Τα βεβαιωμένα μεταλλεύματα της Ελλάδας, μεταξύ τους ο χρυσός, έχουν ακαθάριστη αξία 79,402 δισ. ευρώ. Από αυτά εκμεταλλευόμαστε μόνο το 0,57%.

Το απίστευτο, απίθανο, ιλιγγιώδες και εξωπραγματικό ποσό των 2,26 τρισεκατομμυρίων ευρώ υπολογίζεται ότι κρύβεται στα σπλάχνα της Ελλάδας σε ενεργειακούς πόρους. Πετρέλαιο, φυσικό αέριο, ουράνιο, γεωθερμία και λιγνίτης βρίσκονται σε μεγάλα αποθέματα. Αμελητέος δεν είναι ούτε ο ορυκτός πλούτος, αφού υπάρχουν βεβαιωμένα μεταλλεύματα τα οποία αξίζουν 79,4 δισ. ευρώ. Ο πλούτος της χώρας δεν σταματά εδώ, καθώς υπολογίζεται όυ τα βιομηχανικά ορυκτά και τα πετρώματα της Ελλάδας αξίζουν περισσότερα από 63,37 δια ευρώ.

Τα παραπάνω στοιχεία, τα οποία αποτελούν μία συνοπτική αποτίμηση των ορυκτών πόρων της Ελλάδας σχετικά με τα αποθέματα και την αξία τους, είναι προϊόν πενταετούς έρευνας του καθηγητή Ορυκτολογίας -Κοιτασματολογίας, διευθυντή Εργαστηρίου Γεωχημείας του ΑΠθ Ανέστη Φιλιππίδη μαζί με τον ομότιμο καθηγητή του ΑΠΘ Ανανία Τσιραμπίδη. Τα ποσά αυτά, όπως εξηγεί ο κ. Φιλιππίδης, αποτελούν την ακαθάριστη αξία των ενεργειακών πόρων με μια μάλλον συντηρητική και συγκρατημένη προσέγγιση. «Τα στοιχεία συγκεντρώθηκαν από Μελέτη του καθηγητή Αν. Φιλιππίδη δείχνει ότι η Ελλάδα έχει τεράστια κοιτάσματα πετρελαίου φυσ. αερίου το 2008 έως το 2011. Μελετήσαμε με βάση έναν πολύ αυστηρό πανευρωπαϊκό κώδικα, λάβαμε υπόψη 500 μελέτες αλλά και αρχεία, μερικά εκ των οποίων είναι μυστικά και βρίσκονται στα χέρια εταιριών έρευνας και εκμετάλλευσης, ευρωπαϊκών οργανισμών και επιτροπών. Ως καθηγητές είχαμε πρόσβαση στα αρχεία αυτά, τα οποία απαγορεύεται να δημοσιοποιήσουμε, αλλά μπορούμε να τα λάβουμε υπόψη για να προχωρήσουμε σε αξιολόγηση του ορυκτού πλούτου» σημειώνει ο κ Φιλιππίδης. Ο ίδιος υπογραμμίζει ότι όλα τα χρόνια που ασχολείται με την κοιτασματολογία –σήμερα είναι 64 ετών και ετοιμάζεται να συνταξιοδοτηθεί– και με βάση τον πανευρωπαϊκό κώδικα που ακολουθείται, ποτέ τα εκτιμηθέντα αποθέματα δεν είναι λιγότερα από τα πραγματικά. «Είμαστε βέβαιοι ότι τα αποθέματα είναι περισσότερα, αλλά λόγω των κανόνων είμαστε συγκρατημένοι» λέει.

Στο ερώτημα αν είμαστε πλούσια χώρα ο κ. Φιλιππίδης δίνει την αναμενόμενη απάντηση ότι είμαστε, λέει όμως ότι, αν εκμεταλλευτούμε τον πλούτο μας, τότε είμαστε πάμπλουτοι.

«Μια σκέτη εξόρυξη μπορεί να μας κάνει πλούσιους. Αν όμως προχωρήσουμε στην παραγωγή καινοτόμων προϊόντων, μπορούμε να είμαστε πάμπλουτοι» σημειώνει και εξηγεί με ένα απλό παράδειγμα: «Αν έχω καλής ποιότητας μάρμαρο και το εξάγω ως ογκο-μάρμαρο, θα εισπράξω χρήματα. Αν όμως έχω μηχανισμό και δεν πνίξω την ιδιωτική πρωτοβουλία, αλλά την αφήσω να αναλάβει δράση και να εκμεταλλευτεί το μάρμαρο για να παρά ξει προϊόντα, τότε θα βγάλω πολλά χρήματα. Στην Ελλάδα, δυστυχώς, αφήνουμε τον πλούτο μας ανεκμετάλλευτο ή επιτρέπουμε σε μια δυο εταιρίες να τον εκμεταλλευτούν. Αυτό όμως είναι αδύνατο».

