Ο χρυσός, το πυκνό, μαλακό, αστραφτερό κίτρινο μέταλλο γνωστό από το χημικό σύμβολο Au, έχει μια εντυπωσιακή ιστορία. Είναι αδύνατο να θέσουμε μια ακριβή ημερομηνία στο πότε ο πρώιμος άνθρωπος ανακάλυψε το χρυσό, ωστόσο είναι αναμφίβολο πως οι πρώτοι άνθρωποι που ήρθαν σε επαφή μαζί του τον είδαν σε μορφή σβώλου, να γυαλίζει με τη συνηθισμένη του λαμπρότητα στο βυθό ενός ποταμού ή ρυακιού, ή σαν μια χρυσή φλέβα σε ένα επιφανειακό πέτρωμα..

Οι πρώτες επαφές του ανθρώπου με τα “φτωχότερα” ξαδέρφια του χρυσού, τα κοινά μέταλλα του χαλκού και του σιδήρου έχουν μείνει στην ιστορία και χαρακτήρισα ολόκληρες ιστορικές περιόδους ως Εποχή του Χαλκού και Εποχή του Σιδήρου, καθορισμένα ως ορόσημα στην ιστορία. Όμως ο χρυσός έχει παίξει έναν πολύ σημαντικό ρόλο σε κάθε πολιτισμό της γης από τις χαραυγές του χρόνου, αφού ανέκαθεν ο άνθρωπος τον θαύμαζε για την αντίστασή του στη θαμπάδα και την φθορά του χρόνου, τη στιλπνότητά του και τη φυσική του ομορφιά.

Από τις αρχές της καταγεγραμμένης ιστορίας ο χρυσός είχε συνδεθεί με τους Θεούς, την αθανασία και τον πλούτο. Σε αυτό το φυσικό μέταλλο είχε διαισθητικά αποδοθεί από τους ανθρώπους μια υψηλή αξία. Οι εξερευνητές το παρουσίαζαν στους ηγεμόνες τους και οι βασιλείς έφτιαχναν στρατούς για να πολεμήσουν για την απόκτησή του. Από τότε ο χρυσός δεν έχει χάσει αυτήν την υψηλή του αξία, μονάχα οι μορφές του έχουν αλλάξει. Από τον άνθρωπο της αρχαιότητας που το χρησιμοποιούσε στην κατασκευή χρυσών βωμών και ειδώλων, στους Αιγυπτίους που το χρησιμοποιούσαν για την ταφή των Φαραώ τους, την πρώτη νομισματική μονάδα να είναι φτιαγμένη από αυτό και φυσικά στους ανθρώπους που φορούν χρυσά διακοσμητικά στοιχεία τότε όπως και τώρα, οδηγούμαστε σήμερα, όπου ο χρυσός μαζί με άλλα χαρακτηρισμένα πολύτιμα μέταλλα ανταλλάσσεται στις διεθνείς αγορές για συγκεκριμένες ποσότητες χρήματος αφού συμμετέχει στο διεθνές σύστημα ισοτιμιών.

Όπως ειπώθηκε πριν, ο χρυσός είναι πιθανότατα το πρώτο μέταλλο που είδαν οι άνθρωποι στη φυσική του μορφή σε σβώλους σε ποταμούς ή κόκκους σε βράχους. Αντίθετα με άλλα μέταλλα, ο χρυσός βρίσκεται και σε μια σχεδόν τέλεια και επεξεργάσιμη μορφή, δίχως την ανάγκη μιας διαδικασίας τήξης να είναι απαραίτητη για την κατεργασία του, επιτρέποντας έτσι τη χρήση του απευθείας από την αρχική του μορφή. Αν προσθέσουμε στα παραπάνω το ότι ο χρυσός είναι εξαιρετικά ελατός πράγμα που τον κάνει ένα εύκολο μέταλλο για επεξεργασία και απόδοση σχήματος και φυσικά την περίφημη ομορφιά του, μπορούμε εύκολα να καταλάβουμε γιατί οι αρχαίοι πολιτισμοί έδωσαν αμέσως αξία σε αυτό το νέο γι’ αυτούς υλικό.

