Ο ενεργειακός τομέας μεταβάλλεται ταχύτατα, καθώς οι προκλήσεις που προκύπτουν από τη συζήτηση για την αλλαγή του κλίματος και τη μείωση των ορυκτών καυσίμων βρίσκονται σε εξέλιξη. Αστό απαιτεί πρόσβαση σε καινοτόμες τεχνολογείς στην παραγωγή ενέργειας και στη χρήση, που προσελκύουν φρέσκα επενδυτικά κεφαλαία για υποδομές και υπηρεσίες.

Η ορμή των αλλαγών είναι αντίστοιχη εκείνων που σημειώθηκαν στις τηλεπικοινωνίες, πριν από δύο δεκαετίες. Για την Ελλάδα, μια οικονομία που βαδίζει σταθερά, με σχέδιο, προς την έξοδο από το πρόγραμμα, καθώς κλείνει ένας κύκλος στα ενεργειακά θέματα, οριστικά και αμετάκλητα, η συμβολή του τομέα είναι πολύτιμη: τόσο στην αύξηση του ΑΕΠ και στην ενίσχυση των θέσεων εργασίας, όσο και στη διασφάλιση προσιτής και βιώσιμης παροχής ενέργειας και στην αντιμετώπιση της ενεργειακής φτώχειας.

Η παγκόσμια προσπάθεια ανάσχεσης της κλιματικής αλλαγής βρίσκεται στην κορυφή της ατζέντας μας. Οι στόχοι που τίθενται σε ευρωπαϊκό επίπεδο είναι πλέον πιο φιλόδοξοι σε σχέση με την αύξηση του μεριδίου των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) στο ενεργειακό μείγμα όσο και με την εξοικονόμηση ενέργειας που περιλαμβάνει παρεμβάσεις στα κτίρια, στις μεταφορές, στη βιομηχανία.

Αυτό, προέκυψε κι από το Συμβούλιο Υπουργών Ενέργειας της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) την περασμένη Δευτέρα στο Λουξεμβούργο. Εκεί, διαφάνηκε συμφωνία για προσδιορισμό των δύο στόχων στο 32% (και όχι στο 30%) έως το 2030, θέση την οποία υποστήριξε και η χώρα μας.

Εθνικός Σχεδιασμός

Πρόκειται για άλμα το οποία απαιτεί μακροπρόθεσμη οργάνωση και σχεδιασμό. Υπό αυτό το πρίσμα ενεργοποιήσαμε, προ λίγων μηνών, την Εθνική Επιτροπή για την Ενέργεια και το Κλίμα, με αποστολή την κατάρτιση Εθνικού Σχεδίου για την Ενέργεια και το Κλίμα, σε έναν ευρύ διάλογο με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς. Εναν οδικό χάρτη που με σαφήνεια θα περιγράφει τον μετασχηματισμό του ενεργειακού μείγματος και της αποδοτικότητας, ποσοτικά και ποιοτικά.

Παράλληλα προωθούμε κομβικές θεσμικές πρωτοβουλίες:

• Στις αρχές του έτους υλοποιήθηκε η πλήρης απελευθέρωση της αγοράς φυσικού αερίου, μετά από εκείνη του ηλεκτρισμού.
• Το επόμενο διάστημα θα ενεργοποιηθούν οι επιμέρους αγορές του Χρηματιστηρίου Ενέργειας, επιτρέποντας το 2019 να λειτουργήσει το Μοντέλο Στόχος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, που αποσκοπεί στη δημιουργία ενιαίας αγοράς ενέργειας στην ΕΕ.
• Προσαρμόσαμε στο κοινοτικό πλαίσιο το σύστημα εγγυημένων τιμών για τις επενδύσεις σε ΑΠΕ και σύντομα θα γίνουν οι πρώτοι διαγωνισμοί για φωτοβολταϊκές και αιολικές εγκαταστάσεις (επενδύσεις 2,5-3 δισ. έως το 2020).
• Προωθούμε ειδικό χωροταξικό πλαίσιο για τις ΑΠΕ και σύντομα θα παρουσιάσουμε νομοσχέδιο για την ανάπτυξη της γεωθερμίας. Η Ελλάδα ήταν από τις χώρες που υποστήριξαν την πρόταση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου να ενισχυθεί η αυτοκατανάλωση μέσα από τον θεσμό των Ενεργειακών Κοινοτήτων. Ενα εξαιρετικό εργαλεία που θεσμοθετήσαμε πρώτοι στην ΕΕ και το οποίο μετατρέπει τους καταναλωτές σε παραγωγούς ενέργειας (prosumers), με πολλαπλασταστικά οφέλη για τις τοπικές κοινωνίες
• Διαμορφώσαμε σύγχρονο θεσμικό πλαίσιο για την εξορυκτική βιομηχανία. Προχωράμε σε εκσυγχρονισμό του πλαισίου έρευνας και εξόρυξης υδρογονανθράκων, σε μια περίοδο έντονου επενδυτικού ενδιαφέροντος από κολοσσούς του κλάδου διεθνώς

