Tag Archives: Θρακη

Ο ΟΡΥΚΤΟΣ ΠΛΟΥΤΟΣ ΤΗΣ ΘΡΑΚΗΣ

Ο ορυκτός πλούτος του νομού Ξάνθης περιλαμβάνει κοιτάσματα λιγνίτου στην Κοτύλη. Λίγο βορειότερα, και πλησίον των βουλγαρικών συνόρων, διεπιστώθη ουράνιο. Στην κοινότητα Θερμών υπάρχουν αναγνωρισμένες χλωριονατριούχες ιαματικές πηγές (βλ. Γ.Λεκάκη Οι 755 ιαματικές πηγές της Ελλάδας , 2016). Επίσης αναγνωρισμένες είναι και οι χλωριονατριούχες αλκαλικές πηγές της Γενισέας.

Ο ορυκτός πλούτος του νομού Ροδόπης, ιδίως της περιοχής της οροσειράς Ροδόπης, δεν έχει επαρκώς ερευνηθεί – όπως δεν έχει τίποτε επαρκώς ερευνηθεί στην Θράκη. Έχουν ανακαλυφθεί κοιτάσματα χρωμίτου, στην περιφέρεια Οργάνης, αντιμονίου στην περιφέρεια Γρατινής, λιγνίτου στην περιφέρεια Καρυδιάς και Πανδρόσου, σιδηροπυρίτου στην περιφέρεια Ξυλαγανής, μολύβδου στα Σύμβολα Πανδρόσου, και σε άλλα μέρη, αμιάντου στην περιφέρεια Κομοτηνής, ενώ σε διάφορα άλλα μέρη του νομού, έχει βρεθεί χαλκός, ψευδάργυρος, πυριτικό οξύ, κ.ά. Τέλος, οι μικρές λιμνοθάλασσες και τα παράλια προσφέρονται για την κατασκευή αλυκών, όπως αυτών της Μέσης.

Ο ορυκτός πλούτος του νομού Έβρου είναι σημαντικότατος, αλλά ελάχιστος ευρίσκεται υπό εκμετάλλευση. Στο Σουφλί υπάρχουν χρωμίτες, τιτάνιο και μαγγάνιο. Στην Κίρκη (αν και την απομύζησαν οι Γερμανοί επί Κατοχής ΒΔ. της Αλεξανδρουπόλεως) μεικτά θειούχα μεταλλεύματα, τα 3α της Ελλάδος, μετά το Λαύριο και την Κασσάνδρα (μόλυβδος, ψευδάργυρος, σιδηροπυρίτης και χαλκός) και ουράνιο! Στην περιοχή της Νέας Ορεστιάδος, ευρίσκονται κοιτάσματα λιγνίτου. Στην Παναγιά Αλεξανδρουπόλεως ευρίσκεται λιγνιτωρυχείο, και εντός της άμμου, ανατολικώς της Αλεξανδρουπόλεως, απαντάται τιτάνιο. Στο Αρδάνιο στην περιοχή των Φερών έγιναν γεωτρήσεις για πετρέλαιο. Υπάρχει αλλά οι ποσότητες δεν ήταν ενθαρρυντικές. Αντιθέτως ελπίδες βασίζονται για την ύπαρξη κοιτασμάτων πετρελαίου επί της υφαλοκρηπίδος και των ακτών, προεκτάσεως των κοιτασμάτων που ανακαλύφθηκαν στην Θάσο. Στον νομό υπάρχουν 5 ιαματικές πηγές εκ των οποίων αναγνωρισμένες είναι η υδροθειο-χλωριο-νατριούχος του Λουτρού Αλεξανδρουπόλεως, που ενδείκνυται για ρευματο-αρθριτικές παθήσεις και νευραλγίες, και παρόμοια των Θερμών Σαμοθράκης. Μη αναγνωρισμένη είναι της Λούτσας Λευκίμμης Σουφλίου και του Θεραπειού Κυπρίνου Νέας Ορεστιάδος. ΠΗΓΗ: Δημητράκου Ελλάς , εκδ. Κουτσούμπου, 1975.

