Πριν από τέσσερα περίπου χρόνια ξεκίνησε η οικονομική κρίση στην Ελλάδα και συνεχίζεται. Παρ’ όλες τις δυσκολίες είναι γεγονός ότι προσαρμοστήκαμε στις νέες συνθήκες και σιγά-σιγά επιχειρούμε να κάνουμε την ζωή μας πιο εύκολη.

Ο τομέας των διακοπών ήταν από τους πρώτους που χτυπήθηκαν από την κρίση, αφού αυτές περικόπηκαν πρώτα και στη συνέχεια-ανάλογα με την οικονομική κατάσταση του καθενός- άρχισαν οι περικοπές και στους υπόλοιπους τομείς ( ψυχαγωγία, ένδυση, υπόδηση και λοιπές δαπάνες). Οι περισσότερες οικογένειες προσάρμοσαν τους προϋπολογισμούς στα νέα δεδομένα, ενώ και οι επιχειρήσεις τουρισμού προσαρμόστηκαν επίσης και προσφέρουν δωμάτια σε χαμηλές τιμές. Έτσι, φέτος μπορεί κάποιος να βρει δίκλινο δωμάτιο με πρωινό ακόμη και με 20 ευρώ τον Αύγουστο σε προορισμούς πρώτης επιλογής, όπως Χαλκιδική, Κυκλάδες ή Ιόνιο. Έφτασε το μεγαλύτερο εμπόδιο για τις διακοπές να είναι τα ακριβά ακτοπλοϊκά εισιτήρια και το υψηλό κόστος της βενζίνης. Η διαπίστωση είναι ότι έστω και με ακριβό το κόστος μετακίνησης ς, οι διακοπές –έστω ολιγοήμερες– ξαναμπήκαν στο λεξιλόγιο σημαντικής μερίδας του πληθυσμού.

Οι σύγχρονοι ιστορικοί και ερευνητές θεωρούσαν ανέκδοτο τη διήγηση του Ηροδότου για το πώς ο Δαρείος αβγάτιζε τον χρυσό στο θησαυροφυλάκιό του: στα βουνά του σημερινού Πακιστάν, έγραψε ο Ηρόδοτος, «γιγάντια μυρμήγκια με γούνα, μεγέθους λίγο μικρότερου από σκύλου, εξορύσσουν το χρυσάφι»! Είναι δυνατόν να πιστέψεις κάτι τέτοιο; Κι όμως. Όπως ανακάλυψε το 1996 ο Γάλλος εθνολόγος Μισέλ Πεϊσέλ (Μichel Ρeissel), η φυλή Μινάρο του υψιπέδου Ντανσάρ συνεχίζει ακόμη και σήμερα να αντλεί χρυσό με τον ίδιο τρόπο. Το ίδιο ανακάλυψαν και αμερικανοί στρατιωτικοί όταν είδαν Πακιστανούς στρατιώτες να επιστρέφουν από περιπολίες με τις χούφτες γεμάτες χρυσόσκονη. Ποιο ήταν το μυστικό; Μαρμότες! Αυτοί οι «υπερμεγέθεις σκίουροι» είχαν τις φωλιές τους σε κοιτάσματα χρυσού και συχνά-πυκνά τις… καθάριζαν. Εκείνο που θα είχε δικαιώσει τον Ηρόδοτο από αιώνες θα ήταν μια καλύτερη γνώση των ιστορικών για τη γλώσσα των Περσών. Η λέξη για τις μαρμότες μεταφράστηκε σε «μυρμήγκια του βουνού»!

Έχετε αναρωτηθεί ποτέ γιατί η λέξη χρυσωρυχείο γράφεται με ωμέγα ενώ και το ορυχείο και ο χρυσός γράφονται με όμικρον;

Στις λέξεις οδύνη, όλεθρος, ομαλός, όνομα (ο αρχαίος τύπος ὄνυμα), όροφος, ορυχείο, το αρχικό ο- γίνεται -ω-, όταν χρησιμοποιούνται ως β’ συνθετικά: επώδυνος, πανωλεθρία, ανώμαλος, επώνυμο, διώροφος, μεταλλωρυχείο. Αυτό εξηγείται με τον αρχαιοελληνικό φωνητικό νόμο της συνθετικής έκτασης.