Ανάπτυξη δικτύων

Τα δίκτυα βρίσκονται στο επίκεντρο της ενεργειακής μετάβασης. Υλοποιούμε σχέδια δεκαετιών, ώστε τα νησιά να διασυνδεθούν με το ηπειρωτικό δίκτυο ηλεκτρικής ενέργειας και να μην εξαρτώνται πλέον από ρυπογόνες πηγές. Για τα νησιά που δεν θα διασυνδεθούν, προωθούμε καινοτόμες δράσεις για τα «έξυπνα» και ενεργειακά νησιά, σε συνεργασία με την Κομισιόν.

Ολοκληρώνουμε την αναδιάρθρωση των μεγάλων ομίλων που δραστηριοποιούνται στον κλάδο και υπάρχει συμμετοχή του Δημοσίου (ΔΕΗ, ΑΔΜΗΕ, ΔΕΠΑ, ΔΕΣΦΑ, ΕΛΠΕ). Ιδιαίτερη έμφαση δίνουμε στην κατοχύρωση του ρόλου του Δημοσίου στα δίκτυα, στα έργα υποδομής και στη ΔΕΗ, η οποία θα παραμείνει βασικός πυλώνας της αγοράς ενέργειας.

Αξιοποιούμε τη γεωγραφική θέση της Ελλάδας, προωθώντας μεγάλα έργα υποδομής σε συνεργασία με γειτονικές χώρες (TAP, IGB, EastMed) και διαμορφώνουμε υποδομές που καθιστούν την Ελλάδα ενεργειακή πύλη της ΕΕ (Σταθμός LNG Αλεξανδρούπολης, Β μπορεί να αποτελέσει χώρα-παράδειγμα τόσο στο μέτωπο της κλιματικής αλλαγής όσο και στην αντιμετώπιση των μεγάλων οικονομικών και κοινωνικών προκλήσεων που αφορούν την ενέργεια Η χώρα χρειάζεται καινοτόμες τεχνολογίες στην παραγωγή ενέργειας που να προσελκύουν φρέσκα επενδυτικά κεφάλαια για υποδομές και υπηρεσίες υποδομές CNG, αναβάθμιση Σταθμού LNG Ρεβυθούσας).

Εξοικονόμηση ενέργειας

Στο σκέλος της εξοικονόμησης ενέργειας υπάρχουν πολλά να γίνουν ακόμα, καθώς η χώρα βρίσκεται πίσω. Προωθούμε προγράμματα ενεργειακής απόδοσης κατοικιών και δημόσιων κτιρίων, με επενδύσεις που αγγίζουν τα 3 δισ. ευρώ, μέσα από:

• Το πρόγραμμα «Εξοικονόμηση κατ’ οίκον II» με περισσότερους από 55.000 ωφελούμενους πανελλαδικά και χρηματοδότηση που φτάνει το 1 δισ. ευρώ.
• Την ενεργοποίηση αντίστοιχου προγράμματος για τα δημόσια κτίρια, με χρηματοδότηση 2 δισ. ευρώ από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων.

Επίσης, σύντομα θα παρουσιαστεί δέσμη πρωτοβουλιών για την εξοικονόμηση ενέργειας στις μεταφορές (οχήματα, πλοία) με την αξιοποίηση σύγχρονων τεχνολογιών που απαιτούν σημαντικές επενδύσεις, πρωτίστως σε υποδομές.

Παράλληλα, η συγκράτηση του ενεργειακού κόστους και η αντιμετώπιση της ενεργειακής φτώχειας αποτελούν προτεραιότητα μας.

Τα στοιχεία της Eurostat για το 2017 έδειξαν ότι όχι μόνο δεν υπήρξαν αυξήσεις υμών στο ηλεκτρικό ρεύμα, αντίθετα μειώθηκαν, μολονότι ήταν ήδη σημαντικά χαμηλότερες του μέσου όρου της Ευρωζώνης.

Οι πρωτοβουλίες της κυβέρνησης αποφέρουν ήδη καρπούς (αναμόρφωση ΚΟΤ, ΥΚΩ, επανασύνδεση ηλεκτρικού ρεύματος νοικοκυριών με χαμηλό εισόδημα, εκπτώσεις τιμολόγιων σας λιγνιτικές περιοχές). Επιπρόσθετα, αποτρέπουμε οποιαδήποτε μελλοντική επιβάρυνση του Ειδικού Τέλους Μείωσης Αερίων Ρύπων, δημιουργώντας πλεόνασμα ασφαλείας 70 εκατ. ευρώ στον Ειδικό Λογαριασμό ΑΠΕ.

Περιορίζουμε, ακόμη, την επιβάρυνση των παροχών ηλεκτρικής ενέργειας από τη χρέωση προμηθευτή (ΠΧΕΦΕΛ), η οποία θα μειωθεί στο μισό έως το 2020 και στη συνέχεια θα αντικατασταθεί από σύστημα «πράσινων πιστοποιητικών».