Ειδικώς στην Σαμοθράκη το υπέδαφος της έχει σιδηροπυρίτιο, θειούχα μεικτά μεταλλεύματα, σιδηρομεταλλεύματα, χαλκό, γρανίτες, μάρμαρα, αργυρούχο μόλυβδο (βλ. Ν.Φαρδύ). Κατά την παράδοση, ο μαγνήτης (σιδηρίτις/ ηράκλεια) εμφανίσθηκε για πρώτη φορά στην Σαμοθράκη. Αναφέρεται η μαύρη πολύτιμη πέτρα σαμοθρακία λίθος (βλ. Πλίνιο). Και μια πέτρα πιο σκληρή από μάρμαρο, με κοκκινωπό χρώμα, με τις βάσεις χωρισμένες σε 5 τρίγωνα και σε όποιο σημείο κι αν την σπάσεις, θα βρεις τις ίδιες ακτίνες, έτσι ώστε να φαίνεται ότι αποτελείται από 5 πρίσματα (βλ. E.Veryard, 1686)! βλ. Γ.Λεκάκη «Σαμοθράκη, ιερά νήσος», εκδ. Ερωδιός, 2006.

[ΠΗΓΗ: KONTRA NEWS, του Γ. Λεγάκη, 23/02/2018]

274 ΤΟΝΟΙ ΧΡΥΣΟΥ ΣΤΗ ΧΑΛΚΙΔΙΚΗ ΚΑΙ 77 ΣΤΗ ΘΡΑΚΗ!

Σε σημερινό άρθρο της «Δημοκρατίας», αναφέρονται στοιχεία και  δηλώσεις του προέδρου του Τμήματος Γεωλογίας του ΑΠΘ, καθηγητή Μιχάλη Βαβελίδη στην χθεσινή ημερίδα “Αναζήτηση και εκμετάλλευση ορυκτών πρώτων υλών από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα”, από το Τμήμα Γεωλογίας του ΑΠΘ και το Aristotle University of Thessaloniki Student Chapter της Society of Economic Geologists.

Πολλά δισεκατομμύρια ευ ώ βρίσκονται, προς το παρόν κρυμμένα, στη βορειοανατολική Χαλκιδική. Περίπου 274 τόνοι χρυσού υπάρχουν μετά βεβαιόητος στην περιοχή. Όμως ο χρυσός δεν είναι το μοναδικό μέταλλο, αφού υπάρχουν επίσης 2.100 τόνοι αργύρου, 1.000.000 τόνοι χαλκού και 1.600.000 τόνοι μολύβδου και ψευδαργύρου. Με δυο λόγια, στη Χαλκιδική βρίσκεται σήμερα ένα από τα μεγαλύτερα κοιτάσματα, με σημαντικά αποθέματα χρυσού και άλλων μεταλλευμάτων, σε ολόκληρη την Ευρώπη.

Όπως σημειώνει ο καθηγητής Μιχάλης Βαβελίδης, ο οποίος δίνει τα στοιχεία για τα αποθέματα των μεταλλευμάτων, η εξόρυξη δεν είναι μια απλή διαδικασία, αλλά πολύπλοκη, πολυδάπανη και χρονοβόρα. Με βάση διεθνή στοιχεία, μέχρι να αρχίσουν να βγαίνουν τα μεταλλεύματα και να έρχονται τα κέρδη απαιτείται επένδυση της τάξης των 400.000.000 δολαρίων σημειώνει. Χρυσός και άλλα μεταλλεύματα, σύμφωνα με τα στοιχεία του κ. Βαβελίδη, υπάρχουν όμως και στη Θράκη, σε δύο περιοχές, στη Ροδόπη και στον Έβρο. Στις Σάπες, στη Ροδόπη, υπάρχουν 23 τόνοι χρυσού και 13 τόνοι αργύρου. Στο Πέραμα Αλεξανδρούπολης υπάρχουν 54 τόνοι χρυσού και 96 αργύρου. Στις δύο αυτές περιοχές υπάρχει και μεγάλη ποσότητα χαλκού επισημαίνει και υπογραμμίζει ότι οι εξορύξεις πρέπει να γίνονται ορθολογικά και με τήρηση της νομοθεσίας και των περιβαλλοντικών όρων, όπως γίνεται στις ευρωπαϊκές χώρες. «Δεν ανησυχώ για την εκμετάλλευση των μεταλλευμάτων η οποία γίνεται ελεγχόμενα» λέει χαρακτηριστικά.

