ΑΦΙΕΡΩΜΑ: 130 ΧΩΡΕΣ Η ΒΑΣΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΑΓΟΡΑΣ ΜΕΤΑΛΛΩΝ

Σύμφωνα με μελέτη της Infobank Hellastat για τις ελληνικές μεταλλοβιομηχανίες, σε επεξεργασία των στοιχείων της ΕΛΣΤAT, το αλουμίνιο κατείχε το 2015 μερίδιο στις εξαγωγές 53,3%, σίδηρος και χάλυβας 25,3%, ο χαλκός 20,4% και τα λοιπά μέταλλα 1%.

Σε 130 χώρες-προορισμούς εξήγαγε βασικά μέταλλα η Ελλάδα το 2015, αποδεικνύοντας στην πράξη πως στην ανάπτυξη της εξαγωγικής τους δραστηριότητας επενδύουν συστηματικά οι ελληνικές μεταλλοβιομηχανίες, σε μια προσπάθεια να αντισταθμίσουν τις απώλειες στην εσωτερική αγορά λόγω της οικονομικής κρίσης, αξιοποιώντας παράλληλα την υψηλή ποιότητα και ποσότητα των εγχώριων πρώτων υλών. Πρωταγωνιστής βέβαια παραμένει το αλουμίνιο, οι εξαγωγές του οποίου διατήρησαν το εμπορικό ισοζύγιο θετικό και στα δύσκολα χρόνια της κρίσης, μια και στον τομέα του σιδήρου – χάλυβα και του χαλκού οι συνθήκες είναι πολύ δύσκολες και στις εξαγωγές.

Όπως δείχνει η μελέτη της Infobank Hellastat, σε επεξεργασία των στοιχείων της ΕΛΣΤΑΤ, ο ευρύτερος κλάδος των προϊόντων αλουμινίου το 2015 αποτέλεσε τον δεύτερο πιο εξαγωγικό κλάδο της χώρας, με τις συνολικές εξαγωγές να διαμορφώνονται στο 1,41 δις. ευρώ, παρουσιάζοντας αύξηση 10% σε σχέση με το προηγούμενο έτος.

Το μέγεθος των εξαγωγών αλουμινίου εμφάνισε άνοδο 16,4% κατά τη διάρκεια της τελευταίας πενταετίας, παρά την υποχώρηση της περιόδου 2012-2013. Το γεγονός αυτό, σε συνδυασμό με τη διαμόρφωση των εισαγωγών σε αρκετά χαμηλότερα επίπεδα οδήγησε σε εμπορικό πλεόνασμα για την κατηγορία του αλουμινίου διαχρονικά και το 2015 έφτασε τα 643,24 εκατ. ευρώ.

Στις υπόλοιπες κατηγορίες το 2015 οι εξαγωγές σιδήρου – χάλυβα διαμορφώθηκαν σια 625,06 εκατ. ευρώ (+12,25% 2014/2015, -44,6% 2011/2015), του χαλκού στα 505,39 εκατ. ευρώ (+8,7% 2014/2015, -13,1% 2011/2015)λοιπά μέταλλα στα 23,89 εκατ. ευρώ (-1,8% 2014/2015, +12,6% 2011/2015). Στον τομέα σιδήρου και χάλυβα παρατηρείται η υψηλότερη εισαγωγική διείσδυση έναντι των υπόλοιπων κατηγοριών. Οι εξαγωγές του τομέα εμφάνισαν σημαντική υποχώρηση από 1,13 δισ.ευρώ το 2011 στα 557 εκατ. ευρώ το 2014, για να αυξηθούν το επόμενο έτος για πρώτη φορά την τελευταία πενταετία κατά 12%, στα 625 εκατ. ευρώ. Έτσι, την εξεταζόμενη περίοδο σημειώθηκε σωρευτική κάμψη 45%, καθώς η εξαγωγική δραστηριότητα είναι πλέον ζημιογόνος για τις εγχώριες βιομηχανίες χάλυβα. Στον τομέα του χαλκού το εμπορικό έλλειμμα διαμορφώθηκε το 2015 περίπου στα 10 εκατ. (από 72,6 εκατ. ευρώ το 2014), παρουσιάζοντας σημαντικές διακυμάνσεις διαχρονικά.

Αναλυτικά, οι συνολικές εισαγωγές το 2015 μειώθηκαν κατά 2,4%, στα 2,06 δισ. ευρώ, μετά την άνοδο του προηγούμενου έτους. Έτσι, κατά τη διάρκεια της τελευταίας πενταετίας σημειώθηκε σωρευτική υποχώρηση της τάξης του 21,7%. Οι εξαγωγές βασικών μετάλλων κατέγραψαν σημαντική αύξηση της τάξης του 11 %, στα 2,47 δισ. ευρώ, σημειώνοντας βελτίωση για δεύτερη διαδοχική χρονιά. Πόντιος, σε σχέση με το προ πενταετίας επίπεδο υπολείπονται κατά 13,7%, λόγω της πτωτικής πορείας που εμφάνισαν την περίοδο 2012-2013. Τα μεγέθη αυτά αντανακλώνται στη βελτίωση του εμπορικού ισοζυγίου σια 416 εκατ. ευρώ για το 2015 έναντι 119 εκατ. ευρώ το προηγούμενο έτος. Συνολικά το εμπορικό ισοζύγιο σια μέταλλα το 2011 ήταν στα 238,69 εκατ. ευρώ, το 2012 στα 312,15 εκατ. ευρώ, το 2013 στα 180,08 εκατ. ευρώ, το 2014 στα 118,19 εκατ. ευρώ, το 2015 στα 416,01 εκατ. ευρώ. Σημειώνεται ότι το 2015 πραγματοποιήθηκαν εισαγωγές από 95 χώρες, ενώ η Ελλάδα εξήγαγε βασική μέταλλα και προϊόντα μετάλλου σε περίπου 130 χώρες – προορισμούς.