Εν κατακλείδι, η Ελλάδα μπορεί να αποτελέσει χώρα-παράδειγμα τόσο στο μέτωπο της κλιματικής αλλαγής όσο και στην αντιμετώπιση των μεγάλων οικονομικών και κοινωνικών προκλήσεων που αφορούν την ενέργεια.

Το σημαντικότερο, ίσως, πλεονέκτημα είναι το πλούσιο ανθρώπινο κεφάλαιο. Η ενεργειακή μετάβαση μπορεί να αξιοποιήσει τις δεξιότητες του ανθρώπινου δυναμικού (π.χ. τεχνολογίες ΑΠΕ, αποθήκευση ενέργειας, διαχείριση δικτύων).

Μετατρέπουμε σε ευκαιρία τις προκλήσεις που θέτουν η περιβαλλοντική κρίση και η ενεργειακή επανάσταση, στην κατεύθυνση ενός νέου αναπτυξιακού υποδείγματος, με χαμηλό οικολογικό αποτύπωμα και δικαιότερη κατανομή του προϊόντος στην κοινωνία

[ΠΗΓΗ: ΒΗΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ, του Γιώργου Σταθάκη, Υπουργού Ενέργειας, 1/7/2018]

Το μερίδιο παραγωγής λιγνίτη θα είναι τάξης μεγέθους 36% το 2020, θα μειωθεί στο 21% το 2030, ενώ θα απουσιάζει από το μείγμα ενέργειας το 2050. Η συνολική καθαρή δυναμικότητα με καύση λιγνίτη αναμένεται να μειωθεί κατά περίπου 1,1 GW το 2030 και κατά 3,1 GW το 2050 σε σύγκριση με την παρούσα ισχύ.

Η Ευρώπη σήμερα βρίσκεται στη διεθνή πρωτοπορία έχοντας υιοθετήσει τους πλέον φιλόδοξους στόχους για τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, που ως γνωστόν σημαντικό τμήμα τους προέρχεται από τον ενεργειακό τομέα.

Ταυτόχρονα, η Ευρώπη καλείται να καλύψει τις ενεργειακές ανάγκες της με όρους ανταγωνιστικού κόστους, που πρέπει να χαρακτηρίζεται από σταθερότητα και προβλεψιμότητα σε βάθος χρόνου και να εξασφαλίζει κατά μέγιστο την ενεργειακή ανεξαρτησία της απέναντι στις διαταραχές που παρατηρούνται ανά τακτές χρονικές περιόδους στον ενεργειακό εφοδιασμό της.

Οι στόχοι της ευρωπαϊκής ενεργειακής πολιτικής για το 2020 είναι πλέον γνωστοί σε όλους:

α) μείωση κατά 20% των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, β) 20% διείσδυση των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ), γ) 20% αύξηση της ενεργειακής απόδοσης.

Οι μέχρι σήμερα ενδείξεις είναι ότι θα επιτευχθούν οι στόχοι σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Η συζήτηση σήμερα εστιάζεται στην υιοθέτηση νέων περισσότερο φιλόδοξων στόχων για το 2030, όπως αυτοί περιγράφονται στην πρόταση της Ε.Ε., δηλαδή: α) μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά 40%, β) παραγωγή τουλάχιστον του 27% της ενέργειας στην Ε.Ε. από ΑΠΕ, γ) αύξηση της ενεργειακής απόδοσης κατά 27%-30%, και δ) διασύνδεση της ηλεκτρικής ενέργειας σε ποσοστό 15% (δηλαδή το 15% της ενέργειας που παράγεται στην Ε.Ε. πρέπει να μπορεί να μεταφέρεται και προς άλλες χώρες της Ε.Ε.).

Να σημειωθεί ότι πολλά κράτη-μέλη επιμένουν για ακόμη υψηλότερη συμμετοχή των ΑΠΕ στο ενεργειακό μείγμα το 2030, η οποία μπορεί να φθάσει το 35%. Επιπροσθέτως, για το 2050 προβλέπεται η μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά 80%-95% σε σύγκριση με τα επίπεδα του 1990.