«Η εκμετάλλευση χρυσού στον ελλαδικό χώρο, ιδιαίτερα στη Μακεδονία και τη Θράκη, γίνεται από την αρχαιότητα, από την 3η 4η χιλιετία π.Χ.» αναφέρει ο καθηγητής. «Ο Φίλιππος Β’ ο Μακεδών στήριξε το βασίλειο του στην εκμετάλλευση χρυσού και αργύρου, σύμφωνα με όσα αναφέρουν ιστορικοί όπως ο Ηρόδοτος, ο Θουκυδίδης, ο Στράβωνας. Ο βασιλιάς Φίλιππος Β’ εκμεταλλεύτηκε τον χρυσό από τα μεταλλεία της εποχής, με σκοπό να έχει προσόδους 1.000 ταλάντων ετησίως. Έκοψε χρυσά νομίσματα, τους γνωστούς φιλιππικούς».

 

Έντυπο: ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ | Σελίδα: 17 | Δημοσίευση: 26/04/2017 | Αποδελτίωση: 26/04/2017

ΣΤΗΝ ΡΟΔΟΠΗ ΜΙΛΑΝΕ ΓΙΑ ΜΕΤΑΛΛΕΥΤΙΚΟ ΤΟΥΡΙΣΜΟ

MADEm

Με τον τίτλο «Μεταλλευτικός τουρισμός: Μία άγνωστη σε πολλούς μορφή τουρισμού που τελευταία ανθίζει και στην Ελλάδα», δημοσιεύεται ένα ιδιαίτερα ενδιαφέρον άρθρο στο blog rodopinews.gr . Απόδειξη του ότι κάποιοι άνθρωποι σκέφτονται και βλέπουν και πέρα από τη μύτη τους. Ακόμη πιο ενδιαφέρουσα είναι και η ανακοίνωση του blog, η οποία ακολουθεί το άρθρο: Το RodopiNews.gr έχει επισκεφθεί χώρους εξόρυξης στην Ελλάδα και στο εξωτερικό και σύντομα θα παρουσιάσει εικόνες και ντοκουμέντα που αξίζει να συζητηθούν σε ένα ολοκληρωμένο ντοκιμαντέρ στο οποίο είναι ελεύθεροι να συμμετέχουν οι πάντες, είτε συμφωνούν, είτε διαφωνούν με τις δραστηριότητες εξόρυξης. Για εκδήλωση ενδιαφέροντος μπορούν όλοι να χρησιμοποιήσουν την σχετική φόρμα επικοινωνίας.

Άντε, γιατί πήξαμε στα ντοκιμαντέρ του Κρίτωνα και των antigold… Καιρός να δείξει κάποιος τα πράγματα όπως έχουν, μακριά από κινδυνολογίες και αντιμεταλλευτική προπαγάνδα. Καλή επιτυχία στο εγχείρημα.

«Η επέμβαση του ανθρώπου στο φυσικό περιβάλλον αλλά και τα μικρά και μεγάλα θαύματα της επιστήμης της μηχανικής πάντα γοήτευαν και γοητεύουν κάθε φιλομαθή άνθρωπο που θα ήθελε να τα δει και να τα μελετήσει από κοντά. Αρχαία μνημεία αλλά και σύγχρονες κατασκευές όπως ένας ουρανοξύστης ελκύουν δικαιολογημένα το ενδιαφέρον των επισκεπτών μίας περιοχής και αποτελούν πόλο έλξης τουριστικής δραστηριότητας.