Τα βιομηχανικά ορυκτά και τα πετρώματα, για παράδειγμα, η ακαθάριστη αξία των οποίων υπολογίζεται σε 63,37 δισ. ευρώ, μπορεί από μόνα τους να δώσουν πολύ περισσότερα χρήματα σε πάρα πολύ κόσμο.

Γραφειοκρατία και μπαξίσι μπλοκάρουν τις επενδύσεις

Tο μεγάλο μειονέκτημα της Ελλάδας, σύμφωνα με τον καθηγητή, είναι η γραφειοκρατία. «Όταν κάνεις πέντε χρόνια για να δώσεις μία άδεια, νεκρώνεις την επένδυση. Κι αν συνυπολογίσουμε το μεγάλο… μπαξίσι που ζητούν ορισμένοι, η επένδυση ναυαγεί. Σε πολλά μέρη του κόσμου υπάρχουν ανάλογες πρακτικές, όμως στην Ελλάδα το “μπαξίσι” είναι από τα υψηλότερα στον κόσμο!» περιγράφει ο κ. Φιλιππίδης.

Πάντως, ειδικά για το ζήτημα των υδρογονανθράκων, ο καθηγητής λέει ότι μια επένδυση που γίνεται σήμερα, θα μπορούσε να αποδώσει σε τρία χρόνια. «Όμως εμείς, στην Ελλάδα, έχουμε πάρα πολλές επιτροπές για τα ενεργειακά, θα μπορούσαμε, αντί να αναλωνόμαστε σε επιτροπές, να ακολουθήσουμε το παράδειγμα της Νορβηγίας. Στη θάλασσά της βρέθηκαν σοβαρά κοιτάσματα υδρογονανθράκων. Από τη μέρα που τελείωσαν οι γεωφυσικές έρευνες, τον 18ο μήνα έγινε εξόρυξη πετρελαίου. Στην Ελλάδα όλα αυτά τα παραπέμπουμε στο μακρινό μέλλον» περιγράφει απογοητευτικά.

Τραγικά είναι, σύμφωνα πάντα με τον καθηγητή του ΑΠΘ, όσα συμβαίνουν σε διπλωματικό επίπεδο σχετικά με τον ορυκτό πλούτο μας. Ενδεικτικό είναι το πραγματικό παράδειγμα που αναφέρει: «Η Ελλάδα έχει τεράστιες ποσότητες βωξίτη και μπορεί να καλύψει ης ανάγκες όλου του κόσμου. Ένας πρωθυπουργός πήγε ταξίδι στη Ρωσία για ανταλλαγή προϊόντων. Ο Ρώσος πρόεδρος είπε ότι θα του δώσει βωξίτη. Ο Έλληνας δέχτηκε και σε αντάλλαγμα πρόσφερε ελαιόλαδο…».

Καταλήγοντας, ο κ. Φιλιππίδης δίνει μια ευχή: «Σε λίγο θα συνταξιοδοτηθώ. Εύχομαι η χώρα να δει πιο σοβαρά τα θέματα του ορυκτού πλούτου, πάντα βέβαια με σεβασμό στο περιβάλλον. Ο,τι κάνουμε πρέπει να γίνει σωστά, με βάση την αυστηρότερη περιβαλλοντική νομοθεσία, που είναι η ευρωπαϊκή. Αυτήν πρέπει να ακολουθήσουμε».

[ΠΗΓΗ: ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, της Ντόνας Κανιτσάκη, 25/04/2017]

Μέσα σε αυτό το κλίμα, ο χρυσός το εμπόρευμα με την καλύτερη επίδοση φέτος αποτελεί το μόνο φωτεινό σημείο. Η ιδιότητα του ασφαλούς καταφυγίου καθιστά τον χρυσό απρόσβλητο σε πολλές από τις δυνάμεις που ασκούν πιέσεις σε βιομηχανικά μέταλλα και ακατέργαστα εμπορεύματα.