Το αλουμίνιο κατέχει μερίδιο σης εξαγωγές 53,3%, σίδηρος και χάλυβας 25,3%, χαλκός 20,4%, λοιπά μέταλλα 1 %. Υψηλότερη ζήτηση εκδηλώθηκε σε ΗΠΑ και Ηνωμένο Βασίλειο, ενώ αντιθέτως αρνητικής επιδράσεις προέκυψαν από ης χώρες της Ευρωζώνης λόγω της υποτονικής κατασκευαστικής δραστηριότητας. Η ισχυροποίηση του δολαρίου έναντι του ευρώ επέδρασε θετικά στα έσοδα των βιομηχανιών που εξάγουν σε όρους δολαρίου

Χώρες-προορισμοί

Η Ιταλία αποτελεί διαχρονικά τον βασικότερο προορισμό για τις ελληνικές βιομηχανίες μετάλλων. Το 2015 οι εξαγωγές στη γειτονική χώρα ανήλθαν στο 16,3% του συνόλου των εξαγωγών, αυξανόμενες κατά 8,6% σια 402,23 εκατ. ευρώ. Στις επόμενες θέσεις κατατάχθηκαν η Γερμανία στα 217,84 εκατ. ευρώ με αύξηση 10% και αποσπώντας μερίδιο 8,8%, η Ρουμανία με ποσοστιαία συμμετοχή 6,6% στα 164 εκατ. ευρώ, η Τουρκία με 5,3% στα 132 εκατ. ευρώ, η Βουλγαρία με 5,3% στα 131,6 εκατ. ευρώ. Σύμφωνα με τον Νικόλα Γκουζέλο, διευθύνοντα σύμβουλο της Infobank Hellastat, «οι βιομηχανίες μετάλλων πρέπει να εξακολουθήσουν να διοχετεύουν σημαντικό μέρος της παραγωγής τους στο εξωτερικό και να αναζητούν νέες γεωγραφικής αγορές οι οποίες δεν έχουν επηρεαστεί από την ύφεση, καθώς έτσι θα αντισταθμίσουν ης απώλειες από την ελληνική αγορά».

Πρέπει να σημειωθεί ότι η στρατηγική των εξαγωγών αποτελεί καθοριστική επιλογή για την επιβίωση των επιχειρήσεων του κλάδου των βασικών μετάλλων, οι οποίες εκτός των άλλων έχουν να αντιμετωπίσουν και ης διακυμάνσεις ημών των προϊόντων τους στη διεθνή αγορά που επηρεάζουν σημαντικά τα οικονομική τους αποτελέσματα, όπως δείχνουν και τα συγκεντρωτικά στοιχεία της IBHS,

Ειδικότερα, ο δείκτης κύκλου εργασιών της ελληνικής μεταλλοβιομηχανίας από το 2008-2015 κατέγραψε απώλειες κατά 34%. Η μικρή βελτίωση που παρατηρήθηκε το 2015 προήλθε από ης αγορές του εξωτερικού, με τον σχετικό δείκτη να αυξάνεται κατά 6%, ενώ αντιθέτως τα έσοδα από την εσωτερική αγορά μειώθηκαν κατά 9,2%. Ωστόσο το 2016 η εικόνα είναι διαφορετική, κυρίως λόγω της καθοδικής πορείας των ημών των μετάλλων.Το 2016, τους πρώτους 11 μήνες, τα έσοδα των μεταλλουργικών επιχειρήσεων μειώθηκαν κατά 3% έναντι της αντίστοιχης περιόδου του 2015, καθώς οι ημές των μετάλλων ακολούθησαν καθοδική πορεία. Η μεταβολή αυτή προήλθε από την εξαγωγική δραστηριότητα, τομέας ο οποίος κατέγραψε πτώση 8,7%, ενώ οι πωλήσεις στην ελληνική αγορά ανέκαμψαν με ρυθμό ανόδου 13,7% σε ετήσια βάση.

Η παραγωγή του 2016

Κατά τη διάρκεια των πρώτων 11 μηνών του 2016 ο δείκτης παραγωγής της ελληνικής μεταλλοβιομηχανίας εμφάνισε αύξηση της τήξης του 5,8% έναντι του αντίστοιχου διαστήματος του 2015.  Ιδιαίτερα υψηλά ρυθμοί ανόδου επεκράτησαν κατά τη διάρκεια Ιουνίου και Νοεμβρίου. Χαρακτηριστικό είναι ότι και οι τρεις επιμέρους κατηγορίες μετάλλων εμφάνισαν άνοδο του όγκου παραγωγής τους. Αναλυτικά, σε σίδηρο – χάλυβα παρατηρήθηκε ανάκαμψη 7,2% μετά τη μεγάλη πτώση του προηγουμένου έτους, στο αλουμίνιο ο ρυθμός ανόδου επιταχύνθηκε σε 6,5%, ενώ επιβράδυνση εντοπίστηκε στην παραγωγή χαλκού σε 1,8% από σχεδόν διψήφια αύξηση το 2015.

[ΠΗΓΗ: ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ, της Λέττας Καλαμαρά, 8/8/2017]