Μία γνωστή και προσοδοφόρα σε όλο τον κόσμο αλλά λιγότερη γνωστή στην χώρα μας μορφή τουρισμού είναι η ξενάγηση σε χώρους όπου κατά το παρελθόν ή και σήμερα έχουν υπάρξει ή και αναπτύσσονται ακόμη μεταλλευτικές δραστηριότητες, γνωστή και ως “μεταλλευτικός τουρισμός”. Ένα παλαιό ή μεταλλευτικές δραστηριότητες, ως μία σημαντικού μεγέθους επέμβαση του ανθρώπου στο Περιβάλλον, είναι λογικό να δημιουργεί ενδιαφέρον σε πολλούς που θα ήθελαν να παρατηρήσουν από κοντά τον τρόπο με τον οποίο ο άνθρωπος αποκτά πρόσβαση και επεξεργάζεται τον ορυκτό πλούτο. Έτσι σε όλα τις περιοχές του κόσμου είναι πολύ συνηθισμένο, μικροί και μεγάλοι να επισκέπτονται μεταλλεία χρυσού, χαλκού και άλλων ορυκτών, να ξεναγούνται και να μαθαίνουν από τους ειδικούς μεταλλειολόγους όλες τις λεπτομέρειες για την εξόρυξη, την επεξεργασία αλλά και την χρήση διαφόρων μετάλλων στην καθημερινή μας ζωή αλλά και να βλέπουν με τα ίδια τους τα μάτια την συνύπαρξη μεταλλείων, φυσικής ομορφιάς, αγροτικής δραστηριότητας και τουρισμού στην ίδια τοποθεσία.

Στην χώρα μας δραστηριότητες μεταλλευτικού τουρισμού υπάρχουν σε πολλές περιοχές αφού το ενδιαφέρον, κυρίως ξένων τουριστών για ανάλογες δραστηριότητες είναι αρκετά μεγάλο ενώ ακόμη και κρουαζιέρες της Ελλάδος και άλλων χωρών συμπεριλαμβάνουν στο πρόγραμμά τους εκτός από επισκέψεις σε πασίγνωστα νησιά και λιμάνια, στάσεις και σε περιοχές γνωστές για τα μεταλλεία τους. Τα τελευταία χρόνια ιδιαίτερο ενδιαφέρον για επισκέπτες και τουρίστες παρουσιάζουν τα μεταλλεία της Χαλκιδικής, που βρίσκονται σε μία περιοχή που συνδυάζει αρμονικά τις μεταλλευτικές δραστηριότητες, την πυκνή δασώδη βλάστηση, τις δραστηριότητες πρωτογενούς τομέα αλλά και έναν συνεχώς αναπτυσσόμενο θαλάσσιο τουρισμό.

Στις περιοχές των εκεί μεταλλείων, σε αντίθεση με την υπόλοιπη γνωστή σε όλους μας από τους καλοκαιρινούς μήνες Χαλκιδική, ακριβώς χάρη στις επί αιώνες δραστηριότητες εξόρυξης, τα δάση και οι παραλίες έχουν παραμείνει ανέγγιχτα από την καταστροφική τσιμεντοποίηση και την επέλαση των χιλιάδων αυθαιρέτων με αποτέλεσμα ο επισκέπτης να απολαμβάνει ένα φυσικό τοπίο απείρου κάλλους που σε καμία περίπτωση δεν συγκρίνεται με περιοχές γεμάτες με άναρχη δόμηση  στην Κασσάνδρα και στην Σιθωνία. Και αυτό γιατί ακριβώς οι περιοχές αυτές ανήκουν στις μεταλλευτικές εταιρείες οι οποίες επιβάλλουν αυστηρές περιβαλλοντικές πολιτικές και επιτηρούν τον χώρο. Η δε κατάσταση του Περιβάλλοντος είναι άριστη και αυτό αποδεικνύεται σε καθημερινή βάση από ειδικούς ελεγκτικούς μηχανισμούς που έχουν εγκατασταθεί εκεί ακριβώς λόγω των μεταλλείων ενώ δραστηριότητες όπως αγροτικές και κτηνοτροφικές συνυπάρχουν αρμονικά χωρίς κανένα πρόβλημα.

Η οικονομική δραστηριότητα της γύρω περιοχής αποτελεί πρότυπο για όλη την Ελλάδα αφού χάρη στα μεταλλεία δημιουργούνται συνεχώς νέες επιχειρήσεις και νέες θέσεις εργασίας, οι νέοι μένουν στα χωριά τους χωρίς να μεταναστεύσουν και οι περιοχές αυτές, σε αντίθεση με άλλα χωριά ανά την Ελλάδα, είναι γεμάτες ζωή και δραστηριότητες. Οι εταιρείες που εκμεταλλεύονται τα κοιτάσματα δαπανούν τεράστια ποσά σε τακτική βάση για δημιουργία υποδομών που το κράτος και η τ αυστηρές περιβαλλοντικές πολιτικές  δεν είναι σε θέση να χρηματοδοτήσουν όπως έργα υποδομής, δρόμους, πεζοδρόμια, πλατείες, κτίρια, γήπεδα, ύδρευση, αποχέτευση και άλλα με αποτέλεσμα η κατάσταση των οικισμών να είναι η καλύτερη δυνατή και το αποτέλεσμα όλων των παραπάνω είναι η μεταλλευτική περιοχή, σε αντίθεση με άλλες περιοχές της Χαλκιδικής, να παρουσιάζει τουριστική δραστηριότητα για 12 μήνες τον χρόνο ενώ οι ανάλογες επιχειρήσεις όπως ξενοδοχεία, ενοικιαζόμενα δωμάτια και καταστήματα εστίασης είναι συνεχώς γεμάτες!

