτσι οι επενδυτές θα προσέφεραν χάρτινα ομόλογα αξίας άνω των 1,2 εκατ. δολαρίων για να πάρουν ένα χρυσό ομόλογο 1.000 ουγγιών. Αυτό θα ήταν μια μεγάλη νίκη για τη Νεβάδα. Το κράτος θα αποπληρώσει το χρέος του με έκπτωση, χρησιμοποιώντας λιγότερο χρυσό για να εξοφλήσει περισσότερο χρέος σε δολάρια.
Και θα έδινε το σήμα στον κόσμο για τη μετάβαση στον νέο χρυσό κανόνα. Δεν θα είναι μια αγορά για τον καθορισμό της τιμής του χρυσού (υπάρχουν και άλλες αγορές γι ‘αυτό), αλλά για τον καθορισμό της τιμής του χρέους αναχρηματοδότησης δολαρίου με χρυσό.
[ΠΗΓΗ: http://www.capital.gr/, του Steve Forbes, 28/8/2018]