Παρά τη διαφαινόμενη επίτευξη των στόχων του 2020, για να προχωρήσουμε στα επόμενα βήματα των 2030 και 2050, θα πρέπει να ληφθούν επιπλέον μέτρα σε ό,τι αφορά τη μείωση του ανθρακικού αποτυπώματος του παρόντος ενεργειακού μείγματος. Ως τέτοια αναγνωρίζονται διεθνώς:

1. Η χρήση ωριαίων ή ακόμα και εποχικών συστημάτων αποθήκευσης ενέργειας με μεγάλο εύρος ικανότητας αποθήκευσης ενέργειας που παράγεται από ΑΠΕ [π.χ. μπαταρίες, αντλησιοταμίευση, εξηλεκτρισμός των τομέων μεταφορών (π.χ. ηλεκτροκίνηση), θέρμανσης/ψύξης και παραγωγής καυσίμων].
2. Η ανάπτυξη και εφαρμογή νέων, πιο έξυπνων συστημάτων διαχείρισης για τη ζήτηση και την προσφορά.
3. Ως ένα βαθμό, η περαιτέρω αναζήτηση λύσεων παραγωγής ενέργειας από πιο φιλικά προς το περιβάλλον νέα εναλλακτικά καύσιμα (π.χ. υδρογόνο, βιομάζα). Ως τέτοια αναγνωρίζονται διεθνώς η ενίσχυση της χρήσης αερίων καυσίμων (φυσικό αέριο) αντί στερεών καυσίμων και ο συνδυασμός τους με τεχνολογίες δέσμευσης, αποθήκευσης ή επαναχρησιμοποίησης διοξειδίου του άνθρακα (CO2).

Δεδομένων ιδιαιτέρως των πλεονεκτημάτων της γεωστρατηγικής θέσης της Ελλάδας, η συνεισφορά της χώρας μας ως προς την επίτευξη των προαναφερθέντων στόχων αποτελεί όχι μόνο υποχρέωση, αλλά και ευκαιρία.

Η διείσδυση των ΑΠΕ

Στην Ελλάδα, λοιπόν, η παρούσα δυναμικότητα των ΑΠΕ έχει σημαντικό μερίδιο στο σύστημα παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, ενώ οι προβλέψεις αναφέρουν ότι το μερίδιό τους θα διπλασιαστεί την επόμενη δεκαετία, κυρίως με τη χρήση ανεμογεννητριών και φωτοβολταϊκών στοιχείων. Αυτή η εκτιμώμενη τάση θέτει νέες δυνατότητες και απαιτήσεις για τα συστήματα κάλυψης της ζήτησης, ενώ, σύμφωνα με τελευταίες μελέτες, προβλέπεται ότι η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από λιγνίτη στην Ελλάδα θα περιοριστεί σημαντικά μετά το 2025.

Το μερίδιο παραγωγής λιγνίτη θα είναι τάξης μεγέθους 36% το 2020, θα μειωθεί στο 21% το 2030, ενώ θα απουσιάζει από το μείγμα ενέργειας το 2050. Η συνολική καθαρή δυναμικότητα με καύση λιγνίτη αναμένεται να μειωθεί κατά περίπου 1,1 GW το 2030 και κατά 3,1 GW το 2050 σε σύγκριση με την παρούσα ισχύ.

Σε αντιστοιχία, η διείσδυση των ΑΠΕ αναμένεται να φτάσει το 45% έως 65% αντίστοιχα, ενώ το μερίδιο αυτό αφορά κατά 90% αιολικούς και ηλιακούς σταθμούς. Από την άποψη αυτή, η ανάγκη αποθήκευσης τόσο παραγόμενης ηλεκτρικής όσο και εν δυνάμει θερμικής ενέργειας είναι απαραίτητη, ενώ έχουν μελετηθεί διάφορα πιθανά ποσοστά συνολικής αποθήκευσης, που κυμαίνονται μεταξύ 40% (ως ελάχιστο) μέχρι 80% (ως μέγιστο). Σύμφωνα με τέτοιες μελέτες, στην πρώτη περίπτωση, το ποσό ενέργειας από ΑΠΕ που μπορεί να αποφευχθεί να περικοπεί, εκτιμάται ότι είναι περίπου 4.500 GWhe, ενώ στη δεύτερη περίπτωση περίπου 13.500 GWhe.

Στην ελληνική επικράτεια, η περικοπή της ενέργειας που παράγεται από ΑΠΕ είναι ήδη γεγονός σε μη διασυνδεδεμένα νησιά με υψηλή διείσδυση των ΑΠΕ. Ως παράδειγμα στην ελληνική επικράτεια, στην Κρήτη εκτιμάται ότι 44 GWh αιολικής ενέργειας περικόπηκαν από τη διανομή το 2013 λόγω των περιορισμών σταθερότητας που ορίζονταν με βάση το τότε ισχύον νομοθετικό πλαίσιο και κατά το οποίο η μέγιστη παραγωγή αιολικής ενέργειας οριζόταν στο 35% του συνολικού απαιτητού φορτίου.

Καθώς η παραγωγική ικανότητα αποτελείται κυρίως από μονάδες βαρέος πετρελαίου και ντίζελ με πολύ υψηλό οριακό κόστος (έως 300 ευρώ/MWh), η Κρήτη αποτελεί ένα πολύ καλό παράδειγμα που αφορά στην εν δυνάμει διάθεση αποθηκευμένης πλεονάζουσας ενέργειας από ΑΠΕ, σε σύγκριση με αντίστοιχη παραγόμενη υψηλού κόστους ενέργεια από τοπικά χρησιμοποιούμενα ορυκτά ρυπογόνα καύσιμα.