Από την περιοχή της Θράκης, εκατοντάδες πολίτες τους τελευταίους μήνες έχουν επισκεφθεί την περιοχή των μεταλλείων Χαλκιδικής και έχουν τύχει της ξενάγησης και της φιλοξενίας των υπευθύνων της εταιρείας, μένοντας με τις καλύτερες των εντυπώσεων. Οι επισκέπτες των μεταλλείων ξεναγήθηκαν σε όλους τους χώρους των εργοστασίων και είδαν και φωτογράφησαν τις εγκαταστάσεις και τον τρόπο λειτουργίας των πανάκριβων αυτών επενδύσεων. Κοινή απορία όλων δε, ήταν ο λόγος των αντιδράσεων από μικρή ευτυχώς μερίδα πληθυσμού που συνεπικουρούμενη από πολιτικές δυνάμεις αντιδρά αδικαιολόγητα σε τέτοιου είδους δραστηριότητες δημιουργώντας αρνητικά επεισόδια που όλοι παρακολουθούμε στην τηλεόραση. Ουδέν κακό αμιγές καλού όμως αφού αυτές οι καταστάσεις ήταν που δημιούργησαν ένα κλίμα πανελλαδικού ενδιαφέροντος για την ανάδειξη της αληθινής εικόνας της περιοχής. Άλλωστε και η αρνητική διαφήμιση πολλές φορές φέρνει θετικά αποτελέσματα.»

 

 

ΟΙ ΚΑΤΟΙΚΟΙ ΤΩΝ ΣΑΠΠΩΝ ΡΟΔΟΠΗΣ ΒΛΕΠΟΥΝ ΤΗΝ ΑΛΗΘΕΙΑ

safe_image

Ως γνωστών η προγραμματισμένη επίσκεψη των κατοίκων Σαππών Ροδόπης στις Σκουριές ματαιώθηκε μετά από καταγγελία για παράνομη κίνηση των λεωφορείων που τους μετέφεραν(!). Ευτυχώς πρόλαβαν να δουν το μεγαλύτερο μέρος του μεταλλευτικού επενδυτικού σχεδίου που βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη στη ΒΑ Χαλκιδική στην Ολυμπιάδα και το Μάντεμ Λάκκο.

Είδαν και κατάλαβαν πως πολλά από αυτά που διαδίδονται στη Θράκη περί μεταλλείων είναι παραμύθια και αντιμεταλλευτική προπαγάνδα. Με τα ίδια τους τα μάτια είδαν το υπέροχο φυσικό τοπίο της ΒΑ Χαλκιδικής να συνυπάρχει αρμονικά το με μια πανάρχαια παραγωγική δραστηριότητα, την μεταλλευτική. Είδαν εγκαταστάσεις πλήρως εκσυγχρονισμένες και επικαιροποιημένες με τις τρέχουσες τεχνολογικές εξελίξεις.

Αναρωτήθηκαν γιατί ο αναπτυξιακός πυρετός που έχει καταλάβει τα μεταλλευτικά χωριά της ΒΑ Χαλκιδικής δεν μπορεί να έρθει και στη Θράκη και ιδιαίτερα στη Ροδόπη, όπου η ανεργία και ο ξενιτεμός θερίζουν, ενώ εδώ τείνουν να εξαλειφθούν.