Τα χειρότερα φαίνεται πως ακόμη δεν έχουν έρθει για τη βιομηχανία εξόρυξης, μετά τη μείωση της χρηματιστηριακής της αξίας κατά 1,4 τρισ. δολ., καθώς οι τιμές των εμπορευμάτων αναμένεται να μείνουν σε χαμηλά επίπεδα για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα. Οι αναλυτές και οι ειδικοί του κλάδου εκτιμούν πως τα χειρότερα… έπονται, όπως προκύπτει από τα συμπεράσματα του μεγαλύτερου επενδυτικού συνεδρίου για τη βιομηχανία εξόρυξης, που διεξήχθη την προηγούμενη εβδομάδα στο Κέιπ Τάουν. «Φέτος μπορεί να είναι ακόμη χειρότερα, με τις τιμές να τείνουν χαμηλότερα για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα», δήλωσε ο διευθύνων σύμβουλος της Anglo American, Mark Cutifani, ο οποίος δήλωσε ότι η εταιρεία του θα είναι καλύτερα προετοιμασμένη «για τον χειμώνα που αναπόφευκτα έρχεται μετά το καλοκαίρι». Η Anglo American, η οποία ανέφερε αυτή την εβδομάδα διπλάσιες ζημίες (5,62 δισ. δολ.) για το 2015, ανακοίνωσε ότι θα επιταχύνει την έξοδό της από τον άνθρακα και ίσως προβεί σε πώληση ή spin off της νοτιοαμερικανικής της μονάδας σιδηρομεταλλεύματος. Η εταιρεία επεσήμανε πως επιδιώκει να μειώσει το χρέος της σε λιγότερο από 10 δισ. δολ. μέχρι το τέλος του χρόνου. Η εταιρεία υποβαθμίστηκε σε “σκουπίδι” και από τους τρεις μεγάλους οίκους αξιολόγησης, ενώ ανακοίνωσε ότι θα επαναγοράσει ως και 1,3 δισ. δολ. σε ομόλογα.

Η υπερπροσφορά που πλήττει όλα τα μεταλλεύματα, αποτελεί την κύρια πρόκληση για τη βιομηχανία. Η πιο αργή οικονομική ανάπτυξη της Κίνας “ευθύνεται” για μεγάλο μέρος αυτής της υπερπροσφοράς, και γι’ αυτό, σύμφωνα με τον Cutifani, φταίει κυρίως η ίδια η βιομηχανία. Το υψηλό κόστος των περιβαλλοντικών καθαρισμών μετά το κλείσιμο ορυχείων αποτρέπει τις εταιρείες από κλεισίματα, επιδεινώνοντας την κατάσταση. Μέσα σε αυτό το κλίμα, ο χρυσός το εμπόρευμα με την καλύτερη επίδοση φέτος αποτελείτο μόνο φωτεινό σημείο. Η ιδιότητα του ασφαλούς καταφυγίου καθιστά τον χρυσό απρόσβλητο σε πολλές από τις δυνάμεις που ασκούν πιέσεις σε βιομηχανικά μέταλλα και ακατέργαστα εμπορεύματα.

Εν τω μεταξύ, η απότομη πτώση στις τιμές των εμπορευμάτων μπορεί, σύμφωνα με τους αναλυτές, να υποδηλώνει ευκαιρίες για τους… υπομονετικούς, μακροπρόθεσμους επενδυτές. Από τα τέλη του Απριλίου του 2015, ο ευρωπαϊκός δείκτης STOXX 600 Basic Resources έχει υποχωρήσει περίπου κατά 44%, ενώ τα δύο τελευταία χρόνια, ο κλάδος καταγράφει απώλειες άνω του 43%. Ο Marc Elliott, αναλυτής της Investec, δήλωσε πως είναι «πολύ νωρίς για να πει» εάν οι μετοχές του μεταλλευτικού κλάδου έχουν “πιάσει πάτο”, ενώ τόνισε πως εάν και όταν έρθει η ανάκαμψη, δεν θα έχει τη μορφή ενός απότομου “άλματος”, αλλά μιας αργής εξομάλυνσης. Ο Jasper Lawler, αναλυτής της CMC Markets, εκτιμά πως υπάρχει αξία στον κλάδο και αρκετές ευκαιρίες για εκείνους με έναν μακροπρόθεσμο ορίζοντα επενδύσεων, τονίζοντας πως κατά τη διάρκεια των επόμενων δώδεκα μηνών οι κίνδυνοι θα παραμείνουν καθοδικοί.

[ΠΗΓΗ: ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΟ, της Ελευθερίας Πιπεροπούλου, 20/02/2016]