Η σχεδιαζόμενη διασύνδεση της Κρήτης με την ηπειρωτική Ελλάδα δεν θα εξασφαλίσει μόνο την ενεργειακή επάρκεια του νησιού με χαμηλότερο κόστος, αλλά θα επιτρέψει και την απορρόφηση πλεονάζουσας ενέργειας που παράγεται από ΑΠΕ, συνεισφέροντας με αυτό τον τρόπο στη βελτιστοποίηση του ενεργειακού μείγματος της χώρας.

Είναι λοιπόν φανερό, τόσο σε ευρωπαϊκό όσο και σε εθνικό επίπεδο, ότι η εφαρμογή συστημάτων αποθήκευσης ενέργειας προς υποστήριξη της συνεχούς διείσδυσης των ΑΠΕ στο ενεργειακό μείγμα, είναι απαραίτητη, όταν αυτά συνοδεύονται ταυτόχρονα και από έξυπνα συστήματα διανομής ενέργειας και διαχείρισης της ενεργειακής ζήτησης.

Σε κάθε περίπτωση, το εκτιμώμενο ενεργειακό δυναμικό για την αποθήκευση ενέργειας στην Ελλάδα είναι περίπου 1GWe. Καθώς η εισαγωγή ΑΠΕ στη χώρα μας θα προχωρά με ταχύτερους ρυθμούς και με συνεχώς μειούμενο κόστος παραγωγής ενέργειας, η σημασία των θερμικών μονάδων παραγωγής ενέργειας θα περιοριστεί στη διασφάλιση της απαραίτητης εφεδρείας για τη σταθερότητα του ενεργειακού συστήματος και οι μονάδες φυσικού αερίου (ΦΑ) θα κληθούν να αναλάβουν σύντομα ένα τέτοιο ρόλο στη χώρα μας.

Τα οράματα για μια πλήρη απανθρακοποίηση της παραγωγής ενέργειας, τόσο στη χώρα μας όσο και διεθνώς, απαιτούν τη μαζική εξάπλωση της παραγωγής καυσίμων χωρίς εκπομπές CO2 και την ενίσχυση της αποθήκευσης ενέργειας σε συνδυασμό με τη διαχείριση της ενεργειακής ζήτησης. Για όλα τα παραπάνω, θα απαιτηθούν νέες επενδύσεις για το ενεργειακό σύστημα της χώρας, τόσο στην παραγωγή όσο και στη διανομή της ηλεκτρικής κυρίως ενέργειας. Οι επενδύσεις αυτές προϋποθέτουν μακροχρόνια σταθερό κανονιστικό περιβάλλον, συνεπικουρούμενο από ενεργειακή αγορά χωρίς στρεβλώσεις και προκαταλήψεις, αλλά και εξωστρέφεια προς νέες καινοτόμες λύσεις.

[* Ο Δρ Εμμανουήλ Κακαράς είναι Καθηγητής στη Σχολή Μηχανολόγων Μηχανικών του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου, Διευθυντής του Ινστιτούτου Χημικών Διεργασιών και Ενεργειακών Πόρων του Εθνικού Κέντρου Έρευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης (ΕΚΕΤΑ/ΙΔΕΠ)].

[ΠΗΓΗ: oryktosploutos.net/, του Δρ. Ε. Κακαρά*, από euro2day.gr, 14/5/2018]

Το νέο τοπίο, που κυοφορείται στον κλάδο της ενέργειας, περιέγραψε ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Γιώργος Σταθάκης, μιλώντας στο 6ο Αναπτυξιακό Συνέδριο, το οποίο πραγματοποιήθηκε στην Κομοτηνή.

Καθοριστικός παράγοντας στην μετεξέλιξη του κλάδου είναι η δέσμευση της χώρας στις διεθνείς Συνθήκες για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, καθώς “οι πολιτικές επιλογές στον τομέα της ενέργειας πρέπει να είναι συμβατές με το στόχο μείωσης ρύπων”. Οι στόχοι, αυτοί, που εκπορεύονται και από το Χειμερινό Πακέτο προτάσεων που παρουσίασε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, αποτυπώνονται στο μακροχρόνιο ενεργειακό σχεδιασμό, που εκπονείται στο Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας και αναμένεται να ολοκληρωθεί αρχές του 2018.

Ο Υπουργός στάθηκε ιδιαίτερα στη σημασία του Διαδριατικού Αγωγού Φυσικού Αερίου (TAP), του Διασυνδετήριου Αγωγού Ελλάδας-Βουλγαρίας (IGB), καθώς και στην αξιοποίηση του πλωτού σταθμού Υγροποιημένου Φυσικού Αερίου (LNG) στην Αλεξανδρούπολη. Όσον αφορά την επέκταση του δικτύου φυσικού αερίου ο Υπουργός ανακοίνωσε ότι η Δημόσια Εταιρία Διανομής Αερίου Λοιπής Ελλάδος θα προχωρήσει στην επέκταση του δικτύου φυσικού αερίου στην Περιφέρεια, ώστε να καλύψει άλλες πέντε μεγάλες πόλεις: Αλεξανδρούπολη, Κομοτηνή, Δράμα, Ξάνθη, Ορεστιάδα, Καβάλα.