Η επένδυση στις Σάπες είναι «παγωμένη» κοντά 20 χρόνια(!). Μήπως ήρθε η ώρα να φυσήξει κι εκεί ο άνεμος της ανάπτυξης και της δημιουργίας που ευθύνεται σε μεγάλο ποσοστό για την ευημερία που απολαμβάνουν οι πολίτες του Δήμου Αριστοτέλη;

Δείτε και ένα σχετικό βίντεο από την επίσκεψη των κατοίκων των Σαπών στις εγκαταστάσεις Ολυμπιάδας και το Μαντέμ Λάκκου, εδώ

 

Η ΑΝΑΓΚΗ ΓΙΑ ΘΕΣΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΚΑΙ Ο ΡΟΛΟΣ ΤΩΝ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΩΝ

4CF99193677ACCA7607D0CFC1A5E9EBC

Αναδημοσιεύουμε άρθρο του Πέτρου Τζαφέρη της Κυριακής 30 Μαρτίου , από το  http://www.oryktosploutos.net/ . Αναφέρεται στο υφιστάμενο θεσμικό πλαίσιο το οποίο εμποδίζει την ταχεία υλοποίηση των επενδύσεων και έχει τίτλο «Το θεσμικό πλαίσιο πρέπει να διδάσκεται!». Εστιάζει εκτός των άλλων και στην ελλιπή διδασκαλία θεμάτων θεσμικού πλαισίου στις Πανεπιστημιακές σχολές της χώρας και το τι πρέπει να γίνει.

«Είναι πολύ συχνό φαινόμενο στον τόπο μας μια προτεινόμενη επένδυση  με τεκμηριωμένο επιστημονικό πεδίο, με τεχνολογίες έρευνας και εκμετάλλευσης καλά εδραιωμένες, να μην προχωράει. Και αυτό να οφείλεται στην εμπλοκή που σχετίζεται με το υφιστάμενο θεσμικό πλαίσιο και την διαχείρισή του από την εκάστοτε πολιτεία.

Αν εξετάσει κανείς επιμέρους παραδείγματα θα δει ότι τα περισσότερα ζητήματα είναι τέτοιου είδους. Σπανιότερα παρουσιάζεται ένα ζήτημα που απαιτεί την επιστημονική συνδρομή για να προχωρήσει, ακριβώς επειδή υφίσταται κάποιο δυσαναπλήρωτο κενό ως προς την μέθοδο που εφαρμόζεται είτε για την κατεξοχήν παραγωγή είτε για τα περιβαλλοντικά ζητήματα που αναφύονται.

Παραδείγματα: Το πρόβλημα με  την αξιοποίηση του ζεολίθου στη Θράκη αφορά το αν το κοίτασμα θα παραχωρηθεί με απευθείας μίσθωση ή αν θα γίνει πλειοδοτική δημοπρασία, συνεπώς αφορά το θεσμικό πλαίσιο και μόνον. Το μεγάλο λιγνιτικό κοίτασμα της Βεύης (πάνω από πάνω από 90 εκατ. τον. λιγνίτη ) και οι μεγάλες καθυστερήσεις αφορούν το πώς ακριβώς θα εφαρμοστεί η διαδικασία εκμίσθωσης που επελέγη δηλ. με απευθείας σύμβαση (και κύρωση από τη βουλή), σύμφωνα με το άρθρο 144 παρ. 3 του Μ.Κ. Το όλο πλαίσιο της περιβαλλοντικής αδειοδότησης δεν σκοντάφτει στην επιλογή της τεχνολογικής μεθόδου που θα γίνει η περιβαλλοντική αποκατάσταση, αλλά στο θεσμικό κομμάτι, η εφαρμογή του οποίου υπερβαίνει –σε κάθε περίπτωση- τους θεσμικούς χρόνους. Και ακόμη εν συνεχεία στην μη ύπαρξη οριζόντιας εφαρμοστέας διαδικασίας (όχι μεθόδου) αποκατάστασης σε περίπτωση κατάπτωσης των εγγυήσεων. Το ίδιο συμβαίνει και με τη διαχείριση των αποβλήτων τόσο των εξορυκτικών (από τα μπάζα των λατομείων μαρμάρων μέχρι τη σκουριά της Λάρκο) όσο και των ΑΕΚΚ, όπου πάλι το θεσμικό κομμάτι πονάει, ειδικά εκείνο που αφορά την ελληνική πραγματικότητα.