Πολύ πριν ο χρυσός αποκτήσει τη χρηματική του αξία, χιλιάδες χρόνια προ Χριστού, οι άνθρωποι μεταλλεύονταν το χρυσό και οι χώρες τον εξόρυσσαν σε τεράστιες ποσότητες. Τα πρώτα χρυσά νομίσματα τα οποία σύνδεσαν για πάντα το χρυσό με τα χρήματα εκδόθηκαν μετά το 700 π.Χ. περίπου, ωστόσο οι αρχαίοι Αιγύπτιοι, οι Φοίνικες και οι Κινέζοι έστελναν αιχμάλωτους πολέμου, σκλάβους και εγκληματίες να δουλεύουν σε χρυσωρυχεία. Παρά το ότι ο χρυσός δεν είχε καμία νομισματική αξία, ήταν ακόμα και τότε περιζήτητος. Το μεγαλύτερο κυνήγι θησαυρού στην ιστορία, για το χρυσάφι της Τροίας, έλαβε χώρα στην σημερινή Τουρκία το 2.450 π.Χ. και χαρακτηρίζεται από ντελικάτα κοσμήματα, βαριά διακοσμητικά, ενώ έχει βρεθεί ακόμα και μια σαλτσιέρα από ατόφιο χρυσάφι.

Μέχρι το 3000 π.Χ. οι αρχαίοι Αιγύπτιοι ήδη χρησιμοποιούσαν χρυσό για να κατασκευάσουν σαρκοφάγους. Η περίφημη σαρκοφάγος του Τουταγχαμών και η μάσκα του, που είναι κατασκευασμένες από ατόφιο χρυσό, χρονολογούνται στο 1223 π.Χ.

Η πρώτη πραγματική νομισματική μονάδα, νομίσματα από ασήμι και χρυσό, εκδόθηκαν το 564 π.Χ. από το βασιλιά Κροίσο της Λυδίας. Ο Κροίσος, του οποίου το όνομα έγινε συνώνυμο του πλούτου, αρχικά χρησιμοποίησε ένα ακατέργαστο νόμισμα φτιαγμένο από χρυσό και ασήμι, πριν αναπτύξει έναν πρώιμο τρόπο επεξεργασίας του χρυσού με τη χρήση αλατιού για να αφαιρεί το ασήμι από το χρυσό. Έτσι κατάφερε να εκδίδει χρυσά νομίσματα που είχαν ενιαία περιεκτικότητα σε χρυσό. Τα νομίσματα αυτά αναγνωρίστηκαν ευρέως στον αρχαίο κόσμο και ανταλλάσσονταν σε πολλά κράτη. Όταν ο βασιλιάς Κροίσος αιχμαλωτίστηκε από τους Πέρσες αυτοί υιοθέτησαν το χρυσό ως κύριο μέταλλο για τα δικά τους νομίσματα. Από εκείνη τη στιγμή η πρακτική χρήσης του χρυσού ως νομισματική μονάδα εξαπλώθηκε σε ολόκληρο τον κόσμο. Κάποιοι πολιτισμοί, όπως οι αρχαίοι Έλληνες και οι Ρωμαίοι, αρχικά προτίμησαν το ασήμι για τα νομίσματα και κρατούσαν φυλαγμένο το χρυσό, ωστόσο σταδιακά κατά τις επόμενες εκατονταετίες τα χρυσά νομίσματα επικράτησαν των ασημένιων και από τις αρχαίες φυλές Κελτών της Βρετανίας μέχρι τους Ίωνες εδώ στην Ελλάδα, όλοι χρησιμοποιούσαν αρχικά χρυσά νομίσματα, σφραγισμένα και χαραγμένα με το χέρι ως νομισματικές μονάδες που τους διευκόλυναν στο εσωτερικό εμπόριο αλλά και σε εκείνο με τους πολιτισμούς που έρχονταν σε επαφή.