Το 2014 δεν ξεκίνησαν παρά ελάχιστες νέες δραστηριότητες που να αφορούσαν την αξιοποίηση του ορυκτού πλούτου της Χώρας.
Ουδείς διαγωνισμός κατακυρώθηκε πέραν εκείνων για τα τρία οικόπεδα υδρογονανθράκων (Γιάννενα, Κατάκολο, Πατραϊκός) και της παραχώρησης του λιγνιτωρυχείου Βεύης που έγινε με απευθείας ανάθεση ενώ αναμένεται η κύρωσή της με νόμο από την Ελληνική Βουλή. Αντίθετα και όσοι είχαν προχωρήσει (πχ. Κιλκίς από το 2012) αλλά και άλλες επενδύσεις (Πέραμα, Σάπες) παρέμειναν στο χρονοντούλαπο, χωρίς να υπάρξει γι’ αυτές πολιτική θέση αν δηλαδή πρέπει να προωθηθούν ή να αποσυρθούν. Την ίδια στιγμή έχουν αξιολογηθεί ως ώριμοι χώροι για νέους διαγωνισμούς (εκμίσθωση του δικαιώματος έρευνας και εκμετάλλευσής τους μέσω διαγωνιστικής διαδικασίας) 20 Δημόσιοι Μεταλλευτικοί Χώροι (ΔΜΧ) και 9 Δημόσιες Εκτάσεις Βιομηχανικών Ορυκτών (ΔΕΒΟ).
Η S&B Βιομηχανικά Ορυκτά, μια από τις ιστορικότερες παραγωγικές μονάδες της χώρας πουλήθηκε σε ξένο επιχειρηματικό όμιλο, την Imerys. Η τύχη της GMM LARCO SA συνεχίζει να αποτελεί ερωτηματικό.
Αρκετές νέες άδειες δόθηκαν για λατομεία μαρμάρων, φυσικών λίθων (πέτρας, σχιστόλιθων κλπ) και αργίλων κεραμοποιίας. Ευτυχώς, οι εξαγωγές μαρμάρων συνεχίστηκαν στην παγκόσμια αγορά σηματοδοτώντας μια νέα εποχή για το ελληνικό μάρμαρο.
Δεν θεσμοθετήθηκε ουδεμία λατομική περιοχή για την “φιλοξενία” λατομείων αδρανών, εντούτοις συνέχισαν να δουλεύουν πολλά λατομεία εκτός λατομικών περιοχών. Το νομοσχέδιο για “έρευνα και εκμετάλλευση των λατομικών ορυκτών” το οποίο παρήχθη από τις υπηρεσίες (και όχι από τους συνήθεις ιδιώτες) με στόχο την διαμόρφωση ενός ενιαίου θεσμικού πλαισίου για τα λατομικά ορυκτά και την προστασία του περιβάλλοντος, παραμένει επίσης στο ντουλάπι ενώ ήδη ψηφίστηκαν ο Ν.4262/2014 που αντιμετωπίζει τα μεταλλεία ως …καταστήματα λιανικής και η εργαλειοθήκη του ΟΟΣΑ που –μεταξύ άλλων–, καταργεί τα στατιστικά για τις ορυκτές πρώτες ύλες!
Η γεωθερμία βρίσκεται στο ίδιο σημείο (κοντά στο ναδίρ εφόσον μόνο 1% του διαπιστωμένου δυναμικού έχει υποστεί εκμετάλλευση) χωρίς καμία επένδυση υψηλής ενθαλπίας για ηλεκτρισμό και με σημαντικά προβλήματα στις μισθώσεις της χαμηλής ενθαλπίας από την περιφερειακή διοίκηση. Στο μεταξύ χάνεται μια μεγάλη ευκαιρία να εκμεταλλευτούμε ένα δώρο θεού, τη γεωθερμία, μια ΑΠΕ που δεν εξαρτάται από τις καιρικές συνθήκες (όπως οι υπόλοιπες ΑΠΕ) ή εποχές του χρόνου (όπως η καλλιέργεια βιομάζας) ούτε αντιμετωπίζει το πρόβλημα της διαλείπουσας παραγωγής, πλεονέκτημα που μπορεί να την καταστήσει ενεργειακή πηγή βάσης, αντικαθιστώντας –στο μέτρο του δυνατού– τις μονάδες λιγνίτη.