Η δέσμευση εντός εκτάσεων Natura 2000 βεβαίων και πιθανών αποθεμάτων ορυκτού πλούτου εκτιμάται ότι υπερβαίνει το 40-45% του συνολικού δυναμικού ορυκτών πόρων που διαθέτει η Χώρα. Αυτό σημαίνει ότι αν δεν θέλουμε να αναστείλουμε πλήρως την εξορυκτική δραστηριότητα και την εκμετάλλευση του ορυκτού μας πλούτου στους χώρους αυτούς, πρέπει να βρούμε έναν τρόπο συνύπαρξης. Ο τρόπος αυτός αφορά το θεσμικό πλαίσιο κυρίως και πολύ λιγότερο τις εφαρμοστέες τεχνολογίες. Ακόμη και το θέμα του χρυσού που εμπλέκει ΒΑΤ’s και περισσότερες τεχνικές απαιτήσεις κυρίως για την μεταλλουργική κατεργασία και την διαχείριση των αποβλήτων, είναι τελικά θέμα του πως και σε ποιο βαθμό θα εφαρμοστούν οι (ενσωματωμένες) κοινοτικές οδηγίες και τα BREF’s. Αν εξετάσει κανείς ένα προς ένα τα ζητήματα, θα δει ότι πίσω από όλα τα θέματα βρίσκεται το θεσμικό πλαίσιο και οι ορθές πρακτικές της διοίκησης που θα πρέπει να εγγυούνται την νομιμότητα και την υγιή επιχειρηματικότητα.

Οι συνάδελφοι στον πανεπιστημιακό χώρο σχολιάζουν σχεδόν μονοσήμαντα: είναι αρμοδιότητα της πολιτείας ή απλά φταίει η πολιτεία, η οποία έχει την ευθύνη να δημιουργήσει το πλαίσιο ώστε εκεί που η επιστήμη και τεχνολογία πηγαίνει, να μπορεί να πάει…

Ουδείς αμφιβάλλει ότι είναι σωστό αυτό. Θα μπορούσα μάλιστα να προσθέσω εδώ, ότι η διοίκηση θα πρέπει να στηρίζεται σε ευπρόσωπες δομές και υπηρεσίες που να χαρακτηρίζονται από α) επάρκεια προσωπικού και υλικοτεχνικής υποδομής β) προσωπικό με διεπιστημονικό χαρακτήρα ώστε να ανταπεξέρχεται τόσο από τεχνική όσο και από νομική άποψη και γ) αξιοπιστία, η οποία δεν είναι αποτέλεσμα καλών προθέσεων άλλα κερδίζεται καθημερινά με συνέπεια και αποτελεσματικότητα διαχρονικού χαρακτήρα. Και ακόμη εκτός των ανωτέρω πρέπει η διοίκηση να έχει όραμα, στρατηγικούς στόχους και σαφή προσανατολισμό αλλά και αρμοδιότητες που όλα θα πρέπει να συντείνουν στην εξυπηρέτηση του δημοσίου συμφέροντος.

Είναι γνωστό ότι τα παραπάνω χαρακτηριστικά είναι σε ανεπάρκεια σε όλη την ελληνική διοίκηση. Εξάλλου όλοι οι εμπλεκόμενοι εταίροι θα πρέπει να συνδράμουν. Και για να συνδράμουν πρέπει να μπορούν, δηλ. να γνωρίζουν το πλαίσιο, πού το πλαίσιο πονάει, πού είναι ανεπαρκές, ώστε να προτείνουν λύσεις.

Δυστυχώς, στα πανεπιστημιακά έδρανα, εκτός ελαχίστων εξαιρέσεων που μετρούνται στα δάχτυλα, και είναι αυτοί που γενικώς ασχολήθηκαν με σχετικά ερευνητικά projects οπότε χρειάστηκε να εντρυφήσουν και στο εκάστοτε και κατά περίπτωση θεσμικό πλαίσιο, δεν (θεωρούν ότι) σχετίζονται με την υποχρέωση αυτή. Το σχετικά πρόσφατο παράδειγμα αναθεώρησης του ΚΜΛΕ (το 2011) είναι ενδεικτικό. Ο κανονισμός αυτός μάλιστα δεν αφορά πλαίσιο με νόμους που σχετίζονται με την αδειοδότηση αλλά αφορά κυρίως το εφαρμοστικό πεδίο των εξορυκτικών δραστηριοτήτων, ως προς την ασφάλεια και την ορθολογική εκμετάλλευση. Άρα είναι πολύ κοντά στην πανεπιστημιακή έρευνα για θέματα ασφάλειας, ορθολογικής εκμετάλλευσης, εφαρμογής προτύπων, BAT’s κλπ. Η συμβολή των ακαδημαϊκών ιδρυμάτων πριν ή κατά την διάρκειας της σχετικής διαβούλευσης που διενεργήθηκε, ήταν ελάχιστη ως μηδαμινή.