Η συνθετική έκταση ή έκταση εν συνθέσει (compositional lengthening) αποτελεί φωνητικό νόμο της Αρχαίας Ελληνικής γλώσσας, ο οποίος ερμηνεύει τη μακρά ποσότητα του αρκτικού φωνήεντος του β΄ συνθετικού σε περιπτώσεις όπως τα αρχ. στρατ-ηγός, ἐπ-ήκοος, ὑπ-ηρέτης, εὐ-ώνυμος κτλ. Η διαδικασία είναι επίσης γνωστή ως νόμος τού Wackernagel, επειδή αναλύθηκε πρώτη φορά από τον Ελβετό ελληνιστή και γλωσσολόγο Jacob Wackernagel (1853-1938) το 1889. Σύμφωνα με τη βασική διατύπωση του νόμου, όταν κατά τη σύνθεση το πρώτο συστατικό λήγει σε φωνήεν και το δεύτερο αρχίζει επίσης από φωνήεν, κατά κανόνα το πρώτο φωνήεν εκθλίβεται (σιγάται), ενώ το δεύτερο (δηλ. το αρκτικό φωνήεν τού β΄ συνθετικού) τρέπεται στο αντίστοιχο μακρό. Κατά συνέπεια: αρχ. στρατ-ηγός < στρατο- + -αγός < ἄγω αρχ. ὁμ-ώνυμος < ὁμο- + -όνυμος < ὄνυμα, άλλος τύπος τού ουσ. ὄνομα αρχ. ὑπ-ηρέτης < ὑπο- + ἐρέτης «κωπηλάτης» αρχ. ὑπ-ήνεμος < ὑπο- + ἄνεμος Από τον νόμο τής αποβολής τού ληκτικού φωνήεντος εξαιρούνται μερικές φορές τα ληκτικά -ι- και -υ- (π.χ. πολυ-ώνυμος, τρι-ώβολον, αλλά ἐπ-ώνυμος, ἐπ-ώδυνος), ενώ δεν συμβαίνει έκταση του αρκτικού φωνήεντος του β΄ συνθετικού, όταν το α΄ συνθετικό λήγει σε σύμφωνο. Αυτό ερμηνεύει την απουσία εκτάσεως σε περιπτώσεις όπως π.χ. τα αρχ. σύν-ορον, εἴσ-οδος…

Ο χρυσός είναι ένας και δεν διαφέρει ανάλογα με το από πού προέρχεται. Αυτό που διαφέρει είναι η επεξεργασία που θα επιλεγεί να γίνει. Έτσι δεν υπάρχει καλός ή δεύτερης ποιότητας χρυσός. Αυτό που υπάρχει είναι η αναλογία του καθαρού χρυσού που χρησιμοποιείται και αναμιγνύεται με άλλα μέταλλα (προσμίξεις) για να αποτελέσει το τελικό κράμα που κατασκευάζεται π.χ. ένα κόσμημα.

Κάποιοι υποστηρίζουν πως ο χρυσός που διακινείται σε άλλες χώρες είναι καλύτερος σε ποιότητα από τον χρυσό που διακινείται στην χώρα μας. Έλληνες που έχουν ταξιδέψει και αγοράσει κοσμήματα από διάφορες άλλες χώρες πέφτουν θύματα παραπληροφόρησης από τους εκάστοτε εμπόρους του εξωτερικού που διαφημίζουν τον χρυσό που εμπορεύονται ως καλύτερο σε ποιότητα. Βέβαια ο μόνος τους σκοπός είναι να προωθήσουν τα προϊόντα της χώρας τους και παραπληροφορούν τους καταναλωτές. Η αλήθεια είναι ότι ο χρυσός είναι …ένας.