Το ζήτημα των μεταλλευτικών χώρων της Ελλάδας και της αξιοποίησής τους τέθηκε επιτακτικά τα τελευταία χρόνια, εν μέρει και λόγω της κρίσης. Μια χώρα που αναζητά εναγωνίως έσοδα είναι φυσικό να επιδιώκει να τα αντλήσει απ’ όπου μπορεί. Σε αυτό το πλαίσιο, το ΙΓΜΕ συνέταξε στα τέλη του 2011 ειδική έκθεση, ώστε να τεθούν οι προτεραιότητες και να επιταχυνθούν οι εξελίξεις. Την έκθεση για τον ελληνικό ορυκτό πλούτο υπογράφουν ο καθηγητής Γεωλογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών Κωνσταντίνος Παπαβασιλείου και ο οικονομικός γεωλόγος Νίκος Αρβανιτίδης. Οι δύο τεχνοκράτες καταγράφουν αναλυτικά τις δυνατότητες και σημειώνουν ότι η πολιτεία οφείλει δεδομένης της οικονομικής συγκυρίας να κινηθεί με ταχύτητα και να αξιοποιήσει στο μέγιστο τα κοιτάσματα. Προς το παρόν, κάτι τέτοιο δεν έχει συμβεί. Αντίθετα, οι παλινωδίες της κυβέρνησης και του ίδιου του πρωθυπουργού στο θέμα της δημιουργίας μεταλλουργίας χρυσού στο Πέραμα της Αλεξανδρούπολης δείχνουν ότι τα τοπικά συμφέροντα διαθέτουν συχνά μεγάλη πολιτική ισχύ, ικανή να επιβάλλει την άποψή της κόντρα σε οποιασδήποτε μορφής εθνικό σχεδιασμό.
Όπως σημειώνεται στην έκθεση του ΙΓΜΕ, είναι πλέον απαραίτητο να προσδιορισθούν οι στρατηγικές επιλογές για το μέλλον, να οριοθετηθεί και να χαραχθεί ο “οδικός χάρτης” βέλτιστης αξιοποίησης και βιώσιμης εκμετάλλευσης συγκεκριμένων ορυκτών πρώτων υλών, με χαρακτηριστικά εθνικού ή περιφερειακού συγκριτικού πλεονεκτήματος και υπεροχής για την Ελλάδα, και να διασφαλιστεί η διατήρηση των ανταγωνιστικών πλεονεκτημάτων μακροπρόθεσμα. Στις όποιες οικονομοτεχνικές εκτιμήσεις, στρατηγικό σχεδιασμό και επενδυτική σκοπιμότητα θα πρέπει να συνυπολογισθούν και οι ανεπιθύμητοι παράγοντες, που επηρεάζουν αρνητικά τη μεταλλευτική δραστηριότητα και έρευνα της χώρας, όπως για παράδειγμα η παγκοσμιοποίηση του μεταλλευτικού ανταγωνισμού, πιέσεις με χαρακτηριστικά περιφερειακού ανταγωνισμού από χώρες των Βαλκανίων, διαρκώς αυξανόμενο περιβαλλοντικό κόστος, σύγκρουση συμφερόντων για τη χρήση και την αξία της γης, υλοποίηση ερευνητικών προγραμμάτων τεχνολογικής ανάπτυξης, που απαιτούν υψηλό κόστος και γνωσιακό επίπεδο, η τρέχουσα οικονομοπιστωτική κρίση και βέβαια οι διακυμάνσεις των τιμών και της ζήτησης. Επίσης, και τα συγκριτικά πλεονεκτήματα που διαθέτει η Ελλάδα σε σχέση με άλλες χώρες, όπως είναι ο εξαγωγικός προσανατολισμός, οι σημαντικές διεθνείς επιχειρήσεις, η δραστηριοποίηση νέων δυναμικών εταιρειών στον κλάδο, η ανερχόμενη παρουσία ελληνικών εταιρειών στο εξωτερικό, η αξιοποίηση εγχώριων μεταλλευτικών και μεταλλουργικών απορριμμάτων, οι νέες χρήσεις και εφαρμογές γνωστών εγχώριων υλικών, οι συγχωνεύσεις οικογενειακών εταιρειών σε μεγάλους διεθνείς ομίλους, η δραστηριοποίηση ξένων εταιρειών στην έρευνα, εξόρυξη και παραγωγή προϊόντων. Είναι βέβαιο πως η καθυστέρηση στην αξιοποίηση βιώσιμων πλουτοπαραγωγικών πηγών, όπως είναι τα ορυκτά, αφαιρούν τη δυνατότητα της χώρας να αλλάξει ριζικά τα σημερινά αναπτυξιακά της δεδομένα, εκμεταλλευόμενη τα συγκριτικά της πλεονεκτήματα .
Ειδικά για τη Β. Ελλάδα, όπου υπάρχει η μεγαλύτερη συγκέντρωση ορυκτού πλούτου της χώρας, η έκθεση αναφέρει: «Το μεταλλογενετικό περιβάλλον στη Β. Ελλάδα είναι ιδιαίτερα ευνοϊκό για τον σχηματισμό εκμεταλλεύσιμων κοιτασμάτων μεταλλικών ορυκτών. Η μεταλλευτική αξία των βεβαιωμένων αποθεμάτων νικελίου, ψευδαργύρου, μολύβδου, χαλκού, χρυσού και αργύρου στη Μακεδονία και στη Θράκη, με βάση την ενεργό μεταλλευτική παραγωγή, τις επενδύσεις που βρίσκονται σε εξέλιξη και τις τρέχουσες τιμές των μετάλλων, ανέρχεται περίπου σε 27,6 δισ. ευρώ. Ένα πολύ μικρό μέρος της αξίας αυτής αξιοποιείται σήμερα παραγωγικά. Τα δυναμικά αποθέματα που φιλοξενούνται στις υπάρχουσες μεταλλευτικές αλλά και σε νέες περιοχές κοιτασματολογικού ενδιαφέροντος είναι σε θέση να πολλαπλασιάσουν το προαναφερόμενο οικονομικό μέγεθος. Είναι άλλωστε διαπιστωμένο ότι η αξία του μεταλλικού περιεχομένου στο σύνολο των μετρημένων αποθεμάτων ανέρχεται περίπου σε 80 δισ. ευρώ, γεγονός που καθιστά την Ελλάδα και ειδικότερα τη Β. Ελλάδα μία από τις πλουσιότερες κοιτασματολογικές περιφέρειες της Ευρώπης, ικανή να αποτελέσει σταθερή πλουτοπαραγωγική πηγή μετάλλων και να συμβάλει στη βιώσιμη ανάπτυξη της χώρας. Το βεβαιωμένο αποθεματικά δυναμικό περίπου 420 τόνων χρυσού στη Μακεδονία και στη Θράκη αποτελεί κυρίαρχο οικονομικό στόχο».
[ΠΗΓΗ: ΕΠΕΝΔΥΤΗΣ].