Είναι κρίμα οι σπουδαστές να αποφοιτούν από τα πανεπιστήμια γνωρίζοντας το φυσικό αντικείμενο των σπουδών και να μην γνωρίζουν σε ποιο θεσμικό πλαίσιο αυτό εντάσσεται, τόσο σε εθνικό όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Για παράδειγμα, να αποφοιτούν από την Σχολή Μηχ. Μεταλλείων Μεταλλουργών ή Μηχ. Ορυκτών Πόρων και να μην γνωρίζουν το «πως» χωρίς να γνωρίζουν το «αν επιτρέπεται» ή «υπό ποιες προϋποθέσεις επιτρέπεται». Να μην γνωρίζουν καν την υπηρεσία που ελέγχει την εξορυκτική δραστηριότητα σε όλη την Ελλάδα (Επιθεώρηση Μεταλλείων) ή να μην ξέρουν πώς εκπονούνται οι τεχνικές και οι περιβαλλοντικές μελέτες, πως διακρίνονται οι ΟΠΥ με βάση την ελληνική νομοθεσία, ποιό είναι το πλαίσιο αδειοδότησης και λειτουργίας των μεταλλευτικών επιχειρήσεων, πως εκμισθώνονται τα δημόσια λατομεία ή μεταλλεία, ποιές είναι οι αρμοδιότητές τους και οι υποχρεώσεις τους στην αγορά εργασίας, ποια είναι τα προβλήματα που θα αντιμετωπίσουν στο πραγματικό περιβάλλον μιας επιχείρησης του τομέα αλλά και ποιά είναι τα μεγάλα προβλήματα του κλάδου σε σχέση με τις απαιτήσεις των καιρών και των σημερινών παγκοσμιοποιημένων κοινωνιών.

Αυτά, λένε, τα μαθαίνει κάποιος εκ των υστέρων μετά τις σπουδές διότι το πλαίσιο είναι δυναμικό και μεταβάλλεται διαρκώς. Μα και το τεχνολογικό περιβάλλον είναι το ίδιο ή και περισσότερο δυναμικό, ώστε σήμερα ελάχιστα απ’ όσα είχαμε διδαχθεί πριν δύο δεκαετίες να χρησιμοποιούνται σήμερα. Άρα, το επιχείρημα αυτό κάμπτεται και δεν είναι αποδεκτό. Ειδικά μάλιστα στον τομέα δραστηριοτήτων ΟΠΥ ο οποίος παρουσιάζει ειδικές δυσκολίες και ιδιαιτερότητες που αφορούν την βιώσιμη διαχείρισή τους: ορατό περιβαλλοντικό αποτύπωμα, ισχυρή εμπλοκή σε θέματα δημόσιας ασφάλειας και υγείας, θέματα ανταγωνισμού χρήσεων γης ,θέματα ιδιοκτησίας αλλά και χαρακτήρα της γης, θέματα στενότητας και γεωγραφικού εντοπισμού και τέλος θέματα που αφορούν άμεσα το δημόσιο συμφέρον.

Η άποψη μου είναι σαφής: Θα πρέπει να ακαδημαϊκά μας ιδρύματα, ειδικότερα εκείνα των τεχνικών σπουδών, να αντιληφθούν ότι το θεσμικό πλαίσιο αλλά και ορθές διοικητικές πρακτικές πρέπει να περιλαμβάνονται στα προγράμματα σπουδών, τόσο τα προπτυχιακά όσο και τα μεταπτυχιακά.

Πανεπιστήμια και Ερευνητικοί φορείς: μόνο όλοι μαζί μπορούμε!»