Αναφερόμενος στην αξιοποίηση των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (Α.Π.Ε.) υπογράμμισε ότι αποτελούν την αιχμή του δόρατος στο εγχώριο ενεργειακό μίγμα, με στόχο έως το 2030 σχεδόν το 50% της ηλεκτροπαραγωγής να προέρχεται από αυτές. Στάθηκε, επίσης, στη σημασία που έχουν για την ανάπτυξη της περιοχής, τεχνολογίες νέων μορφών ενέργειας (γεωθερμία, αιολικά, βιοαέριο, βιομάζα), συνδυασμένες με την αγροτική παραγωγή (θερμοκήπια και κτηνοτροφικές μονάδες).

Η αξιοποίηση των Α.Π.Ε. μέσω των Ενεργειακών Κοινοτήτων αποτελεί πολύτιμο κεφάλαιο για την περιοχή, πρόσθεσε ο Υπουργός. Το σχετικό νομοσχέδιο που σύντομα θα έλθει στη Βουλή, δίνει για πρώτη φορά τη δυνατότητα στους πολίτες και τους τοπικούς φορείς να συμμετέχουν δυναμικά σε ενεργειακά εγχειρήματα αποκτώντας διττό ρόλο, ως καταναλωτές και ως παραγωγοί ενέργειας.

Ακόμη, σημείωσε ότι δίνεται ιδιαίτερη έμφαση στις πολιτικές εξοικονόμησης και ενεργειακής αναβάθμισης που συμβάλουν στη μείωση του ενεργειακού κόστους, τόσο για τις κατοικίες μέσω του νέο “Εξοικονομώ κατ’ Οίκον” το οποίο θα ξεκινήσει το Νοέμβριο, όσο και για τα δημόσια κτήρια μέσω σχετικού εργαλείου που προωθείται.

Μια ακόμη μεγάλη τομή αποτελεί η θεσμοθέτηση του νέου λατομικού νομοσχεδίου, που εκσυγχρονίζει το απαρχαιωμένο, πολύπλοκο και αποσπασματικό ισχύον θεσμικό πλαίσιο. “Η λατομική και εξορυκτική δραστηριότητα (π.χ. μάρμαρα, ζεόλιθος) αποτελεί ένα από τα συγκριτικά αναπτυξιακά πλεονεκτήματα της Περιφέρειας και σημαντικό κομμάτι της στρατηγική μας είναι η βιώσιμη περαιτέρω ανάπτυξή της”, δήλωσε ο κ. Σταθάκης. Υπενθύμισε, δε, ότι ο λατομικός  κλάδος περιλαμβάνει περίπου 150 λατομεία, που αντιστοιχούν σε 3.000 με 3.500 τοπικές θέσεις εργασίας.

Τέλος, ο Υπουργός αναφέρθηκε στον ολοκληρωμένο χωροταξικό σχεδιασμό της Κυβέρνησης:

• στην κατάρτιση Τοπικών Χωρικών Σχεδίων από τους Δήμους
• στο νόμο για το Δομημένο Περιβάλλον, που διαχωρίζει τον έλεγχο από την αδειοδότηση και απλοποιεί τις διαδικασίες
• στην ανάρτηση δασικών χαρτών και την ολοκλήρωση του Κτηματολογίου, για το οποίο μέχρι τα Χριστούγεννα θα έχει ψηφισθεί ο νέος φορέας

Αναφερόμενος σε γενικότερα οικονομικά θέματα, ο κ. Σταθάκης υποστήριξε ότι η ανάκαμψη της οικονομίας με δίκαιο τρόπο και με ισχυρό παράγοντα την εργασία, έχει ως προϋπόθεση την θεραπεία των παθογενειών του παρελθόντος. Απαιτεί, επιπλέον, τη δημιουργία ενός ισχυρού κανονιστικού πλαισίου, που θα εγγυάται την ασφάλεια δικαίου και θα δίνει μια νέα προοπτική στους νέους της χώρας.

[ΠΗΓΗ: http://www.capital.gr, 13/11/2017]

Πριν μόλις ένα χρόνο ο (διευθύνων σύμβουλος της συμβουλευτικής σε θέματα ενέργειας, Kassinis Consulting και βουλευτής του ΔΗΣΥ) Σόλωνας Κασίνης παρουσίαζε στο διεθνές συνέδριο Mare Forum των Αθηνών τη θέση του κυπριακού στόχου κοιτάσματος τύπου Zoρ.

