ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΗΣ

marsec-4Όταν τα προβλήματα συσσωρεύονται όπως στην περίπτωση της Ευρώπης, όπου το αποτυχημένο πραξικόπημα στην Τουρκία ήρθε λίγο μετά την απόφαση της Βρετανίας να αποχωρήσει από την Ευρωπαϊκή Ένωση, η προσοχή εστιάζεται στο τελευταίο από τα ζητήματα που προκύπτουν. Τα παλιότερα προβλήματα, όχι πως διά μαγείας εξαφανίζονται αλλά ως λιγότερο επείγονται, μένουν στην άκρη. Για πάρα πολλά χρόνια οι Ευρωπαίοι αντιμετώπιζαν με αυτόν ακριβώς τον τρόπο τις πολιτικές εξελίξεις ώσπου στο τέλος κανένα από τα προβλήματα δεν ήταν δυνατόν να επιλυθεί.

Τελικά, το τουρκικό πραξικόπημα μπήκε γρήγορα σε πορεία εκτόνωσης, χωρίς βεβαίως κανένας να μπορεί να προβλέψει τις επιπτώσεις που θα έχει μακροπρόθεσμα στη ζωτικής σημασίας γειτονική μας χώρα. Ένα κράτος μέλος της ΕΕ επέλεξε να προχωρήσει μόνο του αλλά αυτό δεν πρέπει να οδηγήσει την Ένωση σε μια καταστροφική παράλυση.

Το πρόβλημα μεγεθύνεται αν σκεφτεί κανείς ότι τα ζητήματα που πρέπει να επιλύσει η ΕΕ δεν θα εξαφανιστούν με την πάροδο του χρόνου. Κι ένα από τα πλέον επείγονται μεταξύ αυτών  είναι η ασφάλεια της Ευρώπης. Κατ’ επέκταση, κάθε μέρα που περνά χωρίς τη λήψη κοινής δράσης είναι και μια χαμένη ευκαιρία που οδηγεί σε μεγαλύτερο κίνδυνο.

Για την αποτελεσματική αντιμετώπιση αυτών των θεμάτων απαιτείται η τήρηση αποδεκτών στρατηγικών επιλογών. Με την αναγνώριση των προκλήσεων, τη θέσπιση μακροπρόθεσμων στόχων και το σχεδιασμό συλλογικής δράσης προς επίτευξη των στόχων αυτών, οι στρατηγικές παρέχουν το απαραίτητο πλαίσιο για την ανάληψη πρωτοβουλιών προς αντιμετώπιση των προβλημάτων μέσω ενός περισσότερο διορατικού και συγκροτημένου τρόπου.

Έχοντας αυτό κατά νου, η Φεντερίκα Μογκερίνι, η ύπατη εκπρόσωπος της ΕΕ για τις εξωτερικές υποθέσεις και η ομάδας της, σχεδίασαν και παρουσίασαν τον Ιούνιο, την Παγκόσμια Στρατηγική για την Ευρωπαϊκή Ασφάλεια μέσω της οποίας καθορίζονται συγκεκριμένοι στόχοι, αφού λαμβάνονται υπόψιν οι συνθήκες εντός και εκτός συνόρων. Πολλοί παρατηρητές έχουν επισημάνει ότι δεν είναι η καλύτερη στιγμή για να προσανατολιστεί η Ευρώπη σε ένα όραμα το οποίο βασίζεται στην παραδοχή ότι όλοι οι Ευρωπαίοι είναι ενωμένοι κι έχουν κοινά συμφέροντα. Όπως υποδηλώνεται όμως από τη στρατηγική της, η συνεργασία δεν αποτελεί πλέον ζήτημα αρχής αλλά υπαρξιακή επιτακτική ανάγκη.

Γι αυτόν ακριβώς το λόγο, δεν φαίνεται να έχει βάση η άποψη πως η Παγκόσμια Στρατηγική είναι άκαιρη, ακόμη και άχρηστη.

Στην πραγματικότητα, η Παγκόσμια Στρατηγική ορίζει σαφείς στόχους, λαμβάνει υπόψιν τα λάθη του παρελθόντος και είναι συνυφασμένη με τη σημερινή πραγματικότητα της ΕΕ. Όπως τονίζουν αναλυτές είναι η μόνη απάντηση που είναι σε θέση να υπερνικήσει τον ευρωσκεπτικισμό. Προσδιορίζει τις δράσεις που η Ευρώπη πρέπει να αναλάβει και τις δυνατότητες που πρέπει να έχει για την άμυνα και την ασφάλειά της. Λαμβάνει υπόψιν τις μακροπρόθεσμες συνέπειες των πράξεών της και κατανοεί πλήρως πως η ανάπτυξη των κρατών-μελών είναι ουσιαστικής σημασίας για την πρόληψη των συγκρούσεων.

Αναγνωρίζει επίσης πως μόνο αν η Ευρώπη είναι ενωμένη, κι έχει τη μεγαλύτερη δυνατή συνοχή θα μπορέσει να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά τις προκλήσεις της τρομοκρατίας, της μετανάστευσης και της κλιματικής αλλαγής.

Κάτι, που σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να αγνοηθεί είναι ότι οι απειλές για την ευρωπαϊκή ασφάλεια δεν είναι κοινές επειδή έτσι περιγράφονται από μια συνθήκη ή από μια διακυβερνητική συμφωνία. Είναι κοινές, επειδή είμαστε γείτονες κι επειδή είτε μας αρέσει είτε όχι, ο κόσμος γύρω μας έχει μια… σφαιρικότητα.

Με την παρουσίαση της Παγκόσμιας Στρατηγικής, εκείνοι που επιθυμούν να προωθήσουν  το ευρωπαϊκό σχέδιο έχουν ήδη βάλει στο τραπέζι μια πρωτοβουλία. Αν δεν υπήρχε αυτή, οι μόνες προτάσεις που θα ακούγαμε θα ήταν εκείνες για «λιγότερη Ευρώπη».

Διπλωματικές πηγές χαρακτηρίζουν την Παγκόσμια Στρατηγική ένα «καλό έγγραφο» προσθέτοντας πως είναι προφανής η ερώτηση «τι σημαίνει στην πράξη». Ο οδικός χάρτης που θα συζητηθεί κατά την κοινή συνεδρίαση των υπουργών εξωτερικών και άμυνας, εντός του Νοεμβρίου, θα είναι το σχέδιο για την εφαρμογή της Στρατηγικής αλλά και την οικοδόμηση μιας πιο ολοκληρωμένης ευρωπαϊκής προσέγγισης σε συγκρούσεις, την ενσωμάτωση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, την ειρήνη και την ασφάλεια σε όλες τις πτυχές της ΕΕ.-

[ΠΗΓΗ: http://www.politically.gr/, της Κατερίνας Παναγιώτου, 29/10/2016]