Οι διαγωνισμοί για τα οικόπεδα των υδρογονανθράκων είναι σε εξέλιξη εν μέσω μια πολύ κακής χρονιάς για το πετρέλαιο, που έκανε τον χειρότερο ετήσιο απολογισμό από το 2008 καθώς απώλεσε την μισή του αξία σε σχέση με τα περυσινά του υψηλά. Την 6η Φεβρουαρίου 2015, λήγει η προθεσμία κατάθεσης προτάσεων για την υπογραφή συμβάσεων στις τρεις χερσαίες περιοχές ΒΔ Πελοποννήσου, Αιτωλοακαρνανίας και Άρτας-Πρέβεζας (για τα 20 οικόπεδα η προθεσμία είναι τον Μάιο). Η ΕΔΕΥ Α.Ε που ιδρύθηκε με το Προεδρικό Διάταγμα 14 (ΦΕΚ Α΄ 21/13.02.2012) για την οποία ορίστηκε πρόεδρος και το πρώτο Δ.Σ, δεν έχει ακόμη στελεχωθεί με προσωπικό.
Ας μην πούμε τίποτε για την έρευνα που γίνεται στα Πανεπιστήμια, τα προγράμματα του ΙΓΜΕ, την είσπραξη τελών υπέρ του Δημοσίου από ιδιωτικά μεταλλεία και τις υπηρεσίες που διαμόρφωσε ο νέος Οργανισμός ΥΠΕΚΑ.
Το ΙΓΜΕ/ΕΚΒΑΑ βρίσκεται χωρίς ΔΣ ενώ σύμφωνα με τις τελευταίες εξουσιοδοτικές αποφάσεις η εποπτεία του ανατίθεται όχι στον Υφυπουργό ΠΕΚΑ που έχει τα θέματα του Ορυκτού πλούτου αλλά στον Αν. Υπουργό, που με τη σειρά του το αναθέτει στον Γενικό Γραμματέα του ΥΠΕΚΑ, ο οποίος προφανώς δεν είναι ο Γενικός Γραμματέας Ενέργειας και Ορυκτού πλούτου, δηλαδή ο καθ’ ύλην αρμόδιος!.
Οι Επιθεωρήσεις Μεταλλείων, με τον νέο Οργανισμό υποβιβάζονται σε τμήματα και η εποπτεία τους ανατίθεται στον Ειδικό Γραμματέα Υδάτων, ο οποίος εκτός από τα νερά θα ασχολείται και με τους ελέγχους, τα μέτρα ασφαλείας, τα πρόστιμα και τα ατυχήματα στα μεταλλεία και τα λατομεία! Οι Επιθεωρήσεις Μεταλλείων πέραν της υποβάθμισής τους σε τμήματα αποκόπτονται τελείως από την αρμόδια ΓΔΟΠΥ και τον εποπτεύοντα του ορυκτού πλούτου γεν. γραμματέα και υφυπουργό.
Μετά αναρωτιόμαστε τι δεν πάει καλά με τη δημόσια διοίκηση και γιατί δεν προωθούνται οι επενδύσεις ΟΠΥ. Τι έχουν αλήθεια οι έρμες και ψοφούν; Ας ατενίσουμε λοιπόν με ρεαλισμό το μέλλον κι αφήσουμε την προσκόλληση στο παρελθόν ή καλύτερα ας στηριχθούμε στο παρελθόν για να χτίσουμε στο σήμερα και το αύριο.
Η χώρα διαθέτει στρατηγικό γεωπολιτικό πλεονέκτημα στον τομέα, το οποίο δεν θα πρέπει να αφεθεί να πάει χαμένο. Η Ελλάδα δεν έχει την πολυτέλεια να απεμπολήσει καμιά πλουτοπαραγωγική της πηγή. Η εξορυκτική δραστηριότητα, μπορεί να συνδράμει σημαντικά στο αναπτυξιακό μοντέλο της χώρας, με την αξιοποίηση των ορυκτών πρώτων υλών και δημιουργία νέων θέσεων εργασίας. Ο Ορυκτός μας πλούτος αποτελεί περιουσία του Ελληνικού λαού, γι αυτό οφείλουμε να τον επιβεβαιώσουμε στο σύνολό του και να τον αξιοποιήσουμε προς όφελος της κοινωνίας. Και μάλιστα καθετοποιημένα, δηλ. με την μέγιστη δυνατή προστιθέμενη αξία για το τόπο. Ο ρόλος της πολιτείας είναι να διαμορφώσει τις συνθήκες και τις προϋποθέσεις για αυτό και μπορεί να το επιτύχει με έναν συγκεκριμένο τρόπο, δηλ. διαμορφώνοντας ευπρόσωπες δομές, όχι με μικρούς αναλώσιμους «μεσσίες»…
ΠΗΓΗ: http://nblo.gs/, του Πέτρου Τζεφέρη