O στόχος αυτός – χαρτογραφημένος με εξαιρετική ακρίβεια μέσω σεισμικών τριών διαστάσεων – βρίσκεται μόλις σε 6 χιλιόμετρα (km) απόσταση από το ανακαλυφθέν αιγυπτιακό κοίτασμα Zoρ.

Ο παραπάνω στόχος μελετήθηκε σε βάθος από τους γράφοντες, παρουσιάζει εξαιρετικές ομοιότητες με το ανακαλυφθέν κοίτασμα Ζορ και θεωρείται – μετά από αξιολογήσεις προερχόμενες από ηλεκτρομαγνητικές τοπικές καταγραφές (EM direct prospecting) – ότι έχει βάσιμες πιθανότητες να περιέχει σημαντικές ποσότητες βιογενούς φυσικού αερίου.

Ο Σ. Κασίνης πίστευε ότι η πρώτη γεώτρηση της Total θα πραγματοποιούνταν πάνω σε αυτόν το στόχο, αλλά υπάρχουν σημαντικοί λόγοι που άλλαξαν αυτήν την απόφαση της Τotal ώστε να προσκομίσει το West Capella στον στόχο κοιτάσματος Ονησιφόρο που βρίσκεται πολύ πλησιέστερα από τα όρια του θαλάσσιου οικοπέδου 10 της κυπριακής ΑΟΖ.

Η Νορβηγική γεωφυσική εταιρεία PGS χαρτογράφησε τον στόχο κοιτάσματος Ονησιφόρο ο οποίος όμως βρίσκεται σε απόσταση τουλάχιστον 40km από το κοίτασμα Ζορ.

Μετά από ανάλυση των στοιχείων αυτών διαπιστώνουμε τα εξής:

Η επιφάνεια της κάτοψης του στόχου Ονησιφόρος αποτελεί το 60% περίπου της αντίστοιχης επιφάνειας κάτοψης του κοιτάσματος Ζορ σε αντίθεση με τον στόχο του Σ. Κασίνη που εμφανίζεται να είναι της τάξης του 40% της επιφάνειας του Ζορ.

Με δεδομένο ότι η ωφέλιμη πληρότητα στο κοίτασμα Ζορ υψομετρικά είναι της τάξης των 460 μέτρων (m), ο βαθμός πληρότητας σε υδρογονάνθρακες των άλλων στόχων κοιτασμάτων των θαλασσίων οικοπέδων 10 και 11 αποτελεί κύριο παράγοντα απόφασης για την εκτέλεση των γεωτρήσεων σε άλλη θέση.

Να σημειώσουμε ότι με προηγούμενες εκτιμήσεις μας είχαμε υποδείξει ότι ο χαρτογραφηθείς στόχος από τον Σ. Κασίνη έχει πιθανότητα να περιέχει βιογενές αέριο που ξεπερνά το 90% αλλά το ωφέλιμο ύψος πληρότητας φυσικού αερίου στον στόχο αυτό δεν ξεπερνά υψομετρικά τα 120m.

Η επιλογή της Total να διατρήσει πρώτα ένα τόσο απομακρυσμένο από το Ζορ στόχο κοιτάσματος προέρχεται από εσωτερικές εκτιμήσεις της εταιρείας αυτής που επί της ουσίας δείχνουν ότι πιθανότατα ο βαθμός πληρότητας της δομής Ονησιφόρος να είναι ικανοποιητικότερος από την αντίστοιχο στόχο που υποδείχθηκε από τον Σ. Κασίνη.

Παράλληλα η γειτνίαση του Ονισηφόρου με τους στόχους του οικοπέδου 10 αναμένεται να αναβαθμίσει σημαντικά τις προοπτικές νέων γειτονικών ανακαλύψεων από την Κοινοπραξία ExxonMobil-Qatar Petroleum αλλά και τις προοπτικές συνεκμετάλλευσης κοιτασμάτων στην περιοχή.

Να προσθέσουμε ότι εάν o Ονησιφόρος περιέχει τελικά φυσικό αέριο με βαθμό πληρότητας ίσο με το κοίτασμα Ζορ, τότε θα μπορούσε να περιέχει πόρους υδρογονανθράκων της τάξης των 18 Τρισεκατομμυρίων κυβικών ποδών (Tcf) ή 500 Δις κυβικών μέτρων φυσικού αερίου περίπου δηλ. ποσότητα που αντιπροσωπεύει τις σημερινές ανάγκες της Ελλάδας για 125 χρόνια.

[ΠΗΓΗ: http://www.oryktosploutos.net/, των Η. Κονοφάγου, Ν. Λυγερού, Α. Φώσκολου, από ] https://energypress.gr, 17/7/2017]

Στην ευρύτερη περιοχή του Ιονίου, και όχι αναγκαστικά μόνο στα θαλάσσια οικόπεδα που περιλαμβάνονταν στο γύρο παραχωρήσεων του 2014, εστιάζεται το ενδιαφέρον για έρευνες υδρογονανθράκων των ExxonMobil, Total και ΕΛΠΕ, εκπρόσωποι των οποίων συναντήθηκαν την Παρασκευή με τον αντιπρόεδρο της κυβέρνησης Γιάννη Δραγασάκη και τον υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας Γιώργο Σταθάκη.

Οι τρεις εταιρείες είχαν αγοράσει από τη Νορβηγική PGS το «πακέτο» των δεδομένων που προέκυψε από τις σεισμικές έρευνες που προηγήθηκαν του διαγωνισμού, στο Ιόνιο και το Νότιο Κρητικό Πέλαγος. Σύμφωνα με συγκλίνουσες πληροφορίες και εκτιμήσεις, το κοινό ενδιαφέρον των τριών εταιρειών προέκυψε από την επαναξιολόγηση και ερμηνεία των δεδομένων αυτών αλλά και το συνδυασμό τους με τα δεδομένα που είχαν προκύψει από παλαιότερες έρευνες στην ευρύτερη περιοχή, όπως και τις συγκρίσεις που έγιναν με περιοχές που εμφανίζουν γεωλογική συνέχεια με την ελληνική επικράτεια, έχουν δηλαδή ανάλογα γεωλογικά χαρακτηριστικά.

Το επόμενο βήμα θα είναι η επίσημη εκδήλωση ενδιαφέροντος η οποία κατά τις ίδιες εκτιμήσεις δεν θα αργήσει, δεδομένου ότι το κλίμα τόσο στις συνεννοήσεις μεταξύ των εταιρειών όσο και στις συζητήσεις με την κυβέρνηση χαρακτηρίζεται ως πολύ καλό.

Στο μεταξύ, σημαντικές εξελίξεις στον τομέα των ερευνών για υδρογονάνθρακες αναμένονται από την ερχόμενη εβδομάδα με την υπογραφή των συμβάσεων για την έναρξη των εργασιών σε τρεις περιοχές, αλλά και την εκ νέου σεισμική διερεύνηση των θαλάσσιων περιοχών στο κεντρικό Ιόνιο και το νότιο Κρητικό πέλαγος.

Την προσεχή Πέμπτη πρόκειται να υπογραφούν οι συμβάσεις του Δημοσίου με τα Ελληνικά Πετρέλαια και την Energean για την παραχώρηση των περιοχών Άρτας-Πρέβεζας, Βορειοδυτικής Πελοποννήσου και Αιτωλοακαρνανίας αντίστοιχα. Οι διαπραγματεύσεις του Δημοσίου με τις εταιρείες ολοκληρώθηκαν και μετά την υπογραφή τους οι συμβάσεις θα κατατεθούν στη Βουλή για κύρωση.

Ήδη, υπενθυμίζεται, είναι σε εξέλιξη οι έρευνες στον Δυτικό Πατραϊκό κόλπο (ΕΛΠΕ-Edison), τα Ιωάννινα (Repsol-Energean) και το Κατάκολο (Energean), ενώ αναμένεται η υπογραφή των συμβάσεων για τις θαλάσσιες περιοχές 2 (Κέρκυρα, Κοινοπραξία Total, Edison, ΕΛΠΕ) και 10 (Κυπαρισσιακός κόλπος, ΕΛΠΕ) στο Ιόνιο.

Παράλληλα, η Ελληνική Διαχειριστική Εταιρεία Υδρογονανθράκων (ΕΔΕΥ) προχωρά σε νέες σεισμικές έρευνες στο Ιόνιο και τη θαλάσσια περιοχή νότια της Κρήτης, «στοχευμένα» σε σημεία που φέρεται να παρουσιάζουν το μεγαλύτερο ενδιαφέρον. Στο Ιόνιο το πλεονέκτημα είναι ότι έχει ήδη ανακαλυφθεί κοίτασμα (στο Κατάκολο), ενώ για το νότιο Κρητικό πέλαγος η εκτίμηση είναι ότι πρόκειται για περιοχή υψηλού ρίσκου και κόστους (λόγω του μεγάλου θαλάσσιου βάθους) αλλά και με μεγάλες αποδόσεις, εφόσον ανακαλυφθούν κοιτάσματα.

Στόχος της ΕΔΕΥ είναι να αναζωπυρώσει το ενδιαφέρον των πετρελαϊκών εταιριών για τα ελληνικά «μπλοκ», παρέχοντας πρόσθετα στοιχεία από νέες σεισμικές έρευνες (πέραν αυτών που έγιναν από την PGS το 2013, στις οποίες βασίστηκε ο πρώτος διαγωνισμός για τα 20 θαλάσσια οικόπεδα).

Στους επόμενους στόχους της ΕΔΕΥ είναι η διερεύνηση του πετρελαϊκού δυναμικού και στις χερσαίες περιοχές της Βόρειας Ελλάδας.

[ΠΗΓΗ: http://www.huffingtonpost.gr , με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ, 21